انواع ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال تعریف ارزمجازی از انواع مختلفی تشکیل شده اند و بر اساس کارایی که دارند در دسته بندی های مختلفی قرار داده می شوند . از جمله رایج ترین دسته بندی که برای ارز های دیجیتال وجود دارد ، دسته بندی بر اساس حوزه فعالیت آنها است که در آن این رمز ارز ها به سه دسته اصلی پول های دیجیتال ، ارز های دیجیتالی پلتفرمی و ارز های دیجیتالی مالی تقسیم بندی می شوند .
برای مشاوره انواع ارزهای دیجیتالی
برای مشاوره انواع ارزهای دیجیتالی
عناوین اصلی این مقاله
ویژگی ها و مزیت هایی که ارز های دیجیتال نسبت به سایر ارز های موجود در بازار واقعی دارند سبب شده تا این نوع رمز ارز ها مورد توجه روز افزون افراد قرار گیرند . از جمله ویژگی های بارز این نوع ارز ها حذف واسطه ها ، کاهش حداکثری هزینه ها ، تامین امنیت بسیار بالا ، ناشناس بودن هویت دو طرف معامله و غیر ممکن بودن انجام تقلب و کلاهبرداری در انجام معاملات به وسیله آنها می باشد .
اولین رمز ارز معرفی شده به بازار بیت کوین می باشد که به ویژه از سال 2018 و پس از افزایش قیمت ناگهانی که در آن رخ داد توجه بسیار زیادی را به خود جلب کرده به طوری که لقب پادشاه ارز های دیجیتال را به خود گرفته است و پس از آن سایر ارز های دیجیتال نیز وارد بازار شدند .
ارز های دیجیتال دارای ویژگی ها و کاربرد های متفاوتی نسبت به یکدیگر هستند از این رو استفاده از هر کدام از این نوع ارز ها سبب تسهیل در انجام معاملات مختلف شده و با توجه به این تفاوت کارایی تقسیم بندی متفاوتی برای ارز های دیجیتال ارائه شده است . در ادامه به بررسی دسته بندی مختلف ارز های دیجیتال و کارایی هر یک آنها پرداخته شده است .
پول های دیجیتال
پول های دیجیتال مانند پول های واقعی عمل کرده و قادر به ذخیره و انتقال ارزش ، سرمایه گذاری ، قابلیت خرید و . هستند . مزیت این نوع پول ها نسبت به پول های واقعی در عدم نیاز به جا به جایی به دلیل نداشتن ماهیت فیزیکی ، راحتی در انجام معاملات به دلیل حذف واسطه ، مصونیت تورمی و کاهش ارزشی ، امنیت بسیار بالا و . می باشد که باعث برتری این نوع ارز ها نسبت به سایر ارز های موجود در دنیای واقعی شده است . ارز های دیجیتال توسط ماینر ها با استفاده از انواع روش های استخراج ارز دیجیتال تولید می شوند .
از جمله ارز های دیجیتالی که در دسته بندی پول های دیجیتالی قرار می گیرند می توان به بیت کوین ( BTC ) ، لایت کوین ( LTC ) ، ورت کوین ( VTC ) ، دوژ کوین ( DOGE ) و نانو ( NANO ) اشاره کرد که در بستر شبکه بلاک چین به صورت غیر متمرکز فعالیت می کنند . مهمترین پول دیجیتالی بیت کوین است که در سال 2008 توسط شخص یا گروهی به نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی و در سال 2009 در بازار عرضه شد و از سال 2018 مورد توجه بسیار زیاد افراد قرار گرفته است و بیشترین مقدار سرمایه در بازار ارز دیجیتال را به خود اختصاص داده است. به تازگی هم حوزه ارزهای دیجیتال وارد فاز جدیدی شده که متاورس یا Metaverse نامیده می شوند.
