انواع نسبتهای مالی چیست؟

صورت های مالی چیست؟

صورتهای مالی اساسی در تجزیه و تحلیل سهام شرکت‌ها به صورت بنیادی از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد.وقتی که شما صورت های مالی یک شرکت را در اختیار دارید و می‌خواهید به آن شرکت وامی پرداخت کنید ، مطمئن ترین کاری که می‌توانید انجام دهید محاسبه نسبت‌های نقدینگی است.

در طول سالهای گذشته رشد بنگاه های اقتصادی و نیاز مدیران هر شرکت به اطلاعات مالی برای بررسی و اتخاذ تصمیم تولید و ارایه اطلاعات مالی بیش از گذشته اهمیت خود را نشان همگان داده است . امروزه هر حسابداری که مهارت تولید و آنالیز گزارش های مالی را دارا است ، نسبت به سایر همکاران فاقد این مهارت از نظر شغلی و کسب درآمد از وضعیت بهتری برخوردار است. همچنین اگر کسی بخواهد در زمینه بورس و سهام فعالیت کند باید بتواند نسبت های مالی یک شرکت یا سازمان را تحلیل و محاسبه کند .

صورت‌ های مالی را میتوان ، یک‌بار در سال تهیه کرد ولی در بسیاری موارد، صورت های مالی ۶ ماهه و یا حتی در زمان های کوتاه‌تر نیز امکان تهیه وجود دارد. به صورت کلی مجموعه‌ای از قواعد و قوانین که به عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری نام گذاری شده است بر روند تهیه این صورت‌ ها نظارت می‌کند.

به عنوان اولین قدم طرح ۳ سوال بسیار مهم در خصوص هر موسسه ای مطرح است که جواب مناسب به آن‌ها از طریق صورت های مالی به شرح زیر انجام می‌شود:

در این زمان دارایی هایمان چیست؟ (در قسمت سمت راست صورت وضعیت مالی)

محل بدست آمدن دارایی هایمان از کجاست؟ (در قسمت سمت چپ صورت وضعیت مالی)

در بازه زمانی مشخص شده به چه هدفی دست یافته ایم ؟ (صورت سود و زیان دوره)

انواع صورت های مالی حسابداری

صورت های مالی دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام با اهدافی مشخص ارائه می‌شوند. از روی همین موضوع انواع صورت های انواع نسبتهای مالی چیست؟ مالی حسابداری عبارت‌اند از:

• صورت سود و زیان
• صورت سود و زیان جامع
• صورت وضعیت مالی
• صورت تغییرات در حقوق مالکانه
• صورت جریان های نقدی

نکات بسیار مهم در مورد صورت های مالی

اطلاعات درج شده در داخل صورت های مالی باید ساده و مختصر ارائه شود. مهم بودن این موضوع زمانی نمایان میشود که ارائه یا عدم ارائه آن‌ها در صورت های مالی باعث تغییر در تصمیمات بینندگان نرم افزار صورت های مالی شود. مهم ترین نکته در صورت های مالی، تاثیر مستقیم آن بر تصمیمات مثبت و منفی استفاده کنندگان می باشد. تهیه نرم افزار صورت مالی همچنین بر اساس اصول محافظه کاری، صورت های مالی باید به صورتی تهیه شوند که فاقد کوچکترین خوش بینی و یا زیاده بینی در گزارش های واقعی مرتبط به شرکت باشند.

نکته مهم دیگر این است که صورت های مالی به صورت تنها به هیچ عنوان بیانگر موفقیت یک شرکت در زمینه مالی نمیباشد.صورت های مالی اغلب بر خلاف تصور پیچیده نمی باشند. یک کارشناس باید به خوبی بداند که به چه صورت باید آن ها را تجزیه و یا تحلیل کند و از این صورت ها در زمینه تصمیم گیری های کلان و مدیریتی و به ویژه در زمینه های تصمیم گیری مالی استفاده کنیم.

نیاز شرکت‌ها به تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

صورتهای مالی اساسی در تجزیه و تحلیل سهام شرکت ها به صورت بنیادی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. همه ی سرمایه گذارها به دنبال پیدا کردن یک فرصت هستند که در یک دوره زمانی مشخص شده سود مورد نظر خود را کسب کنند.

در مقابل تمامی مدیران شرکت ها و مالکان موسسات در صدد جذب سرمایه برای شرکت و رشد مالی موسسه خود هستند. از این رو مشاهده میکنید که تمامی افراد دارای منافع مشترکی میباشند که برای رسیدن به آن تصمیمات صحیح و برنامه ریزی های دقیق و اساسی مورد نیاز است.

به صورت کلی انواع نسبتهای مالی چیست؟ این موضوع امری بدیهی میباشد که صورت های مالی در زمانی مفید هستند که در کنار هم مورد ارزیابی قرار بگیرند و برای بررسی روند و وضعیت مالی یک موسسه از طریق تهیه نرم افزار صورت مالی میبایست نسبت های مالی نیز مورد بررسی قرار بگیرد. نسبت های مالی زمانی معنی و اهمیت پیدا میکنند که با نسبت های مالی سال قبل شرکت و نسبت های رقیبان در صنعت های یکسان و مشابه مورد مقایسه قرار بگیرد. همچنین باید به این نکته نیز توجه نمائید که نباید از نسبت ها تهیه نرم افزار صورت مالی به تنهایی برای تصمیم گیری استفاده نمائید و از نسبت ها به عنوان مکمل تصمیم های خود و یا راهی برای حل آن ها استفاده کنید.

وقتی که شما صورت های مالی یک شرکت را در اختیار دارید و می خواهید به آن شرکت وامی پرداخت کنید ، مطمئن ترین کاری که میتوانید انجام دهید محاسبه نسبتهای نقدینگی است .

نسبتهای اهرمی نیز از اهمیت خاصی برخوردار هستند . شما با استفاده از این نسبتها می توانید نسبت بدهی به دارایی و نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام را بررسی و مشخص نمائید . در ضمن میتوانید توانایی موسسه درخواست دهنده در پرداخت بهره را محاسبه نمائید. نسبت دیگری نیز وجود دارد که نشان دهنده این است که درآمد موسسه مذکور تا چه حد برای پوشش هزینه های ثابت مناسب است .

مقایسه حسابداری IFRS با صورت های مالی در ایران

مفاهیم گزارشگری مالی ایران و حسابداری IFRS به طورکلی یکسان میباشد .بخش های موجود در صورت های مالی در کشور ایران درمفاهیم نظری با حسابداری IFRS به غیراز برخی مورد های محدود مشابه است اما این تفاوت های محدود در نحوه شناسایی اقلام دارایی تفاوتی ایجاد نمیکند.

تفاوتهای مهم در صورت وضعیت مالی

• در IFRS دارایی های جاری پیشرفته و گسترده تر از استاندارهای ایران می باشد همچنین بدهی های جاری نیز در IFRS گسترده تر میباشد.
• در استاندارهای داخلی بررسی اولیه سرمایه گذاری براساس بهای تمام شده می باشد اما در حسابداری IFRS به ارزش منصفانه شناسایی میشود .
• دسته بندی بدهی جاری و غیر جاری در دو استاندارد دارای تفاوت می باشد.
• در حسابداری داخلی مطالبات به شکل ارزش بازیافتنی گزارش داده می شود اما در IFRS مطالبات عموما به روش بهای تمام شده گزارش داده می شود .
• در استاندارد داخلی برای محاسبه کاهش ارزش باید ارزش دفتری با مبلغ بازیافتنی مقایسه شود اما در حسابداری IFRS مبلغ دفتری با ارزش فعلی جریانات نقدی مورد انتظار مقایسه میشود .

