توکن‌های NFT می‌توانند در آینده‌ای نه‌چندان دور به بخش‌های کلیدی اقتصاد جهان تبدیل شوند. اقتصادی که انتظار داریم خیلی زود به سمت دیجیتال شدن حرکت کند. ذخیره‌سازی مالکیت و هویت داده روی بلاکچین باعث افزایش یکپارچگی داده و حریم شخصی می‌شود. همچنین انتقال آسان و مدیریت بدون نیاز به اعتماد این سرمایه‌ها می‌تواند باعث کاهش کارمزد شود.
دوره مجازی معماری، متاورس و توکن های غیرقابل معاوضه
"دوره مجازی معماری، متاورس و توکن های غیرقابل معاوضه" در تاریخ چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۱ ساعت ۱۹:۰۰ به پایان رسیده است.
توضیحات
معماری، متاورس و توکن های غیرقابل معاوضه
[📌مدرس دوره]
محمد سیمری
[📌تعداد جلسات]
۸ جلسه (دو توکن های غیر قابل معاوضه روز در هفته)
یک شنبه ها و چهارشنبه ها | ساعت ۱۸ الی ۱۹:۳۰
[📌شروع دوره]
هجدهم خرداد ماه هزار وچهارصد
مفهوم متاورس این روزها اغلب با اصطلاحات آینده نگرانه ای بیان می شود که درک آن ها در دنیای فعلی شاید کمی دشوار باشد!
البته درباره اهمیت این موضوع برای معماران و طراحان نیز نبایستی غافل بود. چرا که ما به عنوان طراحان دنیای فیزیکی، بایستی در دنیای مجازی نیز نقش فعالی را برعهده داشته باشیم. فراجهان همچون دنیای فیزیکی، نیازمندهای زیادی همچون فضاهای جمعی، نمایشگاه و گالری، فروشگاه ها و خرده فروشی ها، فضاهای سرگرمی ساز و. دارد!
مهم ترین این فضاها که توکن های غیر قابل معاوضه برای دارا بودن از سوی هر معمار و طراح نیز الزامی است، یک دفتر کار مجازی است.
این دوره تصمیم دارد از ابتدایی ترین قدم ها، معماران و طراحان را با دنیای متاورس و مولفه ی قابل توجه آن یعنی NFT ها آشنا نماید.
NFT یا توکن غیرقابل معاوضه چیست و چگونه می‌توان آن را خرید؟
NFT یا توکن غیر قابل معاوضه (Non-Fungible token) نوعی خاص از توکن‌های رمزنگاری است که با استفاده از تکنولوژی بلاکچین گونه‌ای دارایی دیجیتال ایجاد می‌کند که قابل تکثیر نیست.
توکن غیر مثلی با رمزارزهای شناخته‌شده‌ی قابل تعویض مانند بیت کوین (BTC)، اتر (ETH) یا مونرو (XMR) تفاوت دارد، برای مثال شما می‌توانید بیت کوینی را درمقابل بیت کوینی دیگر معاوضه کنید.
اگرچه استفاده از NFT-ها در صنایع مختلف وجود دارد، بیشتر در حوزه‌ی گیمینگ و کلکسیون دیجیتال استفاده می‌شوند و اغلب با استاندارد ERC-721 و روی بستر اتریوم ساخته می‌شوند، هرچند که در ۲۰۲۱ استفاده از توکن‌های غیر قابل توکن های غیر قابل معاوضه معاوضه روی سایر بلاکچینها مانند پروتکل BEP-721 بایننس اسمارت چین نیز شروع به توسعه کرد.
قابل معاوضه بودن یا مثلی بودن چیست
منظور از قابل معاوضه بودن یک دارایی یعنی بتوان آن را بدون افت قیمت با دارایی مشابهش معاوضه کرد. همچنین قابل معاوضه بودن ویژگی‌های یک سرمایه مانند قابل تقسیم بودن یا ارزش آن را تعیین می‌کند.
برای مثال یک اسکناس ۱۰ دلاری از لحاظ ارزش کاملاً مشابه اسکناس ۱۰ دلاری دیگر است. وقتی شما اسکناسی ده دلاری از کسی قرض می‌گیرید، نیازی نیست دقیقاً همان اسکناس را به او پس بدهید زیرا آنها ارزش یکسان دارند.
توکن‌های قابل معاوضه (Fungible)، توکن‌هایی هستند که با هم قابل معامله شدن هستند و بهای آنها ثابت می‌ماند. در حوزه‌ی رمز ارز یک بیت کوین ارزشی معادل یک بیت کوین دیگر دارد و ارزش آن بدون توجه به صاحب یا تاریخچه‌اش ثابت است.
اما قضیه در مورد توکن‌های غیر قابل معاوضه فرق می‌کند، قیمت یک توکن NFT با هر توکن مشابه آن متفاوت است. ویژگی‌های فردی یکتا بودن آنها را تعیین می‌کند، بنابراین آنها همچون سرمایه‌های دنیای واقعی مانند سنگ‌های قیمتی، آثار هنری یا کلکسیونی غیر قابل معاوضه هستند.
برای مثال بیایید فرض کنیم که من بلیتی سینما برای دیدن فیلم اخراجی‌های جدید را دارم و شما بلیت فیلم جنگ ستارگان را دارید، هر دوی ما بلیت داریم ولی آیا این بلیت‌ها قابل معاوضه هستند؟
بنابراین توکن‌های غیر قابل معاوضه مانند این بلیت‌ها، جلوه‌ی دیجیتال سرمایه‌هایی هستند که می‌توانند حاوی اطلاعاتی باشند که دارای کاربردهای گوناگون و ارزشی غیر قابل پیش‌بینی است.
