اهمیت چرایی افزایش سرمایه

با این روش قیمت سهام فرد سهام دار، که تا قبل از تاریخ افزایش سرمایه مقداری سهام از شرکت در پرتفوی خود داشته، به نسبت افزایش تعداد سهام، کاهش می یابد. بنابراین گفته می شود که فرد سهام دار در نتیجه این اقدام شرکت، مقداری سهام جایزه، دریافت نموده است.

اهمیت چرایی افزایش سرمایه

الهه ظفری کارشناس سرمایه‌گذاری تامین سرمایه ملت هر واحد فعال اقتصادی پس از گذشت چند سال از شروع کسب و کار خود به منظور ارتقا و رشد یا حفظ جایگاه در صنعت و حتی شاید صرفا برای ادامه بقا نیاز به تامین مالی را احساس می‌کند. در گذشته معمولا این تامین مالی از طریق بانک‌ها صورت می‌گرفت، اما امروزه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس برای تامین مالی موردنیاز خود از بستر بازار سرمایه اقدام می‌کنند. افزایش سرمایه به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با جمع‌آوری منابع مالی ارزان‌قیمت برای توسعه، نیازی به درگیری با سیستم بانکی پیدا نکنند و در گیرودار انواع وثیقه‌گذاری‌ها و ضمانت‌ها و پرداخت بهره‌های سنگین قرار نگیرند.

افزایش سرمایه اکثرا برای تامین منابع مالی جدید برای گسترش فعالیت‌های شرکت یا اصلاح ساختار مالی شرکت انجام می‌شود و از چهار محل سود انباشته (سهام جایزه)، آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و روش صرف سهام صورت می‌گیرد. معمولا افراد در زمان مواجهه با اخبار مبنی بر افزایش سرمایه شرکت‌ها بیشتر بر اساس نوع افزایش سرمایه و اینکه از کدام محل است در مورد آن تصمیم می‌گیرند و به نوعی اینکه افزایش سرمایه از کدام محل باشد در ذهن افراد جایگاه متفاوتی دارد. برای مثال افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی را به‌طور کلی جذاب‌تر از آورده نقدی سهامداران تلقی می‌کنند. اما نکته بسیار حائز اهمیت در بحث افزایش سرمایه چرایی آن است؟

اگر شرکت‌ها برای تامین منابع مالی در راستای یک طرح توجیهی خاص و به منظور بهبود فرآیند کلی عملیات شرکت یا بهبود در وضعیت سودآوری، توسعه و رشد، اقدام به افزایش سرمایه کنند باعث جذابیت افزایش سرمایه است نه اینکه این افزایش سرمایه از کدام محل صورت می‌پذیرد. در این موارد معمولا شرکت‌ها به ورود نقدینگی واقعی (نه تغییر در حساب‌ها) نیاز دارند و از محل آورده سهامداران اقدام می‌کنند که ممکن است با استقبال سهامداران روبه‌رو نشود. از طرفی برخی شرکت‌ها به دلیل عدم‌توانایی در پرداخت سود به سهامداران ممکن است اقدام به افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده کنند یا به دلیل مشکلات ساختار مالی دست به افزایش سرمایه بزنند. شرکت‌هایی که مشمول ماده ۱۴۱ شده و با زیان انباشته ممکن است اقدام به افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها کنند و. که تمام این موارد نشان‌دهنده این است که دلیل افزایش سرمایه بهبود عملکردی شرکت نبوده و جدا از اینکه از کدام محل صورت می‌گیرد قرار نیست به واقع تاثیر مستقیم در جهت تقویت عملکرد شرکت داشته باشد. بررسی این موضوع که پس از ورود منابع نقدی جدید به شرکت یا حفظ منابع در دل شرکت در نهایت چه تاثیری بر درآمد آن خواهد داشت مهم‌ترین نکته درخصوص تصمیم‌گیری برای شرکت یا عدم‌شرکت در افزایش سرمایه است. توجه به این نکته ضروری است که دلیل افزایش سرمایه بسیار مهم‌تر از روشی است که افزایش سرمایه از طریق آن صورت می‌گیرد.

در بحث افزایش سرمایه مانند بسیاری از مباحث مالی دیگر، نگاه از جانب سهامدار و شرکت به این موضوع متفاوت است. به همین دلیل معمولا افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و سود انباشته از آنجا که بر تعداد دارایی افراد اضافه می‌کند و معمولا در بازار‌های رو به رشد پس از بازگشایی قیمت سهم افت پیدا نمی‌کند از دید سهامداران جذاب‌تر از سایر روش‌هاست؛ اما از دید شرکت، هرچه افزایش سرمایه باعث ورود نقدینگی واقعی به داخل شرکت شود (صرفا بحث تبدیل حساب‌ها و حسابداری نباشد) و منابع جدید وارد شرکت کند جذاب‌تر خواهد بود. در سال ۱۳۹۸، از مجموع ۶۴۷,۴۷۰ میلیارد ریال افزایش سرمایه حدود ۴۸ درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و ۴۰ درصد از محل اندوخته، سودانباشت و صرف سهام بوده است. در پنج ماه نخست سال‌جاری از کل ۷۵۱,۹۰۱ میلیارد ریال افزایش سرمایه ۸۷ درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بوده است که نسبت به کل سال گذشته بیش از دو برابر رشد از محل تجدید ارزیابی داشته‌ایم. به نظر می‌رسد به دلیل تورم بالای حاکم بر اقتصاد کشور و رشد قابل‌توجه ارزش دارایی‌های شرکت‌ها، افزایش سرمایه از این محل برای شرکت‌ها و سهامداران جذابیت پیدا کرده است؛ به‌طوری که بررسی روند قیمت سهام این شرکت‌ها گواه اهمیت موضوع افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی در نگاه سهامداران است. از جمله مزیت‌های افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، امکان خروج از ماده ۱۴۱ قانون تجارت، افزایش کارآیی اطلاعات و به‌روزرسانی صورت‌های مالی، تقویت ظرفیت تامین مالی، واقعی‌تر شدن وضعیت صورت‌های مالی و. است.

