حد ضرر در بورس چیست؟ معرفی استاپ لاس و کاربرد آن در معامله سهام
هنگام تصمیم‌گیری درباره خرید یا عدم خرید یک سهام باید موارد زیادی را در نظر گرفت. تعیین نقطه توقف ضرر که با عنوان حد ضرر (Stop Loss) شناخته میشود، یکی از این عوامل مهم است. در صورت استفاده صحیح از استاپ لاس می‌توان از زیان‌های گسترده پیشگیری کرد. تقریباً همه معامله‌گران بازار بورس با هر سطحی می‌توانند از این ابزار بهره‌مند شوند.
دستور حد ضرر چیست؟
دستور حد ضرر سفارشی است که توسط یک کارگزار برای خرید یا فروش سهام خاصی پس از رسیدن قیمت آن به یک حد خاص تعیین میشود. استاپ لاس برای محدود کردن ضرر سرمایه‌گذار در موقعیت‌های امنیتی طراحی شده است. به عنوان مثال، تعیین استاپ لاس برای 10% پایین‌تر از قیمت خریداری شده سهام، ضرر شما را تا 10% محدود می‌کند. فرض کنید شما فقط سهام مایکروسافت (MSFT) را با قیمت 20 دلار خریداری کرده‌اید. بلافاصله پس از خرید سهام، شما دستور استاپ لاس را با قیمت 18 دلار وارد سیستم میکنید. اگر سهام به زیر 18 دلار سقوط کند، سهام شما به قیمت روز بازار به فروش می‌رسد. البته لازم به ذکر است دستور حد ضرر در پلتفرم کارگزاری‌های خارجی وجود دارد و سرمایه‌گذاران در زمان خرید سهام آن را فعال می‌کنند. اما این امکان در پلتفرم‌های بورس ایران وجود ندارد. درنتیجه برای تعیین استاپ لاس در بورس ایران باید به صورت دستی عمل کنید. بهتر است جدولی تهیه کنید و استاپ لاس خود را در آن یادداشت کنید. هر زمان به رقم درج شده در این جدول رسیدید، سهام خود را بفروشید. سفارشات حد توقف نیز مشابه سفارشات حد ضرر هستند. با این حال، همانطور که از نام آن‌ها مشخص است، در قیمت آن‌ها محدودیت وجود دارد. در دستور حد توقف، دو قیمت مشخص میشود: قیمت توقف، که سفارش را تبدیل به سفارش فروش می‌کند و حد قیمت. حد قیمت یعنی به جای اینکه سفارش تبدیل به سفارش فروش در بازار شود، به یک سفارش محدود تبدیل میشود که فقط با حداکثر قیمت، یا بهترین قیمت ممکن اجرا میشود.
مزایای دستور حد ضرر
مهم‌ترین مزیت دستور حد ضرر در بورس این است که هیچ هزینه‌ای برای معامله‌گر ندارد. همانطور که گفته شد در پلتفرم‌های خارجی این ابزار هنگام انجام سفارش در دسترس کاربران است. معامله‌گران هنگام خرید سهام، دستور استاپ لاس را نیز ثبت می‌کنند. تنها هزینه این کار، کارمزدی است که به صورت منظم و فقط پس از رسیدن قیمت به استاپ لاس و فروش سهام باید پرداخت شود. مزیت دیگر حد ضرر حذف هیجانات انسانی در روند تصمیم‌گیری است. بسیاری از افراد «عاشق» سهام خود می‌شوند! این افراد باور دارند که اگر فرصت دیگری به سهام بدهند، می‌تواند ضرر خود را جبران کند. اما در واقعیت، این تأخیر فقط باعث افزایش زیان سرمایه‌گذار میشود. مهم نیست چه استراتژی برای سهامداری خود انتخاب کرده‌اید، باید بتوانید به راحتی علت حفظ سهام خود را تشخیص دهید. معیارهای سرمایه‌گذاری برای فردی که استراتژی بلندمدت یا سرمایه‌گذاری رشد را برای خود انتخاب کرده، با کسی که فعال است و به دنبال استراتژی کوتاه‌مدت یا میان‌مدت است متفاوت است. مهم نیست استراتژی شما از چه نوعی است. استراتژی فقط زمانی به سودآوری منجر میشود که به آن پایبند باشید. بنابراین اگر استراتژی شما خرید سهام و حفظ آن تا مدت زمان طولانی باشد (سرمایه‌گذاری رشد)، دستور حد ضرر فایده‌ای برایتان نخواهد داشت. درنهایت، اگر میخواهید یک سرمایه‌گذار موفق باشید، باید به استراتژی خود اطمینان داشته باشید. معنای این حرف آن است که هرطور شده به برنامه معاملاتی خود ادامه دهید. مزیت دستور حد ضرر این است که می‌تواند به شما در ادامه مسیر کمک کند و از قضاوت‌های هیجانی در شرایط بحرانی جلوگیری کند.
