خرید قراداد اختیار فروش

اختیار معامله ( option ) چیست ؟

اختیار معامله قراردادی است که بین دو طرف خریدار و فروشنده منعقد می گردد. طبق این قرارداد و بند های آن، خریدار میتواند سهامی را که در قرارداد نوشته شده معامله کند.

در این قرار داد نوع سهام که با یک نماد مشخص شده، و هم چنین تاریخ سررسید قرارداد و قیمت معامله مشخص شده است.

اختیار معامله قراردادهایی هستند که به مالک حق خرید یا فروش دارایی را با قیمت ثابت برای مدت زمان مشخصی می دهند. بسته به نوع قرارداد اختیار ، این مدت می تواند به اندازه یک ماه تا یک سال متغیر باشد. خوشبختانه ، فقط دو نوع قرارداد اختیار معامله وجود دارد: یک call و یک put .

ا نواع قرارداد اختیار معامله

اختیار معامله یا آپشن به دو بخش تقسیم بندی می شود:

• خرید اختیار معامله خرید
• خرید اختیار معامله فروش

برای خرید برگه اختیار معامله خرید، به ازای هر حجم خریدار باید مبلغی را به فروشنده بپردازد. در اصطلاح این مبلغ را در بورس پرمیوم می گویند.

خریدار با خرید اختیار خرید که در اصطلاح لاتین به آن call نیز گفته می شود، می تواند از این معامله سود بی نهایت کسب کند. لازم است بدانید که ضرر در این معامله محدود است.

قرارداد اختیار خرید ( Call option ) به مالک این حق را می دهد که 1000 سهم از اوراق بهادار مشخص را با قیمت مشخص در یک بازه زمانی مشخص خریداری کند.

قرارداد اختیار فروش ( put option ) به مالک این حق را می دهد که 1000 سهم از اوراق بهادار مشخص را با قیمت مشخص در یک بازه زمانی مشخص بفروشد.

به این نکته توجه کنید که ، برای هر دو نوع قرارداد در اختیار معامله – call یا put - مالک موظف نیست از حق خود در خرید یا فروش استفاده کند و فقط اختیار دار است. این فروشنده است که متعهد خواهد بود. برای درک بیشتر میتوانید به ویدئو آموزشی بازار اختیار معامله مراجعه کنید که قسمت بندی شده است.

قیمت خرید سهام برای خریدار در ابتدای معامله مشخص شده است. اگر قیمت سهام در بازار افزایش پیدا کند، خریدار با همان قیمت مشخص شده خرید را انجام می دهد و از این طریق سود کسب می کند.

تصور کنید شما سهامی را با مبلغ 2000 ریال قرارداد بستید. بعد از گذشت سه ماه و تاریخ سررسید قرار داد میزان سهام در بازار 3000 ریال شده است. شما در این قرار داد حق دارید بخرید و یا نخرید.

ضرر در این معامله بسیار محدود است و به اندازه ی مبلغ پرداختی برای پرمیوم خواهد بود.

در اصطلاح انگلیسی خرید اختیار خرید را Long Call Option می گویند. یکی دیگر از روش های کسب سود در این معامله فروش برگه اختیار خرید است. زمانی که تصور کردید قیمت پایه سهم رو به رشد است، پرمیوم افزایش پیدا می کند و شما می توانید با فروش برگه از تفاوت قیمت پرمیوم سود کسب کنید.

4 نکته ای که قبل از شروع معامله باید بدانید

سرمایه گذاری در بازار آپشن - از نظر ما متخصصان بی نظیر چارت - همه چیز به سفارشی سازی ختم میشود. میتوانید به سود زیادی برسید ( اما خطر نیز در کمین است ) و انتخاب های بسیار زیادی نیز دارید. اما شروع کار آسان نیست ، و خطاهای پرهزینه وجود دارد. در اینجا مختصری از اختیار معامله را توضیح خواهیم داد که درصد ریسک را کاهش دهد و به هسته اصلی این روش برای سرمایه گذاری تبدیل خواهد شد .

1- معاملات آپشن برای سرمایه گذاران خود گردان میباشد

به طور معمول ، معامله گران آپشن، سرمایه گذاران خود گردان هستند ، به این معنی که مستقیماً با یک مشاور مالی کار نمی کنند تا بتوانند سبد معاملات اختیار معامله های خود را مدیریت کنند. شما به عنوان یک سرمایه گذار خود گردان ( DIY ) کنترل کامل تصمیمات و معاملات تجاری خود را در دست دارید. اما این بدان معنا نیست که شما تنها هستید.

گروهی خواهیم داشت که معامله گران را گرد هم آورده تا در مورد مواردی مانند چشم انداز فعلی بازار و استراتژی های اختیار معامله بحث کنند.

حرکات بازار سهام را پیگیری کرده و بررسی کنید مشاوران تیم بی نظیر چارت همیشه آماده پاسخگویی و راهنمایی شما خواهند بود.

2- بیشتر مبتدیان در بازار اختیار معامله با سهام شروع می کنند.

گزینه های مبتنی بر سهام ، که معمولاً به عنوان "اختیار معامله سهام" شناخته می شوند ، مهم است که قبل از اقدام به جزییات و قیمت های سهام توجه نمایید - مانند قیمت اعمال ،پریمیوم و تاریخ سررسید.

