ما معتقدیم نیروی انتظامی باید به وظایف اصلی خود از جمله احراز هویت افراد و تعویض پلاک عمل کند و صدور سند رسمی هم برعهده دفاتر اسناد رسمی باشد.
بازار نقدی (اسپات) چیست؟
معاملات اسپات یا نقدی (Spot) شامل خرید یا فروشِ مستقیم یک دارایی یا ابزار مالی (نظیر فارکس، رمزارز، سهام یا اوراق بهادار) میشود. تحویل دارایی اغلب بالافاصله اتفاق میافتد. معاملات نقدی در بازار نقدی اتفاق میافتد که میتواند صرافی محور یا به صورت فرابورس (به صورت مستقیم بین معامله گران) انجام گیرد. زمانی که درحال معامله در بازار نقدی هستید، فقط میتوانید از داراییهای خودتان استفاده کنید (هیچگونه اهرم یا ودیعهای در کار نیست).
صرافیهای متمرکز برای بازار نقدی چیزهایی نظیر انطباق با قانون، امنیت، متولی بودن و فاکتورهای دیگر را برای راحتتر کردن انجام معامله مدیریت میکنند. صرافیها در قبال آن کارمزد تراکنشات را دریافت میکنند. صرافیهای غیرمتمرکز خدمات مشابهای را از طریق قراردادهایِ هوشمند بلاک چین عرضه میکنند.
مقدمه
معاملات نقدی (Spot trading) یک راه ساده برای سرمایه گذاری و معامله عرضه میکند. اولین تجربهی شما درخصوص سرمایه گذاریِ رمزارزی به احتمال زیاد مربوط به یک تراکنش اسپات در بازار اسپات یا نقدی خواهد بود؛ به عنوان مثال میتوان به خرید BNB در قیمت بازار و هادل کردن آن اشاره کرد.
بازارهای نقدی (Spot markets) در میان چندین گروه از داراییها از جمله رمزارزها، سهام، کالا، فارکس و اوراق بهادار وجود دارد. احتمالاً با بازار و معاملات نقدی بیشتر از آنچه فکر میکنید، آشنایی دارید. برخی از معروفترین بازارها (نظیر نزدک (NASDAQ) و بورس نیویورک) جزء بازارهای نقدی هستند.
بازار دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ نقدی (Spot market) چیست؟
بازار نقدی یک بازار مالی است که برای همه دردسترس است و داراییها بالافاصله معامله میشوند. خریدار با استفاده از پول بیشتوانه یا یک وسیلهی مبادله یک دارایی را از فروشنده میخرد. تحویل دارایی اغلب بالافاصله است اما به نوع چیزی که معامله شده است نیز بستگی دارد. به دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ بازارهای نقدی بازار نقطهای نیز گفته میشود چراکه تریدرها پول را پیشاپیش پرداخت میکنند. بازرهای اسپات در شکلهای مختلفی وجود دارند و اشخاص ثالث در آن (همان صرافیها) انجاممعاملات را تسهیل میکنند. همچنین میتوانید مستقیماً با سایر تریدرها در معاملات فرابورس (OTC trade) به معامله بپردازید. در ادامه به بررسی عمیق این دو مورد خواهیم پرداخت.
معاملهی نقدی (spot trading) چیست؟
معامله گران نقدی سعی میکنند که به وسیلهی خرید دارایی و انتظار برای افزایش ارزش آن سود کنند. آنهای میتوانند دارایی خود را بعداً یعنی زمانی که قیمتش افزایش یافت، بفروشند تا سود کنند. البته تریدرها میتوانند به صورت برعکس نیز عمل کنند. این فرآیند شامل فروش داراییهای مالی و خرید داراییهای بیشتر بعد از اینکه قیمتها کاهش یافت میشود.
به قیمتِ بازارِ کنونیِ یک دارایی قیمت اسپات یا نقدی گفته میشود. با استفاده از سفارش بازار در یک صرافی میتوانید یک کالا را بالافاصله در بهترین قیمت اسپاتِ موجود بفروشید یا بخرید. اما هیچگونه تضمینی وجود ندارد که قیمت بازار در زمان اجرا شدن سفارشات تغییری نکند. شاید هم برای برآورده کردن سفارشتان در قیمت مدنظر به اندازهی کافی حجم معاملاتی وجود نداشته باشد. به عنوان مثال چنانچه سفارش ۱۰ ETH در قیمت اسپات باشد ولی فقط ۳ تا موجود باشد، باید باقی سفارشتان را با ETH در یک قیمت متفاوت پر کنید.
قیمتهای اسپات بیوقفه بروزرسانی میشوند و مطابق با تطابق سفارشات تغییر میکند. معاملات اسپاتِ فرابورس عملکرد متفاوتی دارد. شما میتوانید یک قیمت و مقدار ثابت را مستقیماً بدون دفتر ثبت سفارش از طریق یک شخص دیگر ثبت کنید.
