قیمت مجاز سهم چیست؟

قیمت صفر تابلو بورس

در تابلوخوانی مباحث زیادی برای یادگیری وجود دارد زیرا بسیاری از اطلاعات در تابلوی سهام مشخص می‌شود. برای مثال؛ قیمت پایانی، آخرین قیمت، حجم معاملات، تعداد برگه سهم، درصد شناوری، بازه مجاز نوسان قیمت، اطلاعات حقیقی و حقوقی و. از اطلاعات مهمی هستند که در تابلوی نماد ثبت می‌شوند.

یکی از اصطلاحات متداول بین معامله گران بازار بورس، معامله در قیمت صفر تابلو می‌باشد. این اصطلاح در تابلوخوانی بیشتر کاربرد دارد.

در این مقاله به توضیح نقطه صفر تابلو خواهیم پرداخت و می‌گوییم نقطه صفر تابلو کجا است.

منظور از قیمت صفر تابلو بورس

قیمت صفر تابلو بورس عبارت است از نقطه‌ای که هیچ تغییری در قیمت آن اتفاق نمی‌افتد. معامله بین خریداران و فروشندگان در نقطه‌ای است که قیمت بدون تغییر می‌باشد (یعنی نه بالاتر و نه کم تر از قیمت پایانی)

به عبارت ساده می‌توان گفت منظور از قیمت صفر تابلو بورس یعنی نقطه‌ای که قیمت پایانی امروز، مشخص‌کننده صفر تابلو در قیمت فردا می‌باشد. وقتی سهم در نقطه صفر تابلو معامله می‌شود، قیمت آن برابر قیمت پایانی سهم در روز معاملاتی قبل است.

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله برای سهام‌داران حائز اهمیت است. هر زمان که قیمت پایانی در نقطه صفر تابلو باشد اما آخرین معامله مثبت باشد، یعنی سهام‌داران در رنج مثبت قیمت در حال معامله می‌باشند و حتی ممکن است در قیمت صف خرید روز معاملاتی آتی خرید کنند.

خرید در قیمت صف خرید بالا می‌تواند نشانه مثبت و بیانگر اهدافی از عملکرد سهم باشد.

مفهوم قیمت آخرین معامله

آخرین قیمتی که سهم در آن معامله و ارزش‌گذاری می‌شود، قیمت آخرین معامله نامیده می‌شود.

معامله گرانی که قصد دارند سهمی را به‌سرعت خریداری یا بفروشند، نماد را در قیمت آخرین معامله ثبت می‌کنند. در این صورت به‌احتمال زیاد معامله سریع‌تر انجام می‌شود.

به دلیل نوسان زیاد قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی به‌عنوان قیمت صفر تابلو و قیمت مرجع روز معاملاتی آتی تعیین می‌شود.

مفهوم قیمت پایانی

در طول روز معاملاتی، یک سهم در قیمت‌های متفاوتی که در بازه قیمتی مجاز آن می‌باشد معامله می‌شود. دامنه مجاز نوسان قیمت اکثر سهام در بورس ایران، مثبت و منفی ۵ درصد است.

از میانگین وزن قیمت‌های معامله شده سهم در طی یک روز، قیمت پایانی محاسبه می‌شود.

در بورس‌های خارج از ایران، قیمت پایانی و آخرین قیمت تفاوتی با یکدیگر ندارند و تنها یک قیمت تعریف شده است.

دلیل تفاوت قیمت پایانی و آخرین قیمت حجم معاملات می‌باشد. یعنی تغییر دامنه نوسان قیمت سهم در بالاترین و کمترین قیمت روزانه، وابسته به حجم معاملات انجام شده در روز معاملاتی است.

قیمت پایانی، تعیین‌کننده قیمت معاملاتی روز آتی خواهد بود.

حاصل‌ضرب قیمت پایانی در تعداد سهام، میزان کل سرمایه شرکت و حاصل‌ضرب قیمت پایانی در سرمایه شرکت، ارزش بازار سهم را نمایش خواهد داد.

درصورتی‌که سهمی را پایین‌تر از قیمت صفر تابلو خریداری نمایید، یعنی از قیمت پایانی آن کمتر پرداخت کرده‌اید. قیمت معاملاتی فردا طبق قیمت پایانی امروز تعیین می‌شود، بنابراین نسبت به قیمت معاملاتی روز آتی نیز مبلغ کمتری پرداخت نموده‌اید.

بالعکس برای فروش نیز به همین صورت می‌باشد. برای مثال شما سهمی را ۳ درصد بالاتر از قیمت پایانی آن می‌فروشید، در حقیقت به این معنا است که از قیمت پایانی که قیمت صفر تابلو امروز هست، ۳ درصد بالاتر فروخته‌اید.

تعیین قیمت پایانی باتوجه‌به حجم مبنا

همان‌طور که گفته شد، حجم معاملات یکی از موارد مؤثر در تعیین قیمت سهم است.

یکی از مواردی که روی تابلوی سهام مشخص می‌شود، حجم مبنا می‌باشد. هر نماد حجم مبنای به‌خصوص خود را دارد. اگر حجم معاملات انجام شده در سهمی از حجم مبنای تعیین شده آن کم تر باشد، قیمت سهم نیز از حداکثر و حداقل میزان دامنه نوسان مشخص شده طبق قانون، کم تر خواهد بود.

مثال؛ قیمت سهمی در حداکثر قیمت روزانه خود (5 درصد مثبت برای سهام بورسی) در روی تابلوی معاملاتی سامانه tsetmc در حال معامله است اما حجم معاملات آن از حجم مبنای تعیین شده طبق قانون، کم تر است، در این صورت، قیمت پایانی روز معاملاتی آتی با درصد کمتری ثبت می‌شود (مثلاً ۲ درصد).