اهمیت چرایی افزایش سرمایه

یکی از خصایص عمده ی سرمایه ی شرکت ثابت بودن آن است. یعنی از مبلغی که به عنوان سرمایه در اساسنامه قید می شود نمی توان برداشت کرد، زیرا سرمایه ی شرکت تضمین طلب طلبکاران آن است و شرکا نمی توانند با برداشت از سرمایه از میزان آن بکاهند، ضمن اینکه مجبور نیستند بر میزان آن بیفزایند، پس ثابت بودن سرمایه ی شرکت بدین معنا نیست که مبلغ آن را نمی توان تغییر داد. در طول حیات شرکت ممکن است شرایطی پیش آید و افزایش یا کاهش سرمایه ضرورت یابد. اگرچه در عمل کاهش سرمایه بندرت پیش آید.

بررسی تغییرات سرمایه مستلزم مطالعه ی دو فرض مزبور است که در دو مبحث به آن می پردازیم.

افزایش سرمایه:

علل افزایش سرمایه متعدد است.اگر شرکت بخواهد فعالیت های خود را توسعه دهد با افزایش سرمایه،امکانات مالی آن افزایش می یابد.اگر بخواهد به جای افزایش سرمایه از اشخاص ثالث وام بگیرد بر بدهی های خود افزوده است، در حالی که آورده های جدید ناشی از افزایش سرمایه جنبه ی مثبت دارایی او را بیشتر می کند.شرکت به جای مراجعه به اشخاص ثالث می تواند از امکانات شرکا،یعنی اندوخته های شرکت و سود تقسیم نشده یا مبالغ حاصل از اضافه ارزش سهام جدیدی که ممکن است صادر کرده باشد و متعلق حق شرکاست استفاده کند. سرانجام اینکه می تواند طلب های اشخاص از خود را در قبال تخصیص سهام به آنان تهاتر کند. مجموعه ی این فروض را می توان در دو عنوان و در قالب دو فرض مهم بررسی کرد:فرض اول تصمیم شرکت به افزایش سرمایه از طریق مراجعه به عموم است و فرض دوم تصمیم شرکت به استفاده از امکانات مالی شرکای شرکت برای افزایش سرمایه است.

افزایش سرمایه با مراجعه به عموم

منظور از عموم اعم است از خود شرکا که ممکن است با سرمایه گذاری جدید قسمتی از سرمایه ی شرکت را تامین کنند،یا طلبکاران شرکت که ممکن است طلب خود را با دریافت سهم از شرکت تهاتر کنند،یا اشخاص ثالث که سهامدار جدید شرکت می شوند.

الف)شرایط افزایش سرمایه

1.شرایط راجع به شرکت.در شرکت سهامی عام افزایش سرمایه فقط به صورت نقدی امکان پذیر است.به عکس،در شرکت سهامی خاص،به طور غیر نقدی هم می توان سرمایه را افزایش داد(تبصره ی یک ماده ی 158 لایحه ی قانونی 1347).افزایش سرمایه مشروط بر این است که تمام سرمایه ی قبلی شرکت تادیه شده باشد و مادام که این امر تحقق پیدا نکرده باشد،افزایش سرمایه به هیچ یک از طرق مقرر در قانون میسر نیست-خواه به صورت نقدی باشد،خواه غیر نقدی.این قاعده که در ماده ی 165 لایحه قانونی 1347 مقرر شده است، حقوق ایران را از حقوق فرانسه جدا می کند.در حقوق فرانسه هرگاه افزایش سرمایه به صورت نقدی باشد، تحقق شرط پرداخت کامل سرمایه ضرورت ندارد.

به اهمیت چرایی افزایش سرمایه هر حال، قانونگذار ایران برای افزایش سرمایه،بدون رعایت مقررات ماده ی 165 لایحه ی مذکور،مجازاتی معین نکرده است،ولی برای صدور و انتشار سهام و قطعات سهام ناشی از افزایش سرمایه ای که هنوز به ثبت نرسیده است یا مزورانه یا بدون رعایت تشریفات لازم به ثبت رسیده است جزای نقدی از 10 هزار تا 100 هزار ریال مقرر کرده است(قسمت اول ماده ی 261 لایحه ی قانونی 1347).در صورتی که قبل از پرداخت تمامی مبلغ اسمی سهام سابق،سهام جدید یا قطعات سهام جدید صادر و منتشر شده باشد،رئیس و اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکت به حبس از دو ماه تا شش ماه و به جزای نقدی از 20 هزار ریال محکوم خواهند شد(قسمت اخیر همان ماده)

2.ضرورت تصمیم مجمع عمومی
افزایش سرمایه ی شرکت منحصراَ در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده ی شرکت است(ماده ی 161 لایحه ی قانونی 1347).اساسنامه شرکت نمی تواند اختیار افزایش سرمایه را به هیات مدیره بدهد(ماده 164 لایحه قانونی 1347).
به عکس، مجمع عمومی می تواند بعد از تصمیم گیری در مورد افزایش سرمایه،اختیار تعیین شرایط فروش سهام و پرداخت قیمت آن را به هیات مدیره بدهد که هیات مزبور،در یک یا چند نوبت،این مهم را به انجام برساند(تبصره ی یک ماده 161 لایحه ی قانونی 1347)