ویژگی‌ها و مزایای توکن‌های غیر قابل معاوضه
- کمیاب: ارزش توکن‌های غیر قابل معاوضه ناشی از کمیاب بودن آنها است. اگرچه توسعه‌دهندگان NFT-ها هر اندازه بخواهند می‌توانند از این توکن‌ها بسازند؛ اما با محدود کردن تعداد آنها، باعث افزایش نادر بودن آنها می‌شوند.
- تقسیم نشدنی: اگرچه این امر قانون نیست ولی اغلب توکن‌های غیر قابل معاوضه به واحدهای کوچک‌تر تقسیم نمی‌شوند، یا کل یک اثر هنری دیجیتال را خریداری می‌کنید یا اصلا آن را نمی‌خرید.
- یکتایی: این مورد مهم‌ترین ویژگی یک NFT است. NFT-ها دارای زبانه‌ای (tab) از اطلاعات ثابت هستند که یکتا بودن آنها را ثبت می‌کند. به این ویژگی به‌عنوان گواهی اصالت نگاه کنید.
- قابل انتقال: برخلاف توکن‌های قابل معاوضه قابل ترید، توکن‌های غیر قابل معاوضه در بازارهای خاصی خرید و فروش می‌شوند. بااین‌حال ارزش آنها به منحصربهفرد بودنشان بستگی دارد.
- دارای اصالت: توکن‌های غیر قابل معاوضه مبتنی‌بر تکنولوژی بلاکچین هستند، بنابراین می‌توانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید، زیرا ساخت چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز تقریباً محال است.
- حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفاده‌ی NFT از پلتفرم‌های نامتمرکز اشاره می‌کند که در آن هیچ مالکی داده‌ای را پس از ثبت نمی‌تواند تغییر دهد.
NFT-ها چرا باارزش هستند
به لطف ظهور تکنولوژی بلاکچین، گیمرها و کلکسیونرها می‌توانند مالکان تغییرناپذیر آیتم‌های داخل بازی و سایر سرمایه‌های یکتا باشند و از آنها پول نیز کسب کنند. در بعضی موارد بازیکنان می‌توانند سازه‌هایی مانند پارک‌ها را در دنیای مجازی بسازند و از آن کسب درآمد کنند، مانند بازی‌های the sandbox . همچنین بازیکنان می‌توانند آیتم‌های دیجیتال تکی را که هنگام بازی به دست میآورند در بازارهای ثانویه بفروشند، مانند کاستوم‌ها (لباس‌های داخل بازی)، آواتارها و ارزهای داخل بازی.
هنرمندان می‌توانند آثار دیجیتال خود را به‌طور مستقیم به مخاطبان و بدون نیاز به حراجی‌ها در سراسر دنیا بفروشند و از این طریق سهم بیشتری از سود حاصل از فروش را برای خود نگه دارند. همچنین حق تألیف (Royality) نیز می‌تواند به‌صورت هنر دیجیتال برنامه‌نویسی شود و هر بار که اثر هنری به مشتری جدیدی فروخته می‌شود، خالق اثر درصدی از سود فروش را دریافت می‌کند.
ویلیام شاتلزکه با نام کاپیتان کرک در سری جنگ ستارگان شناخته شده است است، با ورود به عرصه‌ی آثار کلکسیونی دیجیتال و صدور ۹۰ هزار کارت دیجیتال از تصویر خودش روی فروشگاه بلاکچین WAX، به ازای هر کارت ۱ دلار دریافت کرد و هر بار که این کارت‌ها دوباره به فروش بروند از حق تألیف آنها کسب درآمد می‌کند.
گران‌ترین توکن غیر قابل معاوضه کدام است
با شناخته‌تر شدن NFT-ها، گران‌ترین NFT دنیا نیز هر روز تغییر می‌کند. این عنوان قبلا توسط یکی از توکن‌های مجموعه کریپتو پانک (CryptoPunk) به نام شماره۶۹۶۵ تصاحب شده بود که قیمتی برابر ۸۰۰ اتر (با احتساب اتر به قیمت ۲۰۰۰ دلار قیمتی بیش از ۱٫۶ میلیون دلار) داشت. اما در ۸ اسفند یکی از آثار هنرمندی به نام Beeple با قیمت ۶٫۶ میلیون دلار به فروش رفت و رکورد گران‌ترین NFT را شکست.
سامانه تبادل توکن‌های غیر قابل معاوضه بر پایه بلاکچین راه‌اندازی شد
مدیرعامل شتابدهنده انرژی و هوشمند سازی نیروان، گفت: سامانه (NFT) برای تبادل توکن‌های غیر قابل معاوضه بر پایه بلاکچین با هدف ارائه خدمات به فعلان حوزه بازی‌سازی و آثار هنری ایجاد شد.
علی شفیعی سروستانی مدیرعامل شتابدهنده انرژی و هوشمند سازی نیروان، در گفتگو با خبرنگار « نبض فناوری » اظهار کرد: این شرکت یک مرکز سرمایه‌گذاری و شتابدهی است که در حوزه انرژی و هوش مصنوعی خدماتی را ارائه می‌دهد.
وی تصریح کرد: شتابدهنده تخصصی انرژی و هوش مصنوعی نیروان با هدف گسترش زیست بوم استارتاپی، کارآفرینی و نوآوری کشور با سرمایه گذاری گروه توسعه بندا و شرکت هیربدان راه اندازی شده است. خدمات نیروان در مراحل ایده‌یابی، تیم‌سازی، شتابدهی و تجاری‌سازی به تیم‌های فعال و علاقه‌مند به این دو حوزه ارائه می‌شود.
شفیعی سروستانی ادامه داد: در بخش انرژی سامانه‌ای را توسعه دادیم قرار است در اراک برای تبادل بار بین صنایع اجرایی شود. آیین نامه اتوماسیون بازار بهینه سازی مصرف انرژی و محیط زیست را سازمان برنامه و بودجه ابلاغ کرده که ما در حال انجام آن هستیم.
