اصطلاحات تخصصی بورس

“اولویت انجام معامله در تسویه وجوه به صورت قیمت سپس زمان ورود سفارش می باشد”

شرایط مثبت شدن شاخص بورس

یک تحلیلگر بازار سرمایه به بررسی وضعیت این بازار پرداخت و شروط لازم برای صعودی شدن این بازار را تشریح کرد.

یک تحلیلگر بازار سرمایه به بررسی وضعیت این بازار پرداخت و شروط لازم برای صعودی شدن این بازار را تشریح کرد.

روزبه شریعتی در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در شرایط پر ابهامی به سر میبرد، اظهار کرد: این بلاتکلیفی بازار باعث شده است روزهای بی رمقی را سپری کند. مثل همیشه حجم معاملات مهم‌ترین دماسنج بازار محسوب می‌شود. حجم معاملات طی این روزها اکثرا در اصطلاحات تخصصی بورس محدوده کم‌تر از ۳۰۰۰ میلیارد تومان است. بررسی ارزش معاملات نشان می‌دهد که حجم معاملات سه تا چهار هزار میلیارد تومان نشان از دوران رکود بازار است. حجم معاملات بین چهار تا شش هزار میلیارد تومان دوره متوسط رو به رونق بازار محسوب می‌شود. یعنی در این دوره پول در برخی صنایع پر قدرت می‌چرخد و بازار بی‌رمق نیست. زمانی که ارزش بازار بین پنج تا ۶ هزار میلیارد تومان است دوره رونق بازار محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: در چند سال گذشته به جز سال ۱۳۹۹ که یک دوره خاصی بود، در انتهای تابستان سال ۱۴۰۰ و در دوره کوتاهی در اردیبهشت سال جاری شاهد دوره رونق در بازار سرمایه نبودیم. به طور مثال در اردیبهشت سال جاری در کنار شرایط خوبی کامودیتی‌ها، بحث واگذاری بلوک خودروسازها مطرح بود و این موضوع در آن زمان هنوز انقدر پرابهام نبود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بازار سرمایه از نگاه بنیادی اصلاح خود را تمام کرده است، توضیح داد: زیرا P/E TTM بازار اکنون به زیر ۶ واحد رسیده است. عددی که در مرداد و بهمن ۱۳۹۷ تجربه کردیم. در چند سال گذشته که بازار در دوره‌هایی بسیار زیر ارزش بوده است، P/S TTM بازار یعنی نسبت قیمت به فروش شرکت‌ها در محدوده ۱.۴ واحد قرار داشته است که مجددا در همان دوره مرداد ۹۸ و بهمن ۹۷ آن را تجربه میکردیم.

وی در ادامه با اشاره به شرایط جهانی، اظهار کرد: از طرف دیگر اقتصاد دنیا به شدت بالا و پایین می‌شود و در شرایط مبهمی به سر میبرد. تورم آمریکا علی‌رغم پیش‌بینی‌ها با یک دهم مثبت اتفاق افتاد و این منجر می‌شود در جلسه پیش روی فدرال نرخ بهره به جای نیم درصد، ۷۵ صدم افزایش یابد و به ۳.۲۵ درصد برسد. با این اتفاق شاخص دلار مجدد تقویت شد و به کامودیتی‌ها فشار آورد. از طرف دیگر پول پاشی‌های اروپا برای جلوگیری از رکود منجر به این شده است که تقاضا در بحث انرژی افزایش یابد. از طرف دیگر چین به دلیل تورم پایین نرخ بهره را پایین نگه داشته است و این باعث شده است برخی صنایع به شرایط ایده آل برگردد. به طور کلی نمی‌توان شرایط جهان را پیش‌بینی کرد.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با تاکید بر اینکه شرایط اقتصادی داخل کشور با ابهاماتی مواجه است، عنوان کرد: مهم‌ترین ابهام بودجه کشور در سال آینده است. مشخص نیست که آیا قرار است نرخ خوراک مانند سال جاری سقف ۲۰ سنتی خود را داشته باشد یا خیر؟ نرخ گاز و برق چطور؟ وضعیت مالیات چگونه خواهد بود؟ اگر توافق صورت نگیرد و کسری بودجه شدید باشد، میزان انتشار اوراق تا چه حدی است؟

شریعتی ادامه داد: درحال حاضرنرخ بهره در سیستم بانکی به بالای ۲۳ درصد رسیده که این اتفاق منجر به رکود بازار شده است. از طرف دیگر نرخ دلار نیما به بالای ۲۷ هزار تومان رسیده که یک پالس مثبت برای شرکت‌های دلاری است، اما به دلیل ابهامات مذکور بازار در شرایط سختی به سر میبرد.

وی تاکید کرد: از نگاه تحلیل‌گران تکنیکالیست اگر شاخص کل بورس بتواند محدوده یک میلیون و ۴۳۰ واحد را پس بگیرد، همراه با گزارش‌های ۶ ماهه برخی صنایع و همچنین اگر پالس‌های مثبتی در راستای کاهش ابهامات به بازار داده شود، بازار میتواند شرایط بهتری پیدا کند.