برای اینکه شروع کنید ، در اینجا آناتومی پیشنهاد قیمت سهام به شما ارائه خواهیم داد :

همانطور که در مثال بالا مشاهده می کنید ، توضیحات نماد در اختیار معامله ، اطلاعات دقیقی را به صورت فشرده فراهم می کند. پس از دانستن اینکه هر بخش چیست ، می توانید جزئیات مهم قرارداد اختیار معامله - از جمله نوع قرارداد ، هزینه و تاریخ سررسید (تاریخ اعمال)- را با یک نگاه سریع درک کنید.

3- معاملات آپشن دردنیا در زمینه های مختلف استفاده و معامله میشود.

از آپشن می توان به طرق مختلف برای حدس و گمان در مورد کاهش یا افزایش قیمت سهام پایه، با کاهش ریسک استفاده کرد(در این مورد در قسمت استراتژی ها بیشتر توضیح خواهیم داد)، در انواع مختلف اوراق بهادار سهام ، شاخص ها یا ETF که(صندوق های معاملاتی بورس) هستند در دنیا استفاده میشود.

تفاوت های زیادی بین گزینه های مبتنی بر شاخص ها در مقابل گزینه های مبتنی بر سهام و ETF وجود دارد. دانستن تفاوت ها قبل از شروع تجارت مهم است.

معاملات آپشن بیشتر درمورد ریسک محاسبه شده است که شما با روش هایی ریسک های خود را محدود کرده و سودهای خود را نامحدود خواهید کرد تا اگر بازار مطابق میل شما حرکت نکرد شما زیان سنگینی متحمل نشوید.این بازار به شما برنامه ریزی و نظم خاصی خواهد بخشید.

اگر آمار و احتمالات در حوزه تخصص یا علاقه شما باشد ، شانس هم در اختییار معامله دخیل میباشد. به عنوان یک تریدر ، شما فقط باید خود را با دو شکل نوسان درگیر کنید: نوسان تاریخی و نوسان ضمنی.

نوسانات تاریخی بیانگر گذشته و میزان نوسان قیمت روز سهام در یک دوره یک ساله است.

نوسان ضمنی بر اساس نوسانات سهام در آینده و آنچه "بازار" القا کرده میباشد و پیش بینی شما در طول مدت قرارداد خرید در بازار آپشن است.

نوسان ضمنی یکی از مهمترین مفاهیمی است که معامله گران در اختیار معامله باید بدانند زیرا به شما کمک خواهد کرد تا احتمال رسیدن سهام به یک قیمت خاص را در مدت زمان مشخص تعیین کنید. همچنین می تواند نشان دهد که بازار در آینده چقدر بی ثبات خواهد بود.

4- معامله گران آپشن با زبان اصلی خود صحبت می کنند.

در مورد اختیار معامله ، چه اختیار فروش یا اختیار خرید شما می توانید خریدار یا فروشنده باشید و هیچکدام از آنها هیچ ارتباطی با دارایی سهام شما نخواهد داشت. متعاقبا، شما می توانید بدون داشتن سهمی اختیار آن را بفروشید.

call option,put option,long call,short put اینها فقط چند نمونه کوتاه از کلمات متداولیست که در یک اتاق پر از معامله گر option خواهید شنید.برای درک بهتر این مفاهیم توصیه میکنیم عضو پیج اینستاگرام ما شوید به نشانی سیگنال فارکس بورس.

باید دقت کنید این آموزش ها صرفا آشنایی هست ، برای رسیدن به یک مسیر درست باید هزینه کرد. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این مدت در تمامی مراحل در کنار شما باشیم تا صفر تاصد معامله را به شما در دوره تخصصی آپشن توضیح دهیم.

در مقالات قبلی ما به بررسی فیلتر سهام رشد ، فیلتر خرید گروهی، فیلتر سهام رشدشارپی، فیلترباندبولینگر ، پرداخته ایم ، امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید و از فیلترهای رایگان ما استفاده کرده باشید.

ترجمه و تدوین تیم بی نظیر چارت

گروه بی نظیر

مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی در دنیا

قرارداد اختیار معامله

قرارداد اختیار معامله یا آپشن (option)، (به انگلیسی: call option) قراردادی است، بین خریدار و فروشنده، به نحوی که خریدار از فروشنده اختیار معامله، حق خرید یا فروش یک دارایی را در یک قیمت معین، خریداری می کند. در اینجا نیز همانند تمام قراردادها، هر طرف، امتیازی را به طرف مقابل اعطاء می کند، خریدار به فروشنده مبلغی تحت عنوان حق شرط پرداخت می کند، که در واقع همان قیمت اختیار معامله می باشد. فروشنده نیز حق خرید یا فروش دارایی مذکور را، در یک قیمت معین، به خریدار اعطاء می نماید.
اختیاری که برای خرید یک دارایی داده می شود را، اختیار خرید و اختیاری که برای فروش یک دارایی داده می شود، اختیار فروش گویند. قیمت تعیین شده ای که خریدار می تواند، دارایی را خریداری نموده، یا بفروشد، قیمت اعمال یا قیمت توافق نامیده می شود.
اختیار معامله مدت معینی دارد. حق خرید یا فروش دارایی در یک قیمت معین فقط تا تاریخ انقضایی که قبلاً مشخص شده است، امکان خواهد داشت. پس از اینکه تولیدکننده، برای یکی از مشتریان (سهام داران یا یکی از ذینفعان) خود، اختیار خرید یا فروش صادر نمود، این اختیار خرید یا فروش در بورس، مورد معامله قرار می گیرد، نرخ خرید یا فروش یک قرارداد اختیار، بر اساس رقابت در بورس، تعیین می شود.