برحسب نوع دارایی تحویل فوری است یا در T+2 روز انجام میگیرد. T+2 تاریخ معامله به علاوهی دو روز کاری است. به شکل سنتی نیاز است که سهام به شکل اسنادِ ملموس منتقل شوند. بازار تبادل ارزهای خارجی نیز در گذشته ارزها را از طریق پول نقد یا سپرده منتقل میکرد. اکنون با وجود سیستمهای دیجیتالی شده تحویل بالافاله انجام میگیرد. اما بازارهای رمزارز به صورت ۲۴ ساعته ۷ روز هفته کار میکند و امکان معالمهی فوری را مهیا میکند. اما تحویل در معاملات شخص به شخص یا فرابورس ممکن است که بیشتر طول بکشد.
صرافیها در مقابل فرابورس (OTC)
معاملات نقدی یا اسپات فقط به یک مکان محدود نشده است. درحالی که اکثر افراد معاملات اسپات را در صرافیها انجام میدهند، شما میتوانید مستقیماً با سایر افراد بدون نیاز به شخص ثالث معامله کنید. همانطور که پیشتر نیز اشاره شد به این نوع از خرید و فروش، معاملات فرابورس (OTC) گفته میشود. هرکدام از بازارهای اسپات تفاوتهای خودش را دارد.
صرافیها متمرکز
صرافیها به دو نوع تقسیم میشوند: متمرکز و غیرمتمرکز. یک صرافی متمرکز معاملهی داراییهایی نظیرِ رمزارز، کالا و فارکس را برعهده دارد. صرافی به عنوان یک واسط برای شرکت کنندگان در بازار و یک متولی برای داراییهای معامله شده عمل میکند. برای استفاده از یک صرافی متمرکز باید حسابتان را با پول یا رمزارزی که میخواهید معامله کنید، پر کنید.
یک صرافی متمرکز جدی باید از انجام گرفتنِ بدون دردسر معاملات اطمینان حاصل کند. سایر مسئولیتهای آن عبارت هستند از تطابق با مقررات، KYC (احراز هویت)، قیمت گذاری منصفانه، امنیت و محافظت از مشتری. صرافی دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ درعوض کارمزدِ تراکنشات، پذیرش ارزهای جدید و سایر فعالیتهای معاملاتی را دریافت میکند. صرافیها به خاطر این مسئله تا زمانی که به اندازهی کافی کاربر و حجم معاملاتی دارند، هم میتوانند در بازار خرسی و هم در بازار گاوی سود کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز
یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) نوع دیگری از صرافیهاست که عمدتاً در دنیای رمزارزها دیده میشود. خدمات اصلی یک DEX مشابه با صرافی متمرکز است. اما صرافیهای غیرمتمرکز سفارشات خرید و فروش را با استفاده از فناوری بلاک چین تطابق میدهند. کاربران DEX در اکثر موارد نیازی به باز کردن حساب ندارند و میتوانند مستقیم بدون نیاز به انتقال داراییهایشان به صرافی با یکدیگر به معامله بپردازند.
معامله به صورت مستقیم از کیف پول کاربران از طریق قراردادهای هوشمند اتفاق میافتد. اینها بخشهای خود اجرا از یک کد در بلاک چین هستند. بسیاری از کاربران ترجیح میدهند تا از یک DEX استفاده کنند چراکه در مقایسه با یک صرافی استاندارد از حریم شخصی و آزادی بیشتری برخوردار خواهند بود. اما این مسئله معایب خود را نیز دارد. به عنوان مثال نبود KYC و پشتیبانیِ مشتریان میتواند زمانی که به گرفتار مسئلهای شدید، به یک مشکل بدل شود.
برخی از صرافیهای غیرمتمرکز نظیر Binance DEX از مدل دفتر ثبت سفارشات استفاده میکنند. یکی از توسعههای اخیر استفاده از مدل بازارساز خودکار (Automated Market Maker) در صرافیهایی نظیر Pancake Swap و Uniswap است. بازارسازهای خودکار نیز از قراردادهای هوشمند استفاده میکنند اما از یک مدل متفاوت برای تعیین قیمت استفاده میکنند. خریداران از سرمایهی موجود در یک استخر نقدینگی برای مبادلهی توکنهایشان استفاده میکنند. فراهم کنندگان نقدینگی یعنی کسانی که سرمایهی استخر را فراهم میکنند از تمام کاربرانی که از استخر استفاه میکنند، کارمزد دریافت میکنند.
فرابورس (Over-the-counter)
در طرف دیگر معاملات فرابورس را داریم که گاهاً به آن معاملات خارج از صرافی نیز گفته میشود. سهام و داراییهای مالی به صورت مستقیم بین کارگزاران، معامله گران و دلالان معامله میشود. معالمهی نقدی در بازار فرابورس از چندین روش ارتباط برای سازماندهی معاملات استفاده میکند که تلفن و پیامهای فوری دو نمونه از آنهاست.