مجمع عمومی فوق العاده نمی تواند در مورد افزایش سرمایه تصمیم گیری کند،مگر به پیشنهاد هیات مدیره و پس از قرائت گزارش بازرس یا بازرسان شرکت در این مورد(ماده 161 لایحه ی قانونی 1347).پیشنهاد هیات مدیره راجع به افزایش سرمایه باید متضمن توجیه لزوم افزایش سرمایه و نیز شامل گزارشی درباره ی امور شرکت از بدو سال مالی در جریان و اگر تا آن موقع مجمع عمومی نسبت به حساب های سال مالی قبل تصمیم نگرفته باشد حاکی از وضع شرکت از ابتدای سال مالی قبل باشد.گزارش بازرس یا بازرسان باید شامل اظهارنظر درباره ی پیشنهاد هیات مدیره باشد.(تبصره 2 ماده 161 لایحه ی قانونی 1347)

درج آگهی در روزنامه:
قانونگذار برای اطلاع عموم و بالطبع اطلاع شرکا از تصمیم مجمع عمومی در مورد افزایش سرمایه انتشار برخی آگهی های راجع به تصمیم مزبور را ضروری تلقی کرده است.
به موجب ماده ی 169 لایحه ی قانونی 1347:در شرکت های سهامی خاص پس از اتخاذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید باید مراتب از طریق نشر آگهی در روزنامه ی کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد به اطلاع صاحبان سهام برسد.در این آکهی باید اطلاعات مربوط به افزایش سرمایه و مبلغ اسمی سهام جدید و حسب مورد مبلغ اضافه ارزش سهم و تعداد سهامی که هر صاحب سهم به نسبت سهام خود حق تقدم در خرید آن ها را دارد و مهلت پذیره نویسی و نحوه ی پرداخت ذکر شود.در صورتی که برای سهام جدید شرایط خاصی در نظر گرفته شده باشد چگونگی این شرایط در آگهی قید خواهد شد.

ماده ی 170 لایحه ی مذکور نیز مقرر می کند: « در شرکت های سهامی عام پس از اتخاذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید باید آگهی به نحو مذکور در ماده ی 169 منتشر و در آن قید شود که صاحبان سهام بی نام برای دریافت گواهینامه ی حق خرید سهامی که حق تقدم در خرید آن را دارند ظرف مهلت معین که نباید کمتر از بیست روز باشد به مراکزی که از طرف شرکت تعیین و در آگهی قید شده است مراجعه کنند. برای صاحبان سهام با نام گواهینامه های حق خرید باید توسط پست سفارشی ارسال گردد».

در مورد دو ماده ذکر شده باید گفت این مواد در فرضی قابلیت اجرا دارد که مجمع عمومی حق تقدم صاحبان سهام را در پذیره نویسی سهام جدید از آنان سلب نکرده باشد.این نکته که در ماده ی 157 آیین نامه اجرایی قانون 1966 فرانسه بصراحت ذکر شده است،از مفاد ماده ی 172 لایحه ی قانونی 1347 نیز بخوبی استنتاج می شود.به موجب ماده ی اخیر: «در صورتی که حق تقدم در پذیره نویسی سهام جدید از صاحبان سهام سلب شده باشد یا صاحبان سهام از حق تقدم خود ظرف مهلت مقرر استفاده نکنند،حسب مورد تمام یا باقیمانده ی سهام جدید عرضه و به متقاضیان فروخته خواهد شد».طرز تلقی مزبور کاملاَ منطقی است،چه اگر حق نقدم صاحبان سهام به طور کامل سلب شده باشد،انتشار آگهی به منظور دعوت از آنان برای استفاده از حق تقدم خود عمل لغوی خواهد بود.

حق صاحبان سهام نسبت به اضافه ارزش سهام.شرکت به سبب وضع مالی خوب و به تناسب افزایش دارایی هایش در زمان افزایش سرمایه،ممکن است تصمیم بگیرد که سهام جدید را با ارزش بیشتری نسبت به سهام قدیم صادر کند.فرض کنیم در شرکت سهامی عامی ارزش اسمی هر سهم پانصد ریال است و شرکت برای افزایش سرمایه تصمیم می گیرد سهام جدید را به ارزش هر سهم ششصد ریال صادر و عرضه کند.تفاوت بین این ارزش که از آن به «ارزش واقعی سهم» تعبیر می شود و ارزش اسمی آن که همان پانصد ریال است، «اضافه ارزش سهم» نامیده می شود. این اقدام برای جبران خسارت احتمالی است که با ورود شرکای جدید،که بلافاصله به نسبت سهام خود در دارایی شرکت سهیم می شوند، به شرکای قدیم وارد می شود.پس،ارزش اسمی هر سهم پس از افزایش سرمایه همان پانصد ریال است؛ چه برای سهام قدیم، چه برای سهام جدید.

عواید حاصل از اضافه ارزش سهام فروخته شده متعلق حق صاحبان سهام قدیم است،ولی شرکت می تواند آن را یا به اندوخته منتقل کند یا به صورت نقد بین صاحبان سهام سابق تقسیم کند و یا در ازای آن به صاحبان سهام سابق سهام جدید بدهد(قسمت اخیر ماده ی 160 لایحه ی قانونی 1347).

اگرچه صدور و انتشار سهام جدید با ارزش افزوده به لحاظ قانونی مجاز است،شرکت ها به ندرت اقدام به این کار می کنند.در زمانی که حق تقدم صاحبان سهام از آنان سلب می شود،منطقی خواهد بود که شرکت سهام جدید را صادر و منتشر کند،چه اضافه ارزشی که از سهامداران جدید گرفته می شود،موجب تساوی حقوق سهامداران مزبور با سهامداران قدیم است.