در تصویر زیر نماد مرقام (ایران ارقام) آورده شده است که قیمت پایانی سهم در صفر تابلو اما آخرین معامله در منفی ۲ درصد ثبت شده است.

حجم معاملات از حجم مبنا بیشتر است، بنابراین قیمت پایانی به‌عنوان قیمت معاملاتی فردا در نظر گرفته می‌شود.

قیمت صفر تابلو فردا، قیمت پایانی یعنی 16100 ریال می‌باشد

خلاصه‌ای از معنی صفر تابلو

تابلوخوانی یکی از تکنیک‌های مهم در معامله‌گری سهام می‌باشد. اطلاعاتی مانند قیمت سهم، حجم معاملات، تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی، تعداد سهام، ارزش سهم، درصد شناوری و. روی تابلوی هر سهم در سایت tsetmc.com به تفکیک مشخص می‌شود برای نماد هر شرکت پذیرفته شده در بورس و فرابورس دو قیمت ثبت می‌شود. قیمت پایانی و آخرین معامله. قیمت پایانی میانگین وزنی قیمت سهم در روز معاملاتی جاری است که طبق حجم معاملات تعیین می‌شود.

از قیمت ثبت شده روی تابلوی نماد می‌توان قیمت سهم در روز معاملاتی آتی را متوجه شد. به عبارتی قیمت پایانی، قیمت صفر تابلو روز معاملاتی بعد است.

دامنه نوسان بورس چیست؟ دامنه نوسانات قیمت سهام چقدر است؟

دامنه نوسان قیمت سهام بورس، پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه رسمی معاملات بورس، قیمت می‌تواند نوسان کند.

بازار بورس دارای مزایای متعددی است که امر سرمایه‌گذاری در آن را برای هر شخص جذاب‌تر می‌کند. مزیت‌هایی نظیر در دسترس بودن آن، نقدینگی آن نسبت به بازارهای دیگر، شفاف بودن و قانون‌مند بودن و … یکی از وظایف مهم نهادهای ناظر بازار سرمایه، نظارت و کنترل نوسان‌های زیاد در بازار است.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟

در بازارهای مالی به‌خصوص بازار بورس به دلیل وجود برخی پیچیدگی‌ها و ریسک‌پذیر بودن آن، باید توسط نهاد نظارتی بازار سرمایه یکسری محدودیت‌هایی در نظر گرفته شود. یکی از این محدودیت‌ها در حوزه دامنه نوسان قیمت سهم است. که بر روی قیمت سهم تعریف شده است. دامنه نوسان در اکثر بورس‌های جهان تعریف شده که به‌ منظور کنترل نوسانات موجود وجود دارد.

در بازارهای بورس به‌منظور جلوگیری از تقابل عرضه و تقاضا، قوانین و مقرراتی وجود دارد. در همین راستا دامنه مجاز نوسان، توقف معاملاتی و دیگر روش‌ها ازاین‌دست قوانین به‌حساب می‌آیند. دامنه مجاز نوسان سهام به‌عنوان یکی از قوانین و اصول مهم در این بازار است که در جهت کنترل نوسان قیمت سهم و برای کاهش تلاطم بازار و جلوگیری از تصمیمات هیجانی سهام‌داران در نظر گرفته‌شده است.

هر سهم در هرروز کاری دارای یک‌میزان دامنه مجاز نوسان سقف و کف قیمتی است که می‌تواند داشته باشد. بدیهی است که قیمت سهم فقط در بازه تعریف‌شده می‌تواند نوسان داشته باشد . میتوانید از نقشه بازار بورس نمای کلی بازار را مشاهده نمایید.

طبق آیین‌نامه معاملات در شرکت بورس تهران، دامنه نوسان قیمت، پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه رسمی معاملات بورس، قیمت می‌تواند نوسان کند.

مزایای دامنه نوسان

• یکی از عوامل مهم به‌منظور جلوگیری در دست‌کاری قیمت‌ها در بازار بورس، دامنه نوسان بوده که اجازه تغییر قیمت در هر زمان به‌صورت دلخواه به سهامداران بزرگ را نمی‌دهد.
• کشف قیمت واقعی سهام نیز با استفاده از دامنه نوسان امکان‌پذیر است. درواقع زمانی که قیمت سهام به این حدود نزدیک شود، معاملات توسط نهاد نظارتی متوقف می‌شود. تا به سهامداران فرصتی داده شود که درباره قیمت سهم مدنظر و ارزش واقعی آن بررسی و تفکرات لازم را به عمل‌آورند که در آینده نزدیک، سهم دچار هیجانات قیمتی نشود.
• یکی از عوامل مهم درزمینهٔ کاهش تلاطم‌های موجود در بازار بورس، دامنه مجاز نوسان است. دامنه مجاز نوسان، تغییرات قیمتی سهام را محدود کرده و از این طریق از به قیمت مجاز سهم چیست؟ وجود آمدن تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌کند.

معایب دامنه نوسان

• معمولاً به دلیل توقف قیمت یک سهم در روز، امکان انتقال تلاطم اضافی به‌روزهای آتی وجود دارد. پس در نظر داشته باشید که با توجه به اینکه دامنه نوسان مانع آزاد شدن قیمت سهم می‌شود. همین امر باعث می‌شود که قیمت به محدوده‌های خاصی تمایل داشته باشد.
• تجربیات و تحقیقات به‌عمل‌آمده در این حوزه اثبات می‌کند که عامل دامنه نوسان سهم در بازار بورس، باعث تأخیر در کشف قیمت سهم می‌شود. زیرا باوجودآن، قیمت‌ها نمی‌توانند در همان روز نسبت به اطلاعات منتشرشده واکنش مناسب نشان دهند. به همین جهت ممکن است که قیمت روز سهم، قیمت واقعی آن نباشد.