بازار سهام به چه معناست؟

میخوام بدانیم بازار سهام به چه معناست؟ و با تمام اصطلاحات این حوزه آشنا شویم. در این مقاله که به چند بخش تقسیم شده است می توانید به طور کامل با اصطلاحات مهم بورس آشنا شوید. بخش های دیگر این مقاله را در پست های بعدی که در روزهای آتی در وبلاگ قرار می گیرد، بخوانید. شما همچنین می توانید در کلاس ها و دوره های آموزشی بورس داخلی که در آموزشگاه برگزار می شود نیز شرکت کنید. بار راشد همراه باشید.

در این مقاله می‌خوانیم:

• بازار سهام چیست؟
• شناخت بازار سهام.
• بازار سهام چگونه کار می‌کند؟
• عملکرد بازار سهام.
• قوانین و مقررات بازار سهام
• شرکت‌کنندگان در بازار سهام
• بازار سهام چگونه پول‌سازی می‌کند؟
• رقابت در بازار سهام
• نکات مهم درباره بازار سهام
• مثال‌هایی از بازار سهام

بازار سهام چیست؟

بازار سهام به مجموعه‌ای از بازارها و تبادلات گفته می‌شود که در آن خرید، فروش و واگذاری سهام از طرف شرکت‌های سهامی عام انجام می‌شود. این فعالیت‌های اقتصادی از طریق مرکز رسمی مبادلات و یا از طریق فعالیت‌های اقتصادی از مسیر مرکز رسمی مبادلات و یا در OTP که از قوانین مشخصی پیروی می‌کنند انجام می‌شود. ممکن است در برخی از مناطق بازارهای بسیار مختلفی وجود داشته باشند که انواع مختلفی از سهام اوراق بهادار را عرضه می‌کنند.

درعین‌حال که واژه‌های بازار سهام (stock market) و بازار بورس (stock exchange) می‌توانند به‌جای یکدیگر بکار روند، اما واژه بازار بورس به زیرمجموعه‌ای از یک واحد رسمی گفته می‌شود. اگر شخصی بگوید که در بازار سهام معامله‌ای را انجام داده است، به این معنا خواهد بود که او سهم‌ها را از یک و یا چند بازار سهام که بخشی از کل مجموعه این بازار هستند خریداری نموده است.

این بازار که عمدتاً بازار سهام نامیده می‌شود قبل از هر چیز با عنوان بازار معاملاتی سهام و یا دیگر اوراق بهادار شناخته می‌شود – مثل معامله اوراق بهادار (ETF)، اوراق بهادار شرکت و مشتقات سهام، وجوه رایج و اوراق قرضه که در بازار سهام معامله می‌شوند.

شناخت بازار سهام

ازآنجایی‌که امروزه همه مردم از این امکان برخوردارند که تمامی نیازهای خود را از طریق اینترنت و به‌صورت آنلاین پیگیری نمانید، برای خرید تک‌تک کالاهای موجود در بازار سایت‌های اختصاصی طراحی‌شده است. به‌عنوان‌مثال، مردم برای خرید برای خرید تزئینات مربوط به شب عید، بازدید از بازارهای محلی و خرید لوازم منزل سوار بر خودرو شده و به محل‌های فروش مایحتاج خود می‌روند اما در اینترنت، این بازارهای اختصاصی به‌عنوان پلتفرم‌هایی که خریداران و فروشندگان با یکدیگر وارد تعامل و معامله می‌شوند تعریف می‌گردد. ازآنجایی‌که تعداد شرکت‌کنندگان در بازار بورس بسیار بسیار زیاد است، خریدار از اینکه قیمت سهم موردنظر وی واقعی است اطمینان پیدا می‌کند. به‌عنوان‌مثال، اگر فقط یک نفر در شهر باشد که فروشنده وسایل تزئینی مربوط به شب عید است، او از این امکان برخوردار است که آزادانه قیمت‌ها را بالا ببرد و خریداران هم چون به هیچ فروشگاهی جز او دسترسی ندارند چاره ندارند جز اینکه فقط از همین فروشنده خرید کنند؛ اما اگر تعداد فروشندگان وسایل تزئینی در بازار عمومی بسیار زیاد باشد، آن‌ها مجبور خواهند شد که برای جلب مشتری با یکدیگر رقابت کنند و درنتیجه قیمت‌ها کاهش پیدا خواهد کرد. خریداران از قدرت انتخاب بسیار بیشتری برخوردار خواهند شد و کالاها را باقیمت پایین‌تر و قیمت مطلوب‌تر و شفاف‌تر و در بازاری که به آن اطمینان بیشتری دارند خریداری خواهند کرد. بعلاوه، با خرید آنلاین، خریداران امکان پیدا می‌کنند تا قیمت‌های پیشنهادشده از طرف فروشندگان مختلف را در پورتال‌های متعدد با یکدیگر مقایسه نمانید و در آخر بهترین قیمت را انتخاب نموده و وارد معامله شوند. به‌این‌ترتیب، فروشندگان آنلاین مجبور می‌شوند بهترین قیمت خرید را پیشنهاد بدهند.

