واگرایی در اندیکاتور

واگرایی ها

اصطلاح "واگرایی" در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و زمانی رخ می‌دهدکه قیمت یک دارایی بر خلاف جهت یک اندیکاتور یا اسیلاتور حرکت کند. در واقع این اختلاف بین نمودار قیمت و اندیکاتور، هشداری از ضعیف شدن روند قیمت و یا تغییر احتمالی روند است که تحلیل‌گران از آن بهره می‌برند. به عبارت دیگر واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که معامله‌گران بازار در گام آخر دچار تردید می‌شوند و این واگرایی در اندیکاتور دقیقا زمانی است که سهم‌ها می‌توانند روند خود را تغییر دهند و بر خلاف روند قبلی حرکت کنند. واگرایی ها به سه دسته معمولی، مخفی و زمانی تقسیم می‌شوند و برای تشخیص آن‌ها اندیکاتور MACD و اسیلاتور Rsi از اعتبار بیشتری برخوردار می‌باشند. در کنار اصطلاح واگرایی، اصطلاح همگرایی نیز به گوش می‌خورد. منظور از همگرایی نزدیک شدن دو خط به هم است.

واگرایی را به دسته‌های زیر تقسیم می‌کنند:

1) واگرایی معمولی (Regular Divergence):

حالتی از واگرایی را بیان می‌کند که تضاد رفتاری بین قیمت و اندیکاتور را نشان می‌دهد. مدل این تضاد به این شکل است که قیمت در انتهای یک روند دست به یک حرکت جدید می‌زند که اندیکاتور با این حرکت جدید مخالفت می‌کند و رفتاری مخالف از خود بروز می‌دهد. واگرایی معمولی به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیم می‌شود.

واگرایی معمولی منفی (RD-): این نوع واگرایی در روند صعودی بوجود می‌آید و حالتی از بازار است که در آن قیمت، سقف بالاتر می‌سازد و اندیکاتور نسبت به سقف قبلی خود، سقف پایین‌تر ثبت می‌کند. در واقع اندیکاتور با حرکت جدیدی که قیمت مبنی بر سقف بالاتر از خود نشان داد، مخالفت می‌کند. این آرایش در انتهای روندهای صعودی اتفاق می‌افتد که منجر به کاهش قیمت می‌شود. این آرایش عموماً بیانگر ضعف شدید خرید است و نشانگر درگیری مردم با بازار است و معامله‌گران حرفه‌ای دست به معامله نمی‌زنند. قیمت، آرایش برگشتی به خود می‌گیرد و نمودار یک ریزش مناسب را تجربه می‌کند. به همین دلیل معامله‌گران وقتی آرایش واگرایی معمولی منفی را می‌بینند، به فکر خروج از معاملات خواهند بود.

چنانچه در تصویر فوق مشخص است، در نمودار سهم "وبملت" واگرایی منفی (RD) وجود دارد. قیمت سقف جدید تشکیل داده، در حالی که اندیکاتور موفق به این کار نشده است؛ این امر موجب گردید تا قیمت سهم روند نزولی به خودش بگیرد و تا 40 درصد از ارزش خود را از دست بدهد. به وجود آمدن این حالت خودش می‌تواند هشداری باشد مبنی برای اینکه کنترل ریسک صورت بگیرد چون امکان نزولی شدن بازار توسط اندیکاتور MACD تأیید شده است.

واگرایی معمولی مثبت (RD+): این نوع واگرایی در روند نزولی اتفاق می‌افتد، در این حالت، قیمت کف پایین‌تر از کف قبل ثبت کرده است، اما اندیکاتور کفی بالاتر از کف اول تشکیل می‌دهد. این پدیده که در حالت عمومی بیانگر ضعف فروش است و این ذهنیت را ایجاد می‌کند که فروشندگان از فروش زیاد خسته شده‌اند و بازار میل به یک رشد دارد.

نموار بالا، نمودار سهم فولاد "مبارکه" است. همان‌طور که مشخص است بعد از مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور، در حالی که قیمت سهم روند نزولی دارد، اما اندیکاتور موفق نشد، کف پایین‌تر ثبت کند و شاهد صعودی شدن روند و رشد سهم هستیم . مشکلی که بسیاری از معامله‌گران بخصوص افرادی که از صبر کردن خسته می‌شوند به آن دچار می‌گردند، این است که این دسته از افراد معامله‌گرانی از جنس عوام هستند و منطق فروش آن‌ها ارتباط مستقیم با خستگی از سهم دارد. در یک روند افزایشی معامله‌گران در این تصور هستند که قیمت سهام همیشه ارزنده است و دست به خرید می‌زنند فارغ از این که جنس خرید در بازار به گونه‌ای می‌باشد که نشانه‌های ضعف خرید پدیدار شده است.

2) واگرایی مخفی (Hidden Divergence):

نوع دیگری از واگرایی در تحلیل تکنیکال است و معمولاً زمانی تشکیل می‌شود که قیمت در حال اصلاح خودش باشد؛ واگرایی مخفی برخلاف واگرایی معمولی در انتهای تحرکات اصلاحی روند اتفاق می‌افتد و در روند نزولی با سقف‌ها و در روند صعودی با کف‌ها قابل شناسایی است. تحلیل‌گران با تشخیص آن، روند سهم را تشخیص می‌دهند. این نوع واگرایی نیز به دو دسته تقسیم می‌شود.

واگرایی مخفی مثبت (HD+): واگرایی مخفی در انتهای یک روند صعودی اتفاق می‌افتد. اندیکاتور کف پایین‌تر ثبت می‌کند و قیمت به کف پایین‌تر نمی‌رسد. در این حالت به دلیل تضاد رفتاری بین قیمت و اندیکاتور پیش‌بینی می‌شود که قیمت به روند صعودی خود ادامه دهد.

همانطور که در نمودار فوق مشاهده می‌کنید، اندیکاتور در انتهای یک روند صعودی موفق می‌شود تا کف پایین‌تر ثبت کند، اما قیمت کفی بالاتر از کف قبل تشکیل می‌دهد، در نتیجه قیمت به روند صعودی خود بر می‌گردد.

واگرایی مخفی منفی (HD-): برخلاف واگرایی مخفی مثبت، این نوع از واگرایی در انتهای یک روند نزولی شکل می‌گیرد و نشان‌دهنده این است که کاهش قیمت ادامه خواهد داشت. قیمت قدرت اینکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد. اندیکاتور سقف بالاتر می‌سازد اما قیمت نمی‌تواند سقفی بالاتر از سقف قبل تشکیل دهد. به دلیل تضاد رفتاری بین قیمت و اندیکاتور و مخالفتی که قیمت با اندیکاتور می‌کند وزنه در جهت فروش سنگینی خواهد رفت و شاهد شکسته شدن کف خواهیم بود. لازم به ذکر است که این مدل واگرایی حتماً باید در یک روند نزولی اتفاق بیفتد و هر مدلی که تعریف یک روند نزولی را برنتابد نمی‌تواند در برگیرنده یک واگرایی مخفی باشد.