تهیه صورت‌های مالی توسط نرم افزار اکسل و مشکلات آن

صورت‌های مالی در حقیقت انعکاسی از فعالیت‌های شرکت‌ها و سازمان‌ها در طول دوره‌های معین هستند. حاصل فعالیت‌هایی که یک شرکت یا سازمان در دوره‌های سه‌ماهه، شش‌ماهه، نه‌ماهه یا ۱۲ ماهه انجام داده است، در چند صورت مالی آورده‌ می‌شود که‌ می‌توان با نگاه کوتاهی به آن درباره‌ی کارهای انجام شده در این مدت و میزان اثربخش بودن آن‌ها اطلاعاتی را به دست آورد. در اکسل‌ می‌توان مهم‌ترین صورت‌های مالی مانند صورت سود و زیان، صورت وضعیت مالی، صورت وجوه نقد و… را تنظیم کرد اما این کار مشکلات بسیار زیادی را همراه خواهد داشت. از جمله این مشکلات میتوان به صرف وقت بسیار زیاد اشاره کرد. همچنین در صورتی که اقدام به طراحی با اکسل بشود و در پایان نیاز به تغییر خاصی هرچند کوچک باشد این فرآیند بسیار دشوار و زمان بر خواهد بود.

از دیگر مشکلات مهم میتوان به نکات زیر اشاره کرد:

• کاهش قابلیت اطمینان به اطلاعات در دسترس
• نداشتن پایگاه داده
• صرف زمان و هزینه‌ی بالا در تهیه گزارش‌های مالی
• متکی به شخص بودن
• عدم امکان به‌روزرسانی خودکار اطلاعات با تغییر یک جز
• کاهش کنترل‌های لازم در خطاهای کاربر
• فقدان نظارت مالی مستقیم
• ممکن نبودن دریافت به موقع اطلاعات برای تصمیم‌گیری
• از بین رفتن سوابق و مستندات کاربرگ‌های تهیه صورت‌های انواع نسبتهای مالی چیست؟ مالی به مرور زمان

همچنین برای تهیه صورت های مالی در شرکت های هلدینگ مشکلات زیر مطرح است:

• دشواری در جمع‌آوری و تجمیع داده‌ها از شرکت‌های تابعه
• نبودن فرمت یکسان برای گزارشگری شرکت‌های تابعه
• یکسان نبودن کدینگ شرکت‌های تابعه
• تأخیر در ارسال گزارش‌ها به شرکت مادر
• نبود ارتباط برخط بین شرکت‌های زیرمجموعه و مادر
• افزایش پیچیدگی با زیاد شدن تعداد شرکت‌های زیرمجموعه
• عدم قابلیت ردیابی آسان اطلاعات در تهیه ارقام مندرج در صورت‌های مالی تلفیقی
• عدم قابلیت مقایسه اطلاعات هریک از زیرگروه‌ها

نرم افزار صورت مالی برهان

از آنجا که اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌، ارزیابی‌ توان‌ ایجاد وجه‌ نقد از طریق‌ تمرکز بر وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و جریانهای‌ نقدی‌ واحد تجاری‌ و استفاده‌ از آنها در پیش‌بینی‌ جریان های‌ نقدی‌ مورد انتظار و سنجش‌ انعطاف‌پذیری‌ مالی، در هر سازمانی جزء اهم فعالیتهای کلان سازمان می باشد، لذا این مورد سازمانها را به سمت خلاصه سازی و طبقه بندی اطلاعات مالی سوق می دهد.یکی از شیوه انواع نسبتهای مالی چیست؟ های ارزیابی شرکت ها استفاده از صورت های مالی سازمان می باشد، نرم افزارتهیه صورت های مالی از جمله گزارشات تخصصی و زمانبر واحد مالی می باشد که از جمع آوری اطلاعات مالی نرم افزار حسابداری استخراج می شود به همین دلیل تهیه مکانیزه این نوع گزارشات باعث افزایش اطمینان، سرعت و کاهش خطاهای احتمالی می شود و حجم کاری واحد مالی هر سازمانی را پایین می آورد.

نرم افزار صورت های مالی برهان سیستم چه مشکلاتی را مرتفع می سازد ؟

برهان سیستم با استفاده از دانش، تجربه و ابزار مناسب، ابتدا اطلاعات مربوط به فعالیت ها و رویدادهای مالی را شناسایی و اندازه گیری کرده،سپس به پردازش آن ها اقدام می نمایند و در نهایت خلاصه اطلاعات را به شکل صورت های مالی و گزارشات مالی یا نسبت‌های مالی تحت این عنوان در اختیار کسانی قرار می دهند که مایلند از این اطلاعات در تصمیم گیری های خود استفاده کنند.

صورت های مالی باید وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریان‌‌های نقدی واحد تجاری را ارائه کند. یکی از اهداف صورت های مالی، ارائه اطلاعات طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی واحد تجاری است. شرکت برهان سیستم پاسارگاد با ارائه نرم افزار تصمیم یار هوشمند (Phoenix) به‌منظور پاسخ گویی به نیاز‌های سازمان‌ها ، نرم افزار تهیه ی صورت های مالی را به بازار ارائه کرده است.

کاربران نرم افزار تهیه صورتهای مالی می توانند به اطلاعاتی درباره دارایی ها، بدهی ها، حقوق صاحبان سهام، درآمد ها، هزینه ها، جریان های نقدی و سایر اطلاعات واحد تجاری دست یابند.شایان ذکر است به دلیل قابلیت یکپارچه سازی با هر نرم افزار حسابداری، اطلاعات لازم برای تهیه صورت های مالی اساسی را تامین می‌کند.

نرم افزار صورت های مالی طراحی شده توسط شرکت برهان سیستم به مدیران مالی امکان تهیه گزارشات مالی و یادداشتهای مالی مختلف را جهت ارائه به ذینفعان بیرونی و داخلی سازمان می دهد. برهان سیستم با استفاده از نرم افزار صورت های مالی، کلیه صورت های اساسی (قانونی) سازمان و نسبت‌ها و شاخص‌های مالی تصمیم گیری را محاسبه و در اختیار افراد ذیربط قرار می دهد.

معادله حسابداری چیست؟ توضیح با مثال

معادله حسابداری نشان می‌دهد که دارایی‌های یک شرکت برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق مالکانه آن است.

دارایی‌های منابعی هستند که یک کسب و کار در اختیار دارد.

بدهی‌ها تعهدات شرکت هستند یعنی مبالغی که شرکت به دیگران بدهکار است.

سهم مالک یا مالکان از دارایی‌های شرکت را حقوق مالکانه می‌گویند.

رابطه‌ی بین دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکانه به عنوان معادله حسابداری به شکل زیر است: (فرمول معادله حسابداری)

دارایی‌ها باید با مجموع بدهی‌ها و حقوق مالکانه برابر باشد.

در معادله حسابداری، بدهی‌ها قبل از حقوق مالکانه نمایش داده می‌شود، زیر در صورت منحل شدن واحد تجاری، ابتدا بدهی‌ها پرداخت می‌شوند.

معادله حسابداری در همه‌ی واحدهای اقتصادی صرفنظر از اندازه، ماهیت و شکل کسب و کار، به یک صورت محاسبه می‌شود.

معادله حسابداری برای یک کسب و کار کوچک مانند خرده فروشی و همچنین برای کسب و کار بزرگ مانند دیجی‌کالا به یک شکل است.

معادله حسابداری یک چارچوب زیر بنایی برای ثبت و خلاصه کردن رویدادهای مالی است.

در ادامه با اجزای تشکیل دهنده معادله حسابداری بیشتر آشنا می‌شویم:

دارایی‌ها

دارایی‌ها منابعی هستند که شرکت برای استفاده در اختیار دارد، مانند موجودی نقد، حساب‌های دریافتنی، دارایی‌های ثابت و موجودی کالا.

شرکت برای بدست آوردن این منابع، یا بدهکار شده است (بدهی‌ها در معادله حسابداری) و یا از مالکان کسب و کار، منابع مالی دریافت کرده است (حقوق مالکانه در معادله حسابداری).

• واحد تجاری از دارایی‌ها برای برای کسب درآمد و فعالیت‌هایی مانند تولیدکالا، فروش کالا و انجام خدمات استفاده می‌کند.
• ویژگی مشترک همه دارایی‌ها، دارای منافع اقتصادی آتی (آینده) هستند.

منافع اقتصادی آتی (استفاده در آینده)

برای مثال فرض کنید دارایی‌های شرکت شامل موجودی نقد، ساختمان، خودرو، حساب‌های دریافتنی، و موجودی انواع نسبتهای مالی چیست؟ کالا باشد. حالا به بررسی منافع اقتصادی این دارایی‌ها در آینده می‌پردازیم:

موجودی نقد: با موجودی نقد در آینده می‌توانیم کالا خریداری کنیم، حقوق پرداخت کنیم، بدهی‌ها را تسویه کنیم.