معاملات فرابورس به سبب عدم نیاز به دفتر ثبت سفارشات از یکسری مزایا برخوردار است. چنانچه در حال معاملهی یک دارایی با نقدینگی دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ کم هستید، یک سفارش بزرگ ممکن است که باعث لغزش شود. صرافی اغلب نمیتواند سفارش شما را در قیمت مدنظرتان کامل پر کند، بنابراین باید برای پر کردن سفارش باید قیمت بالاتری پرداخت نمایید. تریدرهای بزرگ فرابورس به همین دلیل اغلب قیمتهای بهتری دریافت میکنند.
توجه داشته باشید که وقتی سفارشات بسیار بزرگ است، حتی داراییهای نقدی نظیر بیت کوین نیز ممکن است که دچار لغزش شوند. بنابراین سفارشات بزرگ بیت کوین نیز میتوانند از معاملات فرابورس سود ببرند.
بازار نقدی چه تفاوتی با بازار آتی دارد؟
در بالا گفتیم که در بازار نقدی معاملات آنی با تحویل تقریباً بالافاصه اتفاق میافتد. از طرف دیگر بازار آتی یا فیوچرز قراردادهایی دارد که برای یک تاریخ در آینده پرداخت شدهاند. یک خریدار و فروشنده توافق میکنند که مقدار مشخصی کالا را در یک قیمت معین در آینده معامله کنند. زمانی که قرارداد در تاریخ مورد توافق سررسید، خریدار و فروشنده معمولاً به جای تحویل دارایی دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ به تسویه نقدی دست خواهند یافت.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آتی، مقالهی «قرارداد فیوچرز و فوروارد چیست؟» را بررسی کنید.
تفاوت معاملات اسپات و معاملات مارجین در چیست؟
معاملات مارجین در برخی از بازارهای اسپات وجود دارد اما با معاملات اسپات تفاوت دارد. همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، معاملات اسپات نیازمند این است که شما بالافاصله دارایی را کاملاً بخرید و تحویل بگیرید. معاملات مارجین برخلاف آن به شما اجازه میدهد که از یک شخص ثالث سرمایه به همراه بهرهی آن قرض بگیرید که در این حالت میتوانید وارد معاملههای بزرگتر شوید. قرض گرفتن باعث میشود که تریدرِ مارجین پتانسیل دریافت سود بیشتر را داشته باشد. اما از طرف دیگر احتمال ضرر نیز بیشتر میشود لذا باید احتیاط کنید که کل سرمایهی اولیهی خود را از دست ندهید.
مزایا و معایب بازارهای نقدی (اسپات)
هرنوع از معامله و استراتژی که به آن برمیخورید، مزایا و معایب خود را دارد. درک اینها به شما کمک میکند تا خطرات را کاهش دهید و با اطمینان بیشتر به معامله بپردازید. معاملهی اسپات یکی از سادهترین انواع معامله است اما همچنان نقط قوت و ضعف خود را دارد.
مزایای بازارهای نقدی
- قیمتها شفاف هستند و فقط به عرضه و تقاضا در بازار بستگی دارند. این جنبه با بازار آتی که اغلب چندین قیمت ارجاعی دارند، در تضاد است. به عنوان مثال قیمت لحظهای در بازار آتیِ بایننس به اطلاعاتی نظیر نرخ سرمایه گذاری، شاخص قیمت و میانگین متحرک بستگی دارد. قیمت لحظهای در برخی از بازارهای سنتی ممکن است که تحت تاثیر نرخ بهره نیز قرار بگیرد.
- مشارکت در اسپات تریدینگ به دلیل خطرات، پاداش و قوانین سادهاش آسان است. وقتی که با BNB به ارزش ۵۰۰ دلار در بازار نقدی سرمایه گذاری میکنید، میتوانید با قیمت کنونی و ورودتان به سادگی ریسک را محاسبه کنید.
- میتوانید تنظیم و فراموش کنید. در معاملات اسپات برخلاف معاملات مارجین و مشتقات نیازی نیست که نگران خطر نقدشوندگی یا اخطار کاهش سرمایه باشید. میتوانید در هر زمان که خواستید به معامله وارد و یا از آن خارج شوید. نیازی هم نیست که به صورت پیوسته سرمایهی خود را بررسی کنید مگر اینکه بخواهید معاملات کوتاه مدت انجام دهید.
معایب بازارهای نقدی
برحسب چیزی که درحال معاملهی آن هستید، بازارهای اسپات ممکن است که شما را با دارایی که نگه داشتن آن نامناسب است، ول کند. کالاهای تجاری احتمالاً بهترین مثال است. چنانچه از طریق این بازار روغن خام بخرید، باید کالا را به صورت واقعی دریافت کنید. نگه داشتن رمزارزها مسئولیت امن نگه داشتن آنها را برایتان به همراه دارد. شما همچنان میتوانید به وسیلهی مبادلهی مشتقات آتی در معرض این داراییها قرار گیرید اما با پول نقد تسویه حساب صورت گیرد.