همانطور که مشاهده می کنید، در نمودار "دارایکم"، قیمت نمی‌تواند سقفی بالاتر ثبت کند، در حالی که اندیکاتور سقف بالاتری تشکیل می‌دهد و این امر موجب افت 36 درصدی قیمت سهم می‌شود. برای تشخیص قیمت مناسب تشکیل واگرایی مخفی، باید دنبال تکنیک‌هایی باشیم که در اصلاح‌ها، قیمت مستعد برگشت خوب باشد. برای یافتن محدود مناسب به دو شکل عمل می‌کنیم:

- قیمت کلاسیک
- تکمیل الگو قیمت

3) واگرایی زمانی (Time Divergence):

حالتی از بازار است که تضاد آشکار بین قیمت و زمان ایجاد می‌شود. مواقعی که در یک دوره زمانی بیشتر از حرکت قبل، قیمت اصلاح می‌کند پدیده واگرایی زمانی ایجاد می‌گردد. چنانچه در یک حرکت و اصلاح بعد از آن یک ریتریس قیمتی - زمانی رسم کنیم در صورتی که درصد اصلاح زمانی بیش از درصد اصلاح قیمتی باشد، به این پدیده واگرایی زمانی گفته می‌شود. این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال با استفاده از فیبوناچی زمان انجام می‌شود. مشخص است که در این نوع از واگرایی، اندیکاتورها جایی ندارند. در واقع چنین شرایطی نشان می‌دهد که قیمت در حرکت اصلاحی نسبت به حرکت قبلی خود ضعیف‌تر است. واگرایی زمانی خود دو نوع دارد:

واگرایی زمانی معمولی (RTD): این نوع واگرایی زمانی به وجود می‌آید که تعداد کندل‌های فاز اصلاحی بیش از تعداد کندل‌های روند قبلی باشد. وقوع واگرایی زمانی معمولی، نشان‌دهنده‌ی قدرت خریداران و فروشندگان در یک روند اصلاحی می‌باشد و پیش‌بینی می‌شود که حرکت قبلی ادامه پیدا کند.

همانطور که در تصویر فوق مشاهده می‌کنید، در نمودار بانک صادرات، قیمت در 30 روز از نقطه A تا B اصلاح کرد و در 31 روز از نقطه B تا C نتوانست به سقف قبلی (نقطه A) و به اندازه فاز اصلاحی رشد کند، که نشان از ضعف خریداران در سهم بود و متعاقب آن با ریزش همراه شد و قیمت 44% از ارزش خود را از دست داد.

واگرایی زمانی هوشمند (STD): در تحلیل تکنیکال این واگرایی زمانی رخ می‌دهد که تعداد کندل‌های فاز اصلاحی کمتر از تعداد کندل‌های روند قبلی باشد. در این واگرایی درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است. به بیان دیگر در واگرایی زمانی هوشمند، روند اصلاحی قبلی در مدت زمان کوتاه‌تری طی می‌شود. طبق تصویر زیر در نمودار سهم "کگل" از نقطه A تا B 148 روز طول کشید تا قیمت رشد کند، در فاز اصلاح از نقطه B تا C 127 روز طول کشید، به بیان دیگر در 85 درصد از زمان فاز A تا B، قیمت به اندازه 38 درصد اصلاح کرد و این نشان از ضعیف بودن فروشندگان داشت و متعاقب آن نمودار به روند قبل خود ادامه داد و توانست 60 درصد رشد کند.

واگرایی در تحلیل تکنیکال

واگرایی‌ها یکی از رایج‌ترین ابزار های تحلیل تکنیکال در بخش اندیکاتور‌ها هستند که در این مقاله می‌خواهیم به بررسی و آموزش آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

واگرایی چیست؟

واگرایی‌ها یا همان Divergence یکی از افزونه‌های اندیکاتورها هستند که به دلیل قدرت زیاد آنها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. اگر بخواهیم به آموزش این استراتژی که با اندیکاتورها کار می‌کند صحبت کنیم باید بگم که زمانی که قیمت یک ارز یا یک دارایی در یک روندی است ولی اندیکاتور در حال نمایش خلاف آن روند است، واگرایی میان قیمت و اندیکاتور شکل گرفته است.

واگرایی‌ها می‌توانند در اندیکاتورهایی که قدرت و ضعف روند را نشان می‌دهند باشند، این به این معنا است که افزونه واگرایی‌ها دارای قدرت زیادی هستند.

اگر به تصویر زیر نگاه کنید خواهید دید که :

نمودار بیت‌کوین را در تایم فریم روزانه با اندیکاتور RSI برای شما قرار دادیم، در بخشی که با خطوط عمودی مشخص کردیم همان‌طور که مشاهده می‌کنید قیمت در این بازه افزایش قیمت داشته ولی اندیکاتور در همان بازه زمانی کاهش رو تجربه کرده است. به اختلافی که میان قیمت و اندیکاتور رخ می‌دهد واگرایی می‌گویند.

به صورت کلی واگرایی‌ها دارای دو دسته هستند :

واگرایی معمولی

واگرایی معمولی، ساده‌ترین نوع واگرایی است که آن را با نماد اختصاصی RD نمایش می‌دهند. این نوع واگرایی همان تعریف از واگرایی را دارد که در بخش ابتدا توضیح دادیم. که اگر بخواهیم دوباره بگوییم اگر قیمت به یک جهت خاص حرکت کند و اندیکاتور در یک جهت دیگر واگرایی رخ داده است.

واگرایی معمولی دو نوع دارد:

واگرایی معمولی مثبت

واگرایی معمولی مثبت در حمایت‌ها رخ می‌دهد و اندیکاتور در کف‌ها در حال نوسان است به این صورت که قیمت در حال تشکیل کف‌های پایین‌تر و یا برابر است ولی اندیکاتور در حال تشکیل کف‌های برابر یا بالاتر است.

اگر به تصویر زیر نگاه کنید :

نمودار NEAR را در تایم فریم روزانه مشاهده می کنید که می‌خواهیم با استفاده از اندیکاتور RSI واگرایی را بررسی کنیم.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید قیمت در بازه زمانی 22 may تا 20 jul در یک روند نزولی بوده ولی اندیکاتور در همان بازه زمانی در حال تشکیل کف های یکسان بوده است. همان‌طور که از متن گفته شده هم مشخص است قیمت و اندیکاتور دچار واگرایی شدند.

نکته واگرایی معمولی مثبت این است که باید در حمایت‌ها رخ دهد و اگر به قیمت ارز NEAR نگاه کند متوجه خواهید شد که در حمایت این واگرایی صورت گرفته است.

اگر در مورد حمایت‌ها و مقاومت‌ها ابهامی دارید می‌توانید به مقاله حمایت‌ها و مقاومت‌ها مراجعه کنید و روی کلمه حمایت و مقاومت کلیک کنید تا این مقاله را مشاهده کنید.

واگرایی معمولی منفی

واگرایی معمول منفی دقیقا وجه مخالف واگرایی معمولی مثبت است و تفاوت در این است که این واگرایی در مقاومت‌ها تشکیل می‌شود و اندیکاتور در سقف‌ها در حال نوسان است.

اگر به تصویر زیر نگاه کنید خواهید دید که :

نمودار بیت‌کوین در تایم فریم روزانه از محدوده 40 هزار دلار تا محدوده 62 هزار دلار رشد کرده است ولی اندیکاتور در همان بازه زمانی در حال تشکیل کف‌های پایین‌تر بوده است.