ساختمان: از ساختمان می‌توانیم در آینده به عنوان محلِ کار استفاده کنیم یا آن را اجاره دهیم یا آن را بفروشیم.

خودرو: از خودرو می‌توانیم در آینده به عنوان وسیله ایاب و ذهاب استفاده کنیم یا آن را بفروشیم.

حساب‌های دریافتنی: حساب‌های دریافتنی مانده طلبی است که شرکت از مشتریان طلبکار است. بنابراین ما در آینده از مشتریان بابت طلب، پول دریافت می‌کنیم.

موجودی کالا: شرکت در آینده کالا را می‌فروشد و سود کسب می‌کند.

بدهی‌ها

بدهی شامل مبالغی است که شرکت به دیگران (به غیر از مالکان کسب و کار) بدهکار است.

واحدهای تجاری معمولا پول قرض می‌کنند و کالا را به صورت نسیه یا اعتباری خریداری می‌کنند. عمده‌ترین انواع بدهی‌ها شامل:

حساب‌های پرداختنی: مبالغی است که شرکت بابت خرید نسیه به تامین کنندگان بدهکار انواع نسبتهای مالی چیست؟ است.

حقوق پرداختنی: شامل مبالغی است که شرکت بابت حقوق و دستمزد ماه‌های قبل به پرسنل بدهکار است.

وام پرداختنی: شامل مبالغی است که شرکت بابت دریافت وام از بانک و موسسات مالی بدهکار است.

البته بدهی‌ها شامل موارد دیگری مانند مالیات پرداختنی، پیش دریافت‌ها و … نیز می‌شود.

حقوق مالکانه

حقوق مالکانه اساساً سهم مالک نسبت به دارایی‌های کسب و کار است. حقوق مالکانه مبلغی است که پس از کم کردن تمام بدهی‌ها از دارایی‌ها برای مالک باقی می‌ماند.

برای مثال فرض بگیرید شرکت تمام دارایی‌های خود را به صورت نقدی بفروشد، سپس تمام بدهی‌های خود را پرداخت کند، هر موجودی نقدی که باقی می‌ماند، حقوق مالکانه است.

به عنوان مثال، فرض کنید که شما یک خودرو (یک دارایی) که قیمت آن 3.000.000.000 ریال است، خریداری می‌کنید.

شما 1.000.000.000 ریال آن را نقداً پرداخت می‌کنید و برای پرداخت 2.000.000.000 ریال باقیمانده از بانک وام می‌گیرید. شما (مالک) نسبت به 1.000.000.000 ریال که پرداخت کرده اید سهم دارید و بانک (طلبکار) 2.000.000.000 ریال از آن را که وام گرفته‌اید، را مطالبه می‌کند.

همانطور که تصویر زیر نشان داده‌ایم، حقوق مالکانه شما (1.000.000.000 ریال) برابر است با دارایی شما (ماشین 3.000.000.000 ریال) منهای بدهی شما (ادعای بانک به مبلغ 2.000.000.000 ریال).

افزایش در حقوق مالکانه

در کسب و کارهای تک مالکی (مانند خرده فروشی، تعمیرگاه) سرمایه گذاری‌ها و درآمدهای مالک، حقوق مالکانه را افزایش می‌دهد.

دارایی‌هایی مانند وجه نقد، خودرو، دفتر کار که مالک در ختیار کسب و کار قرار داده است، سرمایه‌گذاری مالک محسوب می‌شود. این سرمایه گذاری‌ها باعث افزایش حقوق مالکانه می‌شود. این سرمایه گذاری‌ها در دسته‌ای به نام سرمایه ثبت می‌شوند.

افزایش دارایی‌ها یا کاهش بدهی‌های ناشی از فروش کالا یا خدمات ناشی از فعالیت عادی تجاری را درآمد می‌گویند.

درآمدها معمولاً منجر به افزایش دارایی می‌شوند. درآمدها ممکن است از منابع مختلفی بدست بیایند و نسبت به ماهیت کسب و کار، نام‌های مختلفی دارند.

به عنوان مثال، پیتزا فروشی دو نوع درآمد فروش دارد: فروش پیتزا و فروش نوشیدنی.

انواع درآمد که بین کسب و کار مشترک است شامل فروش، کارمزد، درآمد ارائه خدمات، کمیسیون، بهره، سود سهام، حق امتیاز و اجاره.

کاهش در حقوق مالکانه

در کسب و کارهای تک مالکی، برداشت‌ها و هزینه‌ها، حقوق مالکانه را کاهش می‌دهد.

برداشت‌های مالک می‌تواند شامل پول نقد یا سایر دارایی‌ها که برای استفاده شخصی برداشت می‌کند، باشد.

برداشت‌ها باعث کاهش حقوق مالکانه می‌شود. آنها در دسته ای به نام برداشت‌های مالک ثبت می‌شوند.

مخارجی که واحد تجاری برای ایجاد درآمد انجام می‌دهد را هزینه می‌گویند.

هزینه‌ها انواع مختلفی دارند و نسبت به نوع دارایی مصرف شده یا خدمات مورد استفاده، عنوان‌های متفاوتی دارند.

به عنوان مثال، در پیتزا فروشی هزینه‌ها به صورت زیر است:

هزینه مواد (گوشت، آرد، پنیر، رب گوجه فرنگی، قارچ، و غیره)

هزینه حقوق و دستمزد

هزینه برق، گاز و آب

هزینه حمل (بنزین، تعمیرات، مجوزها و غیره)

بیایید مواردی که باعث افزایش و کاهش حقوق مالکانه می‌شود را خلاصه کنیم:

حقوق مالکانه با سرمایه گذاری‌های مالک و درآمدهای حاصل از عملیات تجاری افزایش می‌یابد.

حقوق مالکانه با برداشت‌های مالک از دارایی‌ها، و هزینه‌ها کاهش می‌یابد.

تصویر زیر، معادله اساسی حسابداری را با نمایش اقلامی که حقوق مالکانه را تشکیل می‌دهند، گسترش می‌دهد. این فرمت به عنوان معادله گسترده حسابداری نامیده می‌شود.

صورت های مالی چیست و انواع صورتهای مالی و روش تهیه آن

تمامی مشاغل و بنگاه‌های اقتصادی موظف هستند تا وضعیت و عملکرد مالی کسب‌وکار خود را به‌صورت ساختاریافته ارائه کنند. این گزارش‌های استاندارد که تحت عنوان صورت های مالی شناخته می‌شوند، شامل اطلاعاتی نظیر ترازنامه ، سود و زیان و صورت گردش نقدی است. درواقع به کمک این اطلاعات می‌توان به‌صورت خلاصه به عملیات مالی و فعالیت‌های سرمایه‌گذاری یک انواع نسبتهای مالی چیست؟ شرکت دست پیدا کرد تا از طریق آن بتوان تصمیمات مهمی برای یک شرکت گرفت.

اگر شما هم قصد دارید تا اطلاعات مالی شرکت خود را به شفاف‌ترین شکل ممکن تحلیل کنید، در ادامه با ما همراه باشید.

ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با این سوابق مکتوب و نحوه تحلیل آن آشنا کنیم.

صورت های مالی چیست؟

صورت های مالی چیست؟

صورت های مالی درواقع اطلاعات مکتوب و خلاصه‌شده‌ای هستند که فعالیت مالی و شرایط کسب‌وکار شمارا نشان می‌دهند. درواقع این اطلاعات به‌صورت ساده و فشرده در یک دوره زمانی معین و طبق اصول و استانداردهای حسابداری مشخص می‌شود. اطلاعات به دست آماده از این گزارش‌ها، مبنای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران و کاربران گوناگون است تا از طریق آن بتوانند نسبت به کارهای زیر اقدام کنند:

• تعیین توانمندی یک کسب‌وکار در پرداخت بدهی‌ها
• تحلیل عملکرد کسب‌وکارها از طریق محاسبه نسبت‌های مالی
• ارائه جزئیات تراکنش‌های کسب‌وکارها
• بررسی توانمندی مشاغل برای ایجاد نقدینگی

انواع صورت های مالی

صورت‌ های مالی انواع مختلفی دارد و هر یک با هدف خاصی ارائه می‌شوند. ازجمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ترازنامه
2. صورت حساب سود و زیان
3. صورت سود و زیان جامع
4. صورت گردش جریان وجوه نقد

مطالعه بیشتر: ۷ نکته مهم در تهیه گزارش تراز آزمایشی

ترازنامه

ترازنامه

ترازنامه گزارشی است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان یک شرکت(حقوق صاحبان سهام) را در یک تاریخ معین نشان می‌دهد

ترازنامه به ‌گونه‌ای است که میزان دارایی‌های یک شرکت همواره برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن است که به آن معادله اساسی حسابداری نیز می‌گویند.