ب)حق تقدم سهامداران قدیم شرکت در پذیره نویسی

حق تقدم سهامداران قدیم در پذیره نویسی سهام جدید در ماده ی 166 لایحه ی قانونی 1347 مقرر شده است که جنبه ی آمره دارد،یعنی نمی توان در اساسنامه خلاف آن را پیش بینی کرد.هر سهامدار به نسبت سهامی که در شرکت مالک است در خرید سهام جدید حق تقدم دارد.حق تقدم سهامداران هم قابل نقل و انتقال است،هم قابل اعراض و هم قابل سلب.

ثبت شرکت فکر برتر آماده ی پاسخگویی به کلیه ی سوالات شما در زمینه های حقوقی و ثبتی نظیر ثبت شرکت و ثبت برند می باشد. شما همواره می توانید در صورت وجود هرگونه ابهامی سوالات خود را با ما در میان بگذارید.

چرایی اهمیت سود تقسیمی نزد سرمایه گذاران بازار سهام

یک استاد دانشگاه در سلسه مطالبی با محوریت «درس‌گونه‌هایی از اقتصاد مالی برای فصل مجامع» به تشریح مفاهیم علمی و کاربردی اقتصاد مالی و بازار پول و سرمایه پرداخته که در این گزارش موضوع «چرایی اهمیت سود تقسیمی» را در یادداشتی اختصاصی برای ایبِنا تشریح کرده است.

پنج دلیل عمده برای اینکه چرا سرمایه گذاران بورس به سود تقسیمی بها می‌دهند را می‌توان چنین فهرست کرد: این واقعیت که آن‌ها به‌طور چشم گیری سود‌های سرمایه گذاری در سهام را بالا می‌برند، برای "تحلیل بنیادی" یک معیار و ملاک اندازه گیری فوق العاده بدست می‌دهند. در مجموع ریسک سبد دارایی (پرتفوی) را کاهش می‌دهند، مزیت مالیاتی دارند و از قدرت خرید سرمایه سرمایه گذار حفاظت می‌کنند.

۱- رشد و بسط و توسعه سود‌ها
یکی از مهمترین منافع سرمایه گذاری و خرید سهام شرکت‌هایی که به پرداخت سود تقسیمی مبادرت می‌کنند آنست که مدیریت آن شرکت‌ها تلاش دارند پرداخت سود مزبور را به‌طور منظم و پیوسته در طول زمان با رشد همراه سازند. شرکت‌های بورسی پابرجا که نوعاً اهمیت چرایی افزایش سرمایه سود تقسیمی می‌پردازند، سال به سال پرداختی‌های خود را افزایش می‌دهند. در کشور‌های توسعه یافته شرکت‌هایی هستند که سود تقسیمی خود را در طول ۲۵ سال به‌طور منظم بالا برده‌اند. برای مثال از ۱۰ سال پیش تا دو ماه قبل سود تقسیمی از نرخ رشد مرکب سالانه "بازده کل" (مجموع سود تقسیمی و "عایدی سرمایه") S&P؛ ۲.۷۲درصد بوده است.

یکی از پایه‌های اصلی سرمایه گذاری در بازار سهام "ریسک بازار" یا ریسک ذاتی هر سرمایه گذاری در بورس ها، آنست که قیمت سهام بالا و پایین می‌روند و نوسان دارند و این اقتضای طبیعت بازار سرمایه است، و لذا هیچ ضمانتی وجود ندارد که ارزش سهام سیر صعودی دائمی داشته باشد. در صورتیکه سرمایه گذاری روی سهام شرکت‌های معتبری که سود تقسیمی می‌پردازند گرچه تضمین صددرصدی نمی‌تواند داشته باشد، ولی تحقق بخشی از بازده سرمایه گذاری شما ایمن بوده و تضمین است. بسیار بعید است شرکت‌های پرداخت کننده سود تقسیمی پرداخت‌های سالانه خود را متوقف کنند، بلکه همانطور که اشاره شد آن‌ها سعی در افزایش میزان سود تقسیمی نقدی خود دارند. در کشور، علاقه و گرایش سرمایه گذاران به بهره مندی از افزایش قیمت سهم خریداری شده آنان است، در صورتیکه در غرب صنعتی گاهی تا ۷۵ درصد بازده تحقق یافته سهم از محل سود تقسیمی است!

همچنین در محیطی که نرخ بهره یا سود پایین است، "بازدهی سود تقسیمی" پیشنهادی و عرضه شده از طرف شرکت‌های پرداخت کننده سود تقسیمی در دسترس سرمایه گذاران بطور چشم گیری بیشتر از اکثر سرمایه گذاری‌های با درآمد ثابت مثل اوراق قرضه دولتی است.

"نکته مهم: سهامی که سود تقسیمی می‌پردازند در کل قیمت آن سهام را بالا می‌برند، وقتی یک شرکت بورسی اعلام می‌کند که می‌خواهد فلان مبلغ پول نقد یا فلان تعداد سهم بین سهامداران خود که تا قبل از مجمع سالانه مالک بوده اند، بپردازد سهام شرکت مزبور برای سرمایه گذاران جذابیت بیشتری پیدا می‌کند. این امر تقاضا برای آن سهم را بالا برده و موجب افزایش ارزش آن سهم می‌شود. "

۲- سود‌های تقسیمی به ارزیابی سهام کمک می‌کنند
درست همانطور که اغلب سهامداران و سرمایه گذاران بورس‌ها از اثر و نقش سود‌های تقسیمی در بازده کل سرمایه گذاری خود غافل می‌مانند، همین نادیده گرفتن‌ها را در مورد اینکه سود‌های تقسیمی نکات خوبی برای تحلیل و ارزیابی و انتخاب سهم برای آن‌ها فراهم می‌آورد، تکرار می‌کنند. ارزیابی سهام با بکارگیری سود‌های تقسیمی یا نقدی، اغلب از اعتبار و اطمینان بیشتری، در مقایسه با معیار‌ها و ملاک‌ها متداول و رایج مثل نسبت قیمت سهم به سود آن یا P/E، برخوردار است.