دامنه نوسان بورس تهران

محدودیت اعمال‌شده بر قیمت سهام در بازار بورس و اوراق بهادار تهران، مثبت و منفی ۵ درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل سهام مدنظر است. در نظر داشته باشید که برای حق تقدم سهام ۲ برابر دامنه نوسان عادی سهام است. لذا برای حق تقدم سهام شرکت‌های بورسی این دامنه در محدوده مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد است.

دامنه نوسان فرابورس

دامنه مجاز نوسان برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار فرابورس همانند بازار بورس است.

دامنه نوسان بازار پایه فرابورس

دامنه نوسان قیمت سهام در بازار پایه نسبت به دامنه نوسان تعریف‌شده در بازارهای بورس و فرابورس متفاوت است. به‌منظور اعمال شفافیت بیشتر در اطلاعات در سال ۱۳۹۸ تغییراتی در قوانین بازار پایه اتخاذ شد. که به دنبال آن، شرکت‌های درج‌شده در بازار پایه فرابورس بر اساس شرایط پذیرش، در سه تابلوی پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز قرار گرفتند.

• در روزهای معاملاتی هفته دامنه نوسان در تابلوی زرد ۳ درصد، تابلوی نارنجی ۲ درصد و تابلوی قرمز ۱ درصد است.

بررسی استثنائات دامنه مجاز نوسانات قیمت

فرآیند دامنه مجاز نوسان در بازار بورس به‌صورت روزانه وجود دارد. بر اساس مقررات تعریف‌شده در بازار سرمایه، در برخی از روزها به دلیل رویدادهای مهم برای شرکت، دامنه مجاز نوسان برداشته میشود. در روزهای زیر سهم می‌تواند بدون نوسان قیمت در بازار معامله شود:

1.افشا و انتشار اطلاعات مفید با اهمیت بالا:

افشای اطلاعات با اهمیت یکی از دلایل توقف معاملات یک سهم است. اگر اطلاعات از نوع (الف) باشد، نماد در روز معاملاتی بعد، بدون محدودیت دامنه نوسان کشف قیمت و بازگشایی خواهد شد. اما اگر این اطلاعات از نوع (ب) یا کم اهمیت‌تر باشد، سهم در همان روز یا نهایت روز معاملاتی بعد با محدودیت دامنه نوسان، کشف قیمت و بازگشایی می‌شود.

2. برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه و یا مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده :

برگزاری مجمع عمومی می تواند با اهداف مختلفی صورت گیرد. مجمع عمومی عادی سالیانه 2 تا 5 روز موجب بسته شدن یک نماد می‌شود. حال اگر هدف از برگزاری مجمع عمومی، تقسیم سود یا تصویب صورت های مالی باشد. آن وقت بازگشایی نماد معاملاتی و کشف قیمت بدون محدودیت دامنه نوسان خواهد بود. اما اگر هدف از برگزاری مجمع عمومی هدفی به غیر از تصویب صورت های مالی یا تقسیم سود نقدی داشته باشد. بازگشایی و کشف قیمت با محدودیت دامنه نوسان خواهد بود.

3. نوسان بیش از 20 درصد یک سهم طی 5 روز معاملاتی متوالی:

اگر قیمت پایانی یک سهم طی 5 روز متوالی بیش از 20 درصد نوسان داشته باشد، نماد این سهم به مدت یک ساعت متوقف می‌شود. سپس معاملات با همان محدوده نوسان قبلی از سرگرفته می‌شود.

4. نوسان بیش از 50 درصد یک سهم طی 15 روز معاملاتی متوالی:

اگر قیمت پایانی یک سهم طی 15 روز معاملاتی متوالی بیش از 50 درصد تغییر مثبت یا منفی داشته باشد. معاملات آن سهم متوقف می شود. در این صورت شرکت باید طی برگزاری کنفرانس به ایهامات پاسخ داده و نتیجه را حداکثر تا 2 روز کاری بعد در اطلاعیه ای در کدال منتشر کند. در هنگام بازگشایی هم سهم در دامنه نوسان مجاز ( +5 تا -5) کشف قیمت خواهد شد. بعد از مشخص شدن قیمت روز سهم، معاملات نماد از سر گرفته می‌شود. در این حالت ممکن است یک سهم در یک روز بین -10 تا +10 نوسان داشته باشد.

5. افزایش سرمایه شرکت:

زمانی که یک شرکت قصد افزایش سرمایه دارد، بعد از برگزاری مجمع عمومی فوق العاده باز هم نماد شرکت بین 2 تا 5 روز کاری متوقف میشود. هنگام بازگشایی قیمت سهم با توجه به میزان افزایش سرمایه کاهش پیدا کرده باز خواهد شد. بازگشایی و کشف قیمت نیز بدون محدودیت دامنه نوسان انجام خواهد شد.

در بسیاری از بورس‌های جهان، از دامنه نوسان به‌منظور جلوگیری از نوسان شدید و سقوط قیمت سهام استفاده می‌شود. زمانی که بازار بورس در شرایط بحرانی یا سقوط به سر می‌برد. اکثر سرمایه‌گذاران به‌خصوص سرمایه‌گذاران خرد، دچار تصمیمات هیجانی شده و تصمیمات عجولانه و غیرمنطقی می‌گیرند. درنتیجه این اعمال محدودیت دامنه نوسان قیمت سهام است که منجر به کنترل بهتر نوسان‌ها شده و باعث ثبات بیشتر بازار می‌گردد.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست و تاثیرات آن در بورس

دامنه نوسان قیمت سهام یکی از موضوعاتی است که برای افرادی که در بورس هستند از اهمیت زیادی برخوردار بوده و لازم است افراد نسبت به آن آگاهی کامل داشته باشند. همان‌‌‌‌‌‌طور که می‌‌‌‌‌‌دانید بورس در هر کشور نشان دهنده یک بازار رقابتی است و قیمت سهام توسط افراد با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌‌‌‌‌‌گردد. همچنین کنترل نوسان قیمت سهام در بازار از اهمیت زیادی برخوردار است که برای آن قوانینی تنظیم شده و ابزارهایی به وجود آمده است که دامنه نوسان یکی از مهم‌‌‌‌‌‌ترین این ابزار است.