وی افزود: همچنین سامانه هایپرسوئیفت را راه‌اندازی کردیم که شبکه یکپارچه بین توسعه دهندگان نرم‌افزار و درخواست کنندگان خدمات نرم‌افزاری در تمام کشور‌های جهان در قالب آژانس خدمات نرم‌افزاری بین‌المللی است. در کنار این موضوع دستگاه آشکارساز پروفیل بار را طراحی و تولید کردیم که این دستگاه تجهیز کمکی اندازه‌گیری انرژی الکتریکی که با نصب در کنار کنتور‌های فعلی برق ۷۰ درصد قابلیت‌های کنتور هوشمند توکن های غیر قابل معاوضه برق را تنها با ۳۰ درصد هزینه یک کنتور هوشمند فراهم می‌کند.
مدیرعامل این شتابدهنده اظهار کرد: سامانه (NFT) برای تبادل توکن‌های غیر قابل معاوضه بر پایه بلاکچین با هدف ارائه خدمات به فعلان حوزه بازی‌سازی و آثار هنری ایجاد شد. همچنین سامانه خرید برق با استفاده از ارائه خدمات در قالب کارگزار بورس انرژی و مبتنی بر قوانین و مقررات بازار قراردادهای دو جانبه و موتور تجارت همتا به همتای مشترکین دیماندی برق با هدف ایجاد خرید و فروش ظرفیت در ساعت‌های پرباری بین صنایع مختلف را ایجاد کردیم.
وی اضافه کرد: همچنین پلتفرم پذیرش شتابدهی با هدف ایجاد قابلیت ارائه خدمات حوزه انرژی مبتنی بر انرژی تولید شده و یا صرفه‌جویی تملک شده و نیز ایجاد ظرفیت توزیع عادلانه یارانه انرژی با ستفاده از کوین انرژی و توکن‌های مخصوص هر نوع از حامل‌های انرژی راه اندازی شده است. در کنار موارد فوق سامانه نظارتی هوشمند با بهره‌گیری از آخرین فناوری حوزه بینایی ماشین با هدف ارائه خدمات پایش هوشمند به مراکز خرید و خدمات هوش تجاری مبتنی بر نظارت تصویری در این مراکز ایجاد شده است.
راهنمای جامع آشنایی با توکن‌های غیرمثلی (NFT)، انقلاب مشترک هنر، علم و اقتصاد
توکن‌های غیرمثلی در ماه‌های اخیر صدر اخبار حوزه ارزهای دیجیتال را تصاحب کرده‌اند. این توکن‌ها در مدت کوتاهی به اهمیت بسیار بالایی رسیده‌اند.
توکن NFT را باید بزرگ‌ترین پدیده سال‌های اخیر اکوسیستم بلاکچین نامید. تعامل هنر، علم و اقتصاد مخلوقی را پدید آورده که نه فقط هزاران نفر را در سراسر جهان ثروتمند کرد بلکه دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند آینده جهان را تغییر خواهد داد. روزگاری را تصور کنید که برای خرید یک اتومبیل دیگر نیازی به دفترخانه اسناد رسمی نیست؛ خریدار مبلغ خودرو را به ولت فروشنده واریز می‌کند و فروشنده در مقابل توکنی که مالکیت خودرو را مشخص می‌کند در اختیار او قرار می‌دهد. این حتی از خرید و فروش ارز دیجیتال هم جالب‌تر و در نگاه اول پیچیده‌تر است.
در این مقاله نگاهی عمیق خواهیم داشت به توکن غیرمثلی یا NFT. اگر هنوز با مفهوم توکن کامل آشنا نیستید، مقاله توکن چیست و چه کاربردهایی در دنیای ارز دیجیتال دارد را مطالعه کنید.
تفاوت دارایی‌های مثلی و غیرمثلی چیست؟
در علم اقتصاد هر دارایی که با واحد مشخصی از دارایی دیگر قابل مبادله باشد، مثلی یا تعویض‌پذیر نامیده می‌شود. برای مثال دارایی‌های فیات یا ارز دیجیتال، دارایی‌های مثلی هستند. در مقابل این تعریف، علم اقتصاد دارایی‌های غیر قابل تعویض با واحد مشخصی از دارایی‌های دیگر را غیرمثلی یا تعویض‌ناپذیر می‌نامد.
برای مثال آثار هنری خاص یا دارایی‌های کلکسیونی غیرمثلی به شمار می‌روند؛ چراکه نمونه‌ای ندارند یا تعداد نمونه‌های آنها به‌قدری محدود است که دارندگان این آثار و دارایی‌ها تمایلی به مبادله آنها ندارند.
مهم است که بدانیم مثلی بودن یا غیرمثلی بودن یک دارایی به پذیرش فلسفه آن دارایی بستگی دارد. یک اسکناس معمولی در حالت دارایی یک دارایی مثلی به شمار می‌رود چراکه می‌توان آن را با مبادله کرد. همین اسکناس ممکن است در شرایطی مثل در اختیار گرفته شدن توسط یک شخص به‌خصوص یا امضا شدن توسط یکی از مشاهیر به یک دارایی غیرمثلی تبدیل شود. دلیل این تغییر پذیرش عمومی این مسئله است که آن اسکناس ویژه است و قابل مبادله با اسکناس‌های معمولی نخواهد بود. همین‌طور اگر مشخص شود یک اثر هنری یا یک دارایی کلکسیونی تقلبی بوده، آن آثار و دارایی‌ها دیگر دارایی‌های غیرمثلی نیستند.
توکن NFT یا توکن غیرمثلی چیست؟
توکن‌های غیرمثلی یا غیر قابل معاوضه نوعی از توکن‌های کمیاب و منحصربهفرد و رمزنگاری شده‌اند که با استفاده از فناوری بلاکچین گونه‌ای از دارایی دیجیتال غیر قابل تکثیر و دست‌کاری ایجاد کرده‌اند. ان اف تی ها در صنایع مختلفی کاربرد دارند اما صنعت سرگرمی، هنر و کلکسیون داران بزرگ‌ترین مشتری‌های این فناوری به شمار می‌روند.
