تاریخچه پیدایش بورس


تاریخچه پیدایش بورس

تاریخچه بورس در جهان

شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس: برای آشنایی با تاریخچه پیدایش بورس در جهان بهتر است ابتدا به تاریخچه پیدایش واژه بورس اشاره کنیم. به اعتقاد اغلب کارشناسان تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز می‌گردد. در آن زمان بازرگانان، صرافان و کسبه شهر «بروژ» در بلژیک در میدانی به نام «تربورس» در مقابل خانه اشراف زاده‌ای به نام «واندر بورس» جمع می‌شدند و به مبادله اسناد تجاری و اوراق بهادار می‌پرداختند.

به همین علت از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار، کالا و. می‌کردند به بورس معروف شد. البته در آن زمان این مکان‌ها نظم و انضباط خاصی نداشتند و همه افراد می‌‌توانستند بدون کمترین محدودیتی در آنجا فعالیت کنند اما به مرور زمان نظم و انضباط خاصی در این مکان‌ها حاکم شد به نحوی که پس از مدتی فقط بازرگانان، صرافان و دلالان اجازه پیدا کردند تا در این مکان‌ها به خرید و فروش بپردازند. در گذر زمان تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانانی که تا بیش از آن در هوای آزاد خرید و فروش می‌کردند، برای خرید و فروش به این تالارها می‌رفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به‌عنوان تاریخ رسمی تاسیس بورس در دنیا معرفی می‌کنند، اگرچه همان طور که اشاره شد پیشینه این مهم به قبل از آن تاریخ و به قرن ۱۵ میلادی برمی‌گردد. اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. فعالیت‌های مرتبط با بورس در شهر لندن نیز از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوه‌خانه‌ها شروع شد. این فعالیت‌ها در سال ۱۷۷۳ میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معامله‌گران وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس تاریخچه پیدایش بورس سال ۱۸۰۱ میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.اما تاریخچه تاسیس بورس نیویورک به‌عنوان سومین بورس بزرگ در گستره تاریخ با سایر بورس‌ها متفاوت است. در ۱۷ مه ‌۱۷۹۲ بیست و چهار کارگزار بازار سهام در خیابان وال استریت نیویورک و زیر درخت چناری دور هم جمع شدند و توافق‌نامه‌ای را امضا کردند که به توافق‌نامه «درخت چنار» مشهور شد. آنها در هشت مارس ۱۸۱۷ با تنظیم اساسنامه‌ای، شروع به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشیدند. با شروع فعالیت بورس‌های بزرگ جهان به تدریج سایر کشورهای در حال توسعه و پیشرفته نیز دارای بورس شدند تا جایی که امروز کمتر کشوری را می‌توان یافت که بورس نداشته باشد. به نظر می‌رسد بورس‌ها و بازارهای مالی امروزه نقش مهمی را در عرصه اقتصادی کشورهای جهان ایفا می‌کنند و این سیر تکامل و توسعه بازارهای مالی همچنان ادامه خواهد داشت.

تاریخچه پیدایش بورس

تاریخچه پیدایش بورس

تاریخچه پیدایش بورس

ابتدا به این نکته بپردازیم که واژه بورس از تاریخچه پیدایش بورس کجا بوجود آمد. برای توضیح این واژه بهتر است از یک واژه آشنا به نام بانک شروع کنیم.در اروپا افراد برای انجام معاملات پولی، روی نیمکت‌­های قدیمی میادین شهر می­‌نشستند و مبادلات خود را انجام می‌­دادند. این نیمکت‌­ها در زبان ایتالیایی (banca) نامیده می­‌شود که بعدها این واژه وارد زبان فرانسوی شد؛ یعنی (banque)، سپس این واژه از زبان فرانسوی وارد زبان انگلیسی شد و بانک (bank) نام گرفت.

واژه بورس
اما واژه بورس چطور متولد شد؟

واژه بورس از نام اشراف‌زاده‌­ای به نام «وندر بورس» گرفته شده که در اوایل قرن 15 میلادی در شهر بروژ در کشور بلژیک می‌زیسته و مردم شهر در مقابل خانه او گرد هم می‌آمدند و به دادوستد کالا و پول می‌پرداختند. این نام بعدها به کلیه اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاری باشد.