استاپ لاس راهی برای حفظ سود شما در بورس
به طور ستنی استاپ لاس در معاملات به عنوان راهی برای جلوگیری از ضرر در نظر گرفته میشود. با این حال، یکی دیگر از کاربردهای این ابزار حفظ سود است. در این حالت، در بعضی موارد دستور استاپ لاس با عنوان «حد ضرر متحرک» معرفی میشود. حد مضرر متحرک، دستور استاپ لاس را زیر قیمت فعلی بازار (نه قیمتی که سهام را خریده‌ایم) تعیین می‌کند. با تغییر قیمت سهام و نوسانات بازار، قیمت تعیین شده به عنوان حد ضرر نیز تعدیل میشود. فراموش نکنید وقتی قیمت سهام شما بالا می‌رود، سود شما واقعی نیست. به عبارت دیگر، تا زمانی که سهام خود را نفروشید هیچ پولی به دارایی شما اضافه نمی‌شود. استفاده از حد ضرر باعث میشود سود خود را از حالت بالقوه به حالت بالفعل تبدیل کنید. ضمن آنکه حداقل مقداری از سود محقق شده خود را ذخیره میکنید. به عنوان مثال، فرض کنید شما سهام شرکت مایکروسافت را خریده‌اید و استاپ لاس خود را 10% زیر قیمت فعلی آن تعیین کرده‌اید. سپس قیمت سهام در عرض یک ماه، رشد کرده و به 30 دلار می‌رسد. حد ضرر تعیین شده شما برای این سهم می‌تواند 27 دلار به ازای هر سهم باشد (27 = (30 × 10%) – 30). از آنجا که 27 دلار کمترین قیمتی است که برای فروش سهام خود انتخاب کرده‌اید، حتی اگر سهام به شدت افت کند نیز دچار ضرر نخواهید شد.
معایب دستور حد ضرر
سیستمی که برای دستور استاپ لاس در پلتفرم‌های خارجی تعیین شده معایبی نیز دارد. هرچند در آن سیستم دیگر نیازی به رصد روزانه قیمت سهام خود ندارید و به راحتی، حتی در تعطیلات نیز می‌توانید از اجرای قانون حد ضرر خود مطمئن باشید. با این حال ایراد اصلی این است که حتی نوسان‌های کوتاه‌مدت روزانه نیز می‌توانند دستور حد ضرر را فعال کنند. در این شرایط، بهتر است به سابقه نوسانات سهام مورد نظر دقت شود. به عنوان مثال، تنظیم استاپ لاس 5% در بورس برای سهامی که سابقه نوسان 10% یا بیشتر در هفته را دارد، استراتژی عاقلانه‌ای نیست. به احتمال زیاد با این کار، به دلیل پرداخت کارمزد معامله سهام با رسیدن به استاپ لاس دچار زیان خواهید شد. در ایران که امکان تنظیم این دستور در پلتفرم کارگزاری‌ها وجود ندارد، کار کمی پیچیده‌تر است. شما باید هر روز وضعیت سهام خود را کنترل کنید. البته فراموش نکنید که حتماً باید حد ضرر تعیین شده را جایی ثبت کنید، به ذهن سپردن اعداد کار را برای شما دشوار خواهد کرد. اگر قصد دارید از حد ضرر متحرک استفاده کنید نیز بهتر است یک جدول، مانند جدول زیر برای خود تهیه کنید و هر روز قیمت سهام خود را با حد ضرر ثبت شده در این جدول مقایسه کنید. به محض افت سهام تا استاپ لاس مشخص شده، مانند دستگاه عمل کرده و سهام خود را بفروشید. فراموش نکنید، استفاده از استاپ لاس فقط زمانی مفید خواهد بود که احساسات و هیجانات خود را کنار بگذارید و فقط دستور را اجرا کنید.
| نام نماد | قیمت خرید | حد ضرر | حد ضرر | حد ضرر | حد ضرر |
| اخابر | 6438 | 5794 | 7023 | 11571 | 15012 |
بررسی یک مثال
به عنوان مثال در تاریخ 26 اسفند 98 سهام اخابر (مخابرات ایران) را خریده‌ایم. حد ضرر خود را به میزان 10% تعیین می‌کنیم. سپس 10% قیمت خرید خود را محاسبه کرده (5794)، از قیمت فعلی کم، و عدد به دست آمده را در جدول یادداشت می‌کنیم. سهام ما به طور مداوم افزایش قیمت می‌دهد. متناسب با افزایش قیمت سهام، ما نیز استاپ لاس خود را افزایش می‌دهیم. به عنوان مثال، در تاریخ 16 فروردین 1399 قیمت سهام به 7804 می‌رسد، 10% آن را محاسبه کرده (7023) و از قیمت فعلی کم می‌کنیم و استاپ لاس به دست آمده را در جدول می‌نویسیم. این بدان معناست که با رسیدن قیمت سهام به مقدار به دست آمده، باید آن را بفروشیم. در تاریخ 31 اردیبهشت 99، حد ضرر سهام خود را 15012 تعیین کرده‌ایم. پس از این تاریخ، قیمت سهام افت می‌کند و در تاریخ 7 خرداد 99 از استاپ لاس تعیین شده توسط ما عبور می‌کند. در این روز باید سهام خود را بفروشیم و از بازار خارج شویم. توجه کنید که استاپ لاس تعیین شده به درجه ریسک‌پذیری ما، سابقه نوسانات سهام مورد نظر و استراتژی معاملاتی که انتخاب کرده‌ایم، بستگی دارد. اما استفاده از این ابزار تنها زمانی مفید خواهد بود که حتماً به آن عمل کنیم. به عبارت دیگر، با عبور قیمت سهام از حد ضرر تعیین شده حتماً آن را بفروشیم.