واگرایی مخفی

واگرایی مخفی یکی از دیگر از روش های بررسی واگرایی است که بسیار پیچیده اما سودآورتر است.

اگر بخواهیم این واگرایی را توضیح دهیم باید بگوییم که قیمت در حال تشکیل سقف و کف است ولی در همان بازه اندیکاتور کف و سقف های پایین تر و بالاتر می‌زند. شاید با این توضیح به خود بگویید که چه فرقی با واگرایی معمولی دارد؟ پاسخ سوال شما را در ادامه با مشاهده این عکس خواهیم داد.

اگر به تصویر زیر نگاه کنید :

نمودار NEAR را در تایم فریم روزانه مشاهده می‌کنید، در بازه‌ای که قیمت در حال تشکیل کف بالاتر بود اندیکاتور کف‌های جدید پایین‌تر ثبت می‌کند. این واگرایی‌ها هم دو نوع دارد مانند واگرایی معمولی.

واگرایی مخفی مثبت

این واگرایی وجه مشترک واگرایی معمول مثبت است و تفاوت در این است که باید کف‌ها پایین‌تر باشند در اندیکاتور و کف‌ها باید جدیدترین کف‌ها باشند.

اگر به تصویر زیر نگاه کنید :

نمودار NEAR را در تایم فریم روزانه مشاهده می‌کنید که اندیکاتور در حال تشکیل کف‌های جدید بود ولی قیمت در حال صعود بود.

عموماً واگرایی‌ها در دو اندیکاتور رایج قابل مشاهده هستند.

واگرایی مخفی منفی

این واگرایی دقیقاً همان واگرایی معمولی منفی است با این تفاوت که اندیکاتور باید سقف‌های بالاتر جدید تشکیل بدهد ولی قیمت سقف های پایین‌تر تشکیل بدهد.

اگر به تصویر زیر نگاه کنید:

نمودار Atom در تایم فریم روزانه مشاهده می‌کنید که قیمت در حال تشکیل سقف پایین‌تر بوده ولی اندیکاتور کف و سقف بالاتر ثبت می‌کند.

واگرایی در اندیکاتور RSI

اندیکاتور rsi را در یک مقاله تخصصی آموزش دادیم و در این مقاله می‌خواهیم به بررسی واگرایی‌ها در آن‌ها بپردازیم، اگر بخواهیم به صورت کوتاه در مورد اندیکاتور RSI بپردازیم این اسیلاتور در درسته اسیلاتور های نمایش صعف و قدرت روند است.

به این صورت این اندیکاتور واگرایی را نمایش می‌دهد که قیمت در حال ایجاد سقف و یا کف بالاتر و یا پایین‌تر است ولی نوسانگر اندیکاتور در حال خلاف جهت رفتن است.

اگر دوست دارین در مورد این اندیکاتور بیشتر آموزش ببینید پیشنهاد میکنم مقاله اندیکاتور RSI را مطالعه کنید و برای دسترسی سریع‌تر میتوانید روی کلمه اندیکاتور RSI کلیک کنید.

اگر به تصویر بالا نگاه کنید خواهید دید که قیمت در حال تشکیل سقف و کف بالاتر بوده ولی اندیکاتور در حال تشکیل سقف و کف پایین تر بوده است.

واگرایی در اندیکاتور MACD

اندیکاتور MACD را در یک مقاله تخصصی آموزش دادیم و در این مقاله می‌خواهیم به بررسی واگرایی‌ها در آن بپردازیم، اگر بخواهیم به صورت کوتاه در مورد اندیکاتور MACD بپردازیم این اسیلاتور در درسته اسیلاتور های نمایش ضعف و قدرت روند است. این اندیکاتور را می‌توان از دو روش برای پیداکردن واگرایی‌ها استفاده کرد. به این صورت که روش اول بررسی هیستوگرام است و روش دوم بررسی خطوط سیگنال و خط MACD است.

در مثال اول می خواهیم یک نمونه از واگرایی قیمت با خط هیستوگرام را برای شما بگوییم:

در تصویر بالا نمودار بیت کوین را در تایم فریم روزانه مشاهده می‌کنید که هیستوگرام در حال نمایش ضعف روند بوده است ولی قیمت در حال افزایش قیمت بوده و این واگرایی باعث شده که قیمت شروع به ریزش کند.

در مثال دوم به بررسی واگرایی با خطوط سیگنال و MACD خواهیم پرداخت :

اگر به تصویر زیر نگاه کنید در همان ناحیه که هیستوگرام واگرایی داده است خطوط سیگنال و MACD هم در حال نمایش واگرایی هستند.

نکته‌مهم

اگر بخواهیم به عنوان آخرین نکته یک مطلب مهم را بگوییم واگرایی‌ها همیشه درست عمل نمی‌کنند، اما با توجه به احتمال عملکرد بالا می‌توانیم در آنها معامله کنیم. پس برای اینکه بتوانیم درصد برد معامله را افزایش دهیم باید تحلیل تکنیکال کلاسیک و یا روش های تحلیل دیگر را هم ترکیب کنیم تا به بهترین عملکرد برسیم.

نتیجه‌گیری

در این مقاله تلاش کردیم تمام نکات و اصطلاحات واگرایی‌ها را در اندیکاتور‌ها خدمت شما ارائه کنیم و فقط یادمان باشد که با ترکیب واگرایی‌ها با دیگر روش‌ها است که می‌توانیم از این استراتژی کسب درآمد کنیم. امیدوارم همواره موفق و پر سود باشید.

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و انواع آن کدامند؟

مبنای تحلیل تکنیکال، بررسی قیمت در گذشته برای پیش‌بینی آن در آینده است. معمولا تحلیلگران تکنیکال به نمودار قیمت یک دارایی مثل یک سهم یا ارز دیجیتال خیره می‌شوند و با استفاده از ابزارهایی شروع به تحلیل و تفسیر آن می‌کنند. با گذشت زمان و با ظهور رایانه‌ها، افرادی شروع به ساخت اندیکاتور کردند. این اندیکاتورها طبق فرمول‌ها و الگوریتم‌های خاصی قیمت را بررسی کرده و در نموداری جداگانه نمایش می‌دهند. تحلیلگران معمولا از اندیکاتورها برای تایید خرید یا فروش خود استفاده می‌کنند. واگرایی یا divergence زمانی است که قیمت و اندیکاتور چیزهای مختلفی را به معامله گر بگویند. به عبارتی اندیکاتور روند قیمت را تایید نمی‌کند. برای مثال زمانی که قیمت بالاتر می‌رود اما اندیکاتور به سمت پایین حرکت می‌کند یا نشانه‌هایی از نزول قیمت را نشان می‌دهد، شاهد یک واگرایی هستیم. در حالت ایده آل، زمانی که شما برای خرید یک ارز تصمیم می‌گیرید اندیکاتور هم این خرید را تایید می‌کند. اما اگر شما نشانه‌هایی از صعود قیمت را مشاهده کنید اما اندیکاتور سیگنال فروش بدهد، می‌گوییم در قیمت یک واگرایی رخ داده است.