بازار سهام دقیقاً چیزی شبیه مثال یادشده است که در آن انواع مختلفی از تبادلات تجاری تحت کنترل قرار دارند و در محیطی مدیریت‌شده و تحت امنیت انجام می‌گردند. ازآنجایی‌که بازار سهام صدها و هزاران شرکت‌کننده در بازار را گرد خود جمع می‌کند، صحت قیمت و شفافیت در معاملات در بالاترین حد خود اجرا می‌گردد. درحالی‌که در بازارهای سهام سنتی مدارک و اوراق بهادار به‌صورت کاغذی و دست‌نویس ارائه می‌شدند اما در دنیای مدرن امروز وجود کامپیوتر به ثبت الکترونیکی معاملات انجام‌شده کمک بسیار زیادی می‌کند.

با آشنایی اصطلاحات بورس به طور اصطلاحات تخصصی بورس تخصصی تر دنیای بورس را درک کنید

حرف از بورس که می شود اکثر ما یک اتاق انتظار شیشه ایی که خط های قرمز با حرف های نوشته شده روی آن افتاده است در ذهنمان تداعی می شود. قیافه آدم های خسته، منتظر با حس بالای استرس دومین تصویر ذهنیمان می باشد. بورس فراتر از این تصویرهای تکراری که در فیلم ها دیده ایم؛ است. دنیایی با نبض های منظم که حیاتش در شاخص ها با بالا و پایین رفتن اعداد خودش را نشان می دهد. با وام چی همراه شوید تا بیشتر در مورد بورس و مفاهیم بورسی بدانیم.

اصطلاحات بورس بازار اول بورس

اصطلاحات بورس را باید بدانیم تا وقتی وارد صفحه اصلی سایت بورس می شویم با عنوان هایی برخورد می کنیم که باید بدانیم چیست تا بتوانیم با آن کار کنیم. یکی از این عنوان ها بازار اول و بازار دوم بورس است. در تعریف بازار اول باید بگوییم بازاری که در آن اوراق بهادار شرکت‌ ها برای اولین بار عرضه و فروخته می‌شود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکت ‌ها به ‌طور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند که این کار در قالب پذیره‌ نویسی صورت می‌گیرد.

بازار دوم بورس

بعد از بازار اول،در اصطلاحات بورس بازار دوم بورس قرار دارد. اگر فردی که سهام شرکتی را در مرحله پذیره ‌نویسی خریداری کرده و حال قصد فروش این سهم به سایر سرمایه‌ گذاران بازار را دارد، باید به بازار ثانویه مراجعه کرده و اقدام به فروش سهم خود کند. پس می‌توان گفت که تمام معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند.

نعمت وجود بازار دوم یا ثانویه در بورس

وجود بازار ثانویه بسیار ضروری است زیرا که قابلیت نقد شوندگی و معامله مستمر اوراق را پدید می‌آورد و شرکت‌های بورس ترسی از سررسید قرارداد ندارند که فرضاً سرمایه‌ گذار در سرسید کل پولش را تقاضا کرده و به شرکت فشار وارد کند. به موهبت وجود بازار ثانویه، می‌تواند به ‌طور نامحدود با پول سرمایه‌گذاران فعالیت کرد.

کد بورس چیست؟

کد بورس اصطلاحات تخصصی بورس یک عدد است مانند کد ملی، برای هر شهروند ایرانی یا اتباع مجاز کشورهای خارجی صادر می شود. مجوز معامله در بازار بورس است. شرط لازم برای فعالیت در بازار بورس ایران، داشتن کد بورس است. شما باید به یکی از کارگزاری های بورس در ۳۱ استان کشور مراجعه و با پر کردن فرم درخواست کد بورس، کد را دریافت کنید که ۲۴ ساعت بیشتر زمان برای گرفتنش نیاز نیست.

تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟

شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت ‌هایی است که در بازار اول بورس پذیرش‌ شده‌اند. همچنین شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش‌شده‌اند. به طور کلی این دو بازار با توجه به توان و پتانسیل ارزش مادی دو دنیای متفاوت را به نمایش می گذارند.

شبکه کدال چیست؟

سامانه یکپارچه گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به نشانی codal.ir به ‌منظور مكانیزه كردن جمع‌ آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت‌ های ثبت‌ شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، طراحی ‌شده است.

صندوق سرمایه گذاری در بورس

در بورس صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد. این صندوق ها با توجه به موارد تشکیل دهنده ایی که دارند نام می گیرند. برای نمونه شما دو درصد سهام یک صندوق را می خرید. در این صندوق ۱۰۰ کیلو طلا، ۱۰ میلیارد تومان، سرمایه پولی، ۱۰ میلیارد تومان اوراق وجود دارد شما صاحب ۲ کیلو طلا،۲۰۰ میلیون تومان پول و سهامی به ارزش ۲۰۰ میلیون تومان هستید. این دارایی شما قابلیت تبدیل به پول یا طلا ندارد بلکه شما فقط می توانید از سود و عائدی آن بهره ببرید.

