بررسی مفهوم حجم معاملات

با وجود اینکه استفاده از حجم معاملات در تحلیل ها آسان و مهم است بسیاری از آن استفاده نمی کنند؛ همچنین از اصول حجم معامله می توان در تمامی بازار ها از جمله بورس٬ ارز،سکه،آتی و … استفاده کرد.

آموزش کامل تعیین حجم معامله در فارکس | با چه حجمی وارد معامله شویم؟

یکی از مسائل مهم در هنگام ترید کردن تعیین حجم معامله در فارکس است.

زمانی که شما معامله‌ای را باز می‌کنید، در صورتی که حجم ورودی شما، متناسب با میزان سرمایه شما نباشد، به زودی باید منتظر از بین رفتن تمام سرمایه خود باشید.

ما در این مقاله شما را با اصول تعیین حجم در فارکس آشنا می‌کنیم تا بتوانید با رعایت این اصول، از ضررهای بزرگ و نادرست، جلوگیری کنید.

چطور میزان حجم را در هر معامله محاسبه کنیم؟

فرض کنید، شما دارای 1000 دلار سرمایه هستید.

درصورتی‌که شما یک معامله با حجم‌های بیشتر از 1 لات روی چارتی مثل طلا بازکنید، به هر حرکت کوچکی که بازار انجام می‌دهد، شما مقادیر زیادی ریسک را متحمل می‌شوید.

برای محاسبه این میزان و تعیین حجم در فارکس باید با موارد زیر آشنا باشید.

pip Value

شما برای این‌که بدانید به ازای هر میزان از تغییرات قیمت، چه مقدار در سود و یا ضرر می‌روید، نیاز داری تا با مفهوم پیپ ولیو آشنا شوید.

این میزان از حاصل‌ضرب حجم معامله در میزان تغییرات برحسب پیپ و میزان پیپ در هر چارت است.

بله! در هر چارت، شما میزان پیپ ولیو متفاوتی رادارید.

البته در این میان برخی از نمودارها، مقدار pip value یکسانی نیز دارند.

برای مثال در جفت ارز EURUSD میزان پیپ برابر با 0.0001 است.

یعنی هر بار که مقدار قیمت به‌اندازه 0.0001 تغییر می‌کند، می‌گوییم که به‌اندازه یک پیپ تغییر کرده است.

حال فرض کنید یک معامله با حجم 0.1 لات، روی جفت ارز EURUSD بازکرده‌اید و به‌اندازهٔ 20 پیپ در سود هستید.

برای محاسبه این‌که ازنظر مبلغ، چه مقدار در سود هستید باید معادله زیر را حل کنید.

میزان حجم معامله برحسب واحد (نه لات) X میزان تغییرات قیمت برحسب پیپ X اندازه اعشار هر پیپ در نماد موردنظر

توجه کنید همان‌طور که گفته شد در جفت ارز EURUSD میزان اعشار هر پیپ برابر با 0.0001 است.

این میزان برای نمادهای مختلف ممکن است متفاوت باشد، لذا برای انجام دقیق تعیین حجم در فارکس، به صفحه آموزش فارکس در وب‌سایت ما مراجعه کنید و در مورد واحد pip مطالعه کنید.

طبق جدول زیر، 0.1 لات برابر با 10,000 واحد است.

از ضرب این مقدار در میزان تغییرات قیمت و اندازه اعشار نماد EURUSD، مقدار مبلغی که ما در سود هستیم را می‌توان محاسبه کرد.

10,000X 0.0001 X20= 20 USD

یعنی شما با حجم 0.1 لات و 20 پیپ فاصله از نقطه ورودتان، 20 دلار وارد سود می‌شوید.

محاسبه ریسک

پس‌ازاین که با مفهوم pip value آشنا شدید و فهمیدید که به ازای تغییرات قیمت، شما به چه میزان وارد سود یا ضرر می‌شوید، نیاز دارید تا این میزان را از قبل مشخص کنید.

مقدار سود یا ضرر شما در هر معامله، اصلی‌ترین مؤلفه در تعیین حجم در فارکس است.

فرض کنید که شما دارای 1000 دلار سرمایه هستید.

با چنین سرمایه‌ای اگر طوری معامله کنید که در هر معامله، 200 دلار ریسک کنید، یعنی اگر معامله با ضرر بسته شد، 200 دلار ضرر کنید، به‌زودی اکانت خود را کال خواهید کرد.

یعنی تمام سرمایه خود را از دست خواهید داد.

علت این امر در این است که اگر شما 5 معامله متوالی را در فارکس، ضرر کنید، دیگر پولی برای شما نخواهد ماند.

توجه کنید که ضررهای متوالی در فارکس، مخصوصاً اگر تازه‌کار باشید به‌شدت شایع است.

شما در چنین حالتی، 20 درصد از کل سرمایه خود را در هر معامله درگیر کرده و در معرض ریسک قرار داده‌اید.

توجه کنید که مقدار 20 درصد از 1000 دلار، برابر با همان 200 دلار است که در مثال آوردیم.

این میزان 20 درصد برای یک تریدر حرفه‌ای و باتجربه نیز بسیار زیاد است.

توجه کنید که عمده تریدرها متناسب با استراتژی معاملاتی خود و همچنین میزان سرمایه‌ای که در دست دارند، بین 5 الی 10 درصد از سرمایه خود را در هر معامله ریسک می‌کنند.

این میزان حتی به‌ ندرت به بیش از 2 درصد می‌رسد.

توصیه می‌شود که همواره کم‌تر از 2 درصد از کل سرمایه خود را در هر ترید ریسک کنید.