اکثر ملاک‌های اندازه گیری مالی که توسط سرمایه گذاران برای تحلیل سهم بکار گرفته می‌شود از ارقام و اعداد مندرج در صورت‌های مالی شرکت ناشر سهم بدست می‌آیند. مشکل بالقوه‌ای که منحصر کردن ارزیابی سهام و وابستگی آن بر پایه صورت‌های مالی شرکت، مثل صورت سود و زیان، آنست که می‌تواند برخی مواقع شاهد دستکاری شدن آن‌ها هستیم یعنی برخی شرکت‌ها با حساب سازی‌ها خریداران و سرمایه گذاران آن سهام را گمراه کنند.

اینجاست که روی سود تقسیمی به عنوان نماگری محکم از عملکرد خوب یک شرکت بورسی می‌توان حساب باز کرد. خلاصه، یک شرکت پذیرفته شده در بورس برای آنکه سود تقسیمی بسازد و بپردازد مجبور است "جریان نقدی" واقعی داشته باشد.

بررسی سود تقسیمی اهمیت چرایی افزایش سرمایه پرداختی حال و گذشته یک شرکت نقطه مرجعی برای تحلیل بنیادی اساسی نقاط قوت یک شرکت بدست سرمایه گذاران می‌دهد. اینکه شرکتی توانسته بطور پیوسته و سال به سال سود بسازد و بخشی از آنرا برای توسعه فعالیت‌های خود "باز سرمایه گذاری" کند و بخشی را بین سهامداران خود تقسیم کند، مبیین رشد و سوددهی آن شرکت است. فارغ از اینکه در عرض آن سال قیمت سهم آن شرکت افت و خیز و نوسان داشته است. وقتی یک شرکت به طور منظم و مرتب اقدام به افزایش سود تقسیمی پرداختی در طول زمان می‌کند این امر گواهی بر آن است که شرکت مزبور سودسازی خوبی داشته و احتمال اینکه افت‌های موقت اقتصاد و بازار برای پایه‌های سلامت مالی آن تهدیدی نبوده اند.

یکی دیگر از منافع بکارگیری سود‌های تقسیمی یا نقدی در ارزیابی یک شرکت ناشر سهم آنست که از آنجا که سود‌های تقسیمی فقط سالی یکبار تغییر می‌کند، لذا از نظر تحلیل گری نقطه با ثبات تری نسبت به معیار‌ها و متر‌هایی که در معرض نوسانات روزانه قیمت سهم هستند بحساب می‌آیند.

۳- کاهش ریسک و تغییرپذیری و بی ثباتی
سود‌های تقسیمی عاملی مهم و عمده در کاهش ریسک و تلاطم‌های کلی سبد دارایی (پرتفوی) سهامداران هستند. در مورد کاهش ریسک، پرداخت‌های سود تقسیمی یا نقدی کاهنده زیان‌ها و ضرر‌های ناشی از کاهش قیمت سهام می‌باشند. ولی باید گفت این کاهش ریسک چیزی فراسوی آن واقعیت گفته شده است.

مطالعات تاریخی و گذشته بازار سهام در غرب نشان داده اند سهامی که سود تقسیمی پرداخت کرده اند نسبت به سهامی که سود تقسیمی پرداختی نداشته اند، در شرایط "بازار خرس نشان" (Bear market) که بازار سهام بنابر تعریف، بیش از ۲۰ درصد ریزش دارد، عملکرد بهتری داشته اند! در صورتیکه بطور کلی نزول بازار عموماً با افت فراگیر قیمت سهام همراه است، معمولاً سهامی که سود تقسیمی یا نقدی پرداختی داشته اند نسبت به سهامی که سود تقسیمی پرداختی نداشته اند به طور معنی داری کمتر از ارزش سهام خود لطمه دیده اند. این امر در مورد کاهش نوسانات سهم هم صادق بوده است.

۴- مزیت‌های مالیاتی سود‌های تقسیمی یا نقدی
همانطور که در بازار سهام ما نیز مطرح است در تمامی دنیا دولت‌ها برای تشویق مردم به سهام داری بجای پول داری از انگیزه‌های مالیاتی بهره می‌گیرند و لذا یا مالیات سود تقسیمی نرخی بسیار پایین دارند و یا معمولاً معاف از مالیات هستند و این خود مزیتی مهم نسبت به کسب درآمد‌های نوع دیگر است که شامل چیزی می‌شوند که بقول غربی‌ها یکی از آن دو چیزی است که از آن گریزی نیست، یعنی: مرگ و مالیات.

۵- سود‌های تقسیمی از قدرت خرید سرمایه محافظت می‌کنند
همچنین سود‌های تقسیمی یا نقدی برای سرمایه گذاران در بازار سهام مزیتی دارند که گاهی بدان توجه نمی‌شود: یعنی برای اثرگذاری تورم بر بازده‌های سرمایه گذاری. برای یک سرمایه گذار آنچه از بازده یک سرمایه گذاری مهم است میزان واقعی و خالص عایدی آنست. سرمایه گذاری در درجه اول باید آنقدر بازده داشته باشد تا کفاف جبران کاهش قدرت خرید ناشی از تورم را بکند.