کلام آخر
استاپ لاس یکی از ساده‌ترین ابزارهای معامله در بورس است. با این حال، بسیاری از سرمایه‌گذاران از اهمیت آن غافل هستند. تقریباً تمام سرمایه‌گذاران و با هر نوع استراتژی معاملاتی می‌توانند از این ابزار استفاده کنند. ممکن است هدف شما برای استفاده از دستور حد ضرر جلوگیری از ضرر بیشتر یا ذخیره سود به دست آمده باشد. آکادمی دکتر ژند بسته‌های متنوع آموزش بورس خود را در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است. پکیج پرایس اکشن آکادمی دکتر ژند، با آموزش حد ضرر به زبان ساده و قابل‌فهم باعث میشود از سایر منابع آموزشی بی‌نیاز شوید. این ابزار در کنار سایر ابزارهای مورد نیاز برای انجام یک معامله موفق در بورس، به شما کمک می‌کند تا معاملات موفق‌تری داشته باشید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.
جدول جبران ضرر در بورس
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / برای جبران هر درصد ضرر در بورس چند درصد سود باید کسب شود؟
برای جبران هر درصد ضرر در بورس چند درصد سود باید کسب شود؟
اگر میخواهید یکی از سرمایه گذاران موفق در بازار بورس شوید باید حتما حد سود و حد ضرر خود را تعیین کرده و آن را رعایت کنید و در صورتی که سهم شما از حد ضرر گذشت به موقع از سهم خارج شوید.
اگر زیان شما بین ۱۵-۱۰ درصد باشد و خارج شوید ضرر شما راحت‌تر جبران میشود اما اگر از یک مقداری (بطور مثال بیش از ۲۰ درصد) بشود جبران ضرر سخت‌تر خواهد شد، پس اگر سهم بنیادی دارید و وارد فاز اصلاحی شده اگر تا ۲۰ درصد اصلاح پول خود را خارج نکردید بهتر است سهم را نگهداری کنید تا دوباره روند آن صعودی شود.
درصد کسب سود برای جبران ضرر (زیان) سرمایه
در صورتی که سهم بیش از ۲۰ درصد اصلاح کرد بهتر است دیدگاه سرمایه گذاری خود را بلندمدت کنید تا دوباره روند سهم برگردد. اگر سهم خود را با اصلاح زیاد بفروشید باید برای رسیدن به سرمایه اولیه تان در سهم دیگر چندین برابر سود کنید.
در ادامه به بررسی این موضوع میپردازیم که اگر سهم مورد نظر به مقدار x اصلاح شود و شما سهم را بفروشید در سهم جدید چقدر باید سود کسب کنید تا به سرمایه اولیه خودتان برسید:
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۱۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۱.۱ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۱۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۷.۶ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۲۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۲۵ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۲۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۳۳ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۳۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۴۲ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۳۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۵۳.۸ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۴۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۶۶.۶ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۴۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۸۱.۸ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۵۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۰۰ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۵۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۲۲.۲ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۶۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۵۰ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۶۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۸۵.۷ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۷۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۲۳۳.۳ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۷۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۳۰۰ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۸۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۴۰۰ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۸۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۵۶۶.۶ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۹۰ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۹۰۰ درصد سود کسب کنید.
🔷اگر سهم شما وارد فاز اصلاحی شد و شما آن را با زیان ۹۵ درصد بفروشید برای رسیدن به سرمایه اولیه خود و جبران ضرر باید در سهم دیگری که خریداری میکنید ۱۹۰۰ درصد سود کسب کنید.
فرمول‌های محاسبه‌ی درصد کسب سود برای جبران ضرر (زیان) سرمایه
فرمول‌های محاسبه‌ی درصد کسب سود برای جبران ضرر (زیان) سرمایه به شرح زیر می باشد:
[(B – A) ÷ A] × ۱۰۰ = n
A = عدد فعلی
B = عدد قبلی
n = درصد کسب سود برای جبران ضرر
[[۱ ÷ (۱ – (N ÷ ۱۰۰))] – ۱] × ۱۰۰ = n
N = درصد ضرر
n = درصد کسب سود برای جبران ضرر
مثال: قیمت خرید سهمی (قیمت قبلی) ۸۰۰۰ بوده است. در صورتی که با ۲۰ درصد ضرر، قیمت فعلی این سهم ۶۴۰۰ ریال باشد، چند درصد باید سود کسب کنیم تا این زیان جبران شود؟
[(۸۰۰۰ – ۶۴۰۰) ÷ ۶۴۰۰] × ۱۰۰ = ۲۵
[[۱ ÷ (۱ – (۲۰ ÷ ۱۰۰))] – ۱] × ۱۰۰ = ۲۵
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
باتلاق ضرر در بورس | ۸۰ درصد ضرر کردید لطفا ۴۰۰ درصد سود کنید!
شاید برای شما هم پیش آمده است که خیلی‌ها تشویق می‌کنند جدول جبران ضرر در بورس اگر در ضرر هستید صبر کنید ضرر جبران میشود! از باتلاق ضرر چیزی شنیده اید؟ می‌دانید اگر ۳۰ درصد در ضرر هستید چقدر باید سود کنید تا ضررتان جبران شود؟
به گزارش نبض بورس، شاید شما هم از کسانی باشید که در سال گذشته وارد بورس شدید. در آن زمان دور دور اساتید پوشالی بورس بود و سیگنال می‌دادند و از ناآشنایی سهامداران به این بازار سواستفاده می‌کردند!