یعنی به‌طور مثال اگر 1000 دلار سرمایه‌ دارید، حجم‌ترید خود را با توجه به اصولی که در بالا گفته شد، طوری انتخاب کنید که نهایتاً در هر ترید 20 دلار ضرر کنید.

تعیین حجم در فارکس با استفاده از متاتریدر

در این نرم‌افزار پس‌ از این که میزان حجم ورودی خود را محاسبه کردید، باید آن را در بخشی که در تصویر زیر مشخص کرده‌ایم وارد کنید.

توجه کنید که این حجم را برحسب لات وارد کنید (نه واحد).

به نظر من انتخاب حجم معامله صحیح، مهم‌ترین مهارتی است که یک معامله‌گر فارکس باید آن را داشته باشد. درست است؛ حجم معامله صحیح یا پوزیشن سایز، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

اما قبل از آنکه به جزئیات پوزیشن سایز بپردازیم، بهتر است آن را تعریف کنیم.

حجم معامله صحیح چیست؟

به بیان ساده حجم معامله صحیح یعنی مقدار Lot را برای خرید یا فروش به درستی تعیین کنیم. به عبارت دیگر، باید پوزیشن سایز را در سطحی نگه دارید که شما را در سطح مناسبی از بررسی مفهوم حجم معاملات ریسک حفظ کنند.

چرا حجم معامله صحیح مهم است؟

حجم معامله صحیح یک عنصر کلیدی در مدیریت ریسک است، و مدیریت ریسک است که تعیین می‌کند آیا می‌توانید یک روز دیگر هم ترید کنید یا نه. مدیریت ریسک می‌تواند از بیش حد خطر کردن و نابود کردن حسابتان جلوگیری کند.

مطمئنا اگر در یک شرط‌‌بندی بزرگی شرکت کنید، در صورت برنده شدن، سود زیادی به جیب می‌زنید، اما اگر ببازید چه اتفاقی می‌افتد؟ لازم نیست پیشگو باشیم، به راحتی می‌توان متوجه شد که در صورت باخت هم ضرر بزرگی به شما وارد می‌شود.

اگر ندانید چگونه باید حجم معامله صحیح تعیین کنید، ممکن است معاملاتی انجام دهید که برای شما خیلی بزرگ باشد. در چنین مواردی حتی اگر بازار فقط چند پیپ علیه شما حرکت کند، ضرر بزرگی به شما وارد می‌شود.

چگونه از بیش از حد ریسک کردن جلوگیری کنیم؟

شناسایی کنید و اعتراف کنید

هیچ کس کاری را بدون دلیل انجام نمی‌دهد. افراد پرخور فقط به این دلیل که می‌توانند پرخوری کنند، زیاد نمی‌خورند.

در بازار فارکس رایج است که برخی معامله‌گران بیش از حد خطر می‌کنند، حتی زمانی که تجربه گذشته‌شان نشان می‌دهد که تصمیم‌شان اشتباه است. اما چرا این کار را می‌کنند؟

کمی تأمل بیشتر نشان می‌دهد که چیزی بیشتر از حرص و طمع باعث چنین تصمیم‌ها و رفتارهایی می‌شود.

در اکثر معامله‌گران رفتارهای بلندپروازانه با حس ارزشمندی نسبت مستقیم دارد. معامله‌گران به امید موفقیت و سود بزرگ معامله می‌کنند. و همین تصور سود بزرگ باعث می‌شود آنها نسبت به خودشان احساس خوبی داشته باشند.

اما مشکل اینجاست که آنها تصور ضرر بزرگ را ندارند و فکر نمی‌کنند اگر موفق نشوند چه بلایی ممکن است سرشان بیاید. و وقتی بازار و قیمت‌ها خلاف مسیر آنها حرکت کند، معمولا نمی‌توانند احساسات‌شان را کنترل کنند.

برای حل این مشکل ابتدا باید اعتراف کرد که واقعا مشکلی وجود دارد و این باعث می‌شود معامله‌گر متوجه شود که طرزفکرش نادرست است. با گذشت زمان و تلاش آگاهانه، معامله‌گر متوجه خواهد شد که این موقعیت‌های معاملاتی نیستند که ارزش او را تعیین می‌کنند.

محدودیت‌هایتان را شناسایی کنید

معامله‌گر باید میزان تحملش نسبت به خطر را ارزیابی کند، و بداند خطرپذیری‌اش چه قدر است. اینجا طیفی هست که یک طرف آن ریسک‌جویی است و طرف دیگر ریسک‌گریزی.

شما می‌دانید کجای این طیف هستید؟

هر چند بیشتر معامله‌گران درصد ثابتی از حساب‌شان را ریسک می‌کنند، اما هیچ میزان واحدی که برای همه جوابگو باشد، وجود ندارد.

قبل از اینکه دست به حساب و کتاب بزنید و از ریاضی کمک بگیرید، باید محدودیت‌های روانی خودتان را برای تعیین میزان ریسک بسنجید. اگر در این باره هنوز مطمئن نشده‌اید، عجله نکنید و آهسته قدم بردارید.

پوزیشن سایزتان را با توجه به میزان تحمل‌تان نسبت به ضررهای احتمالی تعیین کند.

قاعده اصلی این است که پوزیشن سایز را به اندازه کافی کوچک نگه دارید تا حتی وقتی ضرر کردید، هیچ واکنش احساسی نتواند شما را از حرکت و ادامه مسیر بازدارد.

تریدرها بررسی مفهوم حجم معاملات معمولا این اشتباه را مرتکب می‌شوند که فقط بر روی پیدا کردن بهترین نقاط ورود و خروج تمرکز می‌کنند.