پرتفو در بورس چیست؟

تجربه داران بورس خرید تک سهامی را در بازار بورس توصیه نمی کنند. پرتفو راه حلی برای خریدی مطمئن تر است که سبدی از سهام های برای نمونه گروه غذایی، بیمه، بانکی، تجهیزاتی، سیمانی، دارویی، گردشگری، پتروشیمی، پالایشگاهی و شیمایی تقسیم بندی می شود و این گروه ها در طول سال، فرا خور تصمیمات سیاسی و اقتصادی دولت و لایحه بودجه و نوسانات ارزی، اول سالی و پایان سالی، دست خوش تغییرات می شوند. بنابراین برای حفظ ریسک متعادل سبد شما داشتن ترکیبی از این سهام را کارکشته های بورس الزامی (با طرح پرتفو) الزامی می دانند.

EPS در بورس چیست؟

یک سود تقریبی در اول سال مالی که به صورت محافظه کارانه از سمت شرکت صاحب سهام اعلام می شود که روی آینده قیمت سهام تاثیر بسیاری دارد.

DPS در بورس چیست؟

سود هر شرکت پس از کسر مالیات است که توسط شرکت ها به سهامداران پرداخت می شود یا برای توسعه شرکت در نظر گرفته می شود

اوراق اجاره و قرضه در بورس چیست؟

اوراق اجاره، اوراقی است که دارنده به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است. اما اوراق قرضه، اوراقی است که دارنده به موجب آن، شرکت انتشار دهنده تعهد دارد تا بهره سالانه به دارنده پرداخت کند.

دیده بان بورس

منظور از دیده بان بورس مشاهده هر لحظه معاملات، شاخص های خرید و فروش آن در یک روز می باشد. معاملات در بورس تا ریال آخر شفاف سازی می شود و دیده بان هم مسئول دسترسی به آمار ها و قیمت های خرید، فروش و واگذاری سهام می باشد.

تسویه معاملات در بورس | تسویه معاملات توسط چه مرجعی انجام میشود؟

بورس هم مثل هر سازمان دیگری از واژگان و مفهوم هایی مختص خود برخوردار است که بعضا افرادی که به صورت تخصصی به انجام معامله های خاص می پردازند، باید آن ها را بلد باشند که از این بین می توان به تسویه معاملات در بورس اشاره کرد. تسویه معاملات در بورس از جهان متفاوت حائز اهمیت است؛ به عنوان مثال اگر قصد انجام معامله در بورس کالا را داشته باشید، حتما باید بدانید تسویه معاملات چیست و همین طور با اینکه تسویه معاملات توسط چه مرجعی انجام میشود و اینکه اولویت انجام معاملات به چه صورتی میباشد آشنایی داشته باشید. در این مطلب قصد داریم همه چیز درباره تسویه معاملات در بورس و فرآیند انجام آن را به همراه تمامی نکات مهم در این خصوص بیان کنیم که قطعا کارایی بسیاری در انجام معاملات شما خواهد داشت، پس با کد بورسی همراه باشید.

تسویه معاملات در بورس

موفق شدن در هر بازار مالی به آشنایی با اصطلاحات تخصصی و تجربه های زیادی در آن بازار نیاز دارد. بورس ایران هم از این قافله مستثنی نیست. وقتی فعالیت خود را در بازار سرمایه شروع نمایید، هر روز با مفهوم ‌ها و واژگان تازه ‌ای مواجه می شوید. شاید این واژه ‌ها در ظاهر، سخت به نظر آیند، ولی زمانی که معنای آنها را درک کنید، می بینید که بعضا ساده ‌تر از چیزی هستند که به نظر می آمدند. تسویه معاملات یکی از همین مفهوم‌ های بسیار مهم است که در این مطلب به صورت جامع به آن خواهیم پرداخت.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

بازار بورس مثل دیگر زمینه های شغلی و سرمایه گذاری دارای قوانین و اصطلاحات خاصی است. تسویه معاملات بورس نیز یکی از این موارد به حساب می آید و لازم است که سرمایه گذاران قبل از ورود به این عرصه، اطلاعات کافی را در این خصوص داشته باشند. در یک تعریف خلاصه می توان گفت که تسویه معاملات در بورس ، جابجایی پول و اوراق بهادار میان خریدار و فروشنده در یک سیستم معاملاتی است، ولی این که تسویه معاملات بورس چیست و در چند روز انجام میشود را در ادامه مقاله خواهیم فهمید.

تسویه معاملات چیست؟

همان طور که می دانید، خرید و فروش سهام در بورس تهران توسط کارگزاری‌ ها صورت می پذیرد، لذا هر فرد برای انجام معامله باید اصطلاحات تخصصی بورس حساب مخصوصی در کارگزاری داشته باشد. هر معامله دو طرف مستقیم و غیر مستقیم دارد؛ طرف‌ های مستقیم همان خریدار و فروشنده سهام در یک نماد خاص محسوب می شوند که در ساعات معاملاتی بازار بورس اقدام به خرید یا فروش سهام می‌ نمایند.