اگر قرار است از واگرایی‌ها کسب سود کنید، در مرحله اول باید دانش شناسایی واگرایی‌ها را بدست آورید و در مرحله دوم باید خرید خود را از صرافی انجام دهید که تراکنش شما را بلافاصله تایید کند تا از سود جا نمانید. صرافی ارزپایا یکی از صرافی‌هایی است که تراکنش‌ها را بلافاصله تایید می‌کند و شما می‌توانید خرید خود را در کمترین زمان ممکن و با کارمزد ۰.۰۰۲ خریداری کنید. برای ثبت نام در صرافی ارزپایا روی این لینک کلیک کنید.

همگرایی در تحلیل تکنیکال

برخلاف واگرایی که ناشی از اختلاف حرکت میان قیمت و اندیکاتور است، همگرایی به هم‌جهت بودن روند قیمت با اندیکاتور گفته می‌شود. درواقع زمانی که قیمت روندی صعودی در پیش بگیرد و اندیکاتور هم صعودی باشد، یک همگرایی ایجاد می‌شود. همگرایی فقط برای صعود قیمت نیست و در زمان نزول قیمت هم ایجاد می‌شود. برای مثال هنگام ریزش همزمان قیمت و اندیکاتور شاهد یک همگرایی هستیم.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

واگرایی در تحلیل تکنیکال به‌صورت کلی به دو دسته زیر تقسیم می‌شود که در ادامه به‌طور جداگانه با هر کدام آشنا می‌شویم:

1. واگرایی مثبت (صعودی)
2. واگرایی منفی (نزولی)

واگرایی مثبت چیست؟

زمانی که قیمت در حال کاهش و ایجاد کف‌های پایین‌تر است و در نقطه مقابل اندیکاتور در حال افزایش و ساخت کف‌های بالاتر باشد، یک واگرایی صعودی ایجاد شده است. وجود یک divergence صعودی به‌تنهایی نمی‌تواند باعث بالا رفتن قیمت شود، اما اگر این واگرایی در نزدیکی یک سطح حمایتی مهم رخ دهد، می توانیم با درجه اطمینان بالایی وارد یک پوزیشن خرید شویم.

واگرایی منفی یعنی چی؟

واگرایی منفی دقیقا برعکس واگرایی مثبت است. زمانی که قیمت در حال صعود و ایجاد سقف‌های بالاتر است و در نقطه مقابل اندیکاتور در حال کاهش و ساخت سقف‌های پایین‌تر باشد، یک واگرایی نزولی ایجاد شده است. اگر این divergence نزدیک یک محدوده مقاومتی مهم رخ دهد احتمال اصلاح قیمت زیاد است. divergence منفی در واقع به ما می‌گوید که قدرت روند صعودی کاهش یافته و هر لحظه امکان تغییر روند و اصلاح بازار ارز دیجیتال وجود دارد.

اما واگرایی را می‌توان به گونه دیگری هم دسته‌بندی کرد:

1. divergence معمولی
2. divergence مخفی

پیشنهاد مطالعه: یکی از مهمترین واگرایی‌های منفی که در چند روز اخیر اتفاق افتاده است، واگرایی در نمودار بیت کوین است که در مقاله تحلیل تکنیکال بیت کوین به آن اشاره کرده‌ایم.

واگرایی معمولی

قبلا اشاره کردیم که اگر قیمت (خطوط آبی) سقف‌های بالاتر ایجاد کند اما اندیکاتور (خطوط قرمز) سقف‌های پایین‌تر بزند، یک واگرایی نزولی رخ داده است. همچنین گفتیم که اگر قیمت کف‌های پایین‌تر ایجاد کند و اندیکاتور کف‌های بالاتر بزند، یک واگرایی صعودی ایجاد شده است. این دو divergence در دسته واگرایی معمولی قرار می‌گیرد. در حالی که دو divergence دیگر نیز وجود دارد که کمتر در قیمت دیده می‌شود به‌همین علت به آن‌ها واگرایی مخفی گفته می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: یکی از نمونه‌های بارز واگرایی معمولی، واگرایی اتفاق افتاده در ارز اتم است که در مقاله تحلیل تکنیکال اتم به آن اشاره کرده‌ایم.

واگرایی مخفی

واگرایی مخفی شامل دو divergence زیر می‌شود که در تصویر قابل مشاهده است. زمانی که قیمت سقف‌های پایین‌تر ایجاد می‌کند و اندیکاتور سقف‌های بالاتر می‌سازد، یک واگرایی مخفی نزولی رخ داده است (تصویر چپ). ایجاد یک واگرایی مخفی نزولی به‌تنهایی دلیل خوبی برای فروش یک ارز نیست و باید موارد دیگری مانند ضعف در روند صعودی یا رسیدن قیمت به یک مقاومت مهم را هم در نظر گرفت. در مقابل اگر کف‌های قیمت بالاتر و کف‌های اندیکاتور پایین‌تر بیاید، یک واگرایی مخفی صعودی رخ داده است (تصویر راست).

تفاوت واگرایی معمولی و مخفی

بزرگترین تفاوت واگرایی معمولی با مخفی در اعتبار آن‌ها است. معمولا واگرایی معمولی از اعتبار بیشتری برخوردار است. البته این دلیل نمی‌شود که از واگرایی‌های مخفی غافل شویم. اما شاید مهم‌تر از این‌که یک divergence معمولی است یا مخفی، واگرایی در اندیکاتور نحوه ترید و استفاده از divergence باشد که بسیاری از افراد با آن آشنایی ندارند.

یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های معامله‌گری زمانی است که قیمت در نزدیکی یک مقاومت یا حمایت divergence دهد. برای مثال در تصویر زیر قیمت بعد از شکست سقف تاریخی در محدوده ۶۴ هزار دلار توانست تا قیمت ۶۸ هزار دلار هم پیشروی کند. با این وجود اگر به اندیکاتور RSI در پایین صفحه نگاه کنید، وقوع یک واگرایی نزولی بسیار واضح است. بعد از این واگرایی قیمت بیت کوین وارد یک روند نزولی فرسایشی شد که به سبب آن خرید بیت کوین کاهش شدیدی پیدا کرد.

اندیکاتور تشخیص واگرایی

برای تشخیص واگرایی از اندیکاتورهای مختلفی استفاده می‌شود که بعضی از آن‌ها پر کاربرد و محبوب‌ هستند. ۲ اندیکاتور RSI و MACD سال‌ها است که به‌طور ویژه مورد توجه تریدرها قرار گرفته‌اند و در تشخیص divergence فوق‌آلعاده عمل می‌کنند. در ادامه با این ۲ اندیکاتور بیشتر آشنا می‌شویم.

اندیکاتور RSI

اندیکاتور Relative Strength Index یا به‌صورت مخفف RSI، اندیکاتوری است که مومنتوم قیمت (جهت و قدرت قیمت) را به ما نشان می‌دهد. این اندیکاتور یکی از ابتدایی‌ترین اندیکاتورهایی است که معامله‌گران از ابتدا با آن آشنا می‌شوند زیرا نحوه استفاده از آن بسیار ساده است. اندیکاتور RSI دارای خطی است که میان سطح ۰ و ۱۰۰ نوسان می‌کند.