اما آنچه معامله‌گران موفق و ناموفق را متمایز می‌کند، مدیریت ریسک است. این چیزی است که هرگز نباید تصور کنید بدیهی و واضح است.

و اولین قدم برای مدیریت ریسک درست، تعیین حجم معامله صحیح است.

جمع‌بندی و خلاصه تعیین بررسی مفهوم حجم معاملات حجم در فارکس

شما برای تعیین حجم معاملات خود نیاز به چند مؤلفه زیر دارید.

با داشتن این ۳ مقدار و با توجه به توضیحات بالا قادر خواهید بود تا حجم معاملات خود را در هر ترید مشخص کنید.

بررسی مفهوم حجم مبنا در بازار سهام + مثال کاربردی

حجم مبنای یک شرکت، تعدادی از سهام آن شرکت است که در یک روز باید معامله شود تا قیمت پایانی، برابر با میانگین موزون قیمت سهم در آن روز شود. عدد حجم مبنا در حال حاضر در بازار سهام ایران برابر با ۰٫۰۰۰۸ تعداد کل سهام یک شرکت است.

در ادامه معرفی اصطلاحات حاکم بر بازار سهام، امروز نوبت معرفی حجم مبنا است. به دلیل اهمیت این موضوع مطلب امروز را به طور کامل به این مفهوم مهم در بازار سهام می پردازیم. با بررسی مفهوم حجم مبنا با نت نوشت همراه باشید.

مفهوم حجم مبنا در بازار سهام

حجم مبنای یک شرکت، تعدادی از سهام آن شرکت است که در یک روز باید معامله شود تا قیمت پایانی، برابر با میانگین موزون قیمت سهم در آن روز شود. عدد حجم مبنا در حال حاضر در بازار سهام ایران برابر با ۰٫۰۰۰۸ تعداد کل سهام یک شرکت است.

در تعریف بالا میانگین موزون به این معناست که هر چه حجم معامله در یک قیمت خاص بیشتر باشد، آن قیمت در میانگین گیری وزن تاثیر بیشتری خواهد داشت.

هیئت مدیره بورس تصمیم گرفت از تاریخ ۲/۴/۱۳۸۶ ضریب محاسبه مبنای شرکت هایی که سرمایه آن ها بیشتر از ۳۰۰۰ میلیارد ریال است را از هشت در ده هزار به چهار در ده هزار کاهش دهد. در این بین شرکت مخابرات ایران با نماد اخابر به عنوان بزرگترین شرکت بورسی، حجم مبنای آن بر اساس ۳ در ده هزار محاسبه می شود. بر این اساس حجم مبنای شرکت مخابرات تعداد بررسی مفهوم حجم معاملات ۱۳۷۶۲۰۹۷ سهم است.

همچنین بر اساس مصوبه هیئت مدیره شرکت بورس از مورخ ۲۱/۵/۱۳۸۶ حجم مبنای شرکت ها با سرمایه بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیارد ریال از هشت در ده هزار به پنج در ده هزار سرمایه کاهش می یابد.

برای محاسبه حجم مبنای شرکت های مختلف، بر اساس مصوبات ذکر شده در بالا، فقط کافی است تا کل تعداد سهام آن شرکت را در عدد ۰٫۰۰۰۸ یا ۰٫۰۰۰۴ یا ۰٫۰۰۰۵ و برای شرکت بزرگی مثل مخابرات در ۰٫۰۰۰۳ ضرب کنید. لازم به یادآوری است تعداد سهام هر شرکت و حجم مبنای هر شرکت در سایت www.tsetmc.com قابل مشاهده می باشد.

مثال کاربردی از مفهوم حجم مبنا

فرض کنید سرمایه شرکتی ۲ میلیارد تومان است. (تعداد سهام این شرکت برابر با ۲۰ میلیون برگه سهم به ارزش اسمی ۱۰۰ تومان است). در این حالت حجم مبنای این شرکت به شکل زیر محاسبه می شود.

حال فرض می کنیم قیمت روز قبل این سهم ۲۰۰۰ ریال بوده و امروز معاملات زیر برای سهم اتفاق افتاده است:

ساعت ۹: ۴۰۰۰ برگه به قیمت ۱۹۹۰ ریال

ساعت۱۰: ۱۰۰۰ برگه به قیمت ۲۰۲۰ ریال

ساعت۱۱: ۲۰۰۰ برگه به قیمت ۲۰۳۰ ریال

ساعت۱۲: ۳۰۰۰ برگه به قیمت ۲۰۴۰ ریال

برای محاسبه قیمت پایانی ابتدا میانگین وزنی می گیریم یعنی می گوییم:

که برابر کل ارزش معاملات آن سهم می باشد. حال برای گرفتن میانگین، آن را تقسیم بر کل تعداد برگه سهام مورد معامله قرار گرفته می کنیم:

پس میانگین قیمت مورد معامله امروز ۲۰۱۶ ریال بوده، اگر تعداد برگه مورد معامله به حد نصاب می رسید.( از حجم مبنا بیشتر می شد). این قیمت به عنوان قیمت پایانی مورد قبول بود اما چون تعداد برگه سهام مورد معامله قرار گرفته ده هزار تا و حجم مبنای سهم شانزده هزار برگه می باشد از تناسب استفاده می کنیم. به این صورت که اگر ۱۶۰۰۰ برگه معامله می شد قیمت سهام ۱۶ ریال رشد می کرد در حالی که ۱۰۰۰۰ برگه مورد معامله قرار گرفته است. لذا با یک تناسب ساده قیمت بسته شدن در پایان معاملات امروز برابر با ۲۰۱۰ ریال می شود.