دشاتن ثبات با وجود برخی از داراییها، افراد و شرکتهای مشخص باارزش است. به عنوان مثال یک شرکت میخواهد فراتر از نیازهایش عمل کند و به ارزهای خارجی در بازار فارکس دسترسی داشته باشد. چنانچه به بازار اسپات دسترسی داشته باشند، هزینهها و درامد بسیار بیثبات خواهد بود.
سودهای احتمالی در بازار نقدی بسیار کمتر از معاملات آتی یا مارجین است. شما میتوانید مقدار مشابهی از سرمایه را برای معاملهی پوزیشنهای بزرگتر اهرم کنید.
کلام آخر
معاملات نقدی در بازارهای نقدی یکی از رایجترین راهها برای معامله به ویژه برای تازه واردها است. اگرچه بسیار ساده است، بهتر است که درخصوص مزایا، معایب و استراتژیهای احتمالی آن دانش لازم را کسب نمایید. شما باید در کنار اصول اولیه ترکیب دانشتان با تحلیلهای تکنیکال، فاندامنتال و احساسی را درنظر بگیرید.
حذف ثبت سند خودرو در دفترخانه ها
چندی است که میان پلیس و سازمان ثبت اسناد بر سر حذف ثبت سند خودرو در دفترخانه ها اختلاف وجود داشت.
حال خبرها حاکی از آن است که قانون حذف ثبت سند خودرو کلید خورده است و در صورت تصویب پیشنهاد وزارت کشور، اجبار به ثبت معاملات خودرو در دفاتر اسناد رسمی حذف خواهد شد، اما مزیتهای این اقدام چیست و قوه قضاییه نسبت به آن چه موضعی دارد؟
10 سال پس از شروع اختلاف جنجالی پلیس و سازمان ثبت اسناد کشور بر سر انتقال خودرو با برگ سبز یا سند دفاتر رسمی، حالا دولت وارد ماجرا شده است تا شاید با حل این اختلاف، هم وقت مردم برای تنظیم دو سند در یک معامله تلف نشود و هم هزینه مضاعف این کار از روی دوش خریدار و فروشنده خودرو برداشته شود.
2 برداشت مختلف از یک ماده قانونی
در ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی که دیماه 89 به تصویب رسید و محل اختلاف است، آمده:
« نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام میشود، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیینشده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمهها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند».
طبق همین ماده قانونی بود که سردار «حسین اشتری» فرمانده ناجا در شهریورماه سال 95 تاکید کرد:
«قانون، اجازه انتقال مالکیت خودرو را با صدور برگه سبز به ناجا داده است البته مانعی برای نقل و انتقال خودرو با مراجعه به دفاتر ثبت اسناد وجود ندارد».
اما در آن سوی ماجرا، رئیس وقت قوه قضاییه در اسفندماه همان سال، بخشنامهای ابلاغ و اعلام کرد:
«از آنجا که خودرو جزو اموال شاخص است که به وفور موضوع جرایم و دعاوی قرار میگیرد، لذا مقرر میگردد واحدهای قضایی و ادارات اجرای ثبت، اسناد معاملات خودرو را که در دفاتر اسناد رسمی ثبت گردیده، به عنوان ملاک قانونی تشخیص مالکیت مورد توجه قرار داده و از اعتبار بخشیدن و اتکا به مدارک مربوط به تعویض پلاک پرهیز کنند».
سرانجام این اختلاف نظر چیزی جز شک و تردید و سردرگمی مردم در خرید و فروش خودرو نبوده است.
وزارت کشور برای حذف ثبت سند خودرو در دفترخانه ها دست به کار شد
اما حالا وزارت کشور لایحه اصلاح ماده 29 را به دولت پیشنهاد کرده است که طبق آن، مسئولیت صدور سند رسمی برعهده پلیس راهنمایی و رانندگی خواهد بود. پایگاه اطلاعرسانی دفتر هیئت دولت، دلایل و اهمیت این لایحه اصلاحی را هم مطرح کرده است:
*مطابق قانون اساسی، حاکمیت موظف به ایجاد نظام اداری صحیح و حذف تشکیلات غیرضرور است. بر همین اساس، تنظیم دو سند برای معامله اموال منقولی مانند خودرو (توسط پلیس راهور و دفاتر ثبت اسناد رسمی) برخلاف منطق حاکم بر اعتبار اسناد رسمی است.
*شرایط موجود، تحمیل هزینه مضاعف، اتلاف وقت، افزایش ترددهای غیرضرور و به مخاطره انداختن امنیت روانی شهروندان را به همراه دارد.
*طبق قانون مدنی، سند رسمی، منحصر به اسناد صادره در دفاتر اسناد رسمی نمیشود، بنابراین اسناد پلیس نیز به عنوان سند رسمی در فرایند انتقال خودروهای نوشماره از اولین مالک قابل اعتبار است.