می‌دانیم که توکن‌ها روی بلاک‌چین‌های قدرتمند فعلی عرضه می‌شوند. در حال حاضر درصد قابل‌ملاحظه‌ای از توکن‌های NFT روی بلاکچین اتریوم عرضه می‌شوند. بایننس چین هم به‌تازگی میزبان تعدادی از این توکن‌ها شده است.
مالکیت توکن‌های غیرمثلی روی همین بلاکچین ثبت می‌شود. این اطلاعات مانند سایر اطلاعات ذخیره شده و در حال جابه‌جایی روی بلاکچین قابل تغییر و دست‌کاری نیستند. به بیان دیگر کسی نمی‌تواند توکن غیرمثلی تحت مالکیت یک کاربر را کپی یا آن را بدون اطلاع او جابه‌جا کند.
توکن NFT چه ویژگی‌های دارد؟
توکن‌های غیرمثلی ممکن است حاوی اطلاعاتی خاص باشند یا مالکیت یک دارایی دیجیتال منحصربهفرد را به دارنده خود منتقل کنند. این اطلاعات یا دارایی شش ویژگی مهم دارد:
کمیاب بودن
همان‌طور که گفته شد اساساً دارایی‌های غیرمثلی یا غیر قابل معاوضه تلقی می‌شوند که کمیاب یا نایاب باشند. توکن‌های NFT هم چنین شرایطی دارند. هریک از این توکن‌ها به دلایل مختلف «خاص» و کمیاب هستند. این دلیل باید مورد پذیرش عموم جامعه اکوسیستم باشد تا این توکن ارزش پیدا کند. برای مثال یک اثر هنری ویژه می‌تواند یک توکن غیرمثلی باشد اما عکسی از یک مسابقه ورزشی که ویژگی خاصی ندارد غیر قابل معاوضه نیست.
غیرقابل‌تقسیم بودن
این یک قانون ثبت شده نیست اما هیچ‌کس نمی‌خواهد فقط بخشی از یک اثر هنری یا یک دارایی خاص را در اختیار داشته باشد. این آثار و دارایی‌ها بدون اینکه به بخش‌های کوچک تقسیم شوند خریدوفروش خواهند شد. برای مثال کسی را پیدا نمی‌کنیم که دوست داشته باشد بخشی از تابلوی مونالیزا را بخرد بنابراین اگر این تابلو در مالکیت یک شخص قرار بگیرد ارزش مادی بسیار زیادی خواهد داشت.
یکتا بودن
مهم‌ترین ویژگی توکن NFT این است که هیچ نمونه و کپی دیگری از آن وجود ندارد. این توکن‌ها حاوی اطلاعات ثابت غیر قابل تغییر و دست‌کاری‌ای هستند که آنها را یکتا می‌کند. این اطلاعات در واقع شناسنامه یا همان گواهی اصالت توکن به شمار می‌روند.
قابل معامله بودن
توکن‌های غیرمثلی را به‌راحتی می‌توان خرید یا فروخت. این توکن‌ها به دلیل اینکه روی بلاکچین ارائه توکن های غیر قابل معاوضه می‌شوند در بستری کاملاً امن و پویا قرار دارند و در کم‌ترین زمان با کم‌ترین کارمزد خریدوفروش خواهند شد.
اصیل بودن
اطلاعات موجود روی بلاکچین قابل دست‌کاری نیستند. هر محصولی که روی این بستر ارائه می‌شود غیرقابل‌نفوذ است. توکن‌های ان اف تی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
مالک حقیقی داشتن
مالکیت توکن‌های غیر قابل معاوضه برخلاف بیشتر دارایی‌های مجازی، کاملاً حقیقی است. برای مثال زمانی که شما در بازی ویدئویی اتومبیلی می‌خرید در حقیقت مالک چیزی نیستید اما اگر NFT آن اتومبیل را بخرید شما یک دارایی حقیقی دارید. توکن‌های NFT این ویژگی را از بستر بلاکچین می‌گیرند. مالکیت توکن به اطلاع تمام اعضای توکن های غیر قابل معاوضه اکوسیستم رسیده و کسی نمی‌تواند آن را انکار کند یا بدون اطلاع و تأیید مالک اصلی تغییر دهد.
توکن NFT چه کاربردهایی دارد؟
محافظت از حق مالکیت یک اثر هنری یا یک دارایی کلکسیونی را می‌توان مهم‌ترین کاربرد این توکن‌ها دانست. لزوم محافظت از این آثار برای هنرمندان فعال در عرصه دیجیتال بسیار جدی‌تر است. امروزه سرقت آثار هنری در فضای مجازی به بحران جدی برای این گروه از هنرمندان تبدیل شده است.
توکن‌های غیرقابل‌مبادله به هنرمندان کمک می‌کنند حق مالکیت آثار خود را با کم‌ترین هزینه و دردسر حفظ کنند. آثار هنری که NFT می‌شوند همچنین راحت‌تر فروش می‌روند و همین‌طور برای خریدارها جذابیت بیشتری دارند.
علاوه‌بر هنرمندان، کلکسیونرها هم از توکن‌های NFT استقبال کرده‌اند. این گروه به‌راحتی می‌توانند با NFT آثاری که از اصالت آنها مطمئن هستند را خریداری کنند و در محیطی امن آنها را کلکسیون کنند. این آثار همچنین در گذر زمان ارزش بیشتری پیدا می‌کنند. برخلاف کلکسیون‌های فیزیکی تخریب نمی‌شوند، امکان به سرقت رفتن آنها وجود ندارد و همواره اصالت آنها قابل اثبات است.