طرف‌ های غیر مستقیم هم کارگزاری‌ هایی به حساب می آیند که اصطلاحات تخصصی بورس واسطه‌ معاملاتی بین خریداران و فروشندگان سهام یک نماد معین به حساب می آیند. بعد از انجام معامله، وجه خرید و فروش سهام مورد معامله بین کارگزاری خریدار و فروشنده جابجا می شود که به این کار تسویه معاملات بورس گفته می شود. به زبان ساده میتوان گفت که تسویه معاملات به معنی جابجایی پول و اوراق بهادار بین خریدار و فروشنده در یک سیستم معاملاتی می باشد.

“اولویت انجام معامله در تسویه وجوه به صورت قیمت سپس زمان ورود سفارش می باشد”

تعداد معاملات و کارگزاری‌ های موجود در بازار سرمایه بسیار زیاد هستند، لذا می بایست یک نهاد مرکزی واسطه بین کارگزاری‌ های وجود داشته باشد تا تسویه اصطلاحات تخصصی بورس اصطلاحات تخصصی بورس معاملات به سادگی صورت پذیرد. این نهاد مرکزی، شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه نام دارد. در حقیقت می توان گفت که شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، نقش اتاق پایاپای را بر عهده دارد و امین هر دو طرف معامله به حساب می آید.

لذا ساز و کار تسویه معاملات را می ‌توان به این صورت عنوان کرد که؛ بعد از انجام معامله بین خریدار و فروشنده، وجه خریدار از کارگزار خریدار وارد سیستم مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه شده و پس از آن وارد حساب کارگزار فروشنده خواهد شد. شخص فروشنده قادر است وجه حاصل از فروش سهام خود را حداقل پس از یک روز کاری پس از انجام معامله از کارگزاری خود درخواست کرده و پس از حداقل دو روز کاری از حساب خود برداشت کند. روند تسویه معاملات، دو روز کاری طول خواهد کشید، از همین روی برداشت وجه به وسیله فروشنده به دو روز زمان نیاز دارد.

حساب عملیاتی در تسویه معاملات چیست؟

در حقیقت حساب اصطلاحات تخصصی بورس عملیاتی همان حساب بانکی است که برای تسویه و بر طبق ضوابط و به واسطه اتاق پایاپای مورد استفاده و بهره گیری قرار می گیرد؛

• گواهینامه انجام معامله : سندی است که پس از قطعی شدن معامله به وسیله بورس صادر می شود و در آخر به اتاق پایاپای فرستاده خواهد شد.
• اعضا اتاق پایاپای : کارگزار یا همان معامله گر و یا هر شخص حقوقی دیگری است که بر اساس دستورالعمل های پذیرش اعضا در اتاق پایاپای به عنوان یکی از اعضای این اتاق پذیرفته می شود.

تسویه معاملات در بورس کالا چگونه است؟

در بورس کالای ایران اتاق پایاپای نقش حائز اهمیتی در فرآیند تسویه معاملات بر اصطلاحات تخصصی بورس عهده دارد. اهمیت اتاق پایاپای در پیش و پس از معاملات بر کسی پوشیده نیست. در فرآیند پیش از معامله، اتاق پایاپای وظیفه دارد فرآیندهای پیش عرضه را کنترل نماید و جهت عرضه کالاها، مستندات و تضامین لازم را حداکثر تا ساعت ۱۵:۳۰ روز کاری پیش از عرضه، دریافت و موافقت یا مخالفت خود را به بورس و کارگزار عرضه‌ کننده اعلام نماید.

فرآیند تسویه معاملات در بورس به چه صورت است؟

تسویه در اتاق پایاپای، فارغ از این که کدام نوع نقدی، سلف و نسیه باشد، بر اساس دستورالعمل تنها به دو صورت نقدی و اعتباری قابل انجام است. در تسویه نقدی، خریدار باید ظرف مهلت مقرر که حداکثر سه روز کاری است، وجه قرارداد را با احتساب کارمزد دو طرف به ‌حساب تسویه واریز کند، اما در تسویه اعتباری، خریدار باید سند تسویه اعتباری طبق فرمت شرکت تهیه کند و به همراه دیگر مدارک و مستندات به اتاق پایاپای ارائه دهد. باید در نظر داشت که این سند اعتباری حتما بایستی به تایید دو طرف معامله برسد.

شایان ذکر است که در این سند، فروشنده باید کتبی اعلام کند که وجه معامله را دریافت کرده است. مهلت تسویه، ۳ روز کاری بعد از انجام معامله است که زمان بندی انجام امور تسویه طی این مدت طبق مصوبه هیئت ‌مدیره بورس کالای ایران مشخص می شود. امروزه با توجه به این مصوبه، آخرین ساعت واریز وجه برای قراردادها، ساعت ۱۳ روز سوم است. در عین‌ حال تمامی فیش‌ های واریزی و مدارک قراردادها، پیش از ساعت ۱۵ هر روز باید از طریق سامانه به منظور تسویه به وسیله کارگزاری ذی‌ ربط به اتاق پایاپای فرستاده شود. حساب بانکی که برای تسویه طبق ضوابط توسط اتاق پایاپای استفاده می شود، حساب عملیاتی می باشد.