البته در آن زمان این مکان­‌ها دارای نظم و قانون خاصی نبودند و هرکسی می­‌توانست در آنجا خرید و فروش کند. بعد از مدتی قوانین خاصی در این مکان­‌ها حاکم گردید و فقط صرافان، بازرگانان و دلالان حق خرید و فروش در این مکان­‌ها را داشتند. این مکان­‌ها نیز رفته رفته به تالارهای مسقفی تبدیل شدند تا افراد فعال در بورس، به جای معامله در فضای آزاد در زیر این تالارها به معامله بپردازند.

در بورس چه چیزی مبادله می شود؟

برای پاسخ به این سوال باید ابتدا با مفهومی به نام شرکت سهامی آشنا شوید.

بازرگانان در گذشته همواره به دنبال راهی بودند که بتوانند ضرر و زیان­‌های ناشی از عوامل مختلف مانند سیل، آتش‌سوزی، زلزله، دزدی، غارت،کاهش ارزش اجناس و کالاها و. را کاهش دهند. بدین منظور به فکر شراکت با افراد دیگر افتادند تا در صورت ضرر و زیان، تمام بار مالی به دوش یک شخص نباشد.

شریک کردن افراد در یک کسب و کار باعث بوجود آمدن ایده شرکت سهامی شد که به معنی سهیم شدن افراد مختلف در یک شرکت می­‌باشد. در یک شرکت سهامی افراد به نسبت سهم خود، متحمل ضرر شده یا از سود شرکت، نفع می­‌برند.

اولین شرکت سهامی دنیا، شرکت ماسکوی (Muscovy) بود که در سال 1553 میلادی در شهر مسکو روسیه تاسیس شد.

شرکت‌­های سهامی نیز به دو دسته شرکت­‌های سهامی عام و شرکت­‌های سهامی خاص تقسیم­‌بندی می‌­شوند.

شرکت‌هایی که موسسین آن­ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می­‌کنند، شرکت سهامی عام نامیده می‌­شوند. به عبارت دیگر شرکت‌هایی که سهام آنها در دست عموم مردم باشد ( 51% سهام به بالا) سهامی عام گفته می‌شود. شرکت‌هایی که تمام سرمایه آن در موقع تاسیس منحصراً توسط موسسین تامین گردیده است؛ شرکت سهامی خاص نامیده می شوند. سهام این شرکت‌ها در اختیار عموم مردم نیست.

البته برخی از شرکت‌­های نیز برای جذب سرمایه‌­های مالی بیشتر به منظور توسعه کسب و کار خود، شرکاء جدید گرفتند و برای این­کار در محلی به نام بورس شرکت‌­ها و سرمایه‌­گذاران باهم ارتباط برقرار می‌­کردند و دارندگان پول، سهام شرکت‌­ها را می­خریدند و بدین شکل، شرکت­‌ها نیز سرمایه جذب می‌­کردند و می‌­توانستند کسب‌­و­کار خود را گسترش دهند.

  • اولین بورس اوراق بهادر جهان در سال 1602 میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی نیز سهام خود را در این بورس عرضه کرد.
  • در سال 1773 میلادی معامله‌­گران انگلیسی در شهر لندن، ساختمانی را برای بورس خود خریداری کردند و از آن پس در این ساختمان به معامله و دادوستد پرداختند و فصل تازه­ای برای بورس شروع شد. درنهایت در سال 1801 میلادی بورس لندن به طور رسمی فعالیت خود را شروع کرد.
  • سومین بورس دنیا، یعنی بورس نیویورک در 17 ماه می 1792 میلادی توسط 24 کارگزار بازار سهام در خیابان وال استریت نیویورک تشکیل شد. این توافق­نامه در زیر درخت چنار به امضاء 24 کارگزار رسید. تا قبل از این توافق­نامه، معامله در زیر درخت چنار و به صورت غیررسمی انجام می­شد که پس از این توافق­، بورس نیویورک به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

پس از افتتاح بورس در کشورهای بزرگ دنیا، رفته رفته تمام کشورها، بورس را در کشور خود راه­‌اندازی کردند و در حال حاضر اکثر کشورهای دنیا دارای بورس هستند.