صنعت بازی نیز استفاده‌های زیادی از توکن‌های غیرقابل‌مبادله می‌کند. آیتم‌های بازی‌ها گزینه‌های جذابی برای تبدیل شدن به NFT تلقی می‌شوند. بازیکن‌های حرفه‌ای علاقه زیادی به کلکسیون کردن این آیتم‌ها دارند. برخی از این دارایی‌ها حتی به‌قدری ارزشمند می‌شوند که در صرافی‌های ارز دیجیتال در مقابل ارز دیجیتال یا پول فیات فروخته می‌شوند. همچنین بازی‌های مبتنی بر بلاکچین هم در حال گسترش هستند و NFTها بخش جدایی‌ناپذیر آنها به شمار می‌روند.
کاربردهای حقوقی
توکن‌های غیرمثلی می‌توانند دارایی‌های حقیقی را هم شامل شوند. با کمک این فناوری می‌توان به‌راحتی سند مالکیت یک خانه، زمین یا اتومبیل را ایجاد کرد. هرچند تا پذیرش این فناوری توسط مراجع حقوقی فاصله زیادی باقی مانده اما تصور آینده‌ای که در آن اسناد مالکیتی تبدیل به توکن NFT شده‌اند چندان دور از ذهن نیست.
در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های فناوری، دارایی‌های مجازی خود را به توکن‌های NFT تبدیل می‌کنند. این دارایی‌ها ممکن است دامنه سایت یا بخشی از یک پروژه مجازی باشد.
آیا NFTها واقعاً مهم هستند؟
توکن‌های ان اف تی در مدت کوتاهی به محبوبیت بسیار زیادی رسیدند. این توکن‌ها که تا آغاز سال ۲۰۲۱ مصارف محدودی داشتند و کمتر شناخته شده بودند در شش ماهه اول این سال به صدر خبرهای اکوسیستم بلاکچین رسیدند. این علاقه یک شبه به پدیده‌ای دیجیتال گروهی از افراد بدبین را به این پرسش رساند که «آیا واقعاً این توکن‌ها اهمیتی دارند؟»
راکش شارما نویسنده و کارشناس برجسته پایگاه Investopedia یکی از مهم‌ترین مراجع آموزشی اکوسیستم در پاسخ به این سؤال می‌نویسد:
توکن‌های NFT توکن های غیر قابل معاوضه می‌توانند در آینده‌ای نه‌چندان دور به بخش‌های کلیدی اقتصاد جهان تبدیل شوند. اقتصادی که انتظار داریم خیلی زود به سمت دیجیتال شدن حرکت کند. ذخیره‌سازی مالکیت و هویت داده روی بلاکچین باعث افزایش یکپارچگی داده و حریم شخصی می‌شود. همچنین انتقال آسان و مدیریت بدون نیاز به اعتماد این سرمایه‌ها می‌تواند باعث کاهش کارمزد شود.
در نتیجه پاسخ پرسش مطرح شده مثبت است؛ توکن‌های غیرمثلی نه فقط مهم بلکه بسیار مهم هستند. احتمال اینکه این توکن‌ها در آینده نزدیک بخشی از زندگی جاری انسان‌ها باشد بسیار قوی است.
توکن NFT با چه استانداردهایی ساخته می‌شود؟
می‌دانیم که توکن‌ها منجمله توکن‌های غیرمثلی روی بلاک‌چین‌های قدرتمند کوین‌ها عرضه می‌شوند. گفتیم که اغلب توکن‌های غیرمثلی روی بلاکچین اتریوم به‌عنوان یکی از قدرتمند‌ترین شبکه‌های جهان عرضه می‌شوند. اواخر تابستان ۱۴۰۰ بیشتر از ۸۵ درصد این توکن‌ها روی شبکه اتریوم عرضه شده‌اند. استانداردهای اصلی اتریوم برای ساخت توکن‌های غیرمثلی عبارت‌اند از:
ERC721
این استاندارد، اولین استاندارد ارائه شده روی بلاکچین اتریوم برای NFT بود. در این استاندارد، مالکیت هر توکن برای هر آدرس مشخص می‌شود و قابلیت انتقال در آن تعبیه شده است. کد این نوع توکن‌ها با استفاده از زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (solidity) نوشته می‌شود.
ERC1155
این استاندارد برای کم کردن تأثیر قابلیت «کمیاب» بودن توکن‌های غیرمثلی ارائه شد. لزوم کم شدن این تأثیر زمانی احساس شد که فعالان حوزه بازی به این نتیجه رسیدند که آیتم‌های موجود در بازی‌های اگر کمیاب باشند مشتری‌های کمتری دارند. این آیتم‌ها باید در سطح متوسطی از کمیاب بودن قرار داشته باشند تا تعداد افراد بیشتری بتوانند آنها را بخرند. به‌جز اتریوم، روی بلاک‌چین‌های دیگر مانند ایاس هم که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند، امکان صدور توکن غیرمثلی وجود دارد، اما توسعه‌دهندگان همچنان اتریوم را به دلیل وجود ابزارهای متعدد به دیگر بلاکچینها ترجیح می‌دهند.
آیا فعالیت در حوزه NFT سودآور است؟
برخلاف بازار کوین‌ها، بازار توکن‌ها یک بازار سرمایه‌ای نیست. خریدار و فروشنده در بازار کوین‌ها همیشه این شانس را دارند که سود داشته باشند اما چنین شرایطی در بازار توکن‌ها وجود ندارد.
همان‌طور که گفتیم توکن‌های غیرمثلی یا NFTها کاربردهای مشخصی دارند. این کاربردها ممکن است در راستای کسب سود به کار بیایند اما نباید انتظار داشت چنین شرایطی همیشگی باشد. برای مثال اگر شما یک NFT معمولی بخرید تا زمانی که خریداری با قیمت بالاتر از قیمتی که شما آن را خریده‌اید پیدا نکند، شما به سود نخواهید رسید. در نتیجه نباید به این بازار به چشم بازار خریدوفروش نگاه کرد.