منظور از قراردادهای اختیار معامله چیست؟

معمولا برداشت ما از بازار بورس جایی است که عده‌ای خریدار و فروشنده در آن به خرید و فروش سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار مختلف مشغول هستند اما این تنها بخشی از اتفاقی است که در بورس می‌افتد و در بورس کالا و اوراق بهادار کشور بازارهای مختلفی وجود دارند و معاملات گوناگونی در این بازارها انجام می‌شود. امروز قرار است به سراغ یکی از این ابزارهای معاملاتی یعنی قراردادهای اختیار معامله برویم و شما را با مفهوم این نوع از قراردادها و چگونگی کارکرد آن‌ها بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه شوید.

قرارداد اختیار معامله چیست؟

قراردادهای اختیار معامله و قرارداهای آتی از مهم‌ترین ابزارهای مشتقه در بازار بورس کالا و اوراق بهادار کشور به شمار می‌روند و به دلیل این که مفهوم جدیدی در بازار بورس ایران هستند، بسیاری از سهامداران آشنایی زیادی با این قراردادها ندارند.

در یک معامله ساده شما معمولا برای دریافت یک کالا یا خدمات مبلغی را پرداخت و کالا یا خدمت مورد نیاز خود را هم دریافت می‌کنید اما در قراردادهایی مانند قرارداد اختیار معامله به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده می‌شود.

چگونگی کارکرد قرارداهای اختیار معامله

برای این که با کارکرد قرادادهای اختیار معامله بیشتر آشنا شوید، کار را با یک مثال آغاز می‌کنیم. فرض کنید در فرودین ماه 1400 که قیمت هر سکه 8 میلیون تومان است شما اختیار خرید این کالا را با همین قیمت در تاریخ اسفند 1400 از یک فروشنده خریداری و مبلغ 200 هزار تومان را هم به عنوان قیمت اختیار معامله مشخص می‌کنید. حال شما این اختیار را دارید که کالای مورد نظر را در سررسید مشخص شده با همان قیمت 8 میلیون تومان از فروشنده‌ای که با او قرارداد اختیار معامله بسته‌اید، خریداری کنید.

در این شرایط اگر قیمت کالای مورد نظر افزایش پیدا کند مثلا در همین مثال قیمت سکه به 10 میلیون تومان برسد، شما سود کرده‌اید. نکته جالب در اینجا این است که شما اختیار معامله را خریداری کرده‌اید و اجباری برای انجام معامله مورد نظر ندارید.

یعنی اگر قیمت کالایی که خریداری کرده‌اید کاهش پیدا کرده باشد مثلا در همین مثال به 7 میلیون تومان رسیده باشد، می‌توانید از اختیار خود استفاده نکنید. در این صورت تنها به اندازه همان مبلغی که به عنوان قیمت قرارداد اختیار معامله باید پرداخت کنید، یعنی 200 هزار تومان دچار ضرر می‌شوید.

شما می‌توانید قراداد اختیار معامله را برای فروش یک کالا هم اعمال کنید. به این معنا که شما به عنوان خریدار قرارداد اختیار معامله، حق فروش یک دارایی را با قیمت مشخص در زمان تعیین شده خریداری می‌کند.

برای نمونه در همان مثال قبلی خریدار قرارداد، حق فروش سکه با همان قیمت 8 میلیون تومان را برای اسفند 1400 با همان قیمت اختیار معامله 200 هزار تومان از یک فروشنده خریداری می‌کند. در این حالت او می‌تواند در زمان سررسید کالای مورد نظر را با قیمت تعیین شده به فروشنده قرارداد بفروشد.

حال در نظر بگیرید که در اسفندماه قیمت سکه به 7 میلیون تومان رسیده باشد، در این شرایط خریدار قرارداد اختیار معامله سود می‌کند اما در صورتی هم که قیمت سکه به 10 میلیون تومان رسیده باشد وی می‌تواند از اختیار خود برای فروش کالای مورد نظر استفاده نکند.

همانگونه که احتمالا از این مثال متوجه شده باشید قراردادهای اختیار معامله یا آپشن‌ها به دو دسته قرادادهای اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شوند.

اختیار خرید (Call Option)

در قراردادهای اختیار خرید حق خرید یک دارایی از پیش به خریدار قرارداد اختیار معامله داده می‌شود. کسانی به سراغ قرادادهای اختیار خرید می‌روند که منتظر افزایش قیمت دارایی هستند و می‌خواهند از این طریق با این نوع از قراردادهای به سود برسند. آن‌ها قرارداد را با قیمت روز یک کالا خریداری می‌کنند تا در آینده با افزایش قیمت‌ها به سود مورد نظرشان دست پیدا کنند.

اختیار فروش (Put Option)

قراردادهای اختیار فروش برعکس اختیار خرید هستند و در این قراردادها حق فروش یک دارایی با قیمت تعیین شده از قبل به معامله کننده داده می‌شود. در این حالت درست برعکس قراردادهای اختیار خرید صاحب قرارداد امیدوار به کاهش قیمت‌ها است و با پیش‌بینی که از کم شدن قیمت یک دارایی دارد، دست به انعقاد قراردادهای اختیار فروش می‌زند.