در حال حاضر در بورس اکثر کشورها سهام شرکت‌­ها، اوراق مشارکت، اوراق قرضه دولتی و خصوصی، انواع کالا و ارزهای دنیا مبادله می‌­شوند.

تاریخچه پیدایش بورس

حدود 500 سال پيش در يكي از شهرهاي بلژيك در مقابل منزل فردي به نام (واندر بورس) صرافان گرد هم آمده اوراق بهادار داد و ستد مي‌كردند. از آن پس هر مكاني را كه درآن، اوراق بهادار مورد معامله قرارمي‌گرفت بورس ناميدند.

تاریخچه بورس جهان
اولين بورس دنيا در شهر آنورس بلژيك ايجاد شد. در حال حاضر در اغلب كشورهاي دنيا تشكيلات بورس وجود دارد و فدراسيون بورس‌هاي جهان به عنوان يك سازمان هماهنگ كننده بين المللي نسبت به همكاري و تشريك مساعي بين بورس‌ها، حفاظت از منابع و حقوق صاحبان سهام و توسعه بازار سرمايه فعاليت مي‌نمايد.
برخي از بزرگترین بورس های جهان ، عبارتند از: بورس نيويورك، بورس لندن، بورس استكهلم، بورس مونترال و بورس توكيو.

سابقه ايجاد بورس در ايران
فكر اصلي ايجاد بورس در ايران به سال 1315برمي‌گردد. در اين سال يك كارشناس هلندي و يك كارشناس بلژيكي به منظور بررسي و اقدام در مورد تهيه و تنظيم مقررات ناظر بر فعاليت بورس اوراق بهادار به ايران آمدند، اما مطالعات آنها با آغاز جنگ جهاني دوم متوقف گرديد.

پس از كودتاي 28 مرداد 1332، مجدداً در سال 1333 ماموريت تشكيل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگاني و صنايع و معادن، بانك مركزي و وزارت بازرگاني وقت محول گرديد.

اين گروه پس از 12سال تحقيق و بررسي در سال 1345 قانون و مقررات تشكيل بورس اوراق بهادار تهران را تهيه، و لايحه مربوط را به مجلس شوراي ملي ارسال داشتند. اين لايحه در ارديبهشت 1345 تصويب شد و بورس تهران عملاً در سال 1346 با ورود سهام بانك صنعت و معدن و شركت نفت پارس فعاليت خود را آغاز نمود.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان

تاریخچه پیدایش بورس در جهان

ایده اولیه پیدایش بورس در جهان دسترسی سریع به تمام بازرگانان و دلالها در یک مکان و فروش کالا به صورت حراج بوده است. پس از آن ایده‌های مهم‌تر مانند تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آنها در قالب یک سامانه منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف باعث تکامل این بازارها شد. در این مقاله تاریخچه پیدایش بورس در جهان و چگونگی تکامل آنها را بررسی خواهیم کرد، پس با ما همراه باشید.

پیشینه تاریخی واژه بورس

کلمه بورس مانند هر کلمه دیگری دارای یک پیشینه تاریخی است. به باور بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه اقتصاد، پبشینه بورس به قرن ۱۵ میلادی (در حدود سال ۱۴۶۰ میلادی) باز می گردد. در آن زمان بازرگانان و کسبه شهری به نام بوروژ (Bruges) در شما غربی کشور بلژیک، در میدانی به نام “تِربوعِرز” (TerBeurze) و روبروی خانه اشراف‌زاده‌ای به نام “واندر بورس” جمع می‌شدند و به خرید و فروش کالاها و اجناس خود می‌پرداختند.

از آن تاریخ به بعد مکانهایی که مردم در آنجا کالاها و اجناس مختلف را معامله می‌کردند، به بورس معروف شدند. قابل ذکر است که در این مکانها نظم و انضباط خاصی برقرار نبوده است و هر کسی می توانسته در این مکانها به خرید و فروش بپردازد، اما رفته رفته در این مکانها نظم و انضباط خوبی برقرار می‌شود و فقط به بازرگانها، صرافها و دلالان مهم اجازه ورود به این مکانها داده می شده است.