حجم معاملات چیست؟

به تعداد سهام های خرید و فروش شده در یک محدوده زمانی مشخص حجم معاملات گفته می شود. از حجم معاملات به عنوان یک شاخص آماری در تحلیل تکنیکال استفاده می شود.حجم معاملات را می توان برای تمام بخش های بازار مانند شاخص کل٬ شاخص صنعت و یا سهمی خاص مورد بررسی قرار داد. در تصویر زیر که مربوط به سایت http://www.tsetmc.com می توانید حجم معاملات روزانه بازار را مشاهده نمایید.

حجم معاملات معمولا بصورت روزانه بررسی می شود و برعکس خط روند گذشته آن اعتباری چندانی ندارد .کمتر پیش می آید بررسی حجم معاملات در ماه های گذشته به درد تحلیلگر بخورد ٬ حجم بیشتر در روزهای اخیر و در شرایطی خاص مانند ثبت حجم بالا در زمان شکستن حمایت یا مقاومت است که اهمیت پیدا میکند.

انواع حجم معامله

نوع اول : اندیکاتور حجم (volume) است که معروف ترین،پرکاربردترین و ساده ترین نوع حجم مورد استفاده برای معامله گران تکنیکال است.این نوع از حجم را در نمودارها به صورت میله های سبز و قرمز نشان می دهند که میله های سبز نشان دهنده افزایش حجم معاملات در آن بازه زمانی و میله های قرمز نشان از کاهش حجم معاملات در آن بازه زمانی نسبت به روز قبلش را نشان می دهد.

اندیکاتور حجم معاملات بسیار مهم و پرکاربرد است حتما از این اندیکاتور در تحلیل هایتان استفاده کنید و از آن برای تایید گرفتن از صحت تحلیل هایتان استفاده نمایید.

نوع دوم: از اندیکاتور های حجم معاملاتی٬ اندیکاتور های OBV یا حجم متوازن هستند که انواع مختلف ساده و پیچیده دارند و برای دسترسی به برخی از آنها الزاما باید از کامپیوتر استفاده کرد چون محاسبات سنگینی دارند اما در کل برای OBV ها یا حجم متوازن به نحو ساده می توان گفت که این اندیکاتور ها با ترکیب قیمت و حجم معاملات میزان قدرت تغییر در معاملات را نشان می دهند که بسیار دقیق می باشند.

در تصویر زیر هر دو نوع اندیکاتور های حجم را برایتان به تصویر کشیده ایم. در این تصویر به واگرایی که اندیکاتور حجم متوازن نشان داده و بعد از آن قیمت سهم سقوط کرده توجه نمایید. استفاده از اندیکاتور ها برای تعیین واگرایی اهمیت بسیار بالایی دارد. زیرا در بسیاری از موارد بعد از مشاهده واگرایی شاهد تغییر روند در قیمت سهم خواهیم بود.

با وجود اینکه استفاده از حجم معاملات در تحلیل ها آسان و مهم است بسیاری از آن استفاده نمی کنند؛ همچنین از اصول حجم معامله می توان در تمامی بازار ها از جمله بورس٬ ارز،سکه،آتی و … استفاده کرد.

کاربرد حجم معاملات

آز آمار های حجم معاملات استفاده های زیادی می توان کرد و اغلب به عنوان شاخص تحلیلی دوم بعد از قیمت سهم محسوب می شود. در کل بالا بودن این شاخص نشان از توجه سهام داران و معامله گران به سهم است. وقتی حجم معامله برای یک سهم به صورت مشکوکی بالا می رود می تواند نشان دهنده اتفاقی مهم در سهم باشد.

برای مثال سهمX را در نظر بگیرید که در یک روز سه برابر متوسط حجم یک ماه اخیرش معامله می شود! این اتفاق نمی تواند شانسی و یا بی معنی باشد. این بالارفتن خرید و فروش سهم نشان از اتفاق و یا خبری مهم از سهم می تواند باشد. البته نباید از این توضیحات سوء برداشت شود و با این دیدگاه که هر سهمی که حجم معاملات بالایی دارد برای خرید مناسب است صرفا با همین یک دلیل اقدام به خرید سهم نماییم.

برای درک بهتر نکات این مبحث بهتر است این مطلب را بخوانید: روند و خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟

قبلا گفتیم که یکی از موضوعات مهم و تاثیر گذار در مبحث تحلیل تکنیکال تشخیص روند است. حجم های معاملات این قابلیت را دارند تا روند ها را تایید کنند و همچنین در مورد قدرت آنها سیگنال دهند.

ارتباط بین حجم معاملات و روند به این صورت است که افزایش حجم در روز های مثبت یک روند صعودی نشان از تایید روند دارد و افزایش حجم در روز های منفی یک روند نزولی نشان از تایید روند نزولی دارد. همچنین شکسته شدن حمایت یا مقاومت با حجم بالا اعتبار بسیار بیشتری نسبت به زمانی که با حجم پایین شکسته شوند دارد.

از حجم معاملات برای تایید گرفتن از الگو ها نیز استفاده می شود. یعنی اگر در یک الگو مانند سروشانه صعودی اگر خط گردن با حجم بالا شکسته نشود این الگو از اعتبار لازم برخوردار نیست.

معامله گران معتقدند که طبق آمار ، حجم معاملات جلو تر از قیمت است یعنی تغییراتی که در قیمت ها رخ می دهد در حجم معاملات زودتر اتفاق افتاده؛ پس هر تغییری در حجم معاملات می تواند به پیش بینی قیمت ها کمک کند.