تضمین در تسویه معاملات و ارائه وثیقه

کنترل این اسناد و استاندارد محصولات و شرط لازم برای عرضه آن ها برعهده اتاق پایاپای است. طی کردن این پروسه برای عرضه کنندگان حساسیت زیادی دارد. عرضه کنندگان با تسویه تعهدات قبلی یا سپردن وجه نقد به اتاق پایاپای قادرند اطمینان و اعتماد آن ها را به دست آورند. پس از عرضه محصولات و معامله در تالار کالاها که به جریان افتاد قراردادهای جداگانه ای با جزای مشخص بر اساس قوانین و مقررات به اتاق پایاپای فرستاده خواهد شد.

جریمه تاخیر تسویه معاملات چقدر است؟

چنانچه قراردادها ظرف مهلت تسویه که ۳ روز کاری در نظر گرفته شده است تسویه نشوند، مشتری تا حداکثر ۷ روز تقویمی پس از مهلت تسویه، زمان دارد وجه موردنظر را پرداخت و تسویه نماید. البته به علت تاخیر در پرداخت وجه، باید به ازای هر روز تقویمی تاخیر، ۰٫۲۵ درصد ارزش معامله را به ‌عنوان جریمه پرداخت کند. این جریمه به ‌حساب فروشنده واریز خواهد شد، چنانچه وی اعلام کند که از دریافت جریمه انصراف داده، اتاق پایاپای تایید کرده و فرآیند تسویه صورت می پذیرد.

شرایط فسخ معامله چگونه است؟

چنانچه خریدار بعد از ۷ روز تقویمی نیز وجه موردنظر را تسویه نکند، معامله فسخ خواهد شد و لازم است ۵ درصد ارزش معامله را به ‌عنوان خسارت فسخ قرارداد به ‌اضافه کارمزد طرفین قرارداد، واریز کند. لازم به ذکر است که این مبلغ به ‌حساب عملیاتی واریز می شود. باید در نظر داشت که ملاک تسویه تنها پرداخت وجه به وسیله خریدار نیست، بلکه انتقال وجه و اخذ تایید نهایی به وسیله کارگزار از طریق سیستم کارگزاری به‌ منزله تسویه قرارداد تلقی خواهد شد.

تسویه معاملات سهام چند روز بعد از انجام معامله انجام می شود؟

فعالان بورس خوب می دانند که مبادلات بورسی از طریق کارگزاری ها امکان پذیر است و هر شخص بعد از طی مراحلی و دریافت کد بورسی حسابی را به کارگزاری معرفی می کند تا در صورت تمایل بعد از انجام مبادله پول را به آن حساب انتقال دهد که به اصطلاح به آن تسویه معاملات در بورس می گویند و اما این تسویه معاملات در بورس چه زمانی انجام می شود؟ پس در واقع این کارگزاری ها هستند که پل ارتباطی بین خریدار و فروشنده سهام در یک نماد خاص می باشند و همانطور که می دانید پس از انجام هر معامله بورسی یک مبلغی بین خریدار و فروشنده رد و بدل می گردد که در اصل به آن “سویه معاملات” می گویند.

کارگزاری ها به این دلیل ایجاد شده اند که تسویه مالی بین خریدار و فروشنده سهام آسان و با امنیت بالایی انجام شود و از آنجایی که حجم معاملاتی که طی یک روز در بازار بورس صورت می پذیرد، بسیار زیاد است حضور نهادی در این میان الزامی بود. نام این نهاد مرکزی “شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه” است که نقش اتاق پایاپای را در این میان ایفا می کند و مورد اعتماد طرفین معامله است.

به همین خاطر بعد از انجام یک مبادله بورسی مبلغ حاصل از معامله ابتدا از کارگزاری خریدار وارد سیستم مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه شده و بعد از آن وارد حساب کارگزاری فروشنده می شود. در جواب به این سوال که تسویه معاملات بورس چند روزه است می توان گفت؛ فروشنده سهام حداقل بعد از ۱ روز کاری می تواند مبلغ حاصل از معامله را از کارگزاری خود بخواهد و آن را به حساب بانکی متصل به پنل کاربری خود انتقال دهد به همین خاطر تسویه معاملاتی بورس حداقل ۲ روز کاری طول خواهد کشید.

چرا باید به زمان تسویه معاملات توجه داشته باشیم؟

• وقتی که بخواهید مبلغ حاصل از فروش را از حساب خود برداشت کنید.
• وقتی که قصد داشته باشید ابزارهای مالی یا اوراق بهادار را به یکدیگر تبدیل کنید، به عنوان مثال سهام به فروش برسانید و صندوق درآمد ثابت خریداری کنید.
• وقتی که قصد داشته باشید اعتبار معاملاتی که از کارگزاری دریافت کرده ‌اید را با فروش سهم، اوراق یا واحدهای صندوق های سرمایه گذاری تسویه نمایید.

فرآیند تحویل کالا چگونه است؟

بعد از اینکه قرارداد تسویه شد، فروشنده موظف است کالا را بر اساس زمان ‌بندی که در اطلاعیه عرضه مشخص ‌شده به خریدار تحویل دهد.