بازار NFTها البته برای هنرمندان و سایر خالقان آثار ویژه سودآور است. اگر شما نقاش یا عکاس هستید می‌توانید آثار خود را در قالب NFT با قیمت مناسب به علاقه‌مندانی در سراسر جهان بفروشید. در این خریدوفروش کاربران محدودیت‌های معمول شامل محدودیت ارائه اثر به تمام علاقه‌مندان و از آن مهم‌تر محدودیت دریافت پول در ازای فروش آثار خود را ندارند.
جمع‌بندی
در این مقاله با مفهوم توکن NFT آشنا شدیم. دانستیم فناوری‌های نوین چطور به کمک اقتصاد، هنر و سرگرمی آمده‌اند تا آنها را به دنیای آینده ببرند. دانستیم که توکن‌های غیرمثلی چه کاربردهای گسترده‌ای دارند و کارشناسان حتی منتظر روزی هستند که این توکن‌ها به بخش مهمی از اقتصاد بین‌المللی تبدیل شوند.
هر آن چه باید دربارهی توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT) بدانید
به نظر می‌رسد چند سالی است که توکن غیر قابل تعویض یا همان اِن‌اِف‌تی (NFT)، در میان مردم بسیار محبوب شده است. از هنر و موسیقی گرفته تا ساندویچ و حتی دستمال توالت، این دارایی‌های دیجیتالی در میان مردم به صورت میلیونی خرید و فروش می‌شوند. اما آیا انافتی ارزش این همه پول و محبوبیت را دارد؟ برخی متخصصان می‌گویند که این محبوبیت فقط حباب است و به زودی می‌ترکد. برخی دیگر هم بر این باورند که انافتی حالا حالاها ماندگار است و حتی آمده است که مفهوم سرمایه‌گذاری را برای همیشه تغییر بدهد. در هر صورت اگر می‌خواهید از زیر و بم ان‌اف‌تی‌ها سر در بیاورید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
انافتی (NFT) چیست؟
اِن‌اف‌تی نوعی دارایی دیجیتال است که می‌تواند به انواع و اقسام کالاها در دنیای واقعی، مثل هنر، موسیقی، فیلم و حتی آیتم‌های داخل بازی‌های ویدیویی تبدیل شود! مردم NFTها را اغلب از طریق ارزهای دیجیتال خریداری می‌کنند و یا آنها را می‌فروشند. با این که انافتی از سال ۲۰۱۴ وجود داشته است، اما اخیرا به دلیل این که برای خرید و فروش آثار هنری دیجیتالی بسیار استفاده می‌شود، در میان مردم محبوبیت روز افزونی کسب کرده است. از ماه نوامبر ۲۰۱۷، بیش از ۱۷۴ میلیون دلار صرف ان‌اف‌تی‌ها شده است.
با اطمینان می‌توانیم بگوییم که انافتی، در نوع خودش بسیار منحصر به فرد است. یا حداقل یکی از موارد بسیار خاص و محدود است که کدهای شناسایی مخصوص خودش را دارد. آری یو (Arry Yu)، رئیس انجمن صنعت فن‌آوری واشنگتن (Washington) و مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری یِلو آمبرِلا (Yellow Umbrella) می‌گوید: «در واقع انافتی، کمیابی دیجیتالی را به وجود می‌آورد.»
ان‌اف‌تی‌ها با اکثر آثار دیجیتال که همیشه به صورت نامحدود عرضه می‌شوند، کاملا در تضاد هستند. اما بسیاری از ان‌اف‌تی‌ها، حداقل در روزهای اولیه، آثاری دیجیتالی بوده‌اند که همیشه در جایی دیگر، مانند ویدیوها، انواع و اقسام بازی‌ها، آثار هنری دیجیتالی که هر روز در اینستاگرام می‌بینیم، وجود داشتند. برای مثال، هنرمند آثار دیجیتالی معروف، مایک وینکِل‌مَن (Mike Winklemann) که با نام بیپِل (Beeple) هم شناخته می‌شود، ترکیبی از ۵۰۰۰ نقاشی روزانه را ساخت تا معروف‌ترین انافتی حال حاضر را با نام اِوری‌دِیز: پنج هزار روز اول (EVERYDAYS: The First 5000 Days) که رکورد فروش ۶۹.۳ میلیون دلار را شکست، به وجود بیاورد.
همه‌ی افراد می‌توانند تک تک تصاویر یا حتی کلاژ همه‌ی آثار را به صورت آنلاین و کاملا رایگان ببینند. پس چرا افراد برای عکسی که می‌توانند دانلودش کنند یا از آن اسکرین‌شات بگیرند، میلیون‌ها دلار خرج می‌کنند؟
چون یک انافتی به خریدار اجازه می‌دهد که خود اثر اصلی را داشته باشد. تازه نه تنها این، بلکه شامل تایید هویت داخلی هم می‌شود و برای همین مالکیت خریدار به راحتی قابل اثبات است. آن‌هایی که کلکسیون آثار هنری دارند، ارزش حقوق دیجیتالی را تقریبا بیشتر از خود کالا می‌دانند.
تفاوت NFT با دیگر رمزارزها چیست؟
انافتی مخفف کلمات «توکن غیرقابل معاوضه» است. معمولا هم با همان ساز و کاری که با آن رمزارزهای دیگر مثل بیت‌کوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) را می‌سازند، ساخته می‌شود. اما تنها تشابه انافتی با بقیه‌ی رمزارزها در همین یک مورد است.
پول‌های فیزیکی و رمزارزها قابل معاوضه هستند، یعنی می‌توان آنها را با یک‌دیگر معامله یا تعویض کرد. درضمن ارزش یکسانی دارند، یعنی مثلا یک دلار ارزشش به اندازه‌ی هر یک دلاری دیگر است، و یک بیت کوین ارزشش با بیت کوین‌های دیگر برابر است. قابلیت معاوضه‌ی یک رمزارز باعث می‌شود که مردم برای استفاده از آن در بلاکچینها، به آن اعتماد کامل داشته باشند.