وقتی بازار در ۱۹ مرداد ماه وارد یک فاز اصلاحی شد، همه سهامدارانی که دل به این اساتید بسته بودند، هنگامی که به آن‌ها مراجعه می‌کردند، تنها با یک جمله رو به رو می‌شدند: صبر کنید ضررتان جبران میشود!
صبر صبر صبر، و در نهایت ضرر ۸۰ درصدی در پرتفوها! هر چه سهام بیشتر اُفت می‌کرد به جای آنکه حد ضرر فعال شود بسیاری از سهامداران فقط میانگین کم می‌کردند! ناآگاه از اینکه این دست و پا زدن، آن‌ها را بیشتر در باتلاق ضرر فرو می‌برد.
بد نیست جدول زیر را ملاحظه کنید! شاید خیلی از سهامداران هنوز این جدول را ندیده اند! این جدول چه می‌گوید؟
این جدول می‌گوید که اگر سرمایه شما ۱۰ درصد در ضرر فرو رفت شما باید ۱۱.۱۱ درصد سود کنید تا به نقطه سر به سر برسید و سرمایه اولیه شما باز گردد.
هر چقدر این عدد ضرر بیشتر میشود، وضعیت اسفناک‌تر میشود. کسی که ۸۰ درصد در ضرر فرو رفته است باید ۴۰۰ درصد سود کند تا به نقطه سر به سر برسد!
بگذارید با یک مثال ساده توضیح دهیم: شما ۱۰۰ میلیون در بورس سرمایه گذاری کردید و الان ۵۰ درصد ضرر کرده اید و سرمایه شما به ۵۰ میلیون تومان رسیده است! خب چقدر باید سود کنید تا ۵۰ میلیون تومان شما به ۱۰۰ میلیون سرمایه ابتدایی برسد؟ ۱۰۰ درصد! شما باید ۱۰۰ درصد سود کنید تا سرمایه اولیه شما بازگردد.
راهکار چیست؟
راهکار جبران ضرر، میانگین کم کردن نیست، راهکار این است که حد ضرر را برای خود حفظ کنید. حرفه ای ها در بورس حد ضرر که فعال شد می فروشند به اخباری چون رئیس جمهور وعده داده است که بورس باز می گردد و یا یک درصد منابع صندوق توسعه ملی به بورس تزریق خواهد شد هم دلخوش نمی کنند.
حرفه ای ها یک قانون دارند: حد ضرر خورد فروش!
حد ضرر یا حد توقف زیان به معنی آن است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین شده‌ای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.
در بالا ملاحظه میکنید که ضرر نهایت از ۲۰ درصد که گذشت دیگر قابل جبران نیست! بسیاری هم اکنون منتظر نشسته اند که سهامی که خریده اند از ضررهای سنگین خارج شود و با همین انتظار بیهوده موقعیت‌های سود در سایر سهام را یکی پس از دیگری از دست می‌دهند. اگر سرمایه شما ۳۰۰ میلیون تومان بود و الان ۱۵۰ میلیون تومان است، منتظر ننشینید که با همان سهام این ۱۵۰ میلیون تومان شما به ۳۰۰ میلیون برسد! این گونه انتظار، موقعیت‌های خوب سود کردن را از شما می‌گیرد کما اینکه سهام شما شاید هرگز به آن سقف قیمت باز نگردد.
فراموش نکنید که ذهن در مقابل ضرر مقاومت می کند و وقتی در ضرر فرو می روید هزار و یک دلیل می تراشید که این ضرر جبران خواهد شد و در مقابل فروش مقاومت می کنید.
محاسبه دقیق سود و زیان در بورس
سود و زیان در بورس شاید مقوله‌ای ساده به‌نظر برسد. یک عدد به‌صورت درصد روی پنل آنلاین نوشته شده و بیشتر افراد، این عدد را به صورت سود و زیان در نظر می‌گیرند. مثلا سهمی را خریده‌اند و در مقابل این سهم، سود 43% ثبت شده است.
اما این عدد، واقعا نشان‌دهنده سود و زیان شما نیست. در این مقاله میخواهیم هر چیزی را که لازم است در مورد محاسبه سود و زیان بدانید، جدول جبران ضرر در بورس به شما بگوییم.
حسابدار خودتان باشید
بیشتر افراد وقتی سهمی را می‌خرند، هیچ چیزی را یادداشت نمی‌کنند. بعدها نمی‌دانند چند سهم را در چه قیمتی خریده و به چه قیمتی فروخته‌اند.
لازم نیست خیلی وارد جزئیات شوید. فقط آمار خریدها و فروش‌های خود را در اکسل وارد کنید.
برای این کار لازم است که تاریخ، تعداد سهم و قیمت را یادداشت کنید.
خوبی استفاده از اکسل این است که بعدها می‌توانید خریدها و فروش‌های خود را مرتب کنید.
علاوه‌بر این، می‌توانید واریزها و دریافت وجه‌های خود را هم در اکسل بنویسید.