بعضی نکات مهم در قراردادهای اختیار معامله

• برای آغاز فعالیت در بازار مشتقه علاقه‌مندان به حضور در معاملات این بازار باید از کارگزاری‌هایی که مجوز معاملاتی برای قرادادهای بازار مشتقه را دارند کد معاملاتی دریافت کنند.
• زمان تسویه قراداد اختیار معامله، تاریخ سررسید مشخص شده در همان قرارداد است که در پایان روز معاملاتی این تسویه انجام می‌شود. کارمزد معامله نیز در همان روز به حساب سازمان بورس، کارگزار مربوطه و .. واریز می‌شود.
• قرادادهای اختیار معامله به دو سبک اروپایی و آمریکایی قابل اجرا هستند. در سبک اروپایی خریدار معامله تنها در زمان سررسید مشخص شده در قرارداد می‌تواند از حق خرید و فروش خود استفاده کند، اما در سبک آمریکایی خریدار در طول زمانی که مشخص شده است می‌تواند معامله را اجرایی و از حق خود برای خرید یا فروش یک کالا استفاده کند.
• معامله در بازار مشتقه بورس کالا روی یک دارایی پایه مانند سکه یا زعفران صورت می‌گیرد.
• در حال حاضر تنها در مورد بعضی کالاها و تعداد کمی از سهم‌ها قرارداد اختیار معامله اعمال می‌شود.
• همان گونه که گفتیم یکی از نکات مهم در عبارت قرارداد اختیار معامله، کلمه اختیار است. به این معنی که اختیار خرید و فروش دارایی موردنظر به معامله کننده داده می‌شود و اجباری برای خرید و فروش کالای مشخص شده در قرارداد وجود ندارد اما در مورد فروشنده اختیار معامله چنین امکانی وجود ندارد و فروشنده قرارداد از قدرت اختیار برای انجام معاملات برخوردار نیست و باید تابع تصمیم خریدار باشد.
• برای تضمین پایبندی به قراردادهای اختیار معامله با توجه به این که پول یا کالایی بین طرفین تا زمان تاریخ مشخص شده در قرارداد رد و بدل نمی‌شود، هر دو طرف معامله ودیعه‌ای را به اتاق پایاپای بورس تحویل می‌دهند.
• قرارداد اختیار معامله در بازار بورس ایران مفهوم نسبتا جدیدی محسوب می‌شود و برای اولین بار بورس اختیار معامله در سال 1973 در شیکاگو شروع به کار کرد که اکثر اوقات هم رتبه اول را از نظر حجم و تعداد معاملات انجام شده در این حوزه دارد.
• نوسان‌گیرها علاقه بسیاری به بازار آتی کالا دارند و سعی می‌کنند از نوسان قیمت‌ها و پیش‌بینی آینده بازار برای رسیدن به سود در بازار مورد نظر استفاده کنند.

مزایای قراردادهای اختیار معامله

احتمالا این سوال برای‌تان پیش آمده باشد که قراردادهای اختیار معامله چه مزیت‌هایی برای خریدار یا فروشنده این نوع از قراردادها دارد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم که به درک بهتر قرادادهای اختیار معامله هم کمک بیشتری می‌کنند.

• کم شدن ریسک معاملات و کاهش نوسان بالای قیمت‌ها در آینده
• کسب سود از قرارداهای اختیار معامله و حتی درآمدزایی از معامله مجدد این قرارداد به این معنا که شما می‌توانید حق خرید یا فروش خود را بفروشید و از این طریق نیز کسب سود کنید.
• نیار به نقدینگی کمتر
• کاهش ریسک انجام معاملات

تفاوت قرادادهای اختیار معامله با قرادادهای آتی

همانگونه که اشاره کردیم قرارداد اختیار معامله اختیاری قانونی است که مطابق آن خرید قراداد اختیار فروش به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده می‌شود، اما در قراردادهای آتی یک خریدار متعهد می‌شود یک کالای مشخص شده را در تاریخ مشخص با قیمت معین از فروشنده کالا خریداری کند.

به زبان ساده‌تر می‌توان گفت که در قرارداد اختیار معامله خریدار، اختیار یک معامله را خریداری می‌کند اما در قراردادهای آتی خریدار و فروشنده برای مبادله یک کالا متعهد می‌شوند.

سخن آخر

قراردادهای اختیار معامله از جمله مهم‌ترین ابزار مشتقه در بازار بورس کالا و اوراق بهادار کشور به شمار می‌روند و طیف جدیدی از معاملات در بازار بورس این روزهای کشور را شامل می‌شوند. در این نوع از قراردادها، به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده می‌شود.

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته قراردادهای اختیار خرید و قراردادهای اختیار فروش تقسیم می‌شوند که در مورد اول حق خرید یک دارایی و در مورد دوم حق فروش یک دارایی با قیمت تعیین شده از قبل به معامله کننده داده می‌شود. نکته مهم در خصوص قراردادهای اختیار معامله، کلمه اختیار است. به این معنی که اختیار و نه اجبار برای خرید و فروش دارایی موردنظر به خریدار قرارداد داده می‌شود.