اگر به فرض یک سرمایه گذار سهامی را داشته باشد که قیمت آن ۳۰ درصد افزایش یافته، ولی سطح عمومی قیمت‌ها در جامعه یعنی نرخ تورم ۴۰ درصد باشد در واقع به او یک زیان ۱۰ درصدی تحمیل شده است. در حالیکه اگر همان سهم به اندازه ۳۰ درصد بالا میرفت (عایدی سرمایه)، ولی یک "بازدهی سود تقسیمی" ۳۰ درصدی هم داشت. این یک سرمایه گرایی موفق به حساب می‌آمد، چرا که بازده آن از نرخ تورم عقب نمانده و عایدی یا سود خالص و واقعی (پس از تعدیل تورم) آن قدرت خرید آن سرمایه گذار را در مقابل تورم حفظ کرده است.

در پنج دلیل نکاتی هست از جمله "ارزش زمانی پول" که ده هزار تومان امروز بهتر است از همان ده هزار تومانی فردا.

حال توجه کنید اگر سود تقسیمی قرار باشد نرخ تورم را لحاظ نکند و تازه ۸ ماه بعد بدهند آیا این کم و کیف سود تقسیمی برای سرمایه گذار اهمیت دارد!

تفاوت سهام جایزه و حق تقدم

با افزايش سرمايه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها یا سود انباشته شركت، تعدادی سهام به سهام‌ صاحبان سهام اضافه می‌شود. به تعداد سهامی كه به علت افزايش سرمايه به سهامداران تعلق پيدا می‌كند، سهام جایزه می‌گویند. با توجه به درصد افزايش سرمايه، تعداد سهام جايزه متفاوت است. نيازی نيست تا سهام جايزه به سهام معمولی تبديل شود. در صورتی كه سهامدار پيش از بسته شدن نماد به منظور افزايش سرمايه، مالک سهم باشد، سهام جايزه به او تعلق می‌گيرد و نيازي به كار اضافه‌تر هم نمي‌باشد.

حق تقدم سهام

زماني كه يك شركت، از محل آورده نقدی سهامداران افزایش سرمایه می‌دهد، متناسب با درصد افزايش سرمايه، تعداد سهامش نيز، افزوده می‌شود. البته، به دليل اهميت حقوق سهامداران و اولويت در منافع آنها، درصد مالكيتشان نيز پس از اين افزايش سرمايه، حفظ می شود. بنابراين به آنها حق تقدم تعلق می‌گيرد.

تفاوت سهام جایزه و حق تقدم

• بيشترين دليلی كه سبب می‌شود تا شركت بورسی به سهامدارانش سهام جايزه بدهد، به دليل سرمایه گذاری درآمدهای ناپایدار و بازسازی ذخایر شرکت است ولی حق تقدم زمانی انجام می‌شود كه يك شركت بورسی، تصميم بگيرد تا از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران افزایش سرمایه دهد.
• در حق تقدم، به عنوان نوعی مزيت اوراقی به نام حق تقدم سهام در اختیار سهامداران شركت قرار می‌گيرد ولی در سهام جايزه، قيمت فعلی سهام كاهش می‌يابد، در حالی كه سود سهامداران تغييری نمی‌كند.
• قبل از تبدیل شدن سهام جایزه به عادی، این سهام با پسوند ج در شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به نام سهامدار موجود است ولی در حق تقدم در جلوی نماد حق تقدم در بازار نیز نمادی برای آن شرکت تعریف می‌گردد تا سهامداران شرکت بتوانند از طریق آن نماد، حق تقدم خود را بفروشند.
• در حق تقدم فرمی به سهامداران شرکت ارسال می‌شود که به آن گواهی حق تقدم خرید سهام می‌گویند در حالی که در سهام جایزه هیچ فرمی ارسال نمی‌شود بلکه سهام جایزه به صورت خودکار در پرتفوی سهامداران ظاهر می‌شود.
• با توجه به درصد افزايش سرمايه، سهام جايزه بدون هيچ هزينه‌ای بين دو هفته تا دو ماه در پرتفوی سهامدار قرار می‌گيرد، در حالی كه براي دريافت حق تقدم، سهامدار به ازای هر گواهی، مبلغی برابر با ارزش اسمی سهم را پرداخت می كند. قیمت حق تقدم به اندازه مبلغ اسمی یعنی۱۰۰۰ ریال از قیمت سهم عادی کمتر است. پس از ثبت افزايش سرمايه، حق تقدم نیز به طور خودكار سهام عادی تبديل می شود كه بين 3 تا 6 ماه زمان می‌برد.
• نماد حق تقدم شرکت تنها در طی بازه زمانی 60 روزه قابلیت معامله دارد. در حالي كه سهام جايزه پس از ثبت مانند سهام‌هاي عادی قابليت معامله دارد.
• دامنه نوسان معاملات در سهام جايزه مانند سهام عادی 5 درصد است اما دامنه نوسان معاملات در سهام حق تقدم به میزان۱۰ درصد می‌باشد.

نتیجه گیری

در این مقاله، ضمن آشنایی با مفاهیم حق تقدم و سهام جایزه، به تفاوت این دو نیز، پرداختیم. برای مطالعه بیشتر در رابطه با سهام جایزه و دیگر اصطلاحات بورسی می‌توانید آموزش جامع و رایگان بورس را مطالعه کنید.

افزایش سرمایه شرکت چیست؟ مراحل ثبت افزایش سرمایه مزایا و معایا

افزایش سرمایه شرکت چیست؟ برای ثبت افزایش سرمایه چه اقداماتی لازم است که انجام دهیم؟ چه مراحلی دارد و مزایا و معایب آن برای شرکت شما چیست؟ به همه ی این سوالات پاسخ خواهیم داد.