محاسبه سود و زیان در بورس
اگر از جمله کسانی هستید که سهم را می‌خرید و از فروش آن سود میکنید (و معمولا مجمع نمی‌روید)، سود و زیان به این صورت محاسبه میشود.
محاسبه سود و زیان بورس
کارمزد خرید + (تعداد سهم ⨯ قیمت خرید) = مبلغ خرید
کارمزد فروش و مالیات - (تعداد سهم ⨯ قیمت فروش) = مبلغ فروش
مبلغ خرید – مبلغ فروش = میزان سود نقدی
مبلغ خرید ÷ میزان سود نقدی = درصد سود
فرض کنید من 1000 سهم شمثال را در قیمت 1000 تومان خریده و در 3000 تومان فروخته‌ام.
برای خرید این سهم یک میلیون تومان پرداخت می‌کنم. علاوه‌بر این معادل 0.0049 از مبلغ خرید را به عنوان کارمزد می‌پردازم. یعنی 4900 تومان. پس مبلغ خرید برابر میشود با 1،004،900 تومان.
برای فروش این سهم باید 3 میلیون تومان دریافت کنم. اما باید کارمزد 0.00975 را بپردازم. یعنی 29،250 تومان. پس در نهایت مبلغ 2،970،750 تومان دریافت می‌کنم.
از این معامله به اندازه 1,965,850 سود می‌کنم. (نه 2 میلیون تومان)
با تقسیم این عدد بر مبلغ خرید به عدد 1.95 درصد می‌رسم. یعنی 195 درصد سود کرده‌ام.
مشکل شروع میشود
همیشه کار به همین سادگی که گفتیم نیست. فرض کنید قیمت همین سهم به 3 هزار تومان رسیده است. شرکت افزایش سرمایه می‌دهد، قیمت سهم به هزار و ششصد تومان کاهش پیدا می‌کند، اما حق‌تقدم دریافت کرده‌ام. بعد شرکت 300 تومان سود نقدی می‌دهد و قیمت سهم پس از بازگشایی 1500 تومان میشود. حالا من چقدر سود کرده‌ام؟
در سامانه آنلاین ممکن است عددی نزدیک به 50 درصد سود را ببینید. چون قیمت از 1000 تومان به 1500 تومان رسیده. اما سود واقعی 50 درصد نیست. بیایید ببینیم در این حالت چقدر سود کرده‌ام.
محاسبه سود و زیان بورس
برای خرید این سهم 1،004،900 هزار تومان پرداخته‌ام.
1000 سهم 1500 تومانی دارم، یعنی 1.5 میلیون تومان که برای فروش آن باید 14625 تومان کارمزد بپردازم. 1,485,375 تومان می‌ماند.
1000 حق تقدم دارم که مثلا 1400 تومان هستند. با احتساب کارمزد 13650 تومانی، 1,386,350 تومان از فروش حق‌تقدم به‌دست می‌آورم.
300 هزار تومان هم سود نقدی دریافت کرده‌ام.
جمع این اعداد برابر میشود با 3,171,725 تومان.
مبلغ سود نقدی من حاصل کسر همین عدد از مبلغ فروش است، یعنی 2,166,825 تومان.
در این حالت من 215 درصد سود کرده‌ام، نه 50 درصد.
یک خوبی دیگر اکسل این است که می‌توانید برای مبلغ ریالی سود و درصد سود، فرمول بنویسید.
چطور این مشکل را حل کنیم؟ به‌سادگی و با نوشتن خریدها و فروش‌ها در اکسل. یک خوبی دیگر اکسل این است که می‌توانید برای مبلغ ریالی سود و درصد سود، فرمول بنویسید. در این صورت فقط کافی است مبلغ فروش را به‌روز کنید تا تمام درصدها به صورت خودکار محاسبه شوند.
زمان، عاملی که اهمیت دارد
تصور کنید دو سهم دارم. یکی شمثال و دومی خسوال.جدول جبران ضرر در بورس
هر دو سهم را هزار تومان خریده‌ام.
هر دو سهم امروز 3 هزار تومان هستند.
شمثال را یک سال پیش خریده‌ام و خسوال را سه سال پیش.
آیا از این دو سرمایه‌گذاری، به یک میزان سود کرده‌ام؟
قطعا خیر. نمی‌شود گفت دویست‌درصد رشد قیمت طی یک سال و سه سال، دقیقا عملکردی مشابه به هم هستند.
برای این کار باید مقدار تنزیل‌یافته سود رو محاسبه کنیم.
برای این کار، ابتدا باید نرخ تنزیل را حساب کنیم. فرض کنید بهره بانکی حدود 17 درصد باشد. یعنی اگر پول را در بانک می‌گذاشتیم، در پایان سال 17 درصد سود می‌گرفتیم و پول ما برابر می‌شد با یک میلیون به علاوه 17 درصد از این مبلغ.
از نظر ریاضی این اتفاق شبیه به این بود که هر سال، پول خود را در 1.17 ضرب کنیم. (1+r که در آن r نرخ بهره است).
برای این که سود تنزیل یافته را حساب کنیم از این فرمول استفاده می‌کنیم.