محدوده ۳۰ تا ۷۰ در RSI بسیار مهم است و به‌صورت رنگی نمایش داده می‌شود. زمانی که RSI از سطح ۷۰ عبور کند اصطلاحا می‌گویند قیمت وارد محدوده اشباع خرید شده است و ممکن است برای یک روند معکوس یا کاهشی آماده شود. در نقطه مقابل زمانی که قیمت از محدوده ۳۰ خارج شود گفته می‌شودکه قیمت وارد محدوده اشباع فروش شده و برای خرید ارزشمند است.

فارغ از مطالب بالا از RSI بیشتر برای تشخیص واگرایی استفاده می‌شود. خطوط RSI همزمان با قیمت نوسان می‌کند و معمولا هم جهت با روند قیمت هستند. به عنوان مثال اگر قیمت اتریوم در حال افزایش باشد و قله‌های جدید بسازد، در حالت ایده آل RSI هم شروع به ساخت سقف‌های جدید کرده و بالاتر می‌رود. اما اگر اتریوم در حال رسیدن به سقف‌های جدید باشد، اما سقف‌های RSI پایین تر بیاید، این می‌تواند هشداری به معامله‌گر باشد که روند صعودی قیمت در حال تضعیف است.

اندیکاتور MACD

اندیکاتور Moving Average Convergence Divergence یا به‌صورت مخفف MACD اندیکاتوری است که از واگرایی و همگرایی دو میانگین متحرک ۱۲ و ۲۶ روزه تشکیل شده است. زمانی که در اندیکاتور MACD میانگین ۱۲ روزه میانگین ۲۶ روزه را به سمت بالا قطع کند، یک سیگنال خرید و زمانی که میانگین متحرک ۱۲ روزه میانگین ۲۶ روزه را به سمت پاین قطع کند، یک سیگنال فروش صادر می‌شود.

ایجاد divergence در نمودار قیمت و اندیکاتور MACD تقریبا شبیه به ایجاد واگرایی در اندیکاتور RSI است. برای مثال اگر به تصویر زیر نگاه کنید همزمان با ایجاد سقف قیمتی جدید در بیت کوین (محدوده ۶۴-۶۸ هزار)، اندیکاتور MACD یک سقف پایین‌تر از سقف قبلی می‌سازد که این نشانه‌ای منفی برای قیمت محسوب می‌شود زیرا واگرایی در سقف به‌معنای کاهش قیمت است. در نقطه مقابل اگر این divergence در کف قیمتی ایجاد شود شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.

اندیکاتور واگرایی تریدینگ ویو

برای استفاده از اندیکاتور و سایر ابزارهای سایت تریدینگ ویو ابتدا باید در این سایت ثبت نام کنید. بعد از ثبت نام و لاگین کردن در حساب کاربری روی بخش chart در بالای صفحه کلیک کنید تا وارد صفحه زیر شوید. در تصویر زیر نمودار بیت کوین به تتر را مشاهده می‌کنید. برای واگرایی در اندیکاتور استفاده از اندیکاتورها باید مطابق تصویر زیر روی کلمه indicators در بالای صفحه کلیک کنید.

پس از کلیک روی indicators صفحه‌ای برای شما باز می‌شود که از قسمت Search امکان جستجوی اندیکاتورهای مختلف را به شما می‌دهد.

برای مثال اگر اندیکاتور RSI را سرچ کنیم، اولین گزینه Relative Strength Index است که درواقع نام کامل اندیکاتور RSI است. با کلیک روی این اندیکاتور سایت به‌صورت خودکار RSI را به صفحه اضافه می‌کند.

اگر موس خود را روی هر اندیکاتور نگهدارید، یک ستاره تو خالی در کنار آن نمایان می‌شود که با کلیک روی آن می‌توانید اندیکاتور انتخابی را به لیست Favorite های خود اضافه کنید.

وقوع یک واگرایی در قیمت هشداری است برای تغییر روند قیمت در آینده. به‌همین علت واگرایی‌ها را همیشه باید جدی گرفت. معامله‌گران تلاش می‌کنند که با ترکیب یک divergence با سایر ابزارهای تحلیل به یک استراتژی مناسب دست پیدا کنند.

سوالات متداول

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟

divergence زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت ارز دیجیتال و اندیکاتور، دو روند متفاوت را نشان دهند.

همگرایی در ارز دیجیتال چیست؟

زمانی که روند قیمتی یک ارز دیجیتال با اندیکاتور یکسان باشد، می‌گوییم که همگرایی رخ داده است.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال کدامند؟

divergence منفی، مثبت، مخفی و معمولی را می‌توانیم به عنوان انواع divergence معرفی کنیم.

چگونه می‌توانم از واگرایی ها باخبر شوم؟

راه اول این است که دانش کافی برای تحلیل یک ارز را بدست آورید. اما راه ساده‌تر این است که مقالات تحلیل تکنیکال ارزهای مختلف را در مجله ارزپایا مطالعه کنید تا بتوانید از واگرایی‌ها مطلع شوید.

چرا صرافی ارزپایا بهترین انتخاب برای خرید ارز دیجیتال در ایران است؟

امنیت بالا، سابقه درخشان، کارمزد بسیار کم، ثبت نام و احراز هویت سریع و تایید سریع تراکنش‌ها را می‌توانیم به عنوان مهمترین مزایایی معرفی کنیم که ارزپایا را به یکی از بهترین انتخاب‌ها برای خرید ارز دیجیتال تبدیل کرده‌اند.

واگرایی معمولی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال (۱)

در ادامه مطالب حوزه تحلیل تکنیکال، می خواهیم با یکی دیگر از مفاهیم این حوزه به نام واگرایی آشنا شویم. واگرایی‌ها به شرایطی از بازار گفته می‌شود که تضادی آشکار بین قیمت و ابزارهای دیگر ایجاد شده و نشان‌دهنده چرخش‌های کوچک و بزرگ بازار، در آن مقطع زمانی است. این وضعیت بیانگر ضعف معامله‌گران در گام آخر بوده و در این شرایط بازار آماده چرخش است.

به‌بیان‌دیگر واگرایی به معنی ضعف یک روند بوده و زمانی مشاهده می‌شود که قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر حرکت می‌کنند. همچنین روند قیمت به پایان خود نزدیک شده و میل به چرخش دارد.

در بیشتر مواقع برگشت‌های بزرگ یک نمودار زمانی اتفاق می‌افتد که یک وا گرایی مناسب داشته باشیم. از وا گرایی‌ها می‌توان برای شناسایی قیمت و سطوح حساس استفاده کرد و روندهای ضعیف را که میل به برگشت دارند، تشخیص دهیم.

برای تشخیص واگرایی از اندیکاتورهای مختلف استفاده می‌کنیم. اندیکاتور مک‌دی (MACD) یکی از مهم‌ترین و پراستفاده‌ترین ابزار برای تشخیص واگرایی است. از سایر اندیکاتورها مانند RSI ،CCI و … هم می‌توان برای تشخیص واگرایی استفاده کرد.