همه ارز های نام برده شده رمز پایه بوده و از امنیت بسیار بالایی در مقابل هک شدن برخوردار هستند ، غالباً از شبکه انتقال همتا به همتا P2P و یا شبکه بلاک چین استفاده کرده و هویت افراد در این نوع تراکنش ها ناشناس می باشد . از طرف دیگر پول دیجیتالی خود به دو دسته تقسیم می شود که عبارتند از :
ارز های دیجیتال ثابت ( StableCoin ) : این نوع ارز ها دارای پشتوانه هستند ، این پشتوانه می تواند هر دارایی را شامل شود ( مانند طلا ، ارز های فیزیکی یا هر دارایی مالی که بتوان روی آن قیمت گذاری انجام داد ) همچنین از نوسانات قیمتی در امان بوده که در نتیجه دارای برتری نسبت به ارز های کاغذی موجود در بازار هستند . مهمترین و شناخته شده ترین ارز دیجیتالی ثابت تتر ( USDT ) می باشد .
ارز های تعریف ارزمجازی دیجیتال امن ( Privacy ) : از مهمترین ویژگی های این نوع ارزها ناشناس بودن هویت دو طرف معامله می باشد به این معنا که در هنگام انجام معامله هویت افراد کاملاً نامشخص بوده و هیچ راهی برای پیگیری و شناسایی کاربرانی که معاملات را انجام داده اند وجود ندارد . از جمله ویژگی ها یا در واقع مزیت های ارز های امن این است که مشمول مالیات نمی شوند ، به ویژه برای انجام معاملات با حجم بالای انتقال وجه بسیار به صرفه می باشد .
از مهمترین ارز های دیجیتال امن می توان به مون رو ( XMR ) ، زی کش ( Zcash )، نو کوین ( Nav Coin ) ، فور ( PHR ) و زن کش ( ZEN ) اشاره کرد . تمام این ارز ها بر پایه بلاک چین قرار گرفته اند و هر کدام کارایی و ویژگی خاص خود را در بازار ارز دیجیتال دارند.
ارز های دیجیتال پلتفرمی
دسته دوم ارز های دیجیتالی پلتفرم ها هستند که یک نوع قرارداد هوشمند بوده و مثل پول های دیجیتال بر پایه شبکه بلاک چین می باشند . این ارز های دیجیتالی رمز پایه ای نرم افزار هایی هستند که توانایی انجام فعالیت های مختلف را در بستر شبکه بلاک چین به کاربران می دهند . پلتفرم ها مزیت های زیادی دارند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
حذف واسطه ها از معاملات
کاهش هزینه انجام معاملات به واسطه حذف واسطه ها
امنیت بالای معاملات به دلیل استفاده از کد های دیجیتالی بسیار پیچیده ای که در این قرارداد های هوشمند استفاده می شود .
فراهم کردن امکان ایجاد اپ های غیر متمرکز (DApps) مانند (ICO) ها با استفاده از این پلتفرم ها .
اولین و مهمترین پلتفرم ایجاد شده در بازار ارز های دیجیتال اتریوم می باشد که در ادامه به تعریف این پلتفرم و ویژگی های آن پرداخته شده است :
اترویوم (ETH) : نسل دوم ارز های دیجیتال را رمز ارز اتریوم تشکیل داده که بعد از بیت کوین به بازار معرفی و با استقبال بالایی نیز مواجه شد . اتریوم یک نوع ارز دیجیتالی رمز پایه است که در بستر شبکه بلاک چین فعالیت می کند و به کاربران این اجازه را می دهد تا تمامی قرارداد ها را به صورت دیجیتالی و در قالب قرارداد های هوشمند به کمک شبکه بلاک چین انجام دهند .
بر این اساس می توان گفت اتریوم قبل از اینکه یک ارز دیجیتال باشد یک نرم افزار قابل برنامه ریزی غیر متمرکز است که در بستر شبکه بلاک چین فعالیت کرده و امکان انجام قرارداد های هوشمند را به کاربران می دهد ، این قرارداد ها علاوه بر انتقال پول توانایی انتقال سایر دارایی های مالی را نیز به صورت غیر متمرکز و بدون نیاز به واسطه می دهد .
پلتفرم های کاربردی و مهم دیگری نیز موجود می باشند که همگی بعد از اتریوم وارد بازار شدند و امکانات متفاوتی را به کاربران ارائه می دهند که از جمله آنها می توان به نئو (NEO) ، کاردانو (ADA) ، ای او آس (EOS) و . نام برد .