نظر معاون قوه قضاییه درخصوص حذف ثبت سند خودرو در دفترخانه ها چه میگوید؟
اما قوه قضاییه، که یک سوی این اختلاف 10 ساله است، همچنان بر رویکرد قبلی خود تاکید دارد. «ذبیحا… خداییان» معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور میگوید:
برگ سبز خودرو چیزی مشابه قولنامهای است که در بنگاهها ارائه میشود و جایگاه ثبتی رسمی ندارد. نداشتن سند ثبتی، مشکلات حقوقی متعددی ایجاد کرده و فقط در 11 ماه امسال، بیش از 70 هزار پرونده قضایی در اینباره تشکیل شده است.
ما معتقدیم نیروی انتظامی باید به وظایف اصلی خود از جمله احراز هویت افراد و تعویض پلاک عمل کند و صدور سند رسمی هم برعهده دفاتر اسناد رسمی باشد.
هزینه ثبت سند در صورت حذف ثبت سند خودرو در دفترخانه ها
اما یک موضوع مهم، مبالغ بالایی است که به هنگام انتقال مالکیت خودرو دریافت میشود. آنطور که مسئولان سازمان ثبت اعلام کردهاند، این مبالغ توسط سازمان امور مالیاتی تعیین میشود و دفاتر در آن ذینفع نیستند؛
اما در نقطه مقابل این اظهارنظر، صحبتهای سردار «هادیانفر» رئیس پلیس راهور ناجا وجود دارد که پیش از این گفته بود:
«نقل و انتقال خودرو با سند راهور چیزی حدود ۲۰۰ هزار تومان میشود، اما اگر بعضیها علاقه دارند به دفترخانهها مراجعه کنند و سند دفترخانهای که حدوداً سه میلیون تومان میشود بگیرند جای خود دارد؛ ولی این به آن معنا نیست که سند پلیس اعتبار کمتری داشته باشد».
این اظهارنظر رسمی، اختلاف فاحش هزینه انتقال مالکیت خودرو را شفاف میکند اما چیزی که شفاف نیست، این است که آیا در اصلاح قانون، قرار است آن هزینه حذف شود؟
خداییان دراینباره میگوید:
«این تصور غلط است که فکر کنیم اگر معاملات با برگ سبز کفایت کند، مالیات مصوب حذف میشود، بلکه نیروی انتظامی هم باید در انجام معاملات، مالیات را دریافت کند».
حالا باید منتظر شفاف شدن جزئیات این لایحه و تصویب آن ماند، اما در هر صورت نمیتوان گام مثبت دولت را برای حذف یک کار موازی و جلوگیری از سردرگمی مردم نادیده گرفت.
معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور : قطعا همه تابع قانون خواهیم بود
خداییان در پاسخ به این استدلال که، «اصلاح قانون میتواند میزان مراجعات و سردرگمی مردم را کاهش دهد»، نیز میگوید که طبق قانون موجود هم اگر نیروی انتظامی همکاری لازم را داشت میتوانستیم دفاتر ثبت اسناد را در مراکز تعویض پلاک فعال کنیم.
علاوه بر آن اگر هدف از تغییر قانون، کاهش رفت و آمدهای مردمی است، میشود کارها را به صورت سیستمی انجام داد. البته وی در جمعبندی حرفهایش میگوید: قطعا در صورتی که این لایحه به تصویب مجلس برسد، برای همه لازمالاجرا خواهد بود.
دفتر ثبت معاملاتی چیست؟
ارائه تمامی خدمات پذیرش، مشاوره و معامله
بورس کالا و انرژی
ارائه تمامی خدمات پذیرش، مشاوره و معامله
بورس کالا
کارگزاری فارابی با ارائه خدمات متنوع، یکی از برترین کارگزاران فعال در بورس کالای ایران است. فارابی براساس رتبهبندی کارگزاران توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، همواره حائز ردههای اول در میان کارگزاریهای رتبه «الف» است. تعهد در انجام سفارشات، ارائه بهترین خدمات مشاوره به مشتریان و همچنین سرعت و دقت در اجرای سفارشات از اصول اولیه فارابی در تعامل با مشتریان است.
بورس انرژی
شرکت بورس انرژی ایران با هدف ساماندهی، پذیرش، نظارت و تسهیل انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حاملهای انرژی در سال 1391 آغاز بهکار کرد. کارگزاری فارابی نیز بهعنوان کارگزار رتبه «الف» فعال در بازار سرمایه ایران و یکی از کارگزاران پیشرو در بازار بورس انرژی کشور، تمامی خدمات مورد نیاز فعالان بورس انرژی را ارائه میکند.
بازار آتی
اکثر شرکتهایی که در رابطه با ساخت، تولید یا ارائه خدمات فعالیت میکنند، در زمینه پیشبینی قیمتهای کالا نیاز به مشاورههای تخصصی دارند؛ بنابراین منطقی است که اقدام به پوشش ریسک ناشی از نوسان قیمتها کنند. یکی از روشهای پوشش ریسک استفاده از قراردادهای آتی است که در سالهای اخیر اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. کارگزاری فارابی نیز خدمات متنوع و کاملی را در بازار آتی به متقاضیان ارائه میدهد. در حال حاضر قراردادهایی مثل زیره، زعفران و پسته بازار آتی ایران مورد معامله قرار میگیرند.