از ترازنامه به‌عنوان صورت ‌وضعیت مالی نیز نام‌برده می‌شود. ترازنامه در اصل بیانگرآن است که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است .

برای مشاهده دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهم در یک زمان مشخص می‌توان از گزارش ترازنامه استفاده کرد. درنتیجه اگر می‌خواهید وضعیت شرکت خود را در یک زمان مشخص ببینید، ترازنامه به شما کمک می‌کند تا به این هدف خود برسید.

عناصر اصلی و سه‌گانه ترازنامه

1. دارایی‌ها(سمت راست ترازنامه)
2. بدهی‌ها
3. حقوق صاحبان سهام(سمت چپ ترازنامه)

انواع دارایی ها

• دارایی‌های جاری:آن دسته از دارایی‌ها هستند که قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند، مانند موجودی نقد، سپرده بانکی، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت، حساب‌ها و اسناد دریافتنی، موجودی کالا، مواد
• دارایی‌های ثابت: برخلاف دارایی‌های جاری فاقد نقدشوندگی بالا بوده و شرکت نیز تصمیمی بر نقد کردن آن‌ها در کوتاه‌مدت ندارد؛ مانند ماشین‌آلات تولیدی، زمین، ساختمان‌ها، اموال، وسایط نقلیه، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت مشخصه اصلی دارایی‌های ثابت به‌استثنای زمین، استهلاک آن‌هاست و همه‌ساله بخشی از ارزش آن‌ها به هزینه استهلاک انتقال می‌یابد. در اثر استهلاک، ارزش دفتری این اقلام همه‌ساله کاهش می‌یابد.

انواع بدهی ها

• بدهی های جاری : در بدهی جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره مالی هستند قرار می‌گیرند؛ مانند حساب‌ها و اسناد پرداختنی، پیش دریافت‌ها، ذخیره مالیات
• بدهی های غیر جاری : دربدهی‌ غیر جاری نیز کلیه بدهی‌های بلندمدت شرکت که انتظار نمی‌رود، در طی یک دوره مالی سررسید شوند، دسته‌بندی می‌شوند، مانند ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان، تسهیلات بلندمدت
  

حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام که شامل سرمایه، اندوخته قانونی، سایر اندوخته‌ها، سود و زیان انباشته است.

نسبت شارپ چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

شاید اصطلاح نسبت شارپ را در طول فعالیت و حضور خود در بازارهای مختلف مالی، زیاد شنیده باشید. این یکی از اصطلاحات رایج در بازارهای مالی است. معامله‌گران بازار ارز دیجیتال با اصطلاح نرخ بازگشت سرمایه غریبه نیستند. در اصل این نسبت برای ارزیابی عملکرد تعدیل شده ریسک یک رمزارز استفاده می‌شود. در یک تعریف کلی این نسبت به سرمایه‌گذار می‌گوید که با نگهداری یک دارایی پرخطر چه مقدار بازده اضافی دریافت خواهد کرد.

نرخ بازگشت سرمایه در واقع نسبت درآمد ما از یک سرمایه‌گذاری به سرمایه اولیه است. دور از انتظار نیست اگر قیمت ارزهای دیجیتال در سقوط و صعود ما را شگفت‌زده کند، اما نسبت شارپ می‌تواند به ما نشان می‌دهد میزان بازدهی سرمایه نسبت به ریسک چقدر است.

اکثر افراد فعال حوزه مالی می‌دانند که چگونه این شاخص را محاسبه کنند و اطلاعات به‌دست‌آمده از این فرمول چه چیزی را نشان می‌دهد. اگر شما درباره این نسبت چیزی نمی‌دانید و درباره استفاده درست ازآن برای کاهش ریسک معاملات خود اطلاعاتی ندارید، وقت آن رسیده تا اطلاعات خود را در این باره کامل کنید. همراه ما در مجله تخصصی والکس بمانید.

نسبت شارپ چیست؟

Sharp Ratio، عددی است که نشان می‌دهد بازده یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک، چقدر تضمین شده است. در واقع نسبت ریسک است که به سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا میانگین بازده سرمایه‌گذاری را در مقایسه با ریسک‌های احتمالی آن تخمین بزند.

با کم‌کردن نرخ بدون ریسک از نرخ بازده مورد انتظار پرتفوی و تقسیم نتیجه بر انحراف استاندارد که در غیر این صورت به‌عنوان معیار آماری نوسانات دارایی شناخته می‌شود، محاسبه می‌شود.

نسبت شارپ به شما کمک می‌کند تا ببینید در مقایسه با سرمایه‌گذاری بدون ریسکی انجام داده‌اید، آیا ریسکی که انجام داده‌اید شما را به سود و بازدهی رسانده است یا نه؟این فرمول را ویلیام شارپ در سال ۱۹۶۶ طراحی کرده و توسعه داده است. شارپ در سال ۱۹۹۰ برنده جایزه نوبل در علوم اقتصادی شد.

چگونه نسبت شارپ را تفسیر کنیم؟

ریسک ذاتی یک سرمایه‌گذاری وقتی تعریف می‌شود که انحراف استاندارد آن تعیین شود. پس نسبت شارپ بالاتر نشان‌دهنده ظرفیت بازدهی بهتر یک رمزارز برای هر واحد ریسک اضافی است. این نسبت می‌تواند توجیهی برای نوسانات اساسی رمزارز باشد. در واقع، می‌توانید از شاخص شارپ ارز دیجیتال برای مقایسه رمز ارزها استفاده کرد. محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI هم کمک می‌کند تا اطلاعات بیشتری درباره Sharp Ratio یک رمزارز به دست آورد.

این نسبت را می‌توان با درنظرگرفتن نتیجه به شکل‌های زیر تفسیر کرد:

۱. نسبت بالاتر از ۱.۰ قابل‌قبول است.

۲. نسبت بالاتر از ۲.۰ در محاسبات بسیار خوب است.

۳. نسبت ۳.۰ یا بالاتر عالی ارزیابی می‌شود.

۴. نسبت زیر ۱.۰ به حداقل بازده کافی نمی‌رسد.

۵. نسبت منفی به این معنی است که نرخ بدون ریسک بیشتر از بازده سبد سهام است یا انتظار می‌رود بازده سبد سهام منفی باشد.

چرا شاخص شارپ مهم است؟

همان‌طور که شارپ در دیگر بازارها سرمایه‌گذاری، مثل بورس کارآمد است، شارپ ارز دیجیتال هم ابزار بسیار مهمی در این بازار محسوب می‌شود. معنی شارپ در ارز دیجیتال در واقع همان تمایل سرمایه‌گذاران برای کسب بازده بالاتر با ابزارهای بدون ریسک است. ازآنجایی‌که این نسبت بر اساس انحراف معیار محاسبه می‌شود که خود یک واحد اندازه‌گیری ریسک در سرمایه‌گذاری است، شاخص شارپ میزان بازده حاصل از یک سرمایه‌گذاری را بعد از درنظرگرفتن تمام ریسک‌های ممکن نشان می‌دهد. در واقع این شاخص، مفیدترین شاخص تعیین عملکرد یک سرمایه در بازار است که شما به‌عنوان سرمایه‌گذار باید از آن مطلع باشید.

تعیین میزان بازده

مکانیسمی برای تعیین عملکرد یک صندوق سرمایه‌گذاری در برابر سطح معینی از ریسک است. هرچه این نسبت بالاتر باشد، عملکرد آن نسبت به ریسک موجود بهتر خواهد بود. اگر Sharp Ratio منفی به دست آوردید، بهتر است در نحوه سرمایه‌گذاری خود تجدیدنظر کنید.