اما ان‌اف‌تی‌ها فرق دارند. هر انافتی یک امضای دیجیتال متفاوت دارد و امکان ندارد که بتوانید یک انافتی را با ان‌ف‌تی دیگری معاوضه کنید. برای همین هم به این توکن‌ها، غیرقابل معاوضه می‌گویند. به عنوان مثال، ارزش یک ویدیوی ان‌بی‌اِی (NBA) با آثار هنری اِوری‌دِیز (EVERYDAYS) برابر نیست، چون معیار ارزش آنها بر پایه‌ی انافتی است. ارزش یک ویدیوی ان‌بی‌ای حتی با یک ویدیوی ان‌بی‌ای دیگر هم برابر نیست!
اساس کار انافتی چگونه است؟
انافتی در بستر بلاکچین (چیزی که تمام معاملات انجام شده را ثبت می‌کند) قرار دارد. شما احتمالا بلاکچین را به عنوان همان فرآیند اصلی که خرید و فروش رمزارزها را امکان پذیر می‌سازد، می‌شناسید. یک انافتی از اشیاء دیجیتالی (چه قابل لمس و چه غیرقابل لمس) ساخته می‌شود، از جمله:
- هنر
- گیف‌ها (GIFs)
- ویدیوها و هایلایت‌های ورزشی
- کالاهای کلکسیونی
- آواتارهای مجازی و اسکین‌های (Skin) مخصوص بازی
- کفش‌های ورزشی مارک
- موزیک
حتی از توییت‌ها (Tweet) هم می‌شود انافتی دریافت کرد! موسس شرکت توییتر، جک دورسی (Jack Dorsey)، اولین توییتش را به مبلغ بیشتر از یک میلیون دلار به شکل انافتی فروخت.
در واقع، ان‌اف‌تی‌ها همان کالاهای کلکسیونی فیزیکی هستند، فقط به شکل دیجیتالی. به جای این که یک نقاشی رنگ روغنی را روی دیوارتان نصب کنید، فایل دیجیتالی آن را دریافت می‌کنید.
درضمن، حق مالکیت خصوصی به دست می‌آورید، چرا که هر انافتی می‌تواند فقط یک مالک داشته باشد. اطلاعات منحصر به فرد انافتی، تایید مالکیت خریدار را بسیار آسان می‌سازد. مالک یا سازنده می‌تواند در کالا اطلاعات خاصی ذخیره کند. برای مثال، هنرمندان می‌توانند امضای خود را در یک فراداده یا مِتادِیتا (Metadata) ثبت کنند تا روی آثار هنری آنها نیز وجود داشته باشد.
کاربرد NFT چیست؟
فناوری بلاکچین و انافتی باعث می‌شود که هنرمندان و تولیدکنندگان محتوا، فرصتی عالی برای کسب درآمد از آثارشان داشته باشند. برای مثال، هنرمندان دیگر مجبور نیستند برای فروش آثار هنری‌شان، گالری و خانه‌های حراجی اجاره کنند. در عوض، هنرمندان می‌تواند آثار را به عنوان یک انافتی، مستقیما به مصرف‌کننده بفروشند و این گونه سود بیشتری دریافت کنند. علاوه بر این‌ها، هنرمندان می‌توانند در حق امتیاز مشارکت داشته باشند و هر زمان که هنرشان به شخص جدیدی فروخته شد، درصدی از فروش آن را دریافت کنند. این یک ویژگی عالی انافتی است، چرا که هنرمندان معمولا بعد از فروش یک اثر، دیگر از آن درآمدی کسب نمی‌کنند.
هنر تنها راه کسب درآمد با انافتی نیست. برندهایی مثل چارمین (Charmin) و تاکو بل (Taco Bell) برای جمع‌آوری پول برای خیریه، آثار هنری انافتی را حراج زدند. چارمین فروش ان‌اف‌تی‌پی (NFTP) (کاغذ توالت غیرقابل تعویض) خود را دو برابر حراج زد و انافتی هنری تاکو بل هم در عرض چند دقیقه با بالاترین قیمت که معادل با ۳,۷۲۳ دلار بود، به فروش رسید.
نیان کت (Nyan Cat)، گیف یک گربه که بدنش درون یک پاپ تارت (pop-tart) بود و در سال توکن های غیر قابل معاوضه ۲۰۱۱ خیلی معروف شده بود، به مبلغ حدود ۶۰۰,۰۰۰ دلار فروخته شد. حتی افراد مشهور مانند اسنوپ داگ (Snoop Dogg) و لیندسی لوهان (Lindsay Lohan) هم خاطرات، آثار هنری و لحظات خاصی را به عنوان انافتی منتشر می‌کنند.
چگونه NFT بخریم؟
اگر می‌خواهید یک کلکسیون انافتی برای خودتان داشته باشید، اول توکن های غیر قابل معاوضه از همه، باید یک کیف دیجیتالی پیدا کنید که به شما اجازه بدهد ان‌اف‌تی‌ها و رمزارزهای دیگر خود را در آن ذخیره کنید. احتمالا باید کمی رمزارز مثل اتریوم (بسته به چیزی که انافتی شما قبول کند) خریداری کنید. شما می‌توانید با استفاده از کارت‌های اعتباری در پلتفرم‌هایی مثل کوین‌بِیس (Coinbase)، کراکن (Kraken)، ای‌تورو (eToro) و حتی پِی‌پال (PayPal) و رابین‌هود (Robinhood)، رمزارز خریداری کنید. بعد از آن می‌توانید پول خود را به کیف پول مورد نظر انتقال دهید. حواس‌تان به کارمزد باشد، چرا که بیشتر پلتفرم‌ها هنگامی که رمزارز خریداری می‌کنید، حداقل درصدی از معاملات شما را به عنوان کارمزد دریافت می‌کنند. برای شناخت بهترین کیف پول مطلب معرفی بهترین کیف پول های بیت کوین را مطالعه نمایید.