1. حداکثر زمان تحویل در قراردادهای نقدی و نسیه، حداکثر تا ۳ روز کاری پس از مهلت تسویه است. در صورت انجام تسویه با تاخیر، به میزان روزهای تأخیر به این مهلت اضافه خواهد شد.
2. در قراردادهای سلف با سررسید کم تر از ۳۰ روز، حداکثر تا ۵ روز تقویمی بعد از سررسید تحویل
3. در قراردادهای سلف با سررسید ۳۰ روز یا بیشتر، حداکثر تا ۱۵ روز تقویمی

نتیجه گیری و کلام پایانی

بعد از انجام معاملات، تسویه معاملات بین فروشنده و خریدار به وسیله کارگزار فروشنده و کارگزار خریدار توسط شركت سپرده ‌گذاری مركزی اوراق بهادار و تسویه وجوه صورت می پذیرد. شركت سپرده‌ گذاری مركزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان امین نقش اتاق پایاپای را ایفا می ‌کند. تسويه معاملات سه روز کاری بعد از انجام معامله انجام می شود. بنابراین در معاملات بازار سرمایه یک طرف معامله خریدار یا فروشنده و طرف دیگر معامله کارگزاری ها هستند، ولی تسویه معاملات توسط نهادی به نام شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه صورت می پذیرد و توسیه معاملات به ۲ روز کاری نیاز دارد.

شخص فروشنده می ‌تواند وجه حاصل از فروش سهام خود را حداقل پس از یک روز کاری پس از انجام معامله از کارگزاری خود درخواست کرده و پس از حداقل دو روز کاری از حساب خود برداشت نماید. روند تسویه معاملات، دو روز کاری طول می کشد، از همین روی برداشت وجه به وسیله فروشنده به دو روز زمان نیاز دارد. زمانی که در خواست تسویه را در پنل کارگزاری خود انجام می دهید باید این نکته را توجه داشته باشید که امکان دارد به خاطر تاخیر در عملیات بانکی، زمان واریز به حساب تا ۳ روز کاری نیز به طول بی انجامد.

اولویت انجام معاملات به چه صورتی میباشد؟ اولویت انجام معامله در تسویه وجوه به صورت قیمت سپس زمان ورود سفارش می باشد.

تسویه معاملات توسط چه مرجعی انجام میشود؟ پس از انجام معاملات، تسویه معاملات بین فروشنده و خریدار توسط کارگزار فروشنده و کارگزار خریدار از طریق شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه انجام می شود.

امیدوارم از این مقاله که به نحوه تسویه معاملات در بورس پرداختیم، نهایت استفاده را برده باشید.

همچنین اگر هر سوال یا ابهامی در مورد تسویه معاملات در بورس داشتید، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید تا پاسخ بدم.

اصطلاحات رایج بورسی که همه باید بدانند!

هر صنعت اصطلاحات ویژه خودش را دارد و بازار بورس هم از این قاعده مستثنا نیست. حتی می ‌توان گفت بورس و بازار سهام دارای پیچیده ‌ترین مفاهیم و اصطلاحات هستند.

هر سرمایه گذار در بورس باید با اصطلاحات رایج ایمن بازار آشنا باشد تا در وقت و زمانی مناسب از این اطلاعات استفاده کند. با آسمونی همراه باشید تا با چکیده ای از اصطلاحات کاربردی بورس ایران آشنا شوید.

شاخص کل:

این شاخص در بین سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه بسیار پرکاربرد می باشد و در واقع میزان بازدهی سرمایه گذاران در بورس را نشان می دهد. شاخص کل به معنای شاخص بازدهی، شاخص قیمت و یا شاخص نقدی می باشد که با نام TEDPIX نیز شناخته می شود. این همان موردی است که بار ها در اخبار های مختلف به عنوان شاخص بورس تهران به گوشتان خورده است. شاخص بورس تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، مورد محاسبه قرار می‌دهد.

اصطلاحات رایج بورس

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس:

دارایی های متنوع در بازار بورس صندوق های سرمایه گذاری را تشکیل می دهند که واحد های آن در طول روز در بازار معامله می شود. ساختار این صندوق ها شباهت بسیاری به صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارد که سهام آن در بازار بورس خرید و فروش می شود.

سرمایه گذاری شاخصی:

این صندوق بر اساس الگوی تعیین شده منابع خود را برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار سرمایه ‌گذاری می‌کند. در این صندوق زمانی که وجهی به واسطه ورود سرمایه‌ گذار جدید اضافه و یا به دلیل خروج سرمایه‌ گذار کم شود، خرید و فروش امکان‌ پذیر است که مزیت اصلی آن هزینه پایین و حذف ریسک مدیریت صندوق است.

اصطلاحات رایج بورس

سبد گردانی:

دارایی ها در اختیار خود شخص سرمایه گذار و به معنای چیدن صحیح دارایی ها در قالب یک سبد مشخص است. سبدگزدان میزان دقیق خرید و فروش را در این صندوق بررسی می کند.

تحلیل تکنیکال و بنیادی:

این مفهوم به معنای محاسبه ارزش ذاتی سهام است. مطالعه آمار های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم تمام معاملات جهت شناسایی الگو ها و روند هایی است که نشان ز حرکت اصطلاحات تخصصی بورس آینده یک سهم می دهد و به آن تحلیل تکنیکال می گویند.