بیشتر بخوانید: قیمت ارز دیجیتال
ارز های دیجیتال مالی
ارز های دیجیتال مالی بخش بسیار بزرگی از ارز های دیجیتالی را تشکیل می دهند و به صورت پلتفرم و یا ارز های مختلف وجود دارند . هدف از ایجاد این نوع ارز ها انجام انواع فعالیت های مالی به صورت دیجیتالی با حذف واسطه ها و کمترین هزینه ممکن می باشد . ارز های دیجیتالی مالی انواع مختلفی دارند که هر کدام از آنها خدمات خاصی را به کاربران خود ارائه می دهند و با ارائه این امکانات سبب تسهیل در انجام فعالیت های مالی کاربران می شوند ، این ارز ها به 6 دسته مهم دسته بندی می شوند که عبارتند از :
ارز های دیجیتالی پرداخت :
ارز های دیجیتالی پرداخت در واقع پلتفرم هایی هستند که هدف از ایجاد آنها انجام معاملات و تراکنش ها به صورت آنلاین و غیر متمرکز می باشد ، با انجام پرداخت ها به وسیله این پلتفرم ها از طریق کیف پول های آنها تمامی واسطه های موجود در بین دو طرف انجام معاملات از بین رفته و هزینه انجام آنها به حداقل خواهد رسید . مهمترین پلتفرم های پرداخت عبارتند از : اومیسگو (OMG) ، ریپل (XRP) ، استلار لومنز (XLM) و ریکوئست نتورک (REQ) که هر کدام ویژگی های خاص خود را داشته و در پرداخت های مختلفی استفاده می شوند .
ارز های دیجیتالی صرافی ها :
ارز های دیجیتالی صرافی رایج ترین ابزار برای خرید و فروش ارز های دیجیتالی محسوب می شوند و در واقع پلتفرم هایی هستند که به صورت آنلاین در بستر بلاک چین فعالیت کرده و وظیفه خرید و فروش رمز ارز های مختلف را بر عهده دارند . این نوع پلتفرم ها در 3 دسته ارز های دیجیتالی صرافی های متمرکز ، غیر متمرکز و هم کنش پذیر تقسیم بندی می شوند که هر کدام از آنها مزایا و معایب خاص خود را دارند .
ارز های دیجیتالی سرمایه گذاری :
این نوع ارز ها نیز در بستر بلاک چین و به صورت غیر متمرکز فعالیت می کنند و هدف از ایجاد آنها تسهیل و کاهش هزینه در انجام معاملات سرمایه گذاری از طریق حذف واسطه ها و همچنین بالا بردن امنیت ارز های دیجیتال و این نوع معاملات است که مهمترین آنها پالی مث (POLY) ، ایکونومی (ICN) ، کریپتو ۲۰ (C20) می باشند .
ارز های دیجیتال قرض و وام :
اعطای وام بدون واسطه و به صورت غیر متمرکز در بستر بلاک چین را ممکن می سازند که مهمترین آنها عبارتند از : ات لند (LEND) ، ریپیو کردیت نتورک (RCN)
ارز های دیجیتال جذب سرمایه :
پلتفرم هایی هستند که جذب سرمایه و پول را با استفاده از شبکه بلاک چین به صورت غیر متمرکز ممکن می سازند ، مهمترین این نوع ارز ها کیک آی سی او (KICK) می باشد .
ارز های دیجیتالی بیمه :
امکان بیمه کردن به وسیله قرارداد های هوشمند به صورت غیر حضوری در شبکه بلاک چین را فراهم می کنند ، مهمترین ارز دیجیتالی بیمه بایت بال (GBYTE) است که قرارداد های هوشمند بیمه در بستر بلاک چین را ارائه می دهد .
لازن به ذکر است که برای تصمیم گیری در مورد نوع ارز دیجیتال انتخابی برای انجام معاملات نیاز به شناخت کامل درباره هر یک از این ارز ها و همچنین داشتن تسلط کافی بر روی انواع تحلیل ارز دیجیتال به منظور پیش بینی روند بازار آن ها و جلوگیری از انتخاب اشتباه و تحمیل زیان می باشد .