نقاشی سال ۱۸۵۸ میلادی از اولین بورس محلی در بلژیک (تاریخچه پیدایش بورس در جهان)

نقاشی سال ۱۸۵۸ میلادی از اولین بورس محلی در بلژیک (تاریخچه پیدایش بورس در جهان)

برخی افراد که با معامله در این مکانها سود خوبی کسب کرده بودند برای حفظ و تداوم آن روند تصمیم می‌گیرند که تالارهایی مسقف ایجاد کنند تا هم کنترل جمعیت وارد شده راحت‌تر شود و هم در هوای بارانی و برفی نیز بتوانند از این تالارها برای ادامه امور خود استفاده کنند. به مرور زمان این تالارها به شکل ساختمانهایی عظیم و باشکوه درآمدند که باعث شدند بازرگانان و دلالان تاریخچه پیدایش بورس از نقاط مختلف به این ساختمانها مراجعه کنند و به شکلی متمرکزتر به داد و ستد بپردازند. در واقع این تالارها باعث رونق هرچه بیشتر بورسهای آن زمان شدند. بعضی از این تالارها هنوز نیز پابرجا هستند و نمونه‌ای از آن را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.

تصویر بورس شهر بروکسل از کشور بلژیک در سال ۱۹۳۳

تصویر بورس شهر بروکسل از کشور بلژیک در سال ۱۹۳۳

تصویری که مشاهده می‌کنید مربوط به بورس بروکسل است. این ساختمان بزرگ و زیبا هنوز در شهر بروکسل پابرجاست و محل رفت و آمد افراد زیادی می‌باشد. کافی است که این ساختمان را جستجو کنید تا تصاویر امروزی آن را مشاهده کنید.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان به صورت رسمی

در اکثر منابع علمی و تاریخی، زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس به عنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس در دنیا معرفی شده است. اما آن زمان بورسهای موجود با تعریفی که ما امروزه از بورس می‌شناسیم متفاوت بودند. بورسهای اولیه، بیشتر مکانی برای داد و ستد مستقیم افراد و حراج کالاهای مختلف به شمار می‌رفتند. به عبارت دیگر این بازارها فقط مکانی برای داد و ستد دارایی‌های فیزیکی محسوب می‌شدند یا به عبارت دیگر فقط بورس کالا محسوب می‌شدند. اما به مرور، مفهومی بوجود آمد به نام دارایی مالی که باعث بوجود آمدن بورس اوراق بهادار شد و آنچه امروزه به نام بورس می‌شناسیم بیشتر اشاره به بازاری دارد که در آن امکان خرید و فروش دارایی‌های مالی فراهم است و بازار داد و ستد دارایی‌های فیزیکی به بورس کالا معروف شده‌اند.

امروزه دارایی مالی به مواردی مانند سهام شرکت‌ها، اوراق بدهی، اوراق مشارکت، سپرده سرمایه‌گذاری، بیمه‌نامه ها و … گفته می‌شود. در واقع هر دارایی که فیزیکی نیست اما دارای ارزش است می‌تواند یک دارایی مالی محسوب شود. اما مهمترین دارایی مالی که باعث شد بورس‌های اوراق بهادار بوجود بیایند سهام شرکت‌ها بود یا به عبارت دیگر با بوجود آمدن شرکت‌های سهامی رفته رفته بورس‌های اوراق بهادار نیز در سراسر دنیا شروع به کار کردند و به محلی برای خرید و فروش سهام شرکت‌های سهامی تبدیل شدند.

شرکت سهامی

در زمانهای گذشته بازرگانان همیشه به دنبال راهی بودند تا ضرر و زیانهای احتمالی تجارتشان را کاهش دهند. شراکت راه خوبی بود برای این که ریسکهای احتمالی یک کسب و کار فقط متوجه یک نفر نباشد و بین دو یا چندین نفر تقسیم شود. البته طبیعتاً این کار باعث تقسیم شدن سود کسب و کار نیز می‌شد، اما باید به این نکته توجه کرد که هر شخص می توانست با مابقی سرمایه خود در کسب و کارهای دیگری نیز شراکت کند که حرکتی هوشمندانه محسوب شده و می‌شود، چرا که این کار مصداق بارز این جمله است: «همه‌ی تخم مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار». به عبارت دیگر با دخیل کردن سرمایه در تجارتهای مختلف می توان گفت که ریسک سرمایه‌گذاری تا حد بسیار زیادی کاسته می شود.