معروف‌ترین بازارهای NFT کدامند؟
زمانی که کیف پول خود را انتخاب کردید، برای خرید انافتی انتخاب‌های زیادی دارید. در حال حاضر، بزرگ‌ترین بازارهای انافتی عبارتند از:
- اوپِن‌سی.آی‌او (io): این پلتفرم برای شروع به خود فروشنده کالاهای دیجیتالی کمیاب و کالاهای کلکسیونی می‌دهد. تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که برای مرور مجموعه‌های انافتی، یک حساب کاربری ایجاد کنید. همچنین می‌توانید کالاها را با حجم فروش‌شان دسته‌بندی کنید تا بتوانید هنرمندان جدید را کشف کنید.
- رَریبِل (Rarible): رریبل هم مانند اوپن‌سی، یک بازار آزاد است که به هنرمندان و سازندگان اجازه می‌دهد تا ان‌اف‌تی‌های خود را منتشر کرده و آنها را بفروشند. برای استفاده از این بازار، به یک کیف پول ارز دیجیتال و مقداری ETH نیاز دارید. در این صورت می‌توانید توکن‌های غیرقابل جایگزینی را خریداری کنید و توکن های غیر قابل معاوضه هزینه تراکنش‌ها را در رریبل پرداخت کنید.
- فاندِیشِن (Foundation): در این‌جا، هنرمندان باید برای پست کردن آثار خود، رأی مثبتیا دعوت از سازندگان دیگر را دریافت کنند. این یک پلتفرم مخصوص است و باید برای عضویت در آن هزینه پرداخت کنید. آن هم به این علت که هنرمندان عضو این پلتفرم گلچین شده‌اند و از سایر هنرمندان یک سر و گردن بالاتر هستند.
با این که این پلتفرم‌ها و پلتفرم‌های معروف دیگر همگی میزبان هزاران هنرمند و سازنده‌ی با استعداد هستند، اما مطمئن شوید که قبل از خرید، کاملا دربارهی آن فروشنده تحقیق کرده باشید. متاسفانه برخی از افراد، آثار هنرمندان را بدون اجازه کپی کرده و می‌فروشند.
علاوه بر این، فرآیند تایید سازندگان و لیست ان‌اف‌تی‌ها در همه‌ی پلتفرم‌ها یکسان نیستند و در برخی پلتفم‌ها، این فرآیند سخت‌گیرانه‌تر و جدی‌تر است. به عنوان مثال، اوپن‌سی و رریبل برای لیست کالاهای انافتی، نیازی به تایید مالک ندارند. به حقوق خریدار خیلی رسیدگی نمی‌شود، برای همین هم بهتر است که قبل از خرید، دربارهی فروشنده، خوب تحقیق کرده باشید.
حالا با این اوصاف، آیا باید انافتی بخریم؟
حالا که توانایی خرید انافتی را دارید، آیا این به آن معناست که حتما باید این کار را انجام دهید؟ Arry Yu می‌گوید: «کاملا بستگی دارد. انافتی کمی ریسک دارد، چون آینده‌اش نامطمئن است و ما هنوز اطلاعات زیادی برای دانستن مسیر آینده‌اش نداریم. انافتی آن‌قدر جدید است که ما پیشنهاد می‌کنیم در حال حاضر مبلغ‌های کمتری را در آن سرمایه‌گذاری کنید.»
به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاری در انافتی یک تصمیم بسیار شخصی است. اگر پول اضافی داشته باشید، ارزشش را دارد، خصوصا اگر حتی به سود اندک قانع باشید. اما به خاطر داشته باشید، ارزش انافتی براساس مبلغی است که افراد دیگر حاضر‌ند بابتش بپردازند، بنابراین ارزش آن بر اساس تقاضا مشخص می‌شود، نه بر اساس مولفه‌های فنی یا اقتصادی که معمولا بر قیمت سهام تاثیر می‌گذارند.
همه‌ی این‌ها یعنی، یک انافتی ممکن است کمتر از هزینه‌ای که بابتش پرداخت کردید به شما سود برساند. یا حتی ممکن است کسی آن را نخواهد و شما نتوانید آن را دوباره بفروشید.
درضمن، ان‌اف‌تی‌ها مشمول مالیات نیز می‌شوند. با این حال، از آن‌جایی که بیشتر آنها به چشم کالاهای کلکسیونی در نظر گرفته می‌شوند، ممکن است برایشان نرخ مالیات بلندمدت در نظر گرفته نشود و یا حتی ممکن است بابت کلکسیونی بودن کالاها، مجبور شوید نرخ مالیات بالاتری پرداخت کنید. البته هنوز مشخص نشده که مالیات ان‌اف‌تی‌ها دقیقا چقدر است. به خاطر داشته باشید که حتی ممکن است برای رمزارزهایی که برای خرید انافتی استفاده می‌شوند نیز مالیات اخذ شود. پس بهتر است هنگام اضافه کردن ان‌اف‌تی‌ها به پورتفولیوی (سبد دارایی) خود، از یک مشاور مالیاتی مشورت بگیرید.
جمع‌بندی
با همه‌ی این تفاسیر، همان‌طور که برای هر سرمایه‌گذاری دیگری حواس خود را خیلی جمع می‌کنید و راجع به آن تحقیق می‌کنید، برای انافتی هم همین‌طور حواس خود را جمع توکن های غیر قابل معاوضه کرده و ریسک کار را بپذیرید. ممکن است تمام سرمایه خود را از دست بدهید. اگر تصمیم دارید که انافتی بخرید، با مقدار بسیار کم شروع کنید. راستی، دیدگاه شما راجع به NFTها چیست؟ آیا تا به حال یکی از آنها را خریداری کرده‌اید؟ تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاه شما