در پایان هم باید اشاره کنیم که ما سعی کردیم به زبان ساده شما را با بازار آتی کالا و قراردادهای اختیار معامله آشنا کنیم اما این بازار هم مانند دیگر بازارهای مالی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و حضور در آن به این سادگی‌ها هم نیست. علاقه‌مندان به ورود و سرمایه گذاری در این حوزه، باید توانایی خوبی در پیش بینی آینده بازار و تحلیل دقیق و درست اتفاقات بازار سرمایه داشته باشند تا بتوانند به سودی که مد نظرشان است، دست پیدا کنند.

اختیار معامله و کاربرد آن | انواع اختیار معامله کدامند؟

همانطور که می‌دانید، تورم و منابع مالی سرگردان تاثیرات منفی زیادی در اقتصاد کشور داشته است. راهکاری که برای مهار این مهم وجود دارد، ابزارهای مالی هستند. ابزارهای مالی و تنوعی که در آنها وجود دارد، می‌تواند در اقتصاد کشور بسیار تاثیرگذار باشد. اما خرید قراداد اختیار فروش متاسفانه، در ایران این ابزارها بسیار اندک است و با وجود ریسکی که در بازار سرمایه وجود دارد، شورای بورس اوراق بهادار تصمیم گرفت برای کاهش ریسک موجود، معاملات اوراق اختیار را تصویب کند. از آنجایی که، استفاده از این اوراق در بازار سرمایه بسیار اندک است و استفاده چندانی از این اوراق نمی‌شود، نیاز به فرهنگ‌سازی بین سهامداران دارد. در مقاله پیش رو، قصد داریم به عنوان یک سهامدار شما را با اوراق اختیار در بورس آشنا کنیم.

تاریخچه

قرارداد اختیار معامله از قرن‌ها پیش به عنوان معاملات آپشن نیز شناخته شده است. معاملات قرارداد اختیار معامله، اولین بار در یونان باستان (حق اختیار برداشت از باغ‌های زیتون) صورت گرفت. اولین شخصی که از قراردادهای اختیار معامله استفاده کرد، تالس، فیلسوف یونانی بود. پس از یونان، در سال 1973 در شیکاگو بورس اختیار معامله تاسیس شد. بنابراین، در شیکاگو فرم استانداردی که کلیه فعالیت‌های تجاری در ارتباط با این موضوع بود در قالب این فرم‌های استاندارد راه‌اندازی شد. به همین دلیل، در حال حاضر اکثر قراردادهای اختیار معامله در قالب این فرم‌های استاندارد قابل معامله است.

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله، قراردادی دو طرفه بین خریدار و فروشنده است.
بر اساس این قرارداد، خریدار حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمان مشخص خریداری کند. همینطور، فروشنده بر اساس این قرارداد حق دارد (نه الزام و تعهد) مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمان مشخص بفروشد.
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، خریدار یا فروشنده هیچ الزام و تعهدی در این قرارداد ندارد. به عبارتی، دارنده قرارداد در اعمال حق خود مختار است. نکته قابل توجه اینکه، در صورت درخواست خریدار برای لغو قرارداد، فروشنده ملزم به اجرای آن است. در صورتی که فروشنده از اجرای قرارداد امتناع کند، باید مبلغی تحت عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای یا کارگزار بورس قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند.

* اختیار معامله در دسته‌بندی اوراق بهادار مشتقه قرار دارد. در ادامه، به توضیح مختصری از اوراق مشتقه می‌پردازیم.

اوراق مشتقه

اوراقی که دارای ریسک بالا و به هم ریختن بازار می‌شوند را اوراق مشتقه می‌گویند.
مشتقه؛ به معنی وابستگی چیزی به چیز دیگر است. به عبارت دیگر، قیمت یک چیز به چیز دیگری وابسته است. به طور مثال؛ آبمیوه به میوه وابسته است و سس کچاپ به گوجه فرنگی وابسته است. بنابراین، آبمیوه و سس کچاپ مشتق از میوه و گوجه فرنگی هستند.
قراردادهای اختیار معامله نیز به این دلیل که ارزش آنها به ارزش دارایی‌های دیگر بستگی دارد، اوراق مشتقه می‌باشند. مثل: قرارداد سلف، پیمان‌های آتی و …
بهتر است قبل از اینکه سرمایه گذاری کنید یا قراردادهای اختیار معامله را بین خود و طرف مقابل منعقد کنید، به چگونگی استفاده شرکت‌ها از اختیار معامله بپردازید. همانطور که می‌دانید، امروزه بسیاری از شرکت‌های چند ملیتی از قراردادهای اختیار معامله استفاده می‌کنند.

انواع قراردادهای اختیار معامله

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، قرارداد اختیار معامله قراردادی بین خریدار و فروشنده است که در ازای پرداخت مبلغ معینی از طرف خریدار، منعقد می‌شود. با این حال، قرارداد اختیار معامله دستورالعمل‌های متفاوت (اوراق بهادار و . ) و انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

قرارداد اختیار معامله خرید

در قرارداد اختیار معامله خرید، کسی که دارنده اختیار خرید است حق خرید مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخص و دوره زمانی تعیین شده دارد.

قرارداد اختیار معامله فروش

قرارداد اختیار معامله فروش به این صورت است که، حقی را برای دارنده سهام یا کالا اعمال می‌کند. از این رو، دارنده حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمت توافقی بفروشد. در این حالت، خریدار به امید آن که قیمت کالا یا سهام افزایش پیدا می‌کند، آن را از فروشنده خریداری می‌کند. به طور کلی می توان گفت، قراردادهای اختیار معامله نوعی بیمه محسوب می شوند.