در صورتی که برای ثبت افزایش سرمایه شرکت هم نیاز به یک موسسه دارید با ما تماس بگیرید تا در سریعترین زمان و با کمترین هزینه برایتان به انجام برسانیم.

افزایش سرمایه شرکتها

معمولا در زمان ثبت شرکت، هر شرکتی در بدو تاسیس، میزان مشخصی از سرمایه خود را به عنوان سرمایه اولیه به ثبت می رسانند. حال با گذر زمان، شرکت ها ممکن است به فکر توسعه فعالیت های خود و یا حفظ و توسعه توان رقابتی خود در بازار بیافتند.

در چنین مواقعی معمولا شرکت ها اقدام به انتشار سهام جدیدی کرده یا مبالغ سهام را بالاتر می برند تا منابع لازم برای تامین مالی پروژه های خود را فراهم نمایند. به این فرایند از تامین مالی شرکت ها در اصطلاح افزایش سرمایه گفته می شود.

شرکت ها ممکن است با هدف اصلاح و بهبود ساختار مالی خود و یا با هدف مشارکت بیشتر سهام داران در خرید سهام و تبدیل آن ها به شرکای شرکت، اقدام به افزایش سرمایه نمایند. بنابراین دلایل زیادی در ورای تصمیم گیری شرکت ها مبنی بر ثبت تغییرات در سرمایه اولیه وجود دارد که در ادامه کار، بیشتر به این موضوع می پردازیم.

ثبت افزایش سرمایه

چیزی که باعث شکل گیری انواع مختلف افزایش سرمایه از سوی شرکت های مختلف می شود، نحوه تامین منابع مورد نیاز برای این کار است. بنابراین بسته به این که این منابع مالی از چه محل یا مسیری تامین شوند، ثبت افزایش سرمایه شرکت ها را در 4 دسته کلی و به شرح زیر طبقه بندی می کنند:

افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا همان سهام جایزه

گفته می شود که این مدل از افزایش سرمایه توسط شرکت ها، نیازی به وارد نمودن سرمایه خاصی در قالب نقدینگی های جدید توسط شرکت یا سهام داران به جریان سرمایه شرکت ندارد.

در این روش شرکت ها به طور معمول و در پایان یک دوره مالی و پس از مشخص نمودن میزان دقیق درآمدها و هزینه ها و نیز سودهای تقسیم شده بین سهام داران، تصمیم می گیرند که از محل سود های انباشته شده (سودی که بین سهام داران و شرکا تقسیم نشده و در بخش سود انباشته صورت های مالی شرکت ها مشخص شده است) اقدام به افزایش سرمایه نموده و بدین طریق پروژه و طرح های جدید خود را تامین مالی نمایند.

با این روش قیمت سهام فرد سهام دار، که تا قبل از تاریخ افزایش سرمایه مقداری سهام از شرکت در پرتفوی خود داشته، به نسبت افزایش تعداد سهام، کاهش می یابد. بنابراین گفته می شود که فرد سهام دار در نتیجه این اقدام شرکت، مقداری سهام جایزه، دریافت نموده است.

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهام داران

در این مورد از افزایش سرمایه، نقش اصلی بر عهده سهام داران شرکت است. به این صورت که شرکت اوراقی را تحت عنوان اوراق حق تقدم به سهام داران واگذار کرده و به آن ها مهلت 2 ماهه ای برای ثبت نام و پذیره نویسی می دهد. در این مرحله سهام داران 2 راه مختلف در پیش روی خود دارند:

یک اینکه سهام داران در مهلت دو ماهه داده شده مبلغی را تحت عنوان مبلغ اسمی، که در کشور ایران در حدود 1000 ریال است، به شرکت پرداخت نمایند و حق تقدم های خود را به سهام عادی تبدیل کنند و یا این که حق تقدم های داده شده توسط شرکت را به سهام داران دیگری بفروشند که در هر دو مورد سهام جدیدی به دارایی افراد اضافه می شود.

افزایش سرمایه از محل آورده ها، مخصوص شرکت هایی هست که سود انباشته زیادی نداشته اند و برای تامین مالی پروژه ها و طرح های جدید خود ناچار به ترغیب سرمایه داران نسبت به ورود سرمایه های جدید به شرکت می شوند.

نکته ای که باید در این جا به آن اشاره نماییم، تفاوت بین حق تقدم و روش صرف سهام است، که خود به عنوان یکی از روش های تامین مالی شرکت ها از طریق افزایش سرمایه به حساب می آید.

برخلاف حق تقدم، در روش افزایش سرمایه از طریق صرف سهام، سهام داران سهام عرضه شده شرکت را در دوره های پذیره نویسی با قیمت هایی بالاتر خریداری می نمایند. لازم به ذکر است که در روش گفته شده، شرکت اضافه ارزش کسب شده را یا به حساب اندوخته نزد خود منتقل می نماید و یا آن را در قالب سهام جدید به سهام داران انتقال می دهد.

افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها

در این روش شرکت ها تنها با انجام یک سری عملیات حسابداری در ترازنامه و صورت های مالی خود، اقدام به تامین مالی خود از طریق افزایش سرمایه می کنند.

به این صورت که ارزش دارایی های ثابتی نظیر؛ ساختمان، زمین، ماشین آلات و تجهیزات را در ترازنامه خود به روز می کنند و چون تغییر خاصی در بدهی های شرکت ایجاد نمی شود، سرمایه شرکت افزایش می یابد تا معادله حسابداری ( بدهی + سرمایه = دارایی ) در تعادل قرار گیرد. به این صورت و بدون ورود سرمایه خاصی و بدون هیچ گونه تغییری در دارایی سهام داران شرکت، تعداد سهام آنها به نسبت کاهش قیمت سهام، افزایش می یابد.