بر همین اساس مفهوم شرکت سهامی بوجود آمد و کم کم باعث زیاد شدن این نوع شرکتها گردید. در این شرکتها به جای این که یک نفر سرمایه‌گذار باشد، چندین نفر سرمایه‌گذار خواهند بود و به تناسب سرمایه یا سهم خود در سود یا زیان کسب و کار شریک می‌شوند.

اولین شرکتی سهامی، شرکتی به نام ماسکُوی (Muscovy) بود که در سال ۱۵۵۳ میلادی توسط عده‌ای تجار روسی در کشور روسیه ایجاد شد. دلیل بوجود آمدن این شرکت سهامی نیز این بود که تجار روسی تصمیم گرفتند کالاهای خود را با کشتی بدون این که آفریقا را دور بزند، از شمال اروپا به شرق آسیا و چین بفرستند. اما با این کار احتمال ضرر بیشتر می‌شد، پس برای کم شدن ضرر احتمالی این سفر که هیچ شخصی نیز به تنهایی آن را نمی‌پذیرفت، عده‌ای تجار روسی سرمایه‌ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه خود در سود و زیان شریک شد که البته این اقدام با موفقیت صورت گرفت و ضرری نیز متوجه آنها نگردید.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان : بورس اوراق بهادار

به مرور زمان و با گسترش مبادلات تجاری در جهان، نیاز به جذب سرمایه‌های بیشتر و شرکای بیشتر احساس شد. پیدا کردن شرکای جدید هم به مراکزی احتیاج داشت که بتوانند بین دارندگان پول و متقاضیان پول ارتباط برقرار کنند. این مراکز نیز رفته رفته به بورس سهام یا بورس اوراق بهادار معروف شدند و امروزه به اختصار به آنها بورس گفته می شود.

به مرور زمان شرکتهایی که از قبل وجود داشتند نیز از بورس برای جذب سرمایه بیشتر یا به عبارت دیگر شریک کردن دیگر افراد در شرکت خود استفاده کردند تا ریسک کسب و کار خود را کاهش دهند و از طرفی سرمایه خوبی نیز وارد شرکت شود و بتوانند برای توسعه شرکت یا سرمایه‌گذاری در زمینه‌های دیگر استفاده کنند. این مورد امروزه به پرکاربردترین کارایی بورس اوراق بهادار تبدیل شده است.

اولین بورس اوراق بهادار جهان

ضروری است که در تاریخچه پیدایش بورس در جهان با اولین بورس اوراق بهادار جهان نیز آشنا شوید. اولین بورس اوراق بهادار جهان در قرن ۱۷ میلادی (سال ۱۶۰۲ میلادی) در شهر آمستردام هلند تشکیل شد. با تشکیل این نهاد، کمپانی هند شرقی اولین شرکتی بود که سهام خود را در این بورس عرضه کرد و بوسیله‌ی آن به جذب سرمایه یا در واقع افزایش تعداد شرکا پرداخت. زمان تأسیس بورس آمستردام هلند نیز در بعضی منابع به عنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس در جهان یاد شده است.

تصویری از اولین بورس اوراق بهادار جهان در شهر آمستردام هلند در قرن ۱۷ میلادی

تصویری از اولین بورس اوراق بهادار جهان در شهر آمستردام هلند در قرن ۱۷ میلادی

بورس آمستردام، امروزه نیز یکی از منابع مهم تأمین سرمایه در سطح بین‌المللی است. رشد بورس سهام و فراگیرشدن آن در عرصه‌های تجاری و اقتصادی، با انقلاب صنعتی اروپا و شکوفایی اقتصادِ تازه متحول شده آن همراه بوده است. سپس به تدریج در کشورهای اروپایی نظیر انگلستان، آلمان و سوئیس، قوانین و مقررات ناظر بر معاملات سهام و ضمانت‌های اجرایی لازم برای آن وضع شد تا از هرگونه تقلب و پایمال شدن حقوق صاحبان سهام جلوگیری شود.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان : تأسیس معروف‌ترین بورسها