واگرایی معمولی:

واگرایی معمولی حالتی از واگرایی است و زمانی رخ می‌دهد که بین قیمت و اندیکاتور یک تناقض رفتاری وجود داشته باشد. دراین حالت اندیکاتور با حرکت قیمتی مخالفت کرده و نسبت به آن رفتار متضادی را از خود نشان می‌دهد. درواقع درهنگام وقوع این نوع واگرایی، قیمت از ادامه حرکت بازمی‌ایستد و تغییر جهت می‌دهد. این نوع واگرایی را با نماد RD نمایش می‌دهند و به دو دسته واگرایی معمولی مثبت و منفی تقسیم می‌شود.

واگرایی معمولی مثبت(RD+):

به‌طورکلی وا گرایی معمولی مثبت در کف‌ها تشکیل می‌شود. به این شکل که قیمت، کفی پایین‌تر از کف قبل خود را ثبت می‌کند؛ اما اندیکاتور با این حرکت مخالفت کرده و نسبت به کف قبلی خود، یک کف بالاتر را ثبت می‌نماید. در این حالت قیمت میل به افزایش دارد و نشان می‌دهد که فروشندگان ضعیف شده‌اند.

فرم وا گرایی معمولی مثبت به‌صورت زیر است:

واگرایی معمولی منفی(RD-):

این حالت از وا گرایی معمولی در انتهای یک حرکت صعودی و در سقف رخ می‌دهد. به‌این‌صورت که قیمت، یک سقف بالاتر از سقف قبلی خود را می‌سازد؛ اما اندیکاتور با این حالت قیمت، مخالفت کرده و سقفی پایین‌تر از سقف قبلی ایجاد می‌کند. این نوع از آرایش وا گرایی که در انتهای یک روند صعودی اتفاق می‌افتد، به‌عنوان وا گرایی معمولی منفی شناخته شده و منجر به کاهش قیمت می‌شود.

واگرایی معمولی منفی، بیان‌گر ایجاد ضعف در خریداران است و قیمت می‌تواند یک آرایش نزولی به خود بگیرد و قدرت فروشندگان نسبت به خریداران بیشتر شود.

فرم واگرایی معمولی منفی به‌صورت زیر است:

در شکل‌های زیر مثال‌هایی از واگرایی را مشاهده می‌کنید:

شکل فوق مربوط به نمودار ثاباد است. همان‌طور که مشخص است نمودار بعد از یک رشد و بازدهی نسبتاً خوب، با ایجاد یک وا گرایی معمولی منفی در سقف قیمتی با ریزش مواجه شده و مقدار زیادی از مسیر صعود را اصلاح کرده است.

شکل فوق متعلق به سهام ثفارس است. این نمودار در کف قیمتی با ایجاد یک واگرایی معمولی مثبت و همچنین کاهش قدرت فروشندگان روبه‌رو شده است که در ادامه رشد قیمتی نسبتاً خوبی به وجود آمده است.

تا به اینجای کار به معرفی واگرایی های معمولی پرداختیم و انواع آن را توضیح دادیم. آنچه گفته شد مقایسه بین نمودار قیمتی و اندیکاتور است که در صورت تضاد بین اندیکاتور و قیمت، واگرایی مشاهده می‌شود.

قیمت‌ها و سطوح مناسب برای تشکیل واگرایی:

با استفاده از ابزاری که در تحلیل تکنیکال موجود است، می‌توان سطوح حساس قیمتی را شناسایی کرد. زمانی‌که نمودار به این سطوح می‌رسد معمولاً با واگرایی همراه بوده و نشانه ضعف در روند جاری است.

هنگامی‌که نمودار با سرعت‌بالا بدون واگرایی به سمت سطوح حمایت و مقاومت درحرکت باشد، احتمال شکست سطوح بسیار بالا است. گاهی اوقات شکست در سطوح مقاومت و حمایت با واگرایی همراه بوده که در بسیاری مواقع می‌توان این شکست را فریب‌دهنده (fake) درنظر گرفت.

سطوح حمایت و مقاومت داینامیک یا به عبارتی خطوط روند صعودی یا نزولی، کاملاً مستعد تشکیل واگرایی هستند. با تشکیل واگرایی در این سطوح، می‌توان به سطح موردنظر اعتماد کرد و برای ورود یا خروج از معامله تصمیم گرفت. این مورد را می‌توان به باندهای کانال هم تعمیم داد. نموداری که در یک ساختار کانالیزه در حالت حرکت باشد، مستعد تشکیل واگرایی در کف و یا سقف کانال است. در این حالت بهترین استراتژی، نوسان‌گیری بین سقف و کف کانال است که با تشکیل واگرایی می‌توان با اعتماد بیشتری به انجام معامله پرداخت.

به این نکته هم باید توجه کرد که اگر در یک ساختار کانالیزه، سطحی شکسته شد و با واگرایی همراه بود، می‌تواند کاملاً فریب‌دهنده (fake) باشد.

یکی دیگر از کاربردهای واگرایی ها استفاده از آن‌ها در سطوح فیبوناچی است. اگر در یکی از سطوح فیبوناچی (معمولاً ۶۱٫۸% و ۷۸٫۲%) واگرایی وجود داشته باشد، می‌توان به برگشت نمودار از آن سطح امیدوار بود و با استفاده از ابزار تکنیکال به دنبال فرصت‌های معاملاتی گشت.

از واگرایی در دیگر الگوهای تکنیکال نیز می‌توان استفاده کرد. ازجمله این الگوها می‌توان به امواج الیوت، الگوهای هارمونیک، الگوهای برگشتی و … اشاره کرد. ایجاد واگرایی در هر یک از این الگوها، اعتبار آن‌ها را افزایش داده و می‌توان با استفاده از ابزار تکنیکال به دنبال فرصت‌های معاملاتی برای خرید یا فروش بود.

در این مقاله تلاش شد مفهوم واگرایی معمولی به‌صورت کامل بیان شود و کاربردهای واگرایی معمولی در سطوح حساس قیمتی، مورد بررسی قرار گیرد. در مطالب بعدی از این سری مقالات، به بررسی واگرایی مخفی و زمانی خواهیم پرداخت.

واگرایی در تحلیل تکنیکال (Divergence) ارز دیجیتال و بورس

تحلیل تکنیکال یکی از تحلیل‌های مهم و پرکاربرد در بازارهای مالی است. یکی از موضوعات پرکاربرد و محبوب آموزش ارز دیجیتال در مشهد، واگرایی در تحلیل تکنیکال است. همان‌طور که از اسم واگرایی مشخص است؛ زمانی رخ می‌دهد که جهت روند سهم با جهت روند یک اندیکاتور خاص مطابقت نداشته باشد (درواقع برعکس هم باشند). این اتفاق نشانه‌ای است برای معامله‌گران که با استفاده از این نشانه قادر هستند کسب سود کنند و یا خود را از ضررهای حتمی نجات دهند.

در برخی از مواقع تغییر روند بازار طوری است که بازار را از نقطه اوج به کف می‌رساند و با واگرایی این اتفاقات قابل پیش‌بینی هستند. از این رو توجه به هشدار واگرایی ضروری است. در این مقاله از آکادمی پارسیان بورس قصد داریم مفاهیم و انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال را عنوان کنیم. سپس نکات کلیدی استفاده از این روش را عنوان و مثال‌های واقعی برای فهم بیشتر شما عزیزان بیان کنیم. در نهایت شما با این مفهوم تکنیکال قوی خیلی بیشتر آشنا خواهید شد. پس برای فهم این موضوع با ما همراه باشید.