مقایسه عملکرد دارایی‌های مختلف

شاخص شارپ می‌تواند به‌عنوان ابزار مقایسه دو سرمایه‌گذاری مختلف در یک بازار به کار گرفته شود. برای مثال، شما می‌توانید این شاخص را برای مقایسه میزان بازده و ریسک بیت کوین و اتریوم محاسبه کنید. با این کار دو رمزارز مختلف که ریسک‌های مشابهی دارند را با میزان بازده احتمالی آ‌نها مقایسه خواهید کرد.

مقایسه عملکرد دارایی در برابر معیار بازدهی

نسبت شارپ می‌تواند به شما بگوید رمزارزی که انتخاب کردید، آینده بهتری نسبت به ارزهای مشابه در همان دسته‌بندی دارد یا خیر. در واقع به شما کمک می‌کند افق دید بازتری پیدا کرده و وضعیت دارایی خود را بهتر بررسی کنید. فرض کنید که شاخص شارپ معیار در بازار رمزارزها، حداقل ۱.۵ است. با محاسبه این شاخص برای دارایی خودتان می‌توانید بفهمید این رمزارز نسبت به کل بازار عملکرد خوبی دارد یا خیر.

چطور ریسک سرمایه‌گذاری را با Sharp Ratio کاهش دهیم؟

شاخص شارپ یکی از قدرتمندترین ابزارهای مورد استفاده برای انتخاب بهترین رمزارز دیجیتال است تا بتوان بازدهی و سود‌دهی مناسبی از آن رمزارز به دست آورد. Sharp Ratio تا حد زیادی ریسک و بازده یک سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد. معنی شارپ در ارز دیجیتال به این صورت است که سرمایه‌گذار با متنوع کردن سبد دارایی‌های خود می‌تواند ریسک کل سرمایه را تا حد قابل‌قبولی کاهش دهد.

در واقع با سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف که نسبتاً از همدیگر مستقل عمل می‌کنند، می‌توانید نسبت سود و ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود را در حد تعادل نگه داشته و امنیت ارزش دارایی خود را تضمین کنید.

ازآنجایی‌که اعداد و اطلاعاتی که به دست می‌آید، به واقعیت بسیار نزدیک هستند، می‌تواند بازخوردی کارآمد و عینی در مورد عملکرد ارزهای دیجیتالی ارائه دهد. با نگاه‌کردن به شاخص شارپ می‌توان میزان ریسکی را که دو رمزارز با بازدهی اضافی نسبت به نرخ بدون ریسک مواجه شده‌اند، ارزیابی کنید.

این یک ابزار بسیار قدرتمند، اثرگذار و همچنین استاندارد برای مقایسه وجوهی است که از استراتژی‌های مختلفی مانند رشد یا ارزش یا ترکیب استفاده می‌کنند.در حالت ایده‌آل، ممکن است رمز ارزی را که نسبت شارپ بالاتری دارد، گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری باشد. بااین‌حال، اگر رمزارز نوسانات زیادی داشته باشد، این نوع تصور وجود دارد که نمی‌توان به‌عنوان یک رمزارز مورد اعتماد به آن نگاه کرد. این بدان معناست که قیمت ارزهای دیجیتال و یا به طور خاص، رمزارزی که با نوسانات متوسط ​​به بازدهی ۷ درصدی می‌رسد، همیشه بهتر از صندوقی است که بازدهی ۸ درصدی با فراز و نشیب‌های زیاد دارد. بنابراین، شارپ بالاتر به این معنی است که رابطه بین ریسک و بازده رمزارز ایده آل است و مارک کپ ثابت‌تری دارد. این دو ویژگی می‌تواند سرمایه‌گذار را به آینده پربازده رمزارز خوش‌بین‌تر کند.

انواع نسبت شارپ

شاخص شارپ به‌طورکلی دو نوع دارد: نسبت ترینور و سورتینو. این نسبت‌ها برای معامله‌گران خرد دید بهتری از بازار فراهم می‌کنند.

۱. نسبت ترینور

در سال ۱۹۶۵، فردی به نام جک ترینور، فرمول ترینور را توسعه داد. در این فرمول به‌جای استفاده از انحراف معیار در مخرج، از بتا استفاده می‌شود. معیار ترینور میزان پولی که یک سبد دارایی کسب خواهد کرد را نسبت به ریسک آن در بازار محاسبه خواهد کرد. به‌عبارت‌دیگر، این معیار فقط از یک ریسک سیستماتیک یا بتا استفاده می‌کند، درحالی‌که نسبت شارپ از ریسک کل استفاده می‌کند.

ضریب بتای پرتفوی در واقع تغییرات بازده رمزارز یا سهام نسبت به تغییرات بازده کل بازار را بیان می‌کند. ممکن است یک رمزارز حرکتی مشابه با بازار داشته باشد، در این حالت ضریب بتای آن ۱ است. در حالتی که این ضریب کمتر از یک باشد، رمزارز یا دارایی رفتاری تدافعی دارد و نسبت به تغییرات بازار کمتر واکنش نشان می‌دهد. بتای ۰ نیز نشان می‌دهد که رمزارز یا سهام رفتاری مستقل از کل بازار دارد.

بتای بیشتر از یک، رفتار تهاجمی رمزارز را نشان می‌دهد. یعنی با تغییرات کوچک در بازار، قیمت ارز رفتار شدیدتری نشان می‌دهد. این نوع از دارایی‌ها ریسک سیستماتیک بالاتری دارند. بتای منفی نیز نشان می‌دهد که رفتار قیمتی رمزارز با بازار معکوس است و با کاهش شاخص کل بازار، قیمت آن افزایش می‌یابد یا برعکس. دقت کنید بتای منفی و صفر در نسبت ترینور باعث می‌شود عدد به‌دست‌آمده در بازار معنی‌دار نباشد.

۲. نسبت سورتینو

در مقابل نسبت ترینور، نسبت سورتینو قرار دارد. سورتینو برای ارزیابی بازده یک سرمایه در برابر ریسک نامطلوب آن استفاده می‌شود. این نسبت با کم‌کردن بازده بدون ریسک از بازده مورد انتظار و تقسیم نتیجه آن به انحراف معیار نامطلوب سبد سرمایه‌گذاری به دست می‌آید.

نحوه محاسبه‌ نسبت سورتینو:

در واقع نسبت سورتینو محاسبه‎‌ی نسبت شارپ است، با این تفاوت که در شارپ هر دو ریسک مثبت و منفی در نظر گرفته می‌شود، اما در نسبت سورتینو فقط ریسک نامطلوب و بخش‌های نزولی بازار در نظر گرفته می‌شود. درست مانند شاخص شارپ هرچه نسبت سورتینو عدد بالاتری باشد، سرمایه‌گذاری در آن سبد سرمایه مناسب‌تر خواهد بود.

نسبت سورتینو برای سرمایه‌گذاران خردی که قصد دارند در بازه زمانی کوتاه‌مدت سود مشخصی کسب کنند، مفید است.

نسبت شارپ و ریسک به چه صورت است؟

درک رابطه بین این دو اغلب ما را به اندازه‌گیری انحراف استاندارد می‌رساند. انحراف استاندارد را می‌توان همان ریسک کل دانست. مربع انحراف معیار واریانسی است که به طور گسترده توسط برنده جایزه نوبل، هری مارکوویتز، پیش‌گام نظریه پورتفولیو مدرن استفاده شد. باتوجه‌به این موضوع، اکنون این سؤال پیش می‌آید که چرا شارپ انحراف استاندارد را برای تنظیم بازده اضافی برای ریسک انتخاب کرد و چرا باید به آن اهمیت دهیم؟

ما می‌دانیم که مارکویتز تحت واریانس ایستاده معیاری از پراکندگی آماری یا نشانه‌ای برای تعیین مقدار فاصله رمزارز با مقدار مورد انتظار معرفی کرد. در یک نگاه کلی می‌توان متوجه شد که این اطلاعات آینده نامطلوبی را برای رمزارز و سرمایه‌گذار پیش‌بینی می‌کند. پس هر چه ریسک بالاتر باشد، نسبت شارپ کمتر و سرمایه‌گذاری روی رمزارز غیرمنطقی‌تر است و هر چه واریانس این نسبت بالاتر برود، می‌توان به آینده رمزارز و میزان ریسکی که برای خرید و سرمایه‌گذاری روی آن باید در نظر گرفت امیدوارتر بود.