دفتر ثبت معاملاتی چیست؟
با نگاهی گذرا به ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک کشور در نظر اول چنین تلقی می شود که دولت فقط کسی را مالک خواهد شناخت که ملک او در دفتر املاک به ثبت رسیده باشد.[1] علی الظاهر معنای مخالف آن این خواهد بود که دولت کسی را که ملکش در دفتر املاک به ثبت نرسیده است مالک نمی شناسد و مالک کسی است که حتما سند مالکیت از ادارت ثبت اسناد و املاک کشور اخذ کرده باشد.
[1] ـ «ماده 22- همینکه ملکی مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید دولت فقط کسی را که ملک باسم او ثبت شده و یا کسی را که ملک مزبور باو منتقل گردیده و این انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده یا اینکه ملک مزبور ازمالک رسمی ارثاً باو رسیده باشد مالک خواهد شناخت.درمورد ارث هم ملک وقتی در دفتر املاک باسم وراث ثبت می شود که وارثت و انحصار آنها محرز و در سهم الارث بین آنها توافق بوده و یا در صورت اختلاف حکم نهایی در آن باب صادر شده باشد.
تبصره-حکم نهایی عبارت از حکمی است که به واسطه طی مراحل قانونی و یا واسطه انقضاء مدت اعتراض و استیناف و تمیز دعوائی که حکم در آن موضوع صادر شده از دعاوی مختومه محسوب شود.»
اما با این تلقی مالکیت اثر اجرای ماده 47 همان قانون چه خواهد شد؟ یعنی آیا اصحاب املاک ثبت نشده که عقود و معاملات راجعه به ملک خود را به موجب سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت نموده اند مالک شناخته نمی شوند و آیا در تنظیم اسناد رسمی انتقال مالکیت صورت نگرفته است؟ به عبارتی آیا دولت صاحبان املاک در گردش ثبتی را مالک نمی داند؟ و اگر این افراد مالک نیستند پس در نزد قانونگذار چه سمتی دارند؟
به نظر نویسنده برای حل این موضوع و پاسخ به آن سوالات بهترین راه ، بررسی ادوار قانون گذاری ثبت اسناد و املاک کشور می باشد تا بدین طریق بتوان از قصد و نیت قانونگذار در خصوص چنین انشایی مطلع شد.
از سال 1290 تا سال 1310 قانونگذار ایران در تصویب قوانین متعدد دو مقوله بسیار مهم را از هم جدا و منفک نموده است یکی ثبت املاک است و دیگری ثبت اسناد.
ثبت املاک از این بابت دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ برای حاکمیتها حائز اهمیت بوده که از این راه بتوانند با شناسائی املاک اولا به هدف اولیه خود یعنی وصول مطالبات و حقوق دولتی دست یابند ثانیا با عملیاتی شدن برنامه های دولت جهت حفظ امنیت در جامعه از ایجاد معاملات معارض و تجاوز به اموال و املاک دیگران جلوگیری کند. در سوی دیگر ثبت اسناد از آن روی برای دولت ها مهم می نماید تا بتوانند با تنظیم اسناد وقایع و اعمال حقوقی افراد جامعه آنان را به الزامات ناشی از قراردادهای خود متعهد نموده و قابلیت استناد آن اسناد را از باب اجرایی بودن بالا ببرند.
به دلایل فوق لازم می نمود تا دولت ها با وضع مقرراتی در قالب قوانین ثبت اسناد و املاک به اهداف مشخص خود در راه ایجاد نظم و برابری کوشش نمایند بنابراین در کشور ما نیز در راستای الزام احاد جامعه به ثبت املاک و نیز ثبت اسناد خود قانونگذار ماده 22 را مصداق اجباری بودن ثبت املاک و ماده 47 را مصداق اجباری بودن ثبت اسناد قرار داد.
لذا در نگارش قانون ثبت املاک و اسناد قوانین مربوط به ثبت املاک در باب دوم به صورت مشخص و تحت عنوان ثبت عمومی قرار گرفته اند (از ماده 9 تا ماده 45) و قوانین مربوط به ثبت اسناد در باب سوم تحت همان عنوان یعنی باب ثبت اسناد مشخص گردیده اند (از ماده 45تا ماده 79).
حال برای آنکه دولت یا حاکمیت بتواند از ثبت ملکی پشتیبانی یا دفاع نماید باید ثبت آن ملک دارای اوصاف و شرایطی باشد که خود دولت آنرا وضع نموده فلذا در قانون ثبت املاک و آیین نامه مربوط به آن این اوصاف و شرایط طی عملیات مقدماتی ثبت شناخته شده است.