* برای درک بهتر اختیار معامله ، به مثال زیر توجه کنید؛

فرض کنید نماد فملی امروز 1000 تومان می‌باشد. شخص الف با بستن قرارداد 3 ماهه این سهم را خریداری می‌کند و بابت هر سهم 100 تومان پرداخت می‌کند. (مبلغ 100 تومان بابت سررسید قرارداد اختیار معامله است.) حال، با گذشت 3 ماه قیمت سهم فملی 1700 تومان شده است. با احتساب پرداخت 100 تومان برای سررسید قرارداد اختیار معامله ، پرداختی شخص الف برای هر سهم فملی 110 تومان بوده است و سود این شخص به ازای هر سهم 600 تومان می‌باشد.
حال فرض کنید، به جای روند مثبت و رشدی که سهم فملی داشته، روند منفی و ریزشی در پیش گرفته باشد خرید قراداد اختیار فروش و طی این 3 ماه سهام فملی از 1000 تومان به 500 تومان رسیده است. در این صورت، شخص الف باید به خاطر قراردادی که 3 ماه پیش منعقد شده است، دوباره 110 تومان پرداخت کند. اما، چون سهام روند منفی و ریزشی داشته است، این شخص می‌تواند قرارداد اختیار معامله را فسخ کند و فقط همان مبلغ سررسید (100 تومان) را پرداخت کند.

چند نکته درباره قرارداد اختیار معامله فروش

• اولین نکته مهمی که باید به آن اشاره نمود، همان بیمه شدن سهم است. یعنی، شخص اگر در طول زمان مقرر، مقدار معین شده در قرارداد اختیار معامله فروش ضرر کند، در صورت افزایش ریزش سهام یا کالا، شخص همان مقدار مقرر را ضرر کرده است. (در مثال بالا این مسئله کاملا روشن است.)
• شخص علاوه بر مبلغی که به عنوان اجرت برای خریدن قرارداد اختیار معامله می‌پردازد، درصد ریزش سهام را نیز از دست خواهد داد.
• در صورت تمام شدن تاریخ انقضای قرارداد اختیار معامله ، این قرارداد هیچ گونه ارزشی نخواهد داشت.
• از مزایایی که قراردادهای اختیار معامله دارند می‌توان به قابل استفاده بودن آنها در همه انواع اوراق بهادار مالی از جمله؛ اوراق بهادار، ارز و .. اشاره کرد.

انواع قراردادهای اختیار معامله از نظر سبک اعمال

قراردادهای اختیار معامله از نظر سبک اعمال به سه دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه، هر کدام همراه با توضیحات آورده شده است.

قرارداد اختیار معامله اروپایی

قراردادهای اختیار معامله اروپایی فقط در زمان سررسید مقرر شده، اعمال می‌شوند. خریدار این نوع قراردادها قبل از زمان سررسید آن، نمی‌تواند از آنها استفاده کند. در بورس کالای ایران معمولا، این نوع قراردادهای اختیار معامله استفاده می‌شود.

قرارداد اختیار معامله آمریکایی

قراردادهای اختیار معامله آمریکایی، در هر زمان قبل از زمان سررسید نیز قابل اعمال هستند. مثلا؛ قراردادی از این نوع برای مدت 10 ماه بسته شده است، اما این قرارداد بعد از 8 ماه قابل استفاده و اعمال است. بنابراین، می توان تفاوت عمده این نوع قرارداد را با قرارداد اختیار معامله اروپایی فقط در زمان اعمال آنها دانست.

قرارداد اختیار معامله برمودایی

قرارداد اختیار معامله برمودایی در واقع ترکیبی از قراردادهای اختیار معامله آمریکایی و اروپایی می‌باشد. به این صورت که، تاریخ‌هایی را از قبل یا برای قبل از سررسید مشخص کرده باشند.

تفاوت اختیار معامله و بازار آتی

• تعهد طرفین
• وجه تضمین
• پرداخت بین طرفین
• بروز رسانی حساب ها
• ریسک طرفین
• حداقل تغییر قیمت هر سفارش (Tick Price)
• اندازه قرارداد
• کارمزد معاملات
• حداکثر حجم هر سفارش
• حد نوسان قیمت
• ساعات معامله
• فرایند تحویل
• جریمه نکول
• نحوه سفارش دهی
• واریز و برداشت وجه
• کال مارجین
• میزان موجودی لازم
• برابری وجه تضمین اولیه در سررسیدها (نمادها)

* مثالی برای تفاوت اختیار معامله و بازار آتی؛

تصور کنید دارای یک برند زعفران هستید، در تلاش هستید که به خاطر جذب مشتری قیمت محصول خود را زیاد تغییر ندهید و دارای نوسان زیادی نباشد. در بازار سنتی اگر بخواهید نوسان قیمتی را از بین ببرید باید سرمایه زیادی داشته باشید و همینطور، جنس زیادی را انبار کنید. اما، در بازار آتی می‌توانید به قرارداد با تحویل 3 ماه آینده با 10 درصد ارزش کل، اجناس خود را با قیمت مشخص شده خریداری کنید. در این صورت می‌توان گفت، شما دغدغه قیمت زعفران را تا 3 ماه آینده ندارید.