میانگین حجم ماه در بورس چیست؟

یکی از اطلاعات مهم در تابلوخوانی بورس، بررسی میانگین حجم ماه است. این گزینه در سایت TSE وجود دارد و با استفاده از همین گزینه می‌توانیم به اطلاعات مهمی راجع به سهم دست پیدا کنیم. به‌ عنوان ‌مثال یکی از فواید میانگین حجم ماه، نمایش مقدار ورود و خروج پول است. در ادامه سعی داریم به حالت‌ها و احتمالات مختلف از بررسی این گزینه در امر تابلوخوانی بپردازیم. با ما همراه باشید.

تعریف میانگین حجم ماه

میانگین حجم ماه در اصطلاح به میانگین حجم‌هایی گفته می‌شود که در بازه زمانی یک ماه مورد معامله ‌قرار می‌گیرد. به‌ منظور محاسبه این پارامتر در هر روز معاملاتی، باید تمام حجم‌های ۲۱ روز قبل از آن یا به‌ اصطلاح یک ماه کاری قبل را با هم جمع کرده و بر تعداد تقسیم کنیم تا میانگین معاملات انجام‌ شده روی سهم مد نظر به دست بیاید. مهمتر از این که ما بخواهیم به این عدد دست پیدا کنیم، کاربردهایی است که در دل آن نهفته و ما با استفاده از آن می‌توانیم به موقعیت‌های عالی در معاملات برسیم.

بررسی نکات مهم در حجم معاملات یک سهم

زمانی که متوجه شویم حجم معاملات یک سهم از میانگین حجم معاملاتش بیشتر است، باید دقت بیشتری راجع به آن سهم داشته باشیم. در ادامه ممکن است یکی از حالت‌های زیر در شرایط سهم وجود داشته باشد.

ابتدا به تصویر زیر توجه داشته کنید:

۱. توجه کنید هنگامی که سهم در وضعیت کف قیمتی و بعد از اصلاح سنگین قرار داشته باشد، حجم معاملات آن بیشتر از میانگین حجم ماه خواهد بود. در این مواقع باید حواس‌مان بیشتر جمع باشد؛ به دلیل این که سهم در بازی رشد قرار گرفته است. در این حالت سهم با کد به کد حقوقی به حقیقی همراه است و طبیعتا نسبت خریدار به فروشنده نیز بهتر می‌شود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

۲. در حالت دوم معمولا با وضعیت شکست سهم‌ها رو به ‌رو هستیم که در این حالت نیز ‌حجم معاملات افزایش خواهد یافت. در این مواقع با تکیه ‌بر علم تحلیل تکنیکال می‌توان روند نزولی یا همان مقاومت سهم را پیش‌بینی کرد. توجه داشته باشید که این ‌گونه سهم‌ها تا حدودی برای خرید معقول‌تر هستند. به تصویر زیر دقت کنید:

۳. در بررسی مفهوم حجم معاملات حالت آخر اگر یک سهم در حالت پایان روند نزولی خود قرارگرفته باشد طبیعتا سهامداران شروع به خروج از سهم می‌کنند و در این وضعیت شاهد حجم معاملات شدیدی خواهیم بود. این حالت معمولا نسبت به حالت‌های قبلی دارای حجم معاملات بیشتری است. برای درک بهتر از وضعیت به پایان رسیدن وضع صعودی یک سهم به تصویر زیر توجه کنید:

تشخیص ورود پول با توجه به حجم معاملات

یکی از عوامل مهم که فعالان بازار بورس با تکیه‌ بر آن اقدام به خرید و فروش سهم می‌کنند، عامل تزریق یا ورود پول به سهم مد نظر است اما سؤال اصلی در این فرآیند این جاست که این اشخاص از چه طریقی متوجه ورود پول جدید یا سرمایه جدید به سهم می‌شوند؟!

راه‌های مختلفی برای متوجه شدن از تزریق سرمایه به سهم وجود دارد اما یکی از راحت‌ترین و اصولی‌ترین آن‌ها، حجم معاملات و مقایسه آن با میانگین حجم ماه است. در اصل تغییرات موجود در حجم معاملات در مقایسه با میانگین حجم معاملات یکی از نشانه‌هایی است که فعالان بازار با استفاده از آن می‌توانند متوجه ورود پول به سهم شوند. در این زمینه به ‌منظور آشنایی بیشتر با جزئیات، سه حالت قبلی در مقاله تشریح داده شد.

ارتباط میانگین حجم ماه با نقدشوندگی سهم

یکی دیگر از کاربردهای میانگین حجم ماه که در سایت tsetmc در دسترس تمامی اشخاص قرار دارد، میزان نقدشوندگی سهم است. همان‌طور که می‌دانید عوامل متعددی در تشخیص نقدشوندگی یک سهم به‌ خصوص نقش دارند و یکی از آن‌ها، میانگین حجم معاملات است. به ‌عنوان ‌مثال توجه داشته باشید که شما یک سهم را به ‌منظور خرید در بازار شناسایی کرده‌اید و به ‌اندازه یک‌ میلیون حجم، خواهان سهم هستید اما سهم مد نظر شما دارای میانگین حجم معاملاتی ۵۰۰ هزار سهم در روز است، این امر طبیعی است که شما در یک روز قادر به خرید این مقدار حجم نخواهید بود و از همین‌ جا متوجه خواهید شد که میزان نقدشوندگی این سهم برای شما کافی نیست.