تعداد سال ^ (r + 1) / مبلغ سود
این حرف یعنی چه؟ اگر قرار است یک میلیون تومان را یک سال دیگر به من بدهید، باید آن را بر 1.17 تقسیم کنم، که برابر میشود با 854 هزار تومان. یعنی با نرخ بهره 17 درصد، اگر یک میلیون تومان را یک سال دیگر به من بدهید، به همان اندازه ارزش دارد که 854 هزار تومان را الان پرداخت کنید.
اگر قرار است همین پول را دو سال دیگر بدهید، باید بر 1.17 به توان 2 تقسیم شود.
اگر مبلغ، 1،004،900 بعد از یک سال به 2،970،750 تومان رسیده، با نرخ بهره 17 درصد، در عمل 2,539,102 سود کرده‌ام. اگر همین پول سه سال بعد محقق شده باشد، در عمل مثل این است که به مبلغ 1,854,848 تومان رسیده باشم.
پس اگر سهمی در یک سال از 1000 تومان به 3000 تومان رسیده باشد، در واقع 152 دو درصد سود کرده‌ام. اگر همین رشد طی سه‌سال رخ داده باشد، در نهایت 84 درصد.
چه کسی پنیر مرا خورده است؟
شاید احساس کنید کمی بحث پیچیده شده است. یک سهم را خریده‌اید، قیمت آن 3 برابر شده، اما 84 درصد سود کرده‌اید؟ دلیل این ماجرا چیست؟
فرض کنید الان 1 میلیون و 840 هزار تومان را در بانک بگذارم و سود ثابت بگیرم. بعد از 3 سال حدود 3 میلیون تومان در بانک دارم. اما دقت کنید که من امروز دارم از 1 میلیون تومانم می‌گذرم که در آینده به این سود برسم. پس اگر الان 1 میلیون تومان را در بورس بگذارم و بعد از سه سال، 3 برابر شود، مثل این است که الان 1.8 میلیون را در بانک گذاشته‌ام. اختلاف این عدد با مبلغ سرمایه‌گذاری، 800 هزار تومان است.
مثالی برای درک ارزش زمانی پول
برای این که موضوع روشن شود، بگذارید دو حالت را با هم مقایسه کنیم.
دو سهم به شما معرفی می‌کنم که هر دو هزار تومان هستند.
سهم اول، شمثال، این سهم پس از یک سال 3 برابر میشود.
سهم دوم، خسوال، این سهم پس از پنج سال، 4 برابر میشود.
کدام سهم را انتخاب میکنید؟ درست است که سود خسوال بیشتر به نظر می‌رسد. اما برای رسیدن به این پول باید 5 سال صبر کنید. پنج سال دیگر، 4 میلیون تومان شما چقدر ارزش دارد؟ اما اطمینان دارید که تورم 200 درصد نخواهد بود و در آن زمان، 3 میلیون قدرت خرید بیشتری نسبت به 1 میلیون امروز دارد. پس شمثال را انتخاب میکنید.
حالا اگر برای هر دو، سود تنزیل یافته را (با نرخ 17 درصد) محاسبه کنیم، دلیل انتخاب خود را متوجه خواهید شد.
سهم شمثال، طی یک سال 171 درصد سود تنزیل یافته محقق می‌کند.
خسوال طی پنج سال 136 درصد سود تنزیل یافته می‌دهد.
واضح است که 171 درصد از 136 درصد بهتر است.
پس انتخاب شمثال یک انتخاب منطقی است و شما را به سود بیشتری می‌رساند.
هزینه فرصت، یک هزینه واقعی
به سه نفر، نفری بیست میلیون تومان می‌دهیم و از آن‌ها میخواهیم در یک بازار سرمایه‌گذاری کنند. یک نفر سکه، یک نفر دلار و دیگری سهام.
بعد از مدتی عملکرد هر سه فرد را می‌سنجیم.
سکه: کسی که در سکه سرمایه‌گذاری کرده بود، توانسته 50 درصد سود بگیرد.
دلار: این فرد توانسته پول خود را به ریال 25 درصد افزایش دهد.
سهام: این شخص موفق شده 84 درصد سود بگیرد.
اگر سرمایه‌گذاری این افراد را به دلار تعدیل کنیم، وضعیت چطور میشود؟
سکه: به او هزار دلار داده بودیم، حالا دلار به 25 هزار تومان رسیده است. او به ریال، 30 میلیون تومان معادل 1200 دلار دارد. پس او 20 درصد سود دلاری کرده است.
دلار: این فرد هزار دلار داشت، الان هم هزار دلار دارد. پس او به دلار سودی نکرده است.
سهام: در پایان سرمایه‌گذاری، او 37 میلیون تومان دارد. یعنی 1472 دلار. پس او به دلار، توانسته 47.2 درصد سود کند.
از آنجایی که بازه زمانی سرمایه‌گذاری هر سه‌نفر یکی بوده، برای مقایسه به تنزیل نیاز نداریم.
چرا این محاسبات مهم است؟ در ابتدای سرمایه‌گذاری می‌توانستیم 20 میلیون تومان را بدهیم و یک گوشی آیفون جدید بخریم. در پایان سرمایه‌گذاری، به‌خاطر افزایش قیمت دلار، گوشی آیفون 25 میلیون تومان شده بود. کسی که به ریال 100% سود گرفته باشد، در این زمان نمی‌تواند 2 آیفون بخرد. پس نمی‌تواند مدعی شود که واقعا پولش دوبرابر شده است.