✔️ تفاوت اصلی بازار آتی و اختیار معامله در این است که، شما اگر قرارداد آتی با سر رسید 3 ما آتی خریداری می‌کنید، باید در روز قرارداد، کالای مورد نظر را تحویل بگیرید. اما، در بازار اختیار معامله خریدار انتخاب می‌کند که در سر رسید، سهام خود را تحویل بگیرد یا خیر!

کاربردهای اختیار معامله

کاربردی که قرارداد اختیار معامله دارد تطبیق‌پذیری آن جهت ارتباط برقرار نمودن با دارایی‌های سنتی است. اختیار معامله، شرایطی که ممکن است در بازار به وجود بیاید را تنظیم و کنترل می‌کند. به طور مثال؛ از اختیار معامله می‌توانیم نوعی سپر دفاعی نام ببریم. به دلیل سقوطی که در بازار بورس وجود دارد، با استفاده از اختیار معامله می‌توانیم تا حدودی این ریزش و ضرر را کاهش دهیم. گاهی نیز برای پیش‌بینی نمودن شرایط بازار می‌توان از آن استفاده کرد. به دلیل کاربردهایی که نام برده شد و همینطور، کاربردهای دیگری که دارد از اختیار معامله می‌توان به عنوان یک استراتژی بزرگ برای سرمایه گذاری یاد کرد. به طور کلی، افرادی که در بازارهای مالی به دنبال ریسک و ضرر کمتری هستند، می‌توانند از اختیار معامله جهت کاهش این ریسک و ضرر استفاده کنند.

مزایای اختیار معامله

• اهرم مالی
• کاهش ریسک
• کسب درآمد
• کسب سود از نوسان قیمت سهم
• استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی
• متنوع‌سازی سبد سرمایه گذاری

کلام آخر.

ممکن است یک شخص مبتدی که سرمایه چندانی ندارد، اختیار معامله را نوعی معجزه در بازارهای مالی بداند و جذب آن شود! به دلیل پرداخت مبلغ کمی به عنوان مبلغ قرارداد اختیار معامله، سود خوبی را به دست می‌آورد و در صورت متضرر شدن، درصد ناچیزی از سرمایه را دچار ضرر شده باشد. اما در حقیقت، قراردادهای اختیار معامله بر پایه پیش‌بینی آینده بازار توسط تحلیلگران به وجود آمده است و سرمایه گذاری در آنها هم آنچنان ساده نیست.
بهترین زمانی که شما می‌توانید از قرارداد اختیار معامله استفاده کنید، زمانی است که شما به درک خوبی از بازار بورس رسیده باشید. همینطور، یادگیری روش‌های انواع تحلیل را فرا گرفته باشید و بدون هیچگونه ترسی معاملات خود را انجام دهید.

خرید قراداد اختیار فروش
• مقالات پیشنهادی:

تفاوت اصلی بازار آتی و اختیار معامله در این است که، شما اگر قرارداد آتی با سر رسید 3 ما آتی خریداری می‌کنید، باید در روز قرارداد، کالای مورد نظر را تحویل بگیرید. اما، در بازار اختیار معامله خریدار انتخاب می‌کند که در سر رسید، سهام خود را تحویل بگیرد یا خیر!

قراردادهای اختیار معامله: پیچیده اما بکر برای کسب سود

قراردادهای اختیار معامله این فرصت را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند که یک وضعیت را با نقدینگی کمتری مدیریت کنند و این ویژگی باعث می‌شود سود یا زیان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری _قیمت اختیار پرداخت شده_ توسط خریدار چند برابر باشد.

یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه قراردادهای اختیار معامله در بورس تهران بین سهامداران و حتی فعالان حرفه‌ای‌تر بازار سرمایه آنطور که باید شناخته شده نیست به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: عدم شناخت لازم سهامداران از قراردادهای اختیار معامله، ناشی از آموزش‌های ناکافی سهامداران و معرفی نشدن مزیت‌های قرارداد اختیار معامله است.

احمد کنار افزود: متاسفانه همه کارگزاری‌ها این ابزار معاملاتی را در اختیار سهامداران قرار نمی‌دهند و تنها تعداد خاصی از کارگزاری‌ها در این زمینه فعال هستند و مهمتر آنکه افراد برای فعالیت در قراردادهای اختیار معامله نیاز به یک کد معاملاتی جداگانه دارند.

وی با اشاره به اینکه پیچیدگی‌هایی در قراردادهای اختیار معامله وجود دارد، عنوان کرد: این پیچیدگی‌ها در زمینه روش بازکردن موقعیت، روش تسویه و اعمال قراردادها و همچنین محاسبه و زیان قراردادها است که باعث استفاده کمتر از این ابزار معاملاتی می‌شود. البته در سال‌های اخیر شاهد رشد تدریجی بازار اختیار معامله بودیم و به طور قطع در آینده هم این ابزار، سهم بیشتری از بازار را از آن خود خواهد کرد.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه؛ به طور کلی اختیار معامله قراردادی است بین خریدار و فروشنده که براساس آن خریدار قرارداد، حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. چنانچه از این تعریف پیدا است، خریدار در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و برای خرید این حق مبلغ مشخصی را به فروشنده پرداخت می‌کند. فروشنده نیز در ازای دریافت این مبلغ متعهد می‌شود که هر زمان خریدار درخواست کند آن دارایی مشخص را به وی بفروشد یا از وی بخرد.