حال یک سهم بزرگ با میانگین معاملات ماهانه ۲۰۰ میلیون را در نظر بگیرید که برای شما مشکلی در امر نقدشوندگی نخواهد داشت و در زمان مورد نیاز به ‌راحتی می‌توانید سرمایه یا دارایی سهام خود را نقد کنید. اصولا یکی از معیارهای فعالین بازار بورس به‌ منظور خرید سهم خوب، عامل نقدشوندگی است که شما هم باید به آن دقت زیادی داشته باشید. به ‌عنوان ‌مثال اخیرا سهم‌های زیادی در بازار وجود دارند که پتانسیل رشد خوب و سرمایه‌گذاری را دارند اما فقط به دلیل کوچک بودن شرکت و وجود مشکلاتی در فرآیند نقدشوندگی، فعالین بازار سراغ این سهم‌ها نمی‌روند. به همین دلیل برای شروع فرآیند سرمایه گذاری در بورس باید با احتیاط بیشتری تصمیم‌گیری کنید.

ارتباط تغییر روند سهم با میانگین حجم ماه

با توجه به مطالبی که تا این قسمت از مقاله ارائه کردیم متوجه شدید که تغییرات حجمی معاملات در یک روز معاملاتی برای یک سهم نسبت به میانگین حجم ماه، می‌تواند فاکتور مهمی برای تایید نقاط حمایت و مقاومت در بازار باشد. دقت داشته باشید که عامل میانگین حجم معاملات در بازار بورس یکی از ابزارهای تحلیل یا تصمیم‌گیری برای ورود یا خروج از سهمی خاص است و شما به ‌منظور تحلیل و بررسی دقیق‌تر باید عوامل بیشتری را در دایره تصمیمات خود قرار دهید و با استفاده از اصول اصلی تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، تصمیم قطعی خود را به ‌منظور ورود به سهم بگیرید.

سخن آخر

همان‌طور که در مقاله اشاره کردیم شما به ‌منظور درک بهتر و آشنایی بیشتر با فرآیند خرید و فروش سهام، باید نحوه تابلوخوانی را یاد بگیرید و به همین منظور می‌توانید در کلاس‌های آموزش بورس که در سایت بآشگاه قابل‌ مشاهده و ثبت‌ نام هستند شرکت کنید. یکی از پارامترهای خیلی مهم در فرآیند تابلوخوانی درک مفهوم میانگین حجم ماه است که در این مقاله به بررسی جزئیات آن پرداختیم. به‌ منظور آشنایی بیشتر با اصل‌های مهم در فرآیند تحلیل سهم در بازار سرمایه با مقاله‌های بعدی ما همراه باشید.

حجم معاملات در بورس چیست و انواع آن کدامند؟

ساعد نیوز: به تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی بر روی یک سهم انجام می­‌پذیرد، حجم معاملا‌ت آن سهم و به تعداد معاملات خرید و فروش کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی، حجم معاملات بازار گفته می­­‌شود؛ لازم به ذکر است که بازه زمانی را می­توان روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت.

حجم معاملات چیست؟

به تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی بر روی یک سهم انجام می­ پذیرد، حجم معاملا ت آن سهم و به تعداد معاملات خرید و فروش کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی، حجم معاملات بازار گفته می­­ شود؛ لازم به ذکر است که بازه زمانی را می­توان روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت. حجم معاملا ت را می توان برای تمام بخش های بازار مانند شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهم خاص مورد بررسی قرار داد.
حجم معاملات از مفید ترین ابزار هاست و روش های زیادی جهت استفاده از این ابزار وجود دارد. دستورالعمل های زیادی برای تایید قدرت یا ضعف خط روند بازار موجود هستند.
به عبارت دیگر حجم معاملاتی تاییدی بر حرکات قیمت و سیگنال معکوس شدن قیمت می باشد. از آنجایی که شاخص ها از مهمترین موضوعات در آموزش بورس می باشند، شاخص های حجمی هم نقش ویژه ای در پروسه تصمیم گیری معامله گران دارند. خلاصه، حجم معاملاتی یک ابزار دقیق برای ورود و خروج از معامله نمی باشد.
اگر چه با کمک گرفتن از اندیکاتور ها، سیگنال های ورود و خروج از طریق بررسی عملکرد قیمت (Price action )، حجم معاملات و شاخص حجمی ایجاد می شوند.

انواع حجم معامله

اندیکاتور حجم یا volume:

این اندیکاتور یکی از پرکاربردترین و ساده ترین نوع حجم برای معامله گران تکنیکال است که در نمودارها به صورت میله های سبز و قرمز نشان می دهند که میله های سبز نشان دهنده افزایش حجم معاملات در آن بازه زمانی و میله های قرمز نشان از کاهش حجم معاملات در آن بازه زمانی نسبت به روز قبلش را نشان می دهد.
نکته! اندیکاتور حجم معاملات بسیار مهم و پرکاربرد است حتما از این اندیکاتور در تحلیل هایتان استفاده کنید و از آن برای تایید گرفتن از صحت تحلیل هایتان استفاده نمایید.
نکته! با استفاده از اندیکاتور volume می توان سود را افزایش داد و همچنین ریسک معاملات را به حداقل رساند.

اندیکاتور حجم متوازن یا OBV:

این اندیکاتور شامل دو نوع ساده و پیچیده است و برای دسترسی به برخی از آنها باید از کامپیوتر استفاده کرد زیرا دارای محاسبات سنگینی هستند. این اندیکاتور ها با ترکیب قیمت و حجم معاملات میزان قدرت تغییر در معاملات را نشان می دهند.
نکته! اندیکاتور حجم متوازن بسیار دقیق می باشد.
یکی از ویژگی های استفاده از حجم معاملات در تاييد يا تثبيت كردن الگوهاي نموداري است. الگوهايي مانند سر و شانه، مثلث ، پرچم و ديگر الگو هاي قيمت را مي توان با استفاده از حجم معادلات تاييد و تثبيت نمود. در الگوهاي نموداري چندين نقطه اساسي وجود دارند كه نقش كليدي در انتقال برخي مطالب به خواننده نمودار دارند. اساسا اگر حجم معادلات براي تاييد نقاط اساسي و محوري الگوي نموداري مورد نظر وجود نداشته باشد،كيفيت علائم تشكيل شده بوسيله اين الگوها پايين مي آيد و تضعيف مي گردد.