انجام دامنه نوسان به چه صورت است؟

دامنه نوسان در کشورهای بسیاری در دنیا انجام می شود و با استفاده از آن بازار از تلاطم نجات پیدا می‌‌‌‌‌‌کند. هنگامی دامنه نوسان مجاز است که برای هر سهم روزانه امکان یک یا چند معامله وجود داشته باشد و اکنون این میزان برای بورس تهران برابر ۵+ و ۵- است و حق تقدم سهام برابر ۱۰+ تا ۱۰- است. برای مثال اگر یک سهم دیروز قیمتی برابر با ۳۰۰۰ ریال باشد در روزهای بعدی قیمت می‌‌‌‌‌‌تواند تا ۳۱۰۰ ریال افزایش یافته و یا به اندازه ۲۹۰۰ ریال قیمت آن کم شود. البته ناگفته نماند برخی روزها بر اساس مقرراتی که از طرف بازار سرمایه تعیین شده است این قانون حکم فرما نیست. اگر تمایل دارید بیشتر درباره این موضوع بدانید در ادامه با ما همراه شوید.

دامنه نوسان قیمت سهام به زبان ساده

بازار بورس یکی از بازارهای مالی است که مردم علاقه زیادی به سرمایه گذاری در آن دارند. این بازار پیچیدگی های بسیار زیادی دارد که برای جبران آن ها و حل ریسک آن لازم است قوانین ومحدودیت‌‌‌‌‌‌هایی وضع گردد که یکی از این قوانین و محدودیت‌‌‌‌‌‌ها دامنه نوسان قیمت سهام است و در تمامی کشورهای دنیا این قانون وجود دارد. دامنه مجاز نوسان یکی از قوانینی است که برای کنترل نوسان در بازار بورس به کار برده می‌‌‌‌‌‌شود و تصمیم‌‌‌‌‌‌های هیجانی از جانب سهامداران را کنترل می‌‌‌‌‌‌نماید. بر طبق تعریفی که از سازمان بورس استان تهران داده شده است دامنه نوسان قیمت سهام عبارت است از پایین‌‌‌‌‌‌ترین و بالاترین قیمتی که یک سهام در یک یا چند جلسه می‌‌‌‌‌‌تواند به آن قیمت معامله شود یعنی قیمت سهام بین آن دو مقدار مجاز باشد.

مزایا و معایب دامنه مجاز نوسان در بورس

دامنه نوسان دارای مزایا و معایبی است که می‌‌‌‌‌‌تواند بر بازار اثر بگذارد از جمله مزایایی که دامنه نوسان دارد می-توان به موارد زیر اشاره کرد:

مزایا

1. دامنه نوسان باعث می‌‌‌‌‌‌شود سهامداران نتوانند قیمت سهام را دستکاری کنند و در محدوده مشخصی قیمت‌‌‌‌‌‌ها تعیین گردد. دامنه نوسان همچنین برای سهامداران بزرگ محدودیت ایجاد می‌‌‌‌‌‌کند تا نتوانند در هر زمان دلخواه کار افزایش قیمت را انجام دهند.
2. دامنه نوسان قیمت سهام می تواند موجب شود که قیمت واقعی یک سهم تعیین گردد. در واقع با وجود این قانون سهامداران مجبور می‌‌‌‌‌‌شوند قیمتی واقعی‌تر را برآورد کنند تا در آینده نوسانات قیمت و محدودیت‌‌‌‌‌‌های ان بر روی سهام آن‌‌‌‌‌‌ها تاثیر نامطلوب نداشته باشد.
3. دامنه مجاز نوسان تلاطم‌‌‌‌‌‌های بازار بورس را کاهش می دهد و با محدود کردن تغییرات سهام از قیمت مجاز سهم چیست؟ ایجاد تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌‌‌‌‌‌کند.

اما دامنه نوسان قیمت سهام می‌‌‌‌‌‌تواند معایبی نیز داشته باشد که اطلاع یافتن از آن ها خالی از لطف نیست. از جمله این معایب که قصد داریم خدمت شما بیان کنیم می‌‌‌‌‌‌توان به مواردی نظیر موارد زیر اشاره نمود.

معایب

1. دامنه نوسان از آزاد شدن ارزش یک سهم جلوگیری می‌‌‌‌‌‌کند و در نتیجه می‌‌‌‌‌‌تواند منجر به این شود که یک سهام تمایل داشته باشد در قیمت مشخصی باقی بماند.
2. همچنین این عامل موجب می‌‌‌‌‌‌شود قیمت یک سهم دیرتر کشف شود زیرا از واکنش دادن قیمت نسبت به اطلاعات همان روز جلوگیری می‌‌‌‌‌‌کند و به این ترتیب ممکن است قیمتی که مشاهده می‌‌‌‌‌‌کنید قیمت واقعی آن سهم نباشد.