اعداد موردنیاز برای محاسبه این فرمول‌ها را چطور به دست بیاوریم؟

اگر تا اینجای مطلب همراه ما بوده باشید، مطمئناً حالا به این فکر می‌کنید که چطور می‌توان اعداد موردنیاز برای محاسبه این فرمول‌ها را پیدا کرد و با استفاده از شاخص شارپ، ریسک مالی خرید و هولد کردن رمزارزها را هم کاهش داد؟ دنبال‌کردن اخبار بازار و جست‌وجو در اینترنت، بهترین راه برای به‌دست‌آوردن نرخ‌های بازده و نرخ سود بدون ریسک و انحراف معیار برای هر بازار مالی است. با دنبال‌کردن اخبار بازار و نمودارهای مالی و زمانی می‌توانید اعداد موردنیاز خود را پیدا کرده و فرمول نسبت شارپ را اجرا کنید.

برای مثال، شما ۴۵ میلیون تومان در بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده‌اید. نرخ بازگشت سود دارایی شما ۱۲% درصد و نوسان آن ۱۰% بوده است. بازدهی مؤثر سبد سرمایه‌گذاری ۱۷% و با بازده مورد انتظار ۱۲% درصد بوده است، درحالی‌که نرخ سود بدون ریسک ۵% محاسبه شده است. همه ارقام فرضی هستند. نسبت شارپ برابر است با:

در این محاسبه، نسبت شارپ کمتر از یک است و نرخ بازدهی سود قابل‌قبول نیست. حال در نظر بگیریم بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری ۳۵% درصد باشد، در این صورت محاسبه نسبت شارپ به شکل زیر است:

در این حالت سرمایه‌گذاری در این رمزارز بسیار پربازده خواهد بود.

محدودیت‌های نسبت شارپ

هرچقدر که شاخص شارپ می‌تواند یک ابزار بسیار موفق و اثرگذار برای سرمایه‌گذاری با چشم باز در بازار ارزهای دیجیتالی باشد، این ابزار همچنان ممکن است محدودیت‌ها و نقص‌هایی هم داشته باشد. هنگام استفاده از آن، اقدامات احتیاطی خاصی وجود دارد که باید رعایت کنید.

اول اینکه نتیجه‌ای که به دست می‌آورید فقط یک عدد است و به‌تنهایی نمی‌تواند تمام اتفاق‌ها، جریانات و تأثیرهایی که ممکن است برای بازدهی و قیمت نهایی یک ارز مشخص کند را پیش‌بینی کند.

شما باید شاخص شارپ دو رمزارز را مقایسه کنید تا معنای دقیق آن را به دست آورید.

همچنین شارپ ریسک پرتفوی را در نظر نمی‌گیرد. اعداد به‌دست‌آمده به سرمایه‌گذار نشان نمی‌دهد که آیا پرتفوی در یک بخش متمرکز است یا خیر. فرض کنید یک کیف پول یک سرمایه‌گذاری از چندین رمزارز بزرگ بازار تشکیل شده باشد که در کنار هم عملکرد خوبی خواهند داشت، پس برای این تعداد رمزارز، نسبت بالا خواهد بود. بااین‌وجود، وقتی هم‌زمان چند رمزارز دیگر را به کیف پول اضافه می‌کند که ریسک متوسطی دارد، شاخص شارپ نمی‌تواند عملکرد آینده و کلی پرتفوی را در نظر بگیرد.

برای تصمیم‌گیری آگاهانه می‌توانید از معیارهای کیفی دیگری در کنار این نسبت استفاده کنید. در نهایت همیشه بهتر است که شاخص شارپ را ابزاری برای تمرکز روی افق سرمایه‌گذاری بلندمدت خود بدانید و در همین راستا از آن استفاده کنید. معمولاً شارپ را می‌بینید که نشان‌دهنده عملکرد تعدیل‌شده ریسک سه‌ساله است. اما اگر افق سرمایه‌گذاری بلندمدت دارید، چنین نسبتی ممکن است کارساز و موفق نباشد.

در کنار همه این موارد، نسبت شارپ از انحراف معیار سود به‌عنوان میانگین ریسک کل در مخرج کسر استفاده می‌کند. این انحراف معیار معمولاً نشان می‌دهد که توزیع سود نرمال است. در بازارهایی مانند بازار کریپتوکارنسی که توزیع سود در آن نه‌تنها نرمال نیست، بلکه نوسانات شدید بازار را تا حد زیادی غیرقابل‌پیش‌بینی می‌کنند، کارایی این نسبت کاهش پیدا می‌کند.

به همین دلیل در بازار کریپتوکارنسی توصیه می‌شود که این نسبت را برای مدت‌زمان محدود محاسبه کرده و برای بازه‌های طولانی از آن استفاده نکنید. در ضمن در هر بار محاسبه، بازه زمانی مشخص و ثابتی را در نظر بگیرید که کار محاسبات پیچیده و پراکنده نشود.

شاخص شارپ، ابزاری برای روشن‌کردن مسیر

تمام شاخص‌هایی که برای محاسبه نرخ سود احتمالی، امکان‌های سرمایه‌گذاری و همچنین محاسبات مربوط به حد سود و ضرر وجود دارند، صرفاً بخشی از کاری است که شما به‌عنوان یک معامله‌گر در بازار ارزهای دیجیتال باید انجام دهید. نسبت شارپ مانند شاخص‌های دیگر همچون نرخ بازگشت سرمایه یا مارک کپ، محدودیت‌هایی دارد که باید هنگام محاسبه و برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری آن‌ها را در نظر بگیرید.

یک نسبت ریسک است که به سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا میانگین بازده سرمایه‌گذاری را در مقایسه با ریسک‌های احتمالی آن تخمین بزند.

نشان‌دهنده تمایل سرمایه‌گذاران برای کسب بازدهی بالاتر است. این بازدهی را می‌توان توسط ابزارهایی مشخص کرد که ریسک یک سرمایه‌گذاری را تا بیشترین حد ممکن کم می‌کنند. همچنین نسبت شارپ بر اساس انحراف استاندارد است و به نوبه خود معیاری از کل ریسک ذاتی یک سرمایه‌گذاری است.

این فرمول را ویلیام شارپ در سال ۱۹۶۶ طراحی کرده و توسعه داده است. شارپ در سال ۱۹۹۰ برنده جایزه نوبل در علوم اقتصادی شد.

آشنایی با انواع بازارهای مالی و بازار سرمایه

وقتی از بازارهای مالی حرف می‌زنیم، بیشتر افراد تصویر بازار شلوغ بورس نیویورک یا معامله‌گران عصبانی تالار معاملات آتی شیکاگو را به یاد می‌آورند. البته این تصاویر دیگر قدیمی شده‌اند، زیرا این روزها معاملات آنلاین جای مبادلات رو انواع نسبتهای مالی چیست؟ در رو را گرفته‌اند. صرافی‌های ارز دیجیتال تنها بخشی از بازارهای مالی هستند؛ زیرا این بازارها مدت‌ها پیش از وجود صرافی‌ها و کارگزاری‌ها به شکل امروزی وجود داشته‌اند. بازارهای مالی از زمانی که بشر به کشاورزی و داد و ستد آن با دیگران روی آورد، وجود داشته اند. اگر کشاورزان برداشت مناسبی نداشتند باید برای کاشت محصول در سال بعد بذر به‌دست می‌آوردند. اگر هم برداشت خوبی داشتند باید تصمیم می‌گرفتند که محصولات مازاد خود را ذخیره یا مبادله کنند. این شرایط آنها را مجبور می‌کرد تا برای به‌دست آوردن بذر یا غذای ذخیره با دیگران معامله کنند.