اما دقت کنید کسی که پولش را روی دلار یا سکه سرمایه‌گذاری کرده، در عمل زیان کرده است. چرا که می‌توانست سهام بخرد و سود خوبی ببرد. اما حالا این سود را از دست داده است. به این سود از دست رفته، هزینه فرصت می‌گویند.
بورس، مسابقه نیست
موضوع هزینه فرصت خیلی‌ها را گمراه می‌کند. مثلا شخصی که در بورس بیشتر از شاخص سود کرده، شاید به یک سهم خاص نگاه کند و بگوید اگر این سهم را خریده بودم، الان پولم 10 برابر شده بود. آیا با احتساب هزینه فرصت، این فرد زیان کرده است؟ خیر.
اثر سود و زیان مرکب در خرید و فروش سهام در بورس
ممکن است شما هم شنیده باشید که اگر به عنوان مثال به اندازه ی 100 میلیون تومان سهام یک شرکت را خریداری کرده و این سهم 10 روز پشت سر هم در صف فروش (یعنی منفی 5 درصد) و با پر کردن حجم مبنا معامله شود، سرمایه شما 50% کم شده و به 50 میلیون تومان می رسد و از اینجا پولتان باید 100% رشد کند (دو برابر شود) تا ضرر شما جبران شود که این امر مستلزم زمان بسیار بیشتری می باشد. در این مقاله میخواهیم با توجه به مفهوم سود و زیان مرکب به شما با محاسبات ریاضی نشان دهیم که این حرف یک باور غلط است.
اثر سود و زیان مرکب
مفهوم سود و زیان مرکب را با ادامه ی مثالی که در بالا بیان کردیم، پی می گیریم. اگر 100 میلیون تومان از یک سهم خریداری کنید و قیمت پایانی آن سهم، ده روز پشت سر هم منفی 5 درصد باشد، جدول زیر دارایی شما در این سهم را در این ده روز نشان می دهد:
| دارایی شما | 100 میلیون تومان |
| روز اول (بعد از یک منفی پنج درصد) | 95 میلیون تومان |
| روز دوم (بعد از دومین منفی پنج درصد) | 90 میلیون و 250 هزار تومان |
| روز سوم (بعد از سومین منفی پنج درصد) | 85 میلیون و 737 هزار تومان |
| روز چهارم (بعد از چهارمین منفی پنج درصد) | 81 میلیون و 450 هزار تومان |
| روز پنجم (بعد از پنجمین منفی پنج درصد) | 77 میلیون و 378 هزار تومان |
| روز ششم (بعد از ششمین منفی پنج درصد) | 73 میلیون و 509 هزار تومان |
| روز هفتم (بعد از هفتمین منفی پنج درصد) | 69 میلیون و 833 هزار تومان |
| روز هشتم (بعد از هشتمین منفی پنج درصد) | 66 میلیون و 342 هزار تومان |
| روز نهم (بعد از نهمین منفی پنج درصد) | 63 میلیون و 24 هزار تومان |
| روز دهم (بعد از دهمین منفی پنج درصد) | 59 میلیون و 873 هزار تومان |
این محاسبات نشان می دهد که بر خلاف تصور خیلی ها وقتی قیمت پایانی سهم شما ده روز پیاپی و در هر روز 5 درصد کم شود، 50 میلیون ضرر نمی کنید و دارایی شما 59 میلیون و 870 هزار تومان خواهد بود. یعنی این که شما در واقع تقریبا 40% ضرر کرده‌اید نه 50 درصد.
به این اثر، سود و زیان مرکب می‌گوییم. مفهوم سود و زیان مرکب را با نمودار زیر نشان می دهیم:
این نمودار به این معنی است که سود یا زیان مرکب بر روی مبلغ جدید اثر می کند، یعنی اگر 100 میلیون شما یکبار 5 درصد منفی بخورد و به 95 میلیون برسد، منفی 5 دوم روی 95 میلیون تومان اثر می گذارد نه بر روی سرمایه اولیه تان و این دفعه دیگر از پول شما 5 میلیون تومان کم نمی شود و به جای آن مبلغ 4 میلیون و 750 هزار تومان کسر می گردد و این رویه همینطور ادامه پیدا خواهد کرد.
با توجه به مطالب بیان شده، سود مرکب هم مثل زیان مرکب است و هربار روی مبلغ جدیدتان سود اضافه می شود.جدول جبران ضرر در بورس
به عنوان نمونه، در مثال مورد بررسی برای اینکه ضرر شما جبران شود، چند روز باید قیمت پایانی سهام شما مثبت 5 درصد باشد؟ جدول زیر پاسخ به این پرسش می باشد.