تاثیر کاهش دامنه نوسان قیمت سهام

با کاهش دامنه نوسان بورس دیدگاه های متفاوتی مطرح گردید. برخی از افراد متعقد بودند که این کاهش دامنه نوسان بورس می‌‌‌‌‌‌تواند منجر به کاهش دامنه سود بورس شود و موجب می‌‌‌‌‌‌شود همه چیز به سمت نقدینگی رفته و این بازار مالی مانند بازار مالی طلا مسکن و … یک بازار غیرمولد و سوداگرایانه باشد. بر خی نیز اعتقاد دارند بازدهی بورس موجب گردیده سازمان مالیاتی از سرمایه گذاران در این بازار مالیات بخواهد. پس در نتیجه کاهش دامنه سود بورس موجب می‌‌‌‌‌‌گردد که سرمایه گذاران مالیات نپردازند. از طرف سازمان بورس اظهار کرده هیچ محدودیتی برای کاهش دامنه نوسان اعمال نگردیده است. از طرف دیگر هر چه دامنه نوسان بیشتر باشد سازمان مالیاتی مبلغ بیشتری می‌‌‌‌‌‌تواند به عنوان مالیات بگیرد بنابراین کاهش دامنه نوسان قیمت سهام از طرف سازمان مالیاتی کشور دلیلی منطقی و قانع کننده نیست.

کاهش دامنه سود بورس

دامنه نوسان بورس بر طبق قوانین بین ۵+ و ۵- بود که چندی پیش از عدد ۵ به دو تغییر کرد و عددی برابر دو درصد شد. در پایان سال ۹۸ کاهش دامنه سود بورس موجب شد که سرمایه گذارانی که در این زمینه فعالیت می‌‌‌‌‌‌کنند شوکه شوند. این در حالی است که برای فرابورس این عدد همچنان ثابت مانده و برابر ۱ درصد شده است. کاهش دامنه نوسان بورس موجب می شود رشد بورس کم شده و بازار کند شود و همچنین ریسک آن کاهش پیدا کند. اما ممکن است این مساله منجر شود بازار بورس کیفیت خود را از دست بدهد و نقدینگی افزایش پیدا کند که در این صورت موجب افزایش قیمت مسکن، طلا و … می‌‌‌‌‌‌شود.

شرایط خاص دامنه نوسان قیمت سهام

دامنه مجاز نوسان قیمت در بازار بورس روزانه است. این در حالی است که در برخی از روزهای سال دامنه نوسان مفهومی نداشته و قانون دامنه نوسات برداشته می شود در این حالت شرکت می‌‌‌‌‌‌تواند سهام خود را بدون در نظر گرفتن نوسان قیمت و دامنه تعیین شده وارد معامله کند. این سه روز که هر سرمایه داری لازم است نسبت به آن‌‌‌‌‌‌ها آگاهی داشته باشد عبارت‌‌‌‌‌‌اند از:

1. هنگامی که سهام بازگشایی شده و سود سالانه تقسیم می شود.
2. بازگشایی سهام بعد از جلسه فوق العاده برای افزایش سرمایه و یا کاهش آن.
3. بازگشایی سهام پس از اعلام eps در شرایطی که مقدار آن از بیست درصد بیشتر نشود.

سخن آخر

دامنه نوسان قیمت سهام یکی از قوانینی است که در بازار بورس اکثر کشورهای دنیا اجرا می‌‌‌‌‌‌شود. این قانون موجب می‌‌‌‌‌‌شود دامنه نوسان قیمت یک سهام در دامنه خاصی محدود شود و به این ترتیب از ایجاد تلاطم در بازار بورس جلوگیری به عمل می‌‌‌‌‌‌آید. به علاوه این قانون موجب می‌‌‌‌‌‌شود که افراد بتوانند سهام خود را در قیمت خاصی معامله کنند و در نتیجه از گرفتن تصمیمات هیجانی و غیرمنطقی و عجولانه سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران جلوگیری به عمل می‌‌‌‌‌‌آید تا نظم بیشتری در قیمت ها وجود داشته باشد و با شیب متعادلی کاهش یا افزایش داشته باشند. در گذشته میزان دامنه نوسان عدد ۵ بود که در حال حاضر به ۲ کاهش پیدا کرده است. این مساله دیدگاه‌‌‌‌‌‌های مختلفی را به دنبال داشته که در این مقاله تلاش کردیم شما را با تاثیرات کاهش دامنه نوسان قیمت و همچنین در نهایت فواید و معایب قانون دامنه نوسان آشنا کنیم.

انواع قیمت در بازار بورس کدام است؟

اگر به صفحه قیمت و مشخصات نماد در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران دقت کرده باشید، عناوین قیمتی متفاوتی را مشاهده می‌کنید. قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی، اولین قیمت، قیمت دیروز، قیمت مجاز، بازه روز، بازه هفته و بازه سال، که هر کدام از این قیمت‌ها برای هدفی تعیین شده‌اند. برای اینکه عملکرد بهتری در معاملات و بررسی سهام داشته باشیم، لازم است که با این عناوین قیمتی آشنا شویم. در کنار این قیمت‌ها که در تابلوی نمادها مشاهده می‌کنیم، گروهی دیگر از قیمت‌ها نیز وجود دارد که در این مقاله به تعریف همه آن‌ها می‌پردازیم.

8 مدل قیمتی موجود در تابلوی نمادها

قیمت‌های معاملاتی هر نماد شرکت بورسی، بیانگر وضعیت آن سهم در بازار سرمایه در طول دوره‌های مختلف است. به منظور پیدا کردن قیمت بازاری هر سهم کافیست به وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران وارد شده و نماد مورد نظر را جستجو کرده تا به اطلاعات جامعی از آن سهم دسترسی داشته باشیم.