افزایش حجم معاملات سهام

افزایش یکباره حجم معاملات صرفا یک هشدار برای سرمایه گذار به حساب می آید.

افزایش حجم معاملات در جهت مثبت:

هنگامی که افزایش حجم معاملات در جهت مثبت باشد در چنین حالاتی انتظار می رود که یک حرکت صعودی برای سهم در روزهای آتی رخ دهد.

افزایش حجم معاملات در جهت منفی:

هنگامی که افزایش حجم معاملات در جهت منفی باشد در چنین حالاتی انتظار می رود که یک حرکت نزولی برای سهم در روزهای آتی رخ دهد و باید در چنین شرایطی سرمایه گذار سریعا جهت فروش سهم اقدام کند.

افزایش ناگهانی حجم معاملات:

امکان دارد یک سهم با افزایش ناگهانی حجم معاملات روبه رو شود و قیمت سهم هم مثبت شود ولی با مشاهده نمودار سهم متوجه شویم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله می باشد در چنین شرایطی احتمال کاهش قیمت وجود دارد پس باید توجه داشته باشید در این حالت این یک سیگنال خرید محسوب نمی شود، اما اگر افزایش ناگهانی حجم معاملات یک سهم با افزایش سهم در محدوده حمایت تکنیکالی رخ دهد می توان گفت که با این افزایش انتظار رشد قیمت سهم وجود دارد واین حالت یک سیگنال خرید محسوب می شود.

نکته! افزایش حجم معاملات در محدوده های حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته مهمی هست که باید مد نظر قرار گیرد.
نکته! از نظر تکنیکالی با رسیدن قیمت به حمایت های معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معاملات را داریم و در مقاومت ها هم شاهد افزایش حجم فروش و عرضه های فراوان هستیم.
نکته! حجم معاملات هر سهم را می توانید به صورت روزانه در سایت مدیریت فناوری بورس تهران مشاهده کنید.
نکته! وقتی قیمت کاهش پیدا می کند در صورتی که حجم معاملات هم پایین می باشد نمی تواند یک سیگنال قوی محسوب بشود. اما سیگنالی که حجم معاملات پایین همراه با افزایش قیمت صورت بگیرد، سیگنال مهم تری محسوب می شود.
نکته! بعد از بروز حجم معاملات باید بررسی کنید که افزایش حجم معاملات همگام با افزایش قیمت سهم بوده است یا کاهش قیمت سهم.

حجم معاملات سهم

حجم معاملات هر سهم را به صورت روزانه می توان در صفحه سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس tsetmc.com مشاهده کرد. به عنوان مثال در شکل زیر حجم معاملات سهام شرکت سایپا نشان داده شده است.

همانطور که در تصویر فوق مشاهده می کنید حجم معاملات سهام این شرکت حدودا 19,512,000 سهم بوده است. این حجم به صورت روزانه نشان داده می شود و زمانی که قصد دیدن حجم معاملات سهم را در یک بازه زمانی چند روزه و یا چند ماهه داشته باشیم باید از طریق نمودار سهم آن را مشاهده کرد.

حجم معاملات در نمودارها در انتهای نمودار و به صورت هیستوگرام نشان داده می شود. شکل زیر نمودار سهام شرکت سایپا را نشان می دهد که حجم معاملات آن نیز در طی چند ماه گذشته مشاهده می کنید.

اما نکته اصلی اینجاست که کارکرد استفاده از حجم معاملات در بازار سرمایه چیست و چگونه می توان از آن در معاملات بازار سهام استفاده کرد که سعی می کنیم با یک مثال آن را به بیان ساده توضیح دهیم. فرض کنید حجم معاملاتی سهمی به صورت میانگین همواره بین 400 تا 600 هزار سهم است. در یک روز خاص مشاهده می کنیم که حجم معاملات سهم به یکباره افزایش پیدا کرده و به 1200000 هزار سهم رسیده است.

تا اینجای کار سرمایه گذار به این نتیجه می رسد که حجم معاملات سهم به صورت غیر عادی افزایش پیدا کرده و باید به دنبال دلیل آن و بررسی سهم باشد. تا به اینجای کار افزایش یکباره حجم معاملات صرفا یک هشدار برای سرمایه گذار به حساب می آید. حال باید بررسی کرد که افزایش حجم معاملات همگام با افزایش قیمت سهم بوده است یا کاهش قیمت سهم.
افزایش حجم معاملات در جهت مثبت، می تواند انتظار برای حرکت صعودی سهم در روزهای آینده باشد و حرکت نزولی هم نشان از احتمال انتشار خبر منفی در سهم هست که عده ای از این موضوع مطلع هستند و زودتر به فروش سهام اقدام کردند.
البته افزایش حجم معاملات در محدوده های حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته مهمی هست که باید مد نظر قرار گیرد. از نظر تکنیکالی با رسیدن قیمت به حمایت های معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معاملات را داریم و در مقاومت ها هم شاهد افزایش حجم فروش و عرضه های فراوان هستیم.
بنابراین ممکن است در سهمی افزایش یکباره حجم معاملات را داشته باشیم و قیمت سهم هم مثبت شود ولی با مشاهده نمودار سهم می بینیم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله می باشد و احتمال کاهش قیمت بعد ازآن وجود دارد و این به عنوان یک سیگنال خرید در سهم به حساب نمی آید.
از طرفی ممکن است در سهمی افزایش یکباره حجم معاملات را داشته باشیم و این افزایش سهم در محدوده حمایت تکنیکالی اتفاق افتاه باشد. در این حالت می توان گفت که با افزایش یکباره حجم معاملات و آن هم در محدوده مثبت انتظار رشد قیمت سهم وجود دارد.
البته با وجودیکه افزایش یکباره حجم معاملات و همزمان تغییر قیمت در سهم، به عنوان یکی از نشانه ها در تحلیل تکنیکال به حساب می آید، نباید صرفا به خاطر افزایش حجم معاملات، تصمیم به خرید و فروش گرفت.