وی اضافه کرد: فروشنده در این قرارداد متعهد است، برای جلوگیری از امتناع از انجام قرارداد، وجه تضمینی را نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای قرار می‌دهد.

موقعیت‌های قرارداد اختیار معامله

کنار، با بیان اینکه در اختیار معامله چهار موقعیت وجود دارد، اظهار کرد: یکی از این موقعیت‌ها «خرید اختیار خرید» است که دارنده این موقعیت حق دارد مقدار مشخصی از دارایی مبنا را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید که در مشخصات قرارداد است را خرید قراداد اختیار فروش خرید کند. دارنده این موقعیت از افزایش قیمت‌ها تا تاریخ سررسید سود خواهد برد.

وی ادامه داد: موقعیت دوم، « فروش اختیار خرید» است که فروشنده در این اختیار به فروش تعداد معینی از دارایی پایه در تاریخ سررسید و به قیمت مشخص به خریدار متعهد است. دارندگان این موقعیت از کاهش قیمت‌ها سود خواهند برد. آنها پیش بینی می‌کنند که قیمت سهام تا سررسید روند نزولی داشته و یا به قیمت اعمال برسد.

این کارشناس به موقعیت سوم اشاره کرد و گفت: «خرید اختیار فروش» از دیگر موقعیت‌ها است به طوری که خریدار این قرارداد حق دارد که تعداد مشخصی از دارایی را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید به فروشنده اختیار، بفروشد. در این حالت خریدار در صورتی سود خواهد برد که پیش بینی کند قیمت دارایی پایه در تاریخ سررسید کمتر از قیمت اعمال باشد.

وی به موقعیت چهارم اشاره کرد و افزود: «فروش اختیار فروش» نوع چهارم آن است و دارنده آن تعهد می‌کند که تعداد مشخصی از دارایی را در تاریخ سررسید و به مبلغ معین از خریدار این اختیار، بخرد.

سود و زیان خریدار و فروشنده چگونه محاسبه می‌شود؟

کنار درباره محاسبه سود و زیان خریدار و فروشنده گفت: در معاملات اختیار معامله با دو گروه خریداران و فروشندگان طرف هستیم. هر دو گروه می‌توانند اختیار خرید یا فروش را در اختیار داشته باشند. سود خریداران اختیار معامله (خرید دارایی یا فروش آن فرقی ندارد) نامحدود است، و میزان زیان همان مقدار مبلغی است که در ابتدا در برابر خرید حق اختیار پرداخت کرده‌اند.

وی گفت: سود فروشندگان اختیار معامله (فروش دارایی یا خرید آن فرقی ندارد) محدود است. در واقع همان میزانی است که در ابتدا در ازای اعطای حق اختیار از خریدار دریافت کرده اند، اما اگر نتوانند پیش بینی خوبی از آینده داشته باشند ممکن است متحمل ضرر بسیار زیادی شوند.

مزایای قراردادهای اختیار معامله

این کارشناس درباره مزایای قراردادهای اختیار معامله بیان کرد: قراردادهای اختیار معامله این فرصت را برای سرمایه گذاران فراهم می‌کنند که یک وضعیت را با نقدینگی کمتری مدیریت کنند و این ویژگی باعث می‌شود سود یا زیان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری - قیمت اختیار پرداخت شده توسط خریدار چند برابر باشد.

وی در ادامه تصریح کرد: با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای دارایی، ریسک کاهش یافته و زیان شخص خریدار برابر با میزان مبلغی است که برای خرید اختیار معامله پرداخت می‌کند .

به گفته کنار؛ با فروش اختیار معامله، سودی متفاوت از دیگران می‌توان کسب کرد یعنی سود خود را محدود به روند قیمت‌ها و سود هر سهم نمی‌کنیم. این سود همان مبلغ فروش اختیار در تاریخ معامله است.

وی افزود: کسب سود از نوسانات قیمت بدون نیاز به داشتن دارایی پایه، استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی و متنوع سازی سبد سرمایه‌گذاری از دیگر مزایا به شمار می‌رود.

این کارشناس عنوان کرد: همواره قراردادهای اختیار معامله روی یک دارایی پایه تعریف می‌شوند . در حال حاضر در بازار بورس تهران بر روی ۳۴ نماد، قراردادهای اختیار معامله راه اندازی شده به طوری‌که روی نمادهایی چون خودرو، پالایشی و بانکی قراردادهای اختیار معامله راه اندازی شده است و هچنین در بورس کالا روی سکه طلا و زعفران نگین هم این قراردادها وجود دارد.

کنار گفت: روی هر دارایی پایه که قراردادهای اختیار معامله برای آنها راه اندازی شده، ۸ قیمت اعمال متفاوت و روی هر دارایی پایه یک یا دو تاریخ سررسید وجود دارد. بنابراین، با توجه به شرایط حاضر، میدان وسیعی برای معامله‌گر به وجود می آید که استراتژی معاملاتی خود را پایه‌ریزی کند و این یکی از فرصت‌ها و مزیت‌های بزرگ قراردادهای اختیار معامله است که بر روی یک دارایی پایه یا روی یک سهم مشخص حالت های مختلف معاملاتی قراردادهای اختیار معامله می تواند وجود داشته باشد.

این کارشناس تاکید کرد: سهامداران باید شناخت بیشتر و تحلیل دقیق‌تری از دارایی‌های پایه داشته باشند زیرا این ابزار معاملاتی ابزاری برای مدیریت ریسک است.