به صورت کلی هنگامی که وارد صفحه مربوط به هر یک از سهم‌ها می‌شویم 8 مدل نوع قیمت در تابلوی هر سهم وجود دارد که عبارت است از:

1. اولین قیمت Open Price: در هر روز کاری بازار سرمایه، اولین معامله با هر قیمتی که برای هر سهم صورت بگیرد به عنوان اولین قیمت شناخته می‌شود.
2. قیمت آخرین معامله یا بسته شدن Close Price: این قیمت، قیمت آخرین معامله در نماد مذکور را نشان داده و علاوه بر آن تغییرات قیمتی ثبت شده برای نماد را در مقایسه با قیمت پایان روز قبل نشان داده و محاسبه می‌کند.
3. قیمت پایانی: در پایان یک روز کاری در بازار و بر اساس کل معاملات انجام شده، میانگین وزنی تعداد سهام معامله شده در هر قیمت، قیمت پایانی است؛ ممکن است برای همه ما این اشتباه پیش بیاید که قیمت پایانی را با قیمت بسته شدن یا آخرین معامله یکسان بدانیم اما قیمت پایانی می‌تواند کمتر، بیشتر یا برابر با قیمت آخرین معامله باشد. زیرا همان طور که گفتیم قیمت بسته شدن، قیمت آخرین معامله سهم در روز ولی قیمت پایانی، میانگین وزنی قیمت‌ها است. در تابلوی معاملات سهم، قیمت پایانی براساس حجم مبنا ثبت می‌شود. در صورتی که حجم سهام معامله شده در روز از حجم مبنا کمتر باشه، به همان میزان از افزایش یا کاهش قیمت پایانی سهم کم می‌شود. در صورتی که حجم معامله شده برابر یا بیشتر از حجم مبنا باشد، میانگین وزنی محاسبه شده همان قیمت پایانی است که در تابلو ثبت می‌شود. در مقاله‌ای دیگر به طور کلی درباره حجم مبنا و قیمت پایانی توضیح خواهیم داد.
4. قیمت دیروز: قیمت معامله شده سهم در بازار روز گذشته است.
5. بازه قیمت مجاز: قیمت هر سهم در طول یک روز می‌تواند به میزان خاصی نوسان داشته باشد؛ پایین‌ترین و بالاترین قیمت سهم در طول یک روز کاری میزان این بازه و به عبارتی قیمت مجاز سهم را مشخص می‌کند. این بازه براساس دامنه مجاز نوسان قیمت و قیمت پایانی سهم مشخص می‌شود. برای نمونه اگر دامنه نوسان قیمت سهمی 5+ تا 5- باشد، بازه قیمتی براساس این دامنه تعیین خواهد شد.
6. بازه روز Low Price & High Price: نشان‌دهنده بالاترین و پایین‌ترین قیمت سهم در طول یک روز کاری است که سرمایه‌گذاران اقدام به خرید یا فروش سهم کرده‌اند.
7. بازه هفته: نشان می‌دهد در طول یک هفته بالاترین و پایین‌ترین قیمت معامله‌شده برای سهم چه میزان بوده است.
8. بازه سال: اینکه یک سهم در طول یک سال تا چه میزان نوسان قیمت داشته می‌تواند جالب و در آینده سهم اثرگذار باشد، کمترین و بیشترین قیمت معادله‌شده سهم در بازه سال مشخص می‌شود.

کدام اطلاعات قیمتی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد؟

به منظور پیش‌بینی رفتار قیمت سهام که معامله گران و تحلیلگران از آن استفاده می‌کنند و یکی از اقدامات ضروری در تحلیل تکنیکال است، لازم است پیشینه قیمتی سهام را بدانیم و بتوانیم تابلوخوانی کنیم. به همین منظور تحلیل‌گران تکنیکال، اولین قیمت معامله‌شده، آخرین قیمت معامله‌شده، بالاترین قیمت معامله‌شده و پایین‌ترین قیمت مورد معامله‌شده در بازار هر سهم در بازه‌های زمانی مختلف را بررسی می‌کنند. بازنگری قیمت‌های سهام در گذشته، یکی از راه‌های پیش‌بینی قیمت سهم در آینده است. زیرا تحلیلگران تکنیکال معتقدند قیمت از گذشته خود پیروی می‌کند. مقاله « تابلوخوانی در بازار بورس به زبان ساده » این موضوعات را بهتر توضیح می‌دهد.

قیمت اسمی، دفتری و ذاتی سهام چیست؟

قیمت‌هایی که در بخش بالا تعریف کردیم در خصوص ارزش بازاری سهام است که در فرآیند عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند. در این میان، 3 قیمت دیگر نیز وجود دارد که دانستن آن‌ها خالی از لطف نیست.

1. ارزش یا قیمت اسمی: قیمتی اسمی، قیمتی است که پذیرش و عرضه اولیه قیمت سهام یک شرکت بر اساس آن صورت گرفته است. این عدد بر روی برگه‌های سهام درج می‌شود. در بازار سرمایه ایران، ارزش اسمی سهام هر یک از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس معادل یک هزار ریال (1،000 ریال) است؛ قیمت اسمی سهام در بازار ایران با قیمت و یا ارزش سهام در بازار متفاوت است.
2. ارزش یا قیمت دفتری: هر شرکتی بدهی‌ها و دارایی‌هایی دارد. اگر مجموع بدهی‌ها را از دارایی‌های شرکت کم کنیم، مبلغ باقی‌مانده ارزش کلی سرمایه تمام سهامداران آن شرکت یا به عبارتی مجموع حقوق صاحبان سهام را نشان می‌دهد. ارزش دفتری از تقسیم مجموع حقوق سهامدارن بر تعداد سهم‌های منتشر شده از سوی شرکت بدست می‌آید.
3. ارزش یا قیمت ذاتی: به ارزش واقعی که سهام یک شرکت دارد قیمت یا ارزش ذاتی می‌گویند. 3 عامل صورت‌های مالی، دارایی‌های مشهود و نامشهود شرکت و پتانسیل رشد موجود در شرکت بیانگر ارزش یا قیمت ذاتی هر شرکت است. ارزش ذاتی از جمله عواملی است که سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش یک سهم در نظر می‌گیرند. به عبارتی اگر یک سهم از نظر سرمایه‌گذاران ارزش داشته باشد، آن را خواهند خرید. تحلیلگران با بررسی و مقایسه ارزش ذاتی یک سهم با ارزش بازاری آن، نسبت به خرید، فروش و یا نگهداری آن سهم تصمیم‌گیری می‌کنند. این قیمت در بررسی‌های عملکرد شرکت و تحلیل بنیادی بسیار اهمیت دارد.