درآمد ماهیگیران نیز به مقدار صید، نوع ماهی‌ها و آب و هوا وابسته و بی‌ثبات بود. در حقیقت، تصمیمات و مبادلات تمامی آن کشاورزان و ماهیگیران بود که اساس بازارهای مالی و بازار سرمایه امروزی را تشکیل داد. داد و ستد هایی که هدف آن بسیار شبیه بازارهای امروزی است. در این مقاله شما با مفهوم بازار مالی و انواع بازارهای مالی و بازار سرمایه آشنا خواهید شد.

بازارهای مالی چیست؟

بازار مالی (Financial Market) بستری است که افراد و نهادها از آن برای انجام معاملات با انواع دارایی‌ها مانند اوراق بهادار، ارزهای دیجیتال و دیگر دارایی‌های قابل تعویض استفاده می‌کنند. بازار براساس قرار گرفتن فروشندگان و خریداران در یک مکان کار می‌کند و قانون عرضه و تقاضا نیز قیمت‌ها را در بازار مشخص می‌کند. در حقیقت، انواع بازارهای مالی به افراد کمک می‌کند تا به راحتی یکدیگر را پیدا کنند؛ آنها با این کار انجام معامله میان کاربران را تسهیل می‌کنند.

بازارهای مالی انواع مختلفی دارند؛ ویژگی‌های دارایی مورد معامله و نیازهای کاربران است که مشخصات هرکدام از این بازارها را تعیین می‌کند. بازار سهام، بازار فارکس، بازار ارزهای دیجیتال، بازار پول، بازار اوراق قرضه، بازار کالا و بازار مشتقه از محبوب‌ترین شکل‌های بازارهای مالی هستند. این بازارها بستری هستند که کسب و کارهای مختلف برای جذب سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه، از آن استفاده می‌کنند. در واقع، بازارهای مالی مانند کانال‌هایی هستند که جریان سرمایه‌ را از عرضه‌کنندگان به سمت تقاضاکنندگان هدایت می‌کنند.

بازار سرمایه (Capital Market) نیز بخشی مهم از بازارهای مالی است که معاملات ابزارهای مالی مانند سهام، اوراق بدهی، صندوق‌های قابل معامله (ETF) و غیره را تسهیل می‌کند. همچنین، منبع جذب سرمایه برای افراد، شرکت‌ها و دولت‌های است و نقش مهمی در تقسیم منابع و ایجاد نقدینگی برای کارکارآفرینان بازی می‌کند. انواع بازارهای مالی را می‌توان براساس نوع دارایی مورد معامله و زمان سررسید آنها تقسیم‌بندی کرد.

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی بسیار زیادی در سراسر جهان وجود دارند و هر کشوری حداقل از یکی از انواع آنها استفاده می‌کند. برخی از این بازارها کوچک‌تر هستند و سرمایه در گردش کمی دارند، برخی دیگر نیز مانند «بازار بورس نیویورک» که روزانه تریلیون دلار معامله در آن انجام می‌شود در سطح بین‌المللی شناخته شده هستند. در ادامه این مقاله ۶ نوع از شناخته‌شده‌ترین انواع بازارهای مالی را بررسی می‌کنیم:

بازار سهام (Stock Market)

بازار سهام یا بازار بورس، شناخته‌شده‌ترین شکل از بازارهای مالی است. در این بازار سهام شرکت‌ها (سهامی عام) توسط معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرید و فروش می‌شود. هر سهم قیمتی دارد که براساس عواملی مانند ارزش بازار، دارایی‌های شرکت و عرضه و تقاضا و .. مشخص می‌شود. زمانی که قیمت این سهم‌ها به دلیل عوامل اقتصادی یا تجاری افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران می‌توانند با فروش آنها کسب درآمد کنند. در این بازار خرید سهام برای سرمایه‌گذاران ساده است، اما چالش واقعی انتخاب سهامی است که در نهایت سودآور باشد. در واقع، زمانی که سهام را با قیمت کمتر می‌خرید و با قیمت بالاتر می‌فروشید می‌توانید کسب درآمد کنید.

بسیاری از شرکت‌ها از بازار سهام برای جذب سرمایه استفاده می‌کنند؛ آنها این کار را از طریق بازار اولیه یا عرضه اولیه عمومی (IPO) انجام می‌دهند. بازار اولیه (Primary Market) زمانی شکل می‌گیرد که دارایی شرکت برای اولین بار عرضه و فروخته شود. در این بازار، شرکت سرمایه مورد نیاز خود را به طور مستقیم و از طریق فروش سهام به سرمایه‌گذاران تامین می‌کند. معامله‌گران پس از لیست شدن شرکت و عرضه آن در بازار اولیه، معامله‌گران می‌توانند سهام شرکت را در بازار ثانویه خرید و فروش کنند. در حقیقت، تمامی معاملات سهام در بازار بورس، درون بازار ثانویه (Secondary Market) انجام می‌شوند.

نکته جالب اینجاست که بازار بورس اوراق بهادار از قرن‌ها پیش و زمانی که هیچ فناوری در کار نبوده، وجود داشته است. بزرگترین بازارهای سهام که در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا و ژاپن به شکل امروزی از قرن ۱۹ یا ۲۰ ایجاد شده‌اند.

بازار اوراق قرضه (Bond Market)

بازار اوراق قرضه که با نام بازار درآمد ثابت نیز شناخته می‌شوند، شکل دیگری از بازارهای مالی است. شرکت‌ها، سازمان‌ها و دولت‌ها با فروش اوراق قرضه در این بازار سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه را به‌دست می‌آورند. بسیاری انواع نسبتهای مالی چیست؟ از شهرداری‌ها نیز برای تامین مالی مخارج مورد نیاز خود برای ساخت پروژه های عمومی مانند مدرسه، ایستگاه آتش نشانی، پارک‌ها و جاده‌ها اوراق قرضه منتشر می‌کنند. ارواق قرضه (Bond) نوعی سرمایه‌گذاری است که در آن سرمایه‌گذار از طریق خرید اوراق پول قرض می‎‌دهد؛ در مقابل شرکت یا نهاد فروشنده متعهد می‌شود تا اعتبار دریافتی را در بازه زمانی مشخص و با پرداخت سود دوره‌ای ثابت بازپرداخت کند.

اوراق قرضه شبیه توافقی میان وام‌دهنده و وام‌گیرنده است که جزییات وام مانند مقدار سرمایه، زمان بازپرداخت و سود پرداختی در آن مشخص شده است. به همین دلیل گاهی اوقات به بازار اوراق قرضه بازار بدهی یا بازار اعتباری نیز می‌گویند. بیشتر معاملات بازار اوراق قرضه در بازار اولیه انجام می‌شود؛ جایی که در آن سرمایه‌گذاران اوراق قرضه را از فروشندگان (وام‌گیرندگان) خریداری می‌کنند. معامله‌گران می‌توانند اوراق بهاداری را که قبلا منتشر شده در بازار ثانویه خرید و فروش کنند. معمولا این معاملات از طریق بازار بورس یا فرابورس انجام می‌شود، البته که حجم سرمایه معامله شده در بازارهای اوراق قرضه بسیار بیشتر از بازارهای سهام است.

مهم‌ترین مزیت بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام، ریسک پایین‌‌تر سرمایه‌گذاری است. همین ویژگی باعث می‌شود تا اوراق قرضه نسبت به سهام بازدهی و سودآوری کمتری نیز داشته باشد. همچین این نکته را در نظر داشته باشید، با اینکه اوراق قرضه شرکتی نرخ بهره بالاتری دارند اما اوراق تحت حمایت دولت از امنیت بیشتری برخوردار هستند. ورشکستگی بدترین سناریویی است که سرمایه‌گذاران می‌توانند تجربه کنند؛ در این شرایط شرکت‌ها معمولا می‌توانند بخشی از سرمایه را پس بدهند.

بازار کامودیتی (Commodity Market)

بازار کامودیتی یکی دیگر از انواع بازارهای مالی است که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در آن به معامله کالای اساسی می‌پردازند. در یک تعریف ساده، کامودیتی کالایی است که می‌توان آن را با کالاهای مشابه دیگر معامله کرد. در این بازار کالاهای اساسی را به دو دسته کلی کامودیتی سخت و کامودیتی نرم تقسیم می‌کنند. کالاهای انرژی مانند نفت و گاز و فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره و پلاتین در دسته کامودیتی‌‌های سخت قرار می‌گیرند. کالاهای کشاورزی مانند گندم، ذرت و سویا و محصولاتی مانند پنبه، قهوه و شکر را می‌توان در دسته کامودیتی‌های نرم قرار داد. فلزات اساسی مانند آلومینیوم، مس، روی و آهن نیز در دسته کامودیتی‌های جای می‌گیرند.