از نظر تاریخچه پیدایش بورس در جهان، بورسهای بزرگ دنیا ابتدا در اروپا شکل گرفتند سپس به غرب قاره اروپا در آمریکا نیز سرایت کرد و بعد نیز بورسهای بزرگ در شرق دنیا شروع به کار کردند. در ادامه تعدادی از این بورسها را به ترتیب زمان افتتاح بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

بورس اتریش

از نظر تاریخی بورس اتریش در وین در سال ۱۷۷۱ در خلال دوره «ماریا ترزا» افتتاح شد. بازار بورس وین نخستین بازار بورس اوراق بهادار اروپای شرقی بوده و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین بازارهای بورس جهان نیز محسوب می‌شود که کمتر به آن پرداخته شده است اما جهت حفظ ترتیب شکل‌گیری بورس‌های مهم نیاز بود که در مقاله تاریخچه پیدایش بورس در جهان به آن بپردازیم.

بورس لندن

دومین بورس مهمی که باید در مقاله تاریخچه پیدایش بورس در جهان به آن اشاره کنیم بورس لندن است. در لندن معامله‌گران بورس، جهت انجام معامله در قهوه‌خانه‌ها گردهم می‌آمدند. معاملات قهوه‌خانه‌ای و غیررسمی چندین سال ادامه یافت تا این که برای نظم بخشیدن به این بازار، قهوه‌خانه نیوجاناتان که یکی از بزرگترین و معروفترین قهوه‌خانه‌های محل تجمع فعالان بازار بورس محسوب می‌شد در سال ۱۷۷۳ توسط معامله‌گران خریداری شده و به بورس اوراق بهادار تبدیل شد و نهایتاً این بازار در سوم مارس ۱۸۰۱ رسماً تأسیس شد.

همچنین این بازار در تاریخ بیست و سوم ژوئن سال ۲۰۰۷ با بورس میلان (Borsa Italiana) ادغام شد و از آن به بعد تحت عنوان گروه بورس لندن انگلیس (LSEG) فعالیت می‌کند. به دنبال ادغام صورت گرفته، بورس انگلیس قدرت و اهمیت بیشتری در میان بورس‌های اروپایی پیدا کرد.

بورس لندن در میدان پاترنوستر

بورس لندن در میدان پاترنوستر

در تصویر فوق می‌توانید بورس لندن که در میدان پاترنوستر (Paternoster) شهر لندن واقع شده است را مشاهده کنید. همانطور که پیداست برخی از ساختمان‌های این تصویر قدمت زیادی دارند اما مرتب بازسازی شده‌اند تا از تخریب آنها جلوگیری شود.

بورس نیویورک

سومین بورس مهم که باید در مقاله تاریخچه پیدایش بورس در جهان به آن اشاره کنیم بورس نیویورک است. فرایند شکل‌گیری این بورس به این صورت بوده است که در آمریکا در تاریخ ۱۷ می ۱۷۹۲، تعداد ۲۴ کارگزار بازار سهام در خیابان وال‌استریت نیویورک و زیر یک درخت چنار دور هم جمع شدند و توافقنامه‌ای را امضا کردند، که به توافقنامه باتن‌وود (buttonwood) یا درخت چنار مشهور شد.

۲۵ سال بعد، در هشتم مارس ۱۸۱۷ اعضای مؤسس این نهاد تصمیم گرفتند، تا با تهیه پیش‌نویس قانون، مراحل انجام معاملات را شفاف‌تر و قانونمند کنند و پس از آن نیز خود را به عنوان هیئت امنای بورس اوراق بهادار نیویورک خطاب کردند و با تنظیم اساسنامه، شروع به کار بورس نیویورک را، رسمیت بخشیدند. این بورس در ساختمانی اجاره‌ای واقع در پلاک ۴۰ خیابان وال‌استریت شروع به کار کرد.