با توجه به اینکه با رصد متناوب قیمت سهم می‌توان رفتار و حرکت بعدی سهم را در آینده بررسی کرد آشنایی با انواع قیمت در بازار سرمایه اجتناب‌ناپذیر بوده، و امیدواریم اگر خواندن این مطلب را مفید دانستید آن را با دیگر دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید.

ما در باشگاه مشتریان کارگزاری بانک مسکن به دنبال افزایش سواد مالی شما عزیزان برای حضور در بازارهای مالی و اقتصادی هستیم.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟

در دهه های اخیر بورس در هر نقطه‌ای از دنیا و در هر کشوری به یک بازار رقابتی بزرگ و کامل تبدیل‌شده است و این امر حاصل زیاد بودن تعداد خریداران و فروشندگان سهام در این بازار است. همان طور که می دانید بازار بورس دارای مزایای متعددی است که امر سرمایه‌گذاری در آن را برای هر شخص بیش از پیش جذاب‌تر می‌کند. به عنوان مثال مزیت‌های این بازار شامل در دسترس بودن آن، نقدینگی آن نسبت به بازارهای دیگر، شفاف بودن و قانون‌مند بودن آن و …می‌باشد. با توجه به این تفاسیر، یکی از وظایف مهم و خطیر نهاد ناظر بازار سرمایه، نظارت و کنترل نوسان‌های زیاد در بازار است که این نوسان و قیمت‌ها نیز توسط افراد فعال بازار و بر اساس میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌گردد. در این مقاله می‌خواهیم راجع به دامنه نوسان قیمت سهام در بازار بورس بپردازیم پس به همین منظور با ما همراه باشید.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟

مردم امروزه به‌ منظور سرمایه‌گذاری، می‌توانند از بین بازارهای سرمایه‌گذاری مختلف یکی از آن‌ها را انتخاب کرده و سرمایه خود را در آن بازار تزریق کنند. یکی از این بازارهای سرمایه‌گذاری، بازارهای مالی است. در بازارهای مالی به ‌خصوص بازار بورس به دلیل وجود برخی پیچیدگی‌ها و ریسک‌پذیر بودن آن، باید توسط نهاد نظارتی بازار سرمایه یکسری محدودیت‌هایی در نظر گرفته شود. یکی از این محدودیت‌ها در حوزه دامنه نوسان قیمت سهم است. دامنه نوسان عاملی است که از ابتدای شروع فعالیت بازار بورس و معاملات سهام، بر روی قیمت هر سهم تعریف‌شده است. دامنه نوسان در تمامی بورس‌های جهان که به‌منظور کنترل نوسانات موجود تعریف ‌شده است. در بازارهای بورس به ‌منظور جلوگیری از تقابل عرضه و تقاضا قوانین و مقرراتی وجود دارند. در همین راستا دامنه مجاز نوسان، توقف معاملاتی و دیگر روش‌ها از این ‌دست قوانین به ‌حساب می‌آیند. دامنه مجار نوسان سهام به ‌عنوان یکی از قوانین و اصول مهم در این بازار است که در جهت کنترل نوسان قیمت سهم و برای کاهش تلاطم بازار و جلوگیری از تصمیمات هیجانی سهام‌داران در نظر گرفته ‌شده است. هر سهم در هر روز کاری دارای یک ‌میزان دامنه مجاز نوسان سقف و کف قیمتی است که می‌تواند داشته باشد و بدیهی است که قیمت سهم فقط در این بازه تعریف ‌شده می‌تواند نوسان داشته باشد. طبق آیین‌نامه معاملات در شرکت بورس تهران، دامنه نوسان قیمت، پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه رسمی معاملات بورس، قیمت می‌تواند نوسان کند.

مزایای دامنه نوسان چیست؟

• یکی از عوامل مهم به ‌منظور جلوگیری در دستکاری قیمت‌ها در بازار بورس، دامنه نوسان قیمت سهام بوده و اجازه تغییر قیمت در هر زمان به‌صورت دلخواه به سهامداران بزرگ را نمی‌دهد.

• کشف قیمت واقعی سهام نیز با استفاده از دامنه نوسان امکان‌پذیر است. در واقع زمانی که قیمت سهام به این حدود نزدیک شود، معاملات توسط نهاد نظارتی متوقف می‌شود که به سهامداران فرصتی داده‌ شود که درباره قیمت سهم مدنظر و ارزش واقعی آن بررسی و تفکرات لازم را به عمل‌آورند که در آینده نزدیک سهم دچار هیجانات قیمتی نشود.

• یکی از عوامل مهم در زمینه کاهش تلاطم‌های موجود در بازار بورس، دامنه مجاز نوسان است. این امر به این شکل است که دامنه مجاز نوسان، تغییرات قیمتی سهام را محدود کرده و از این طریق از به وجود آمدن تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌کند.

معایب دامنه نوسان چیست؟

تا اینجای مقاله با مفهوم دامنه نوسان قیمت سهام و مزیت‌های آن در بازار بورس آشنا شدیم. حال توجه داشته باشید که با وجود این مزیت‌ها، دامنه نوسان دارای برخی معایب نیز هست که در ادامه این مطلب به آن می‌پردازیم.

• معمولاً به دلیل توقف قیمت یک سهم در روز، امکان انتقال تلاطم اضافی به ‌روزهای آتی وجود دارد. پس در نظر داشته باشید که با توجه به اینکه دامنه نوسان مانع آزاد شدن قیمت سهم می‌شود، همین امر باعث می‌شود که قیمت به محدوده‌های خاصی تمایل داشته باشد.