در حقیقت برای دولت یا حاکمیت ملکی تثبیت شده است که در قالب شرایطی که خود ایجاد و وضع نموده قرار گیرد که این شرایط به ترتیب عبارتند از تنظیم اظهارنامه ، انتشار آگهی نوبتی، انجام عملیات تحدید حدود ، انقضای مهلت واخواهی و در نهایت ثبت دفتر املاک
بنابراین بااجرای این شروط بهترین حالت تثبیت ملکی محقق شده و دولت از آن حمایت می کند. به همین دلیل در ماده 22 با قاطعیت هر چه تمامتر اعلام دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ شده دولت[1] تنها
و تنها کسی را مالک می داند که ملکش ثبت دفتر املاک شده باشد.
اما در خصوص ماده 47 باید گفت در اینجا دیگر نگاه قانون به مقوله ملک دیگر وجود ندارد بلکه ثبت اسناد موضوعیت داشته که در این خصوص نیز دولت شرایط و ضوابط ویژه ای دفتر ثبت معاملاتی چیست؟ را وضع نموده است. از جمله اینکه کلیه عقود و معاملات راجع به اموال غیر منقول که در دفتر املاک ثبت نشده می بایست در ادارات ثبت اسناد و دفاتر اسناد رسمی به ترتیبی که در همان قانون آمده ثبت نمود.
در نتیجه به نظر نویسنده دید قانونگذار در خصوص مالکیت موضوع ماده 22 با مالکیت موضوع ماده 47 برابر و یکسان است با این تفاوت که مالکیت ماده 22 قائم به ثبت ملک است اما مالکیت ماده 47 قائم به ثبت سند. به همین سبب در ادارات و واحدهای ثبت اسناد و املاک کشور کسیکه دارنده سند مالکیت می باشد با کسیکه ملکی به نامش در گردش ثبتی است هر دو مالک شناخته می شوند.
[1] ـ در معنای عام کلمه یعنی نهادی که قدرت اجرایی بر اعمال حاکمیت دارد و از جمله مراتب اعمال حاکمیت وضع قوانین و مقررات است.
بنچاق چیست و چه تفاوتی با سند دارد؟
بنچاق چیست و چه تفاوتی با سند دارد؟ این یکی از سوالاتی است پرتکراری است که افراد امروزه میپرسند، البته که در زمانهای قدیمتر بنچاق مورد استفاده قرار میگرفته است و کاملا منطقی است که افراد مدرن اطلاع کمتری از این نوع سند داشته باشند. در کشورمان ایران، اسنادی مالکیت مانند مبایعهنامه، بنچاق و قولنامه در طول تاریخ استفادههای مختلفی داشته است.
اولین موضوعاتی که بشر از ابتدای سکونتش با آن سرو کله زده است «موضوع مالکیت» است. جوامع مختلف همواره با این مسئله که انسان محلی را باید تصرف کند تا از تعرض در امان باشد، درگیر بودهاند. در این راستا در کشورهای مختلف « اسناد مالکیت » به عنوان وسیلهای برای شناسایی مالکیت افراد بر املاک مورد استفاده قرار میگرفته است.
بنچاق چیست؟
همانطور که گفته شد بنچاق در گذشته بیشتر مورد استفاده قرار میگرفته است. بنچاق یک سند مالکیت بود که در پی تصویت قانون ثبت مورد استفاده قرار میگرفت. این سند در آن زمانها توسط افرادی که سواد داشتند نوشته میشد و به دنبال آن علما و مراجع دینی آن را تأیید میکردند به اندازه سند مالیکت ارزش داشت. از این موضوع میتوان متوجه شد که در آن زمان سند رسمی به شکل امروزی اصلا وجود نداشته است و بنچاق یک سند ملک محسوب میشد.
بعد از تعریف اینکه بنچاق چیست به این میرسیم که امروزه هم سندی به همین نام وجود دارد اما نسبت به گذشته معنا، ارزش و نحوه استفاده از آن تغییر کرده است. این تغییرات بعد از تصویب قانون ثبت اتفاق افتاد. امروزه بنچاق سندی محسوب میشود که بعد از نقل و انتقال رسمی ملک توسط دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده و به عنوان یک سند رسمی شناخته میشود.
تمامی مشخصات ملک، جزئیات و متعلقات مانند شماره سریالهای آب، برق، تلفن، گاز و… در بنچاق ذکر میشود که همه این موارد در دفترچه مالکیت یا سند منگولهدار وجود ندارد.
کاربرد بنچاق
در گذشته بنچاق به عنوان سند مالیکت شناخته میشد. اما امروزه مشخصات ملک نیز در آن قید میشود. کاربریهای مسکونی،زمین، تجاری و همچنین آپارتمانها همگی بنچاق دارند. با توجه به این، میتوان گفت مهمترین کاربرد آن اثبات مالکیت بر ملک، زمین و ویلا بوده است.
اما امروزه بنچاق برای اثبات مالکیت کفایت نمیکند و باید تبدیل به سند تک برگی شود. چرا که سند تک برگی ملک امروزه دارای اعتبار و نزد مراجع قانونی معتبر میباشد.