توافقنامه درخت چنار جهت پایه‌گذاری بورس نیویورک

در حال حاضر نیز معتبرترین بورس جهان، بورس نیویورک با نماد NYSE (مخفف NewYork Stock Exchange) است. شاخص اصلی این بورس داوجونز (DowJones) نام تاریخچه پیدایش بورس داشته و معاملات این بورس به صورت الکترونیکی انجام می‌گیرد. بورس نیویورک از نظر حجم سرمایه‌گذاری و معاملات، بزرگترین بورس دنیا است. همچنین بازار بورس نزدک (NASDAQ) نیز به عنوان بزرگترین بازار معاملاتِ خردِ سهام آمریکا توسط انجمن ملی معامله‌گران اوراق بهادار بورس نیویورک در سال ۱۹۷۱ تأسیس شده و آغاز به کار کرد.

سایر بورس‌ها

سایر بورس‌های بزرگ دنیا که نیاز است در مقاله تاریخچه پیدایش بورس در جهان به آن بپردازیم نظیر بورس اوراق بهادار بمبمئی (تاریخچه پیدایش بورس BSE) در سـال ۱۸۷۵، بورس توکیو (TYO) در سال ۱۸۷۸ و بورس شانگهای در سال ۱۹۹۰ تأسیس شده‌اند. بورس فرانکفورت و بورس پاریس نیز از دیگر بورس‌های بزرگ دنیا محسوب می‌شوند و نقش بزرگی را در اقتصاد دنیا ایفا می‌کنند. همچنین در حال حاضر نیز در اغلب کشورهای دنیا، بورس‌های اوراق بهادار توسط دولت‌ها افتتاح شده و فعالیت می‌کنند که یکی از این بورس‌های معتبر نیز بورس ایران است.

خب در این مقاله تاریخچه پیدایش بورس در جهان تقدیم شما گردید. در مقاله‌ای دیگر نیز تاریخچه بورس ایران و چگونگی شکل‌گیری آن را به عنوان یک مقاله از سری مقالات آموزش بورس تقدیم شما خواهیم کرد.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان

بسیاری از افراد دقیقا نمیدانند که اصلا بورس چیست ما در این نوشته تاریخچه پیدایش بورس در جهان را بصورت خلاصه بیان می کنیم از زمانی که بورس پیدا شد و زمانی که گسترش پیدا کرد البته در این نوشته سایت بورس تبریز ما فقط بورس جهانی را مورد بررسی قرار میدهیم و در نوشته های بعدی بورس ایران را توضیح میدهیم

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده است که بورس چیست باید بگوییم اندیشه ی ایجاد بورس زمانی شکل گرفت که عده ای از بازرگانان اروپایی از فعالیت های تجاری خود ضرر کردند، بنابراین به فکر راه حلی افتادند تا به وسیله ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند و یا آن را به حداقل برسانند.

آموزش بورس در تبریز

نتیجه آن شد که تعدادی از بازرگانان عده ای را در فعالیت های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آنها تقسیم کنند. این تجربه موفقیت آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی می کرد تا فعالیت های تجاری خود را با این روش ادامه دهد؛ به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت های بزرگ اقتصادی انجام می دادند بسیار مطلوب تر بود.
رفته رفته این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت های سهامی تبدیل گردید. اولین تجربه مربوط به تشکیل یک شرکت سهامی در کشور روسیه بود که در سال ۱۳۵۳ میادی تصمیم گرفت کالاهایی را بدون این که آفریقا را دور بزند، از شمال اروپا به شرق آسیا و چین ببرد و این کاری بود که احتمال ضرر در آن بیشتر بود. برای انجام این کار عده ای از تجار سرمایه ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت صورت گرفت.

آموزش بورس در تبریز

بعدها با گسترش مبادلات در اروپا به سرمایه های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران رابطه برقرار کرد. چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند. اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و امروز اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس به تصویب رسید و از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ آغاز به کار کرد.

بورس کلمه‌ای فرانسوی است و معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه‌ بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند و به خریدوفروش کالاهای خود بر اساس حراج می‌پرداختند. از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت می‌کردند و به‌تدریج شکل توسعه‌یافته‌تر و مسقف به خود گرفت، بورس می‌گفتند.

فلسفه کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.