بهترین روش افزایش سرمایه چیست؟

با در نظر گرفتن ویژگی های هر کدام از روش های تامین منابع مالی شرکت ها از طریق افزایش سرمایه، می توان به این نکته اشاره نمود که همواره روشی که برای یک شرکت مناسب و بهتر است الزاما برای شرکتی دیگر مناسب نیست و هر شرکت بسته به ساختار و وضعیت مالی و افق برنامه ریزی خود، در هر برهه از زمان روش مناسب برای اهمیت چرایی افزایش سرمایه افزایش سرمایه را انتخاب می کند.

اگر بخواهیم مقایسه ای کلی در مورد انواع مختلف روش های تامین مالی برای شرکت ها داشته باشیم، می توانیم بگوییم که آن دسته از روش هایی که در طی آن ها سرمایه جدید وارد جریان سرمایه ای شرکت ها می شود، وضعیت بهتری را در مقایسه با دیگر روش ها برای یک شرکت رقم می زنند.

از این رو، روش های افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و همچنین روش صرف سهام به طور نسبی در بهبود وضعیت مالی شرکت ها مناسب تر هستند. از طرفی دیگر روش از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها با توجه به این که بدون هیچ گونه ورود سرمایه جدیدی انجام می شود، برای شرکت هایی که در آستانه ورشکستگی قرار دارند، گزینه مناسب تری هست.

چه نوع شرکت هایی افزایش سرمایه دارند؟

می دانیم که وضعیت همه شرکت های حاضر در بورس یکسان نیست و درآمد زایی و سودآوری هر کدام از شرکت ها با یکدیگر متفاوت است. از این رو شرکت هایی که سود انباشته مناسبی دارند در اغلب اوقات اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته خود می کنند بدون این که نیازی به وارد کردن سرمایه های جدید باشد.

از طرفی دیگر، بارها شاهد اعطای حق تقدم های سهام از طرف بسیاری از شرکت ها به سهام داران خود بودیم تا از این طریق، هم آورده نقدی آن ها به شرکت و بازار را افزایش دهند و هم منابع لازم برای تامین مالی طرح های آینده خود را به دست آورند.

اگر تا به حال تجربه سرمایه گذاری در بورس را داشته اید، به احتمال زیاد با برخی از مفاهیمی که در حاشیه معاملات آن مطرح می شوند، آشنایی دارید. یکی از مفاهیم بسیار مهم که تاثیر به سزایی نیز بر روی آینده قیمتی شرکت و نیز تصمیمات استراتژیک سهام داران می گذارد، خبر افزایش سرمایه شرکت های فعال در بازار بورس است که با وقوع آن، قیمت و حجم سهام در دست افراد دچار تغییراتی می شود اما غالب اوقات تغییری در میزان کل دارایی آن ها اتفاق نمی افتد.

مراحل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص

هر شرکت به منظور انجام فرایند افزایش سرمایه، لازم است مراحلی را طی نماید که در این قسمت به بیان خلاصه وار و مرحله به مرحله ای از این پروسه می پردازیم.

مرحله اول: هیئت مدیره و چند تن از سهام داران به نمایندگی از کل سرمایه گذاران در شرکت، با بررسی وضعیت شرکت و در صورت لزوم پیشنهاد افزایش سرمایه را مطرح کرده و به تایید می رسانند.

مرحله دوم: طرح تایید شده در مرحله اول، در این مرحله در اختیار حسابرس شرکت قرار می گیرد تا اگر ایرادات یا کاستی هایی هست، برطرف شده و در نهایت به تایید حسابرس شرکت برسد. ( در صورتی که شرکت حسابرس ندارد، طی مجمع عمومی فوق العاده به تایید سهامداران و بازرسین می رسد)

مرحله سوم: صورتجلسه تنظیم شده در مرحله قبل به همراه سایر مدارک لازم، پس از ثبت در سامانه اداره ثبت، از طریق پست به اداره ثبت فرستاده می شود تا در صورت عدم نقص تایید و آگهی شود.

مرحله چهارم: پس از صدور آگهی توسط اداره ثبت، از طریق درج آگهی در روزنامه رسمی به اطلاع عموم و سهامداران می رسد.

مرحله پنجم( آخر): در صورتی که شرکت بورسی باشد، از طریق سایت کدال به اطلاع سهام داران می رسد.

مزایا و معایب افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص

آیا افزایش سرمایه شرکت ها، خبر خوبی برای سهام داران است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که خبر افزایش سرمایه به تنهایی، خبر آن چنان خوبی نیست. چرا که هیچ تغییری در میزان دارایی شما اتفاق نمی افتد. باید دید که شرکت به چه دلایلی قصد تامین مالی از طریق افزایش سرمایه را دارد.

اگر با این عمل طرح های نوینی اجرا شده و شرکت در جهت توسعه زیرساخت ها و مجموعه خود عمل کند، در این صورت خبر افزایش سرمایه شرکت، خبر خوبی به نظر می رسد. اما اگر شرکت قصد پوشش زیان اندوخته خود با افزایش سرمایه را داشته باشد، احتمالا خبر خوبی برای سهام داران نیست.

از دیگر معایبی که دارد در صورتی که از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها باشید در سال بعد به علت استهلاک در سالهای بعدی مالی باعث افت سود شرکت خواهد شد، همچنین باعث عدم ورود نقدینگی به شرکت خواهد شد.