بنچاق چه ویژگیهایی دارد؟
بنچاق برگهای به اندازه A2 است که تنها در اختیار مالکین قرار میگیرد و میتوان گفت پیشنیازی برای دریافت سند ملک است. بنچاق در گذشته میان افراد جهت خرید و فروش املاک اعتبار داشته است که توسط افراد مورد اعتماد و شناخته شده که باسواد نیز بودند بصورت دستی نوشته و به مهر و امضاء میرسید. در زمان قدیم بنچاق همان سند منگولهدار بوده است که بعد از اینکه اسناد دفاتر اسناد رسمی بوجود آمد ظاهر و شکل رسمیتری به خود گرفت.
یکی از ویژگیهای بنچاق و به دنبال این سوال که « بنچاق چیست » این است که اطلاعاتی در آن گنجانده شده که سرنشت ملک را برای شما مشخص میکند. حتی میتوان معاملات مسکن که پیش از آن انجام شده را از آن اطلاع پیدا کرد. شما در صورت نداشتن بنچاق ملک خود میتوانید برای انجام معامله به دفاتر اسنادی که معاملات و یا عملیات ثبت ملک در آنجا انجام شده، مراجعه کنید. گاهی اوقات نیز در هنگام انجام معامله، دفتر اسناد رسمی از دفترخانه قبلی که معامله ملک در آن انجام شده درخواست بنچاق میکنند.
فرق سند رسمی با بنچاق
اگر هم اکنون از واژه «بنچاق» استفاده میشود منظور همان اسناد دستنویس قدیمی است که به عنوان سند مالکیت از آن استفاده میشده است. امروزه در جواب سوال بنچاق چیست باید بگوییم که همان برگ معاملات تک برگی است که در میان مردم به بنچاق معروف است. این سند کم کم در میان مردم به قانون راه یافته است وگرنه در قانون ثبت اسناد و املاک واژهای به نام بنچاق دیگر وجود ندارد.
در واقع امروزه قانون به بنچاق «برگ معاملات تک برگی» میگوید که تمام جزئیات، متعلقات و مشخصات ملک و شمارههای مربوطه مانند آب، گاز، برق، تلفن و… در آن ذکر شده است.
تبدیل بنچاق به سند چگونه صورت میگیرد؟
از سال ۱۳۹۱ دولت با تصویب قانون، هر بنچاقی که به موجب خرید و فروش ملک و یا انتقال سند مالکیت به دفاتر اسناد رسمی وارد میشود، پس از آنکه نقل و انتقال آن انجام شود بنچاق به سند تک برگی تبدیل میشود و به شکل امروزی به افراد تحویل داده میشود. بنابراین الزامی است که املاکی که بعد از سال ۱۳۹۱ معامله شدهاند اگر دارای بنچاق باشند باید آن را به سند تک برگی تبدیل نمایند. مدارکی که برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ مورد نیاز است به شرح زیر است.
مدارک مورد نیاز برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ:
- به همراه داشتن بنچاق و تکمیل کردن فرم خلاصه معامله
- اصل سند مالکیت منگولهدار در صورت وجود
- ارائه کد ملی و آدرس مالک در صورتی که مالک خریدار جدیدی باشد
- آدرس و کد پستی ملک
- ارائه فرم درخواست سند تک برگی
برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ چه مراحلی را باید طی کرد؟
مراجعه به دفتر اسناد رسمی: در صورت داشتن سند منگلولهدار باید ابتدا به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنید.
استعلام سند قبلی: این کار سبب میشود که بفهمیم یند بازداشتی است یا در توقیف دادگستری؟ در رهن بانک است یا خیر؟ بنابراین قبل از انجام مراحل اصلی باید یک استعلام از سند قبلی گرفته شود.
تسویه بدهی با شهرداری: در صورتی که بخواهید سند تک برگی دریافت کنید باید حتما عوارض شهرداری ملک را پرداخت کنید و به شهرداری هیچگونه بدهی نداشته باشید. در صورت پرداخت نکردن عوارض شهرداری گواهی پایانکار صادر نخواهد شد و در نتیجه سند تک برگی به شما تعلق نمیگیرد.
تسویه با دارایی: یکی دیگر از مراحل تبدیل بنچاق به سند تک برگی این است که اگر به اداره دارایی بدهکار هستید تمام آن را تسویه کنید. مانند مرحله قبل اگر شما مالیات ملک را پرداخت نکنید گواهی پایان کار برای شما صادر نمیشود.
مراجعه به اداره ثبت: در این مرحله شما باید فرم درخواست صدور سند تک برگ را پر کنید، در این مرحله ارائه اصل سند قبلی و ارائه مدارک و پرداخت هزینههای ثابت و جانبی به اداره ثبت توسط مالک الزامی است.
باجه پست اداره ثبت: در این مرحله و در نهایت برای اینکه سند تک برگ برای شما صادر شود و آن را دریافت کنید باید به باجه اداره پست مراجعه کرده و پاکت تحویل سند مالکیت را دریافت کنید و رسید را تحویل بگیرید.
دیدگاه شما