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟

در این بخش قصد داریم راجع به این موضوع که واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست صحبت کنیم. به بیانی ساده واگرایی زمانی رخ می‌دهد که روند قیمت با یک شاخص و اندیکاتور یکی نباشد. برای مثال اگر اندیکاتور RSI روندی منفی را نشان دهد ولی قیمت روند مثبت داشته باشد. در این شرایط می‌توان گفت واگرایی رخ داده است. واگرایی به معامله‌گر هشدار می‌دهد که قیمت احتمالاً تغییر روند خواهد داد. هشدار واگرایی برای تریدرها از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا احتمال تغییر روند زیاد است.

واگرایی انواعی مختلفی دارد که در بخش‌های بعدی به انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم. اما سؤال اینجاست که از چه اندیکاتورهایی می‌توان برای پیداکردن واگرایی استفاده کرد. جواب این است که از تمامی اندیکاتورهای رایج برای تشخیص واگرایی می‌توان استفاده کرد اما یکی از اندیکاتورهای محبوب، RSI است. اما از اندیکاتورهای دیگری مثل مکدی (MACD) و OsMA نیز برای تشخیص واگرایی استفاده می‌شود.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

در این بخش قصد داریم راجع به انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. به طور کلی واگرایی به دو دسته واگرایی مخفی (Hidden Divergence) و واگرایی معمولی (Regular Divergence) طبقه‌بندی می‌شوند. هر کدام از این واگرایی‌ها به دو دسته مثبت و منفی طبقه‌بندی می‌شوند. برای آشنایی با مفهوم هر یک با ما همراه باشید.

واگرایی معمولی (Regular Divergence)

در این نوع واگرایی وقتی نمودار قیمت صعودی است و قیمت به قله جدیدی دست پیدا می‌کند، روند اندیکاتور بر خلاف آن است و با روند صعودی قیمت به قله بالاتری نمی‌رسد و قله جدید، پایین‌تر است. برای قیمت نزولی برعکس این عمل می‌کند نمودار قیمت با گذشت زمان به کف پایین‌تری می‌رسد ولی اندیکاتور کف بالاتری را تشکیل می‌دهد. در نتیجه این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال را می‌توان به دو دسته مثبت و منفی واگرایی در اندیکاتور طبقه‌بندی کرد:

واگرایی منفی معمولی

در این نوع واگرایی نمودار شمعی قیمت بر اساس زمان صعودی است. برای بررسی این نوع واگرایی باید به قله‌ها نگاه کرد. نمودار قیمت به قله بالاتر (higher high) دست پیدا می‌کند در صورتی که نمودار اندیکاتوری مثل Rsi یا هر اندیکاتور دیگری قله پایین‌تری (lower highs) نشان می‌دهد. نمونه این واگرایی را می‌توانید در شکل زیر مشاهده کنید همان‌طور که مشخص است قیمت بعد از این واگرایی منفی، نزولی شده است.

واگرایی مثبت معمولی

این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال، نمودار شمعی قیمت بر اساس زمان روندی نزولی دارد. در این نوع واگرایی باید کف‌های قیمتی در نظر گرفته شود. به صورتی که در نمودار قیمت بر اساس زمان، قیمت به کف پایین‌تر (lower low) می‎رسد. این در حالی است که RSI یا هر اندیکاتور دیگر، کف جدید را بالاتر از کف قدیمی تشکیل می‌دهد.

واگرایی مخفی (Hidden Divergence)

تفاوت واگرایی مخفی و معمولی این است که در واگرایی معمولی از نوع مثبت نمودار قیمت زمان و اندیکاتورها، در کف روند نزولی بود ولی در واگرایی مخفی این اتفاق در کف روند صعودی می‌افتد. در ادامه بیشتر راجع به واگرایی مخفی و تفاوت آن با واگرایی معمولی صحبت می‌کنیم.

واگرایی مثبت مخفی

واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی و مثبت، کف روندِ صعودی در نظر گرفته می‌شود. چنین روندی در نمودار قیمت زمان کف جدیدی که تشکیل می‌شود از کف قبلی بالاتر است ولی عکس این اتفاق در اندیکاتور رخ می‌دهد. در این صورت واگرایی مثبت از نوع مخفی رخ داده است. همان‌طور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید قیمت کف صعودی دارد ولی اندیکاتور عکس آن را نشان می‌دهد که در ادامه قیمت اندکی رشد داشته است.

واگرایی منفی مخفی

در این نوع واگرایی سقف روند نزولی در نظر گرفته می‌شود. اگر در یک روند نزولی سقف جدیدی که ایجاد می‌شود پایین‌تر از سقف قبلی باشد و عکس این موضوع در اندیکاتور رخ دهد در این صورت واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع منفی رخ داده است. همان‌طور که شکل زیر معلوم است روند نزولی سقف‌های پایین‌تر را تشکیل داده است ولی در اندیکاتور RSI این اتفاق نیفتاده است بنابراین واگرایی منفی تشکیل شده و بازار منفی شده است.

استراتژی خرید با استفاده از واگرایی

در این بخش قصد داریم راجع به استراتژی خرید با استفاده از واگرایی صحبت کنیم. سیگنال خرید در واگرایی زمانی است که واگرایی مثبت باشد. همان‌طور که گفته شد واگرایی می‌تواند از نوع مخفی یا معمولی باشد. در واگرایی مثبت معمولی نمودار قیمت زمان روندی نزولی داشته و کف پایین‌تر تشکیل می‌دهد اما در اندیکاتور عکس این قضیه رخ می‌دهد.

واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی مثبت، نمودار قیمت زمان روندی صعودی دارد و کف قیمت بالاتر تشکیل می‌دهد این در حالی است که در اندیکاتور عکس این قضیه رخ داده است. این دو واگرایی مثبت، سیگنالی برای خرید به‌حساب می‌آیند.

بنابر‌این تریدرها بهتر است در این زمان با توجه به استراتژی‌هایشان مثل خرید پله‌ای و… در کف سهم را خریداری کنند و منتظر صعود بمانند. البته در این شرایط پایبند بودن به حد ضرر لازم است زیرا هیچ سیگنالی قطعی نیست و ممکن است به ضرر منتهی شود.

استراتژی خروج از سهم به کمک واگرایی

در این بخش قصد داریم راجع به استراتژی خروج از سهم به کمک واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. واگرایی منفی می‌تواند سیگنال محکمی برای خروج باشد. برای مثال یک اندیکاتور مثل شاخص قدرت نسبی (RSI) در نظر بگیرید. اگر قیمت روندی صعودی داشته باشد و سقفی بالاتر را تجربه کند اما اندیکاتور عکس این قضیه را نشان دهد آنگاه واگرایی منفی از نوع معمولی رخ داده است.