اوراق بدهی:

اوراق بدهی اسناد و اوراق بهادری هستند که در فعالیت های بورسی بسیار مهم می باشند. براساس آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود که مبالغ مشخصی را در زمان‌ه ای خاص به دارنده پرداخت کند و در زمان مشخص سررسید را باز پرداخت نماید. اوراق بدهی در واقع اوراق قرض گرفته از دولت و شرکت، گواهی سپرده و نوعی ابزارهای بدهی است که بین دو نفر معامله می ‌شود.

پرتفوی:

این اصلاح به معنای سبد و دارایی های مالی است و در واقع ترکیبی مناسب از سهام و یا سایر دارایی ‌ها است که یک سرمایه ‌گذار آن را خریداری کرده است.

ارزش خالص دارایی:

این اصلاح به معنی ارزش همه دارایی‌ ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق بهادر با درآمد ثابت پس از کسر ارزش روز بدهی ها می باشد. این اصطلاح با نشان NAV شناخته می شود.

عرضه اولیه:

عرضه اولیه با نام IPO نیز شناخته می شود و به این معنا است که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین ‌بار به عموم مردم عرضه می‌شود. این کار معمولا توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند صورت می‌گیرد. شرکت‌ های بزرگ که به دنبال تبدیل شدن به سهام عادی هستند نیز عرضه عمومی اولیه انجام می‌ دهند.

بازار گاوی:

در بازار گاوی تقاضا زیاد است و عرضه به ندرت شکل می‌گیرد. سرمایه‌ گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دوره‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها در آن در حال افزایش است و از ویژگی‌های اصلی این بازار خوش‌ بینی، اعتماد سرمایه ‌گذاران و انتظار در ادامه روند افزایشی است. شروع این بازار در اصل نشان ‌دهنده گشایش اقتصادی است.

اصطلاحات رایج بورس

بازار خرسی:

بازار خرسی اصلاحی عجیب و غریب است که معمولا هم زمان با بازار گاوی اتفاق می افتد. در این بازار قیمت اوراق بهادر کاهش‌ یافته و خوش ‌بینی سرمایه‌ گذاران در بازار گاوی به بد بینی و ترس تبدیل می‌ شود. در این بازار جوی منفی حاکم می‌شود و رمقی برای سرمایه‌ گذاران باقی نمی‌ گذارد.

اصطلاحات رایج بورس

ارزش ذاتی:

این اصطلاح که یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی به حساب می‌آید به معنی ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی است که بر پایه بررسی تمام ابعاد کسب و کار از جمله صورت ‌های مالی، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سال‌های آینده و لحاظ دارایی‌های مشهود و نا مشهود است.

ضریب بتا:

ضریب بتا در اصطلاحات بورسی به معنی میزان نوسان آن سرمایه‌ گذاری نسبت به بازار است. اگر ضریب بتا کوچک ‌تر از یک باشد، آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار نوسان کمتری دارد و اگر بتا بیشتر از یک باشد، آن سرمایه‌ گذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری خواهد داشت. ضریب بتای بازار که شامل همه دارایی‌ های قابل سرمایه‌گ ذاری است باید برابر با یک باشد.

آربیتراژ:

این اصطلاح به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار اصطلاحات تخصصی بورس است و بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود را نشان می دهد. سود به دست آمده از آربیتراژ زمانی به دست می ‌آید که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف در دو قالب متفاوت عرضه شود اما قیمت‌ های یکسانی نداشته باشد. از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک پس از کسر هزینه انجام معامله است.

سهام شناور آزاد:

سهام شناور بخشی از یک شرکت است که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن سهام می‌شوند و قصد ندارند که با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت کنند. برای این کار باید ترکیب سهام داران بررسی شود و سهام داران اصطلاحات تخصصی بورس راهبردی را مشخص نمود.

اصطلاحات رایج بورس

سود هر سهم و سود پرداختی سهام:

این اصطلاح معنی سود خالص شرکت به ازای هر سهم است که EPS نامیده می‌شود و سود پرداختی سهام نیز به معنی DPS و بخشی از سود هر سهم در مجمع بین سهام داران است.

نماد:

نماد کد یا نام اختصاری شرکت ‌ها برای سهولت شناسایی و دسته ‌بندی آن‌ها است که در بورس به کار برده می‌شود. معمولا حرف اول در یک نماد نشان‌ دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم آن خلاصه ‌ای از نام شرکت است.

بازار خارج از بورس:

این اصطلاح به معنی OTC است و در بازار غیر متمرکز و بدون مکان فیزیکی می باشد که در آن معامله به طور مستقیم بین دو نفر صورت می‌گیرد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک:

این از مهم‌ترین اصطلاحات بورسی محسوب می شود که ساز و کارهای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی است که شرایط بازار را از نظر ریسک و بازده برای سرمایه ‌گذاران مختلف به ویژه برای سرمایه ‌گذاران مبتدی مساعدتر می ‌سازد.