• تجربیات و تحقیقات به ‌عمل ‌آمده در این حوزه اثبات می‌کند که عامل دامنه نوسان سهم در بازار بورس، باعث تأخیر در کشف قیمت سهم می‌شود؛ زیرا با وجود آن، قیمت‌ها نمی‌توانند در همان روز نسبت به اطلاعات منتشر شده واکنش مناسب نشان دهند. در همین جهت ممکن است که قیمت روز سهم، قیمت واقعی آن نباشد.

استثنائات دامنه نوسان

فرآیند دامنه مجاز نوسان در بازار بورس به ‌صورت روزانه وجود دارد. بر اساس مقررات و چارچوب‌های تعریف ‌شده در بازار سرمایه، در برخی از روزهای خاص به دلیل رخ دادن بعضی از رویدادهای مهم برای شرکت، قانون دامنه مجاز نوسان برداشته ‌شده و سهم می‌تواند بدون نوسان قیمت در بازار معامله شود. سه روز خاص و حائز اهمیت وجود دارد که در ادامه این بخش به آن‌ها قیمت مجاز سهم چیست؟ می‌پردازیم:

• بازگشایی سهام بعد از مجمع عمومی عادی سالانه برای تقسیم سود.

• بازگشایی سهام پس از مجمع فوق‌العاده به ‌منظور کاهش یا افزایش سرمایه.

• بازگشایی سهام پس از اعلام افزایش یا کاهش سود هر سهم یا همان eps به‌شرط آنکه از 20 درصد بیشتر باشد.

به حداقل تعداد سهام یک شرکت، حجم ‌مبنا گفته می‌شود که باید در طول روز معامله ‌شده تا قیمت سهم قابلیت افزایش یا کاهش بر اساس سقف دامنه نوسان قیمت سهام را داشته باشد. یکی از اهداف حجم ‌مبنا این است که سرمایه‌گذاران اطمینان داشته باشند که نوسانات قیمت سهام در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام، واقعی است؛ زیرا در غیر از این حالت معامله حتی چند سهم هم می‌تواند در قیمت سهم تأثیرگذار بوده و باعث این شود که قیمت‌های غیر واقعی در سهم به وجود بیاید. دو پارامتر قیمت و تعداد سهام منتشر شده هر شرکت، از عوامل تعیین حجم‌ مبنا برای شرکت‌های بورسی است. در همین جهت با افزایش قیمت سهم، حجم ‌مبنا نیز کاهش میابد. توجه داشته باشید که اگر تعداد سهم معامله ‌شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم ‌مبنا باشد، به همان نسبت باید انتظار داشت که درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. حجم ‌مبنا برای سهام فرابورس و سهام شرکت‌ها بعد از برگزاری مجمع، برابر با 1 است. این امر به این معناست که با انجام معامله 1 برگ سهم، قیمت پایانی آن می‌تواند تغییر کند.

دامنه نوسان بازار بورس تهران

محدودیت اعمال ‌شده بر قیمت سهام در بازار بورس و اوراق بهادار تهران، مثبت و منفی 5 درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل سهام مدنظر است. در نظر داشته باشید که برای حق تقدم سهام 2 برابر دامنه نوسان عادی سهام است، لذا برای حق تقدم سهام شرکت‌های بورسی این دامنه در محدوده مثبت 10 درصد تا منی 10 درصد است.

دامنه نوسان بازار فرابورس

دامنه مجاز نوسان برای شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بازار فرابورس همانند بازار بورس است؛ اما دامنه نوسان بازار پایه فرابورس با سایر محدودیت‌های نوسان قیمتی متفاوت است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

دامنه نوسان بازار پایه

دامنه نوسان قیمت سهام در بازار پایه نسبت به دامنه نوسان تعریف‌ شده در بازارهای بورس و فرابورس متفاوت است. به ‌منظور اعمال شفافیت بیشتر در اطلاعات در سال 1398 تغییراتی در قوانین بازار پایه اتخاذ شد که به دنبال آن، شرکت‌های درج‌ شده در بازار پایه فرابورس بر اساس شرایط پذیرش، در سه تابلوی پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز قرار گرفتند که طبیعتاً دامنه نوسان برای هرکدام متفاوت است.

• هر هفته یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت 12 الی 12:30 انجام می‌شود. دامنه نوسان در این حراج برای تابلوی زرد 6 درصد، تابلوی نارنجی 4 درصد و تابلوی قرمز 2 درصد است.

• در روزهای دیگر معاملاتی هفته و روز دوشنبه قبل از ساعت 12، دامنه نوسان در تابلوی زرد 3 درصد، تابلوی نارنجی 2 درصد و تابلوی قرمز 1 درصد است.

• مبنای بررسی تعیین این دامنه نوسان، قیمت پایانی روزهای دوشنبه هر هفته است.

سخن آخر

تا این بخش از مقاله به ‌صورت کامل متوجه شدیم که در بسیاری از بورس‌های جهان، از دامنه نوسان به ‌منظور جلوگیری از نوسان شدید و سقوط قیمت سهام استفاده می‌شود. همچنین در بورس تهران نیز این امر از سال 1387 به ‌منظور اعمال محدودیت بر نوسان قیمت‌ها استفاده‌ شده است. زمانی که بازار بورس در شرایط بحرانی یا سقوط به سر می‌برد، اکثر سرمایه‌گذاران به ‌خصوص سرمایه‌گذاران خرد، دچار تصمیمات هیجانی شده و تصمیمات عجولانه و غیرمنطقی در این حوزه می‌گیرند که مجموع این تصمیمات می تواند منجر به ضرر و زیان سنگین برای سرمایه گذار باشد، درنتیجه این اعمال محدودیت دامنه نوسان قیمت سهام است که منجر به کنترل بهتر نوسان‌ها شده و باعث ثبات بیشتر بازار می‌شود.