در روند نزولی اگر سقف جدید از سقف قدیمی پایین‌تر باشد و عکس این قضیه در اندیکاتور رخ دهد واگرایی منفی از نوع مخفی رخ داده است و این دو سیگنال قوی برای خروج از سهم به‌حساب می‌آیند. در این حین تریدر یا معامله‌گر با توجه به استراتژی‌هایش باید محدوده‌ای برای خروج در نظر بگیرد که اگر سهم روند نزولی به خود گرفت معامله‌گر سهم را بفروشد و درگیر روند نزولی و یا متحمل ضرر نشود و یا سود خود را از دست ندهد.

واگرایی در تحلیل تکنیکال در چارت‌های گذشته به‌راحتی قابل تشخیص هستند. برخی از واگرایی‌های منفی در نقاط اوج بازار وقتی همه در حال کسب سود هستند رخ می‌دهد. در این زمان‌ها حس سود و طمع برای کسب سود واگرایی در اندیکاتور بیشتر اجازه نمی‌دهد که شما به سیگنال خروج از بازار توجه کرده و آن را بفروشید. اما در بازارهای مالی نباید احساساتی شد و خلاف استراتژی معاملاتی عمل کرد. احساساتی عمل کردن در این زمان‌ها موجب می‎شود سودی که کسب کرده‌اید از دست بدهید و حتی شاید متحمل ضرر شوید.

نکات مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال

در این بخش قصد داریم نکات مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال را بیان کنیم. به طور کلی واگرایی دلیلی بر تغییر روند نیست بلکه شاخصی است که به کمک آن می‌توان تغییر روند را پیش‌بینی کرد. اما ممکن است این پیش‌بینی غلط باشد و عکس این قضیه رخ دهد. اما باید این نکته را در نظر داشت واگرایی سیگنال محکمی است ولی دلیل بر این نیست که صد درصد جواب بدهد.

تحلیل‌گران ممکن است در تشخیص واگرایی مثبت و منفی دچار اشتباه شوند اما نکته‌ای که در واگرایی مهم است این است که از طریق کف روند واگرایی را تشخیص داده می‌شود یا سقف روند. اگر واگرایی در کف روند رخ دهد واگرایی مثبت و اگر واگرایی در سقف روند رخ دهد واگرایی منفی است. صعودی یا نزولی بودن روند دلیل بر واگرایی منفی یا مثبت نیست. در خصوص واگرایی مخفی و معمولی دقت کنید که به دلیل تشخیص غلط واگرایی متضرر نشوید.

واگرایی در تحلیل تکنیکال دلیل هر تغییر روندی نیست. علت‌های زیادی می‌تواند دلیل بر تغییر روند باشد که یکی از آنها واگرایی است.

در خصوص ارزهای دیجیتال و سهام‌های کوچک، باید در نظر داشت که الگوهای تکنیکالی که در این ارز یا سهام‌ها وجود دارند به‌اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگ‌تر مانند بیت‌کوین و سهام‌های بزرگ هستند؛ قابل اعتماد نیستند. دلیل آن این است که خریداران و فروشندگان کمتری به بازارهای کوچک‌تر علاقه‌مند هستند و این موضوع باعث می‌شود که در این بازارها مستعد نوسانات بد باشد. پس در این بازارها احتمال غلط شدن تحلیل‌ها وجود دارد.

استراتژی‌های ورود و خروج

اگر واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی مواجه شدید اگر در این واگرایی با یک روند بزرگ‌تر ‌همسو شدید این یک سیگنال قابل‌اعتمادتر و قوی‌تر به‌حساب می‌آید. برای مثال اگر چندین ماه است که روند بیت‌کوین صعودی است و یک واگرایی مخفی پیدا کردید می‌توان مشابه شکل زیر عمل کرده آن را به‌عنوان یک سیگنال خرید قوی لحاظ کنید و خرید را انجام دهید.

نکته مهم بعد از پیدا کردن نقطه ورود، انتخاب حد ضرر است. هر سیگنال مثبتی هرچقدر هم که قوی باشد ممکن است به شکست منتهی شده و برخلاف سیگنال عمل شود. این حد ضرر است که جلوی ضرر احتمالی را خواهد گرفت.

در کنار حد ضرر نیز باید حد سودهم در نظر گرفت در صورت سود، ممکن است ارز متحمل ضرر شود پس باید میزانی سود در نظر گرفته و به آن پایبند بمانید. تعیین حد سود به استراتژی معامله‌گر مربوط است و هر شخص با شخص دیگر ممکن است استراتژی متفاوتی داشته باشد.

چندین نمونه واگرایی در بازارهای مالی

یک نمونه خوب از واگرایی در تحلیل تکنیکال ارز بیت‌کوین است. بعد از سقف تاریخی 68 هزار دلار واگرایی منفی در تایم فریم هفتگی داشت. خیلی از تریدرها از این سقف تاریخی هیجان‌زده شدند و خرید کردند و یا ارز خود را برای طمع سود بیشتر نگه داشتند و به این واگرایی توجهی نداشتند. پس از این سیگنال فروش بیت‌کوین تغییر روند داد و به‌اندازه 70 درصد ریزش داشت. تریدرهایی که متوجه این واگرایی شدند با فروش ارزهای خود، سود کردند و یا خود را از ضرر حتمی نجات دادند زیرا پس از آن بیت‌کوین به کف 20 هزار دلار رسید.

نمونه دیگری از واگرایی در تحلیل تکنیکال، در سال ماه می سال 2017 واگرایی مثبت در تایم فریم روزانه در قیمت بیت‌کوین رخ داد، این واگرایی سیگنال خریدی برای خریداران شد و پس از آن بیت‌کوین در حدود 6 ماه بعد 700 درصد سود به سرمایه‌گذارانش داد و به قیمت 20 هزار دلار رسید. از این رو می‌توان از واگرایی به‌عنوان سیگنال خرید و یا فروش قوی عنوان کرد.

واگرایی در اوج تاریخی شاخص بورس تهران نیز سیگنالی برای ریزش سنگین این شاخص پس از آن بود. در تایم فریم روزانه بر روی شاخص 2 میلیون واگرایی وجود داشت که پس از آن شاخص بورس ریزش شدیدی کرد و سرمایه‌گذاران متحمل ضررهای سنگین شدند. واگرایی در شاخص بورس می‌توانست سیگنالی برای خروج از سهام باشد.

این مثال‌های واگرایی در تحلیل تکنیکال حاکی از آن است که اگرچه ممکن است بازار سقف تاریخی زده باشد و همه را هیجان‌زده کرده باشد ولی باید در بازار مالی کنترل احساس داشت. اگر در سقف شاهد واگرایی بودید با توجه به استراتژی خود از ارز یا سهام خود خارج شوید زیرا ممکن است بازار با نزولی شدید همراه باشد.

نتیجه‌گیری

در این مقاله در خصوص واگرایی صحبت کردیم و انواع آن را بیان کردیم. با خواندن این مقاله متوجه شدید که واگرایی در تحلیل تکنیکال چقدر به پیش‌بینی بازار کمک خواهد کرد و چقدر می‌تواند دقیق عمل کند. توجه به واگرایی تریدرهای زیادی را از ضررهای کلان نجات داده است. از این رو بهتر است این موضوع را به‌عنوان سیگنالی مهم در تحلیل‌هایتان در نظر داشته باشید. هیجانی عمل کردن در شرایط خوب بازار و توجه نکردن به این سیگنال ممکن است شما را متحمل ضرر کلان کند.