حجم معاملات در بورس یکی از مهمترین موضوعات تحلیل تکنیکال می باشد و معمولا مبتدیان آن را نادیده می گیرند. در حالی که به عنوان یک متریک در تحلیل های فنی اهمیت زیادی دارد. مهم است بدانیم دیگر سرمایه گذاران چه سهامی را معامله می کنند و در آینده نزدیک حرکت های بزرگ از طرف کدام سهام ها اتفاق خواهد افتاد.
در واقع حجم معاملات در بورس یک ابزار ساده ای برای تشخیص این حرکات بزرگ در بازار سهام است. مانند بسیاری از اندیکاتورها، حجم هم با دیگر شاخص ها کار می کند. به عنوان یک مبتدی، ضروری است بدانیم حجم معاملات چیست، در بازار

سهام چه اهمیتی دارد و چطور می توانیم به بهترین شکل از آن استفاده کنیم؟

۱- حجم معاملات و بازار سهام :

حجم معاملات در بورس باید در یک بازار رو به رشد، بالا باشد. بایستی با زیاد شدن خریداران، قیمت ها هم به سمت بالا حرکت کنند. افزایش قیمت ها و کاهش حجم معاملاتی یک هشدار برای معکوس شدن احتمالی خط روند است.
اگر قیمت ها صعودی باشد و کاهش جزئی در حجم مشاهده شود، سیگنال قوی برای معکوس شدن بازار نیست. در حقیقت افزایش یا کاهش قیمت با حجم خیلی زیاد یک سیگنال قوی را صادر می کند.

۲- حجم معاملات و معکوس شدن بازار:

حجم معاملات در بورس نقش مهمی در نشان دادن علایم معکوس شدن بازار ایفا می کند. زمانی که حجم معاملات کاهش پیدا می کند و قیمت ها هم نزولی هستند، آنگاه یک سیگنال صعودی صادر می شود. به طور مشابه وقتی حجم معاملات کاهش می یابد و قیمت ها رو به بالا هستند، این وضعیت نشان دهنده سیگنال نزولی است.

۳- بریک اوت (شکست) در مقایسه با بریک اوت های نادرست :

شکست یا بریک اوت اولیه از محدوده رنج یا پترن های چارت همراه با افزایش حجم معاملات در بورس بیانگر یک حرکت قدرتمند می باشد. تغییرات کوچک یا کاهش حجم معاملات در بریک اوت نشان دهنده بریک اوت یا شکست نادرست است.

چرا حجم معاملات در بورس اهمیت زیادی دارد؟

چنانچه در بالا توضیح داده شد، در تحلیل تکنیکال از حجم معاملات در بورس برای تایید خط روند و پترن های چارت استفاده می شود. قدرت تمام تغییرات قیمت از طریق حجم معاملات اندازه گیری می شود.

۱- حجم معاملات و پترن های چارت:

حجم معاملات در بورس نقش مهمی در تایید پترن های چارت چون مثلث ها (triangles)، سر و شانه (head and shoulders)، پرچم ها (flags) و غیره دارد. اگر افزایش حجم معاملات همراه با این پترن ها رویت نشود، سیگنال معاملاتی ارائه شده چندان قابل اعتماد نیست.

۲- حجم معاملاتی قبل از قیمت سیگنال می دهد:

تحلیلگران تکنیکال از نزدیک حجم معاملات در بورس را آنالیز کردند تا ببینند عمل معکوس شدن کی اتفاق می افتد. زمانی که حجم معاملات در خط روند صعودی، کاهش می یابد بیانگر سیگنال معکوس شدن فوری روند است.

شاخص های حجم معاملات در بورس

شاخص های حجم معاملات در بورس یک سری فرمول های ریاضی هستند و در چارت نمایش داده می شوند. تعداد زیادی شاخص های معاملاتی وجود دارد. شاخص های حجمی از مهمترین بحث های آموزش بورس است. بیایید در مورد آنها بحث کنیم :

۱- شاخص حجم معاملات On-Balance Volume :

On-Balance Volume به اختصار OBV یکی از ساده ترین شاخص های حجم معاملات در بورس است. در بررسی مفهوم حجم معاملات شاخص OBV، حجم معاملات وقتی بازار در قیمت های بالاتر بسته می شود افزایش می یابد. و زمانیکه بازار در قیمت های پایین تر بسته می شود، از میزان حجم معاملاتی کاسته می شود.
همچنین از این شاخص به عنوان واگرایی استفاده می شود وقتی قیمت ها افزایش می یابد و حجم معاملات با سرعت کمتری زیاد می شود یا در حال کاهش است.

۲- شاخص Chaikin Money Flow :

افزایش قیمت ها باید همراه با افزایش حجم معاملات در بورس باشد. وقتی قیمت در سطح بالایی از خط رنج بسته می شود و حجم در حال افزایش است، بازار صعودی است. زمانی که قیمت در سطح پایین تر از رنج قرار دارد، حجم معاملات هم منفی خواهد شد.