| دارایی شما | 59 میلیون و 873 هزار تومان |
| روز اول (بعد از یک مثبت پنج درصد) | 62 میلیون و 867 هزار تومان |
| روز دوم (بعد از دومین مثبت پنج درصد) | 66 میلیون و 10 هزار تومان |
| روز سوم (بعد از سومین مثبت پنج درصد) | 69 میلیون و 311 هزار تومان |
| روز چهارم (بعد از چهارمین مثبت پنج درصد) | 72 میلیون و 776 هزار تومان |
| روز پنجم (بعد از پنجمین مثبت پنج درصد) | 76 میلیون و 415 هزار تومان |
| روز ششم (بعد از ششمین مثبت پنج درصد) | 80 میلیون و 236 هزار تومان |
| روز هفتم (بعد از هفمین مثبت پنج درصد) | 84 میلیون و 248 هزار تومان |
| روز هشتم (بعد از هشتمین مثبت پنج درصد) | 88 میلیون و 460 هزار تومان |
| روز نهم (بعد از نه نهمین پنج درصد) | 62 میلیون و 883 هزار تومان |
| روز دهم (بعد از دهمین مثبت پنج درصد) | 97 میلیون و 527 هزار تومان |
| روز یازدهم (بعد از یازدهمین مثبت پنج درصد) | 102 میلیون و 404 هزار تومان |
این یعنی اگر به قیمت سهام شما یازده روز متوالی مثبت 5 درصد اضافه شود، ضرر شما جبران شده و کمی نیز وارد سود خواهید شد! درست است که از نظر درصدی، برای جبران یک زیان 40 درصدی، به 66 درصد رشد نیاز است، اما همانطور که مشاهده کردید،زمان جبران این ضرر تقریبا با زمان رسیدن به این زیان برابر می باشد.
پس محاسبات ما تا اینجا به شما نشان داد تصوری که در اول این مقاله داشتید اشتباه بوده است.
اکنون فرض کنید شما 100 میلیون تومان از یک سهم خریداری کرده و آن سهم 10 روز پشت سر هم 5% رشد کند. در این صورت چند درصد سود کرده‌ایم؟ بعد از این مثبت‌ها باید چند روز سهم در صف فروش معامله شود تا از سود خارج شویم؟
جدول زیر دارایی شما در این سهم را نشان می دهد:
| دارایی شما | 100 میلیون |
| روز اول (جدول جبران ضرر در بورس بعد از یک مثبت پنج درصد) | 105 میلیون |
| روز دوم (بعد از دومین مثبت پنج درصد) | 110 میلیون و 250 هزار تومان |
| روز سوم (بعد از سومین مثبت پنج درصد) | 115 میلیون و 762 هزار تومان |
| روز چهارم (بعد از چهارمین مثبت پنج درصد) | 121 میلیون و 550 هزار تومان |
| روز پنجم (بعد از پنجمین مثبت پنج درصد) | 127 میلیون و 628 هزار تومان |
| روز ششم (بعد از ششمین مثبت پنج درصد) | 134 میلیون و 9 هزار تومان |
| روز هفتم (بعد از هفمین مثبت پنج درصد) | 140 میلیون و 710 هزار تومان |
| روز هشتم (بعد از هشتمین مثبت پنج درصد) | 147 میلیون و 745 هزار تومان |
| روز نهم (بعد از نه نهمین پنج درصد) | 155 میلیون و 132 هزار تومان |
| روز دهم (بعد از دهمین مثبت پنج درصد) | 162 میلیون و 889 هزار تومان |
این یعنی بعد از این که سهمتان ده روز پشت سر هم 5% رشد کند، شما 62% در سود هستید. حال اجازه دهید حساب کنیم چند روز افت 5% نیاز است تا از سود خارج شوید:
| دارایی شما | 162 میلیون و 889 هزار تومان |
| روز اول (بعد از یک منفی پنج درصد) | 154 میلیون و 744 هزار تومان |
| روز دوم (بعد از دومین منفی پنج درصد) | 147 میلیون و 7 هزار تومان |
| روز سوم (بعد از سومین منفی پنج درصد) | 139 میلیون و 657 هزار تومان |
| روز چهارم (بعد از چهارمین منفی پنج درصد) | 132 میلیون و 674 هزار تومان |
| روز پنجم (بعد از پنجمین منفی پنج درصد) | 126 میلیون و 40 هزار تومان |
| روز ششم (بعد از ششمین منفی پنج درصد) | 119 میلیون و 738 هزار تومان |
| روز هفتم (بعد از هفتمین منفی پنج درصد) | 113 میلیون و 744 هزار تومان |
| روز هشتم (بعد از هشتمین منفی پنج درصد) | 108 میلیون و 64 هزار تومان |
| روز نهم (بعد از نهمین منفی پنج درصد) | 102 میلیون و 660 هزار تومان |
| روز دهم (بعد از دهمین منفی پنج درصد) | 97 میلیون و 527 هزار تومان |
پس هنگامی که شما در مقدار معینی سود یا زیان هستید و تعداد روزهای مشخصی برای رسیدن به آن سود یا زیان صرف شده باشد، برای جبران آن ضرر یا از دست رفتن سود، تقریبا زمانی یکسان (با درصد هایی مساوی) مورد نیاز است و این چیزی جز اثر سود و زیان مرکب نیست.
نتیجه گیری
بعد از این مقاله، می دانید سود و زیان مرکب چیست و چه تاثیری روی دارایی شما می گذارد. پس فریب کسانی که قصد ترساندن شما را از ضررهای بازار دارند، نخورید. البته این به این معنی نیست که استراتژی معاملاتی یا حد ضرر ها و حد سودهای خودتان را رها کنید؛ این مقاله برای این است که شما بدانید اگر وارد ضرر شدید، ضرر شما می تواند تقریبا در مدت زمانی مشابه جبران شود.
دیدگاه شما