معاملات در بازار کامودیتی به دو دسته تقسیم می‌شود: معاملات اسپات (Spot) و معاملات آتی یا فیوچر (Future). در بازار اسپات، کالاهای اساسی با پول مبادله می‌شوند. در بازار آتی نیز کالاهای اساسی در تاریخی از پیش تعیین شده و با قیمتی مشخص معامله می‌شوند. بیشتر معاملات کالاهای اساسی در بازارهای مشتقه و به شکل معاملات اسپات انجام می‌شود. معامله‌گران همچنین می‌توانند کامودیتی‌ها را بازار بورس، فرابورس و صرافی‌های لیست شده به شکل آتی معامله کنند. بورس کالای شیکاگو (CME) و اینترکانتیننتال اکسچنج (ICE) دو کارگزاری بزرگ برای انجام معاملات کامودیتی در جهان هستند.

بازارهای کامودیتی قدمتی به اندازه تاریخ تمدن بشری دارند، این بازارها یک بستری متمرکز و با قدرت نقدشوندگی بالا برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان ایجاد می‌کنند. برای مثال، این بازارها می‌توانند تجارت محصولات کشاورزی را کارآمدتر و هماهنگ‌تر کنند. معاملات آتی بازار کامودیتی، با ایجاد یک مکانیسم خرید تضمین‌شده به بسیاری از کشاورزان کوچک کمک می‌کند.

بازار ارزهای دیجیتال (Crypto Market)

گسترش فناوری بلاک چین در سال‌های گذشته باعث شده تا ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی ارزشمند مورد توجه بسیاری قرار بگیرند. از سال ۲۰۱۸ بازارهای ارزهای دیجیتال به عنوان بخشی از بازارهای مالی رشد بسیار سریعی را تجربه کرده‌اند. بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و سایر رمز ارزها، همگی دارایی‌های دیجیتال غیر متمرکز مبتنی بر بلاک چین هستند. در حال حاضر، نزدیک به ۱۴ هزار کوین و توکن متفاوت در حدود ۵۰۰ صرافی ارز دیجیتال در سراسر جهان معامله می‌شوند. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار رمز ارزها برای خرید و فروش و نگهداری این دارایی‌ها دیجیتالی نیاز به استفاده از یک کیف پول ارز دیجیتال خواهند داشت.

ماهیت دیجیتال و ناشناس بازارهای دیجیتال باعث می‌شود تا بستر مناسب‌تری برای انجام پروژه‌های پانزی یا کلاهبرداری باشد. در این بازار، صرافی‌هایی که از آنها برای انجام معاملات استفاده می‌شود به دوسته صرافی‌های متمرکز (CEX) و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) تقسیم می‌شوند. صرافی‌های متمرکز همانطور که از نامشان پیداست پلتفرم‌های متمرکزی برای معامله رمز ارزها هستند. صرافی‌های غیرمتمرکز بدون هیچ مرجع مرکزی کار می‌کنند؛ این صرافی امکان مبادله بدون واسطه و همتا به همتا (P2P) ارزهای دیجیتال را برای کاربران خود فراهم می‌کنند.

با اینکه بازار کریپتوکارنسی یک بازار مالی بسیار جوان است اما در دهه گذشته به طور شگفت انگیزی گسترش یافته است. بر طبق گزارش وب‌سایت coinmarketcap، ارزش کل بازارهای ارزهای دیجیتال بیش از ۲.۵ تریلیون دلار است. برخی افراد عقیده دارند که عدم وجود یک سیستم قانون‌گذاری مشخص، بزرگ‌ترین مشکل این بازار است. کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در رابطه با استفاده از رمز ارزها دارند؛ در حقیقت بسیاری از کشورها بازار ارزهای دیجیتال را به‌جای نوآوری یک خطر برای اقتصاد خود می‌دانند.

بازار فارکس (Forex Market)

فارکس (Forex) مخفف عبارت Foreign Exchange به معنی تبادل ارزهای خارجی است. بازار فارکس مهم‌ترین نوع بازارهای مالی است؛ این بازار امکان انجام معاملات جفت ارزهای مختلف را برای معامله‌گران فراهم می‌کند. سرمایه‌گذاران خرد، بانک‌ها، شرکت‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های مدیریت سرمایه گذاری همگی از بازار فارکس برای انجام سفته‌بازی و پوشش ریسک (Hedging) استفاده می‌کنند. برخلاف تصور بسیاری از افراد، اولین شکل از بازارهای فارکس قرن‌ها قدمت دارند و به دوره بین النهرین باز می‌گردند.

معامله‌گران می‌توانند ۱۷۰ جفت ارز مختلف را در بازار فارکس معامله کنند. امروزه، حجم معاملات روزانه بزرگترین بازار مالی چیزی در حدود ۶.۶ تریلیون دلار و بیش از مجموع بازارهای سهام، بازارهای مشتقه و بازار ارزهای دیجیتال است. فارکس یک بازار مالی گسترده است، در واقع شبکه گسترده‌ای از کامپیوترها و واسطه‌ها در سراسر جهان این بازار را تشکیل داده‌اند. همچنین، کارگزاران فارکس می‌توانند به عنوان بازارساز (Market Maker) عمل کنند و قیمت‌های بید (Bid) و اسک (Ask) پیشنهاد دهند که با قیمت رقبا در بازار متفاوت است.

بازار فارکس را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: بازار بین بانکی و بازار خارج بورس (OTC). بازار بین‌ بانکی (Interbank Market) شبکه‌ای جهانی است که بانک‌ها و موسسات مالی از آن برای مبادله ارزها و سایر مشتقات ارزی میان خود استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نیز می‌توانند با استفاده از کارگزاری‌ یا بروکر‌ها به معامله در بازار خارج از بورس (OCT) فارکس بپردازند.

بازار مشتقه (Derivatives Market)

بازار مشتقه یکی از مدرن‌ترین انواع بازارهای مالی است. به زبان ساده، بازار مشتقه بستری را فراهم می‌کند که در آن خریداران و فروشندگان دارایی مورد نظر خود را بر روی یک قیمت توافقی پیش خرید یا پیش فروش می‌کنند. در این بازار، دارایی‌ها و کالاها به شکل اوراق مشتقه‌ مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله، مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند. این قراردادهای مالی ارزش خود را از یک کالای اساسی یا گروهی از دارایی‌ها مانند سهام، اوراق قرضه، ارزها و غیره به‌ دست می‌آورند به همین علت به اوراق مشقه، اوراق ثانویه نیز می‌گویند.

سرمایه‌گذاران از اوراق مشتقه برای پوشش ریسک (Hedge)، کاهش ریسک و با سفته‌بازی استفاده می‎‌کنند. به این معنی که آنها ریسک با انتظار پاداش می‌پذیرند. بسیاری از افراد سرمایه‌گذاری در بازار مشتقه را به عنوان شکلی پیشرفته از سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند. قراردادهای اوراق مشتقه به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: لاک (Lock) و آپشن (Option). در قراردادهای لاک مانند قراردادهای آتی، طرفین معامله از ابتدا در مورد شرایط و مدت زمان قرارداد متعهد می‌شوند. در قراردادهای آپشن یا اختیار معامله مانند قراردادهای سهام، به طرفین این اجازه را می‌دهند تا پیش از پایان زمان قرارداد، حق خرید یا فروش دارایی خود را داشته باشند.

سوالات متداول

سهم بازار کریپتو و فارکس از بازار مالی چقدر است؟

یبشتر از ۹۹ درصد حجم بازار در اختیار مارکت فارکس و حدود ۰.۱ درصد در بازار کریپتوکارنسی‌ در حال گردش است.

معاملان مشتقات چیست؟

به مجموع معاملات آپشن و مارجین معاملات مشتقات می‌گویند.

نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی شما با بازارهای مالی نوشته شده است و آکادمی ارز تودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات یا عواقب مالی آن برای افراد ندارد.