در ادامه بخوانید: مالیات ارز دیجیتال
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع ارز های دیجیتال در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید ، همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع ارز های دیجیتال پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- ✔️ انواع ارز دیجیتال چیست ؟
✔️ ارز دیجیتال انواع مختلفی دارد و در دسته بندی مختلفی تقسیم می شود که در متن مقاله انواع مختلف این دسته بندی ها ذکر شده است
2- ✔️ پول دیجیتالی چیست ؟
✔️ نوعی از ارز های دیجیتال هستند که مانند پول های واقعی عمل کرده و وظیفه انجام معاملات ، انتقال و ذخیره ارزش را بر عهده دارند که در متن مقاله به تعریف کامل این ارز ها و انواع آنها پرداخته شده است
3- ✔️ ارز دیجیتال مالی چیست ؟
✔️ این نوع ارز ها در بستر بلاک چین فعالیت کرده و وظیفه آنها حذف واسطه ها و تسهیل فرآیند سرمایه گذاری های مالی می باشد که در متن مقاله به بیان ویژگی ها و انواع این نوع ارز ها پرداخته شده است
تعریف پول مجازی چیست و آیا چنین اصطلاحی درست است؟
یکی از اصطلاحاتی که طی سالهای اخیر بسیار رایج شده و پیوسته در رسانهها و مقالهها به آن اشاره میشود، پول مجازی (Virtual Money) است.
همچنین گاهی اصطلاح ارز مجازی (Virtual Currency) را میخوانیم و میشنویم.
با شنیدن صفتِ مجازی برای پول و ارز، سوالهای مختلفی در ذهنمان شکل میگیرد. از جمله اینکه:
- آیا میتوان پول یا ارز را به حقیقی و مجازی تقسیم کرد؟
- اگر از صفت مجازی برای پول استفاده میکنیم، باید بتوانیم پول واقعی را تعریف کنیم. آیا پول واقعی تعریف شفاف و مشخصی دارد؟
- اصطلاح پول مجازی دقیقتر است یا پول دیجیتال؟
- درست نیست که بگوییم همهی پولها به هر حال حقیقی هستند؟ یا برعکس، نمیتوانیم بگوییم همهی پولها را به نوعی میتوان مجازی در نظر گرفت؟
- آیا باید پولهای رمزنگاریشده مانند بیت کوین را از سایر پولهای دیجیتال (که مثلاً در بازیهای آنلاین رد و بدل میشود) جدا کرد؟ یا همهی اینها از یک جنس هستند؟
نظر اقتصاددانان کلاسیک را دربارهی ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم و ریپل، کمابیش مشخص است. آنها هنوز این ارزها را چندان جدی نمیگیرند و نهادهای اقتصادی کشورها هم، استقبال چندانی از این ارزها نکردهاند.
اما از سوی دیگر میدانیم که معمولاً نهادهای مستقر و تثبیت شده در برابر هر تغییر جدید که فضای آنها را به هم بریزد، مقاومت میکنند. بنابراین اگر بخواهیم پیشرو باشیم، نمیتوانیم به صورت مطلق به آراء و تحلیلهای کارشناسان وابسته به ساختارهای مستقر اتکا کنیم.
باید بپذیریم که هنوز تحلیلگران اقتصادی، به نظر واحد و مشخصی دربارهی پول مجازی نرسیدهاند.
البته حتی در حوزههای کلاسیک اقتصاد هم، اتفاقنظر وجود ندارد و مکاتب متعددی وجود دارند.
اما مسئله این است که در زمینهی مفاهیمی مانند پول مجازی و ارز دیجیتال، حتی مکتبهای جدی هم شکل نگرفته و تقریباً هر فرد، دیدگاه و نظر ویژهی خود را دارد.
بنابراین برای اینکه هر یک از ما به برداشت و قضاوت مختص خود برسیم، لازم است که نظرات افراد مختلف را بدانیم و در کنار هم قرار دهیم تا با ترکیب آنها، دیدگاه عمیقتری پیدا کنیم.
برای اینکار میتوانیم نقطهی صفر تحلیل خود را دیدگاه اقتصاددانان سنتی قرار دهیم.
کسانی که این تحولات جدید را صرفاً یک تب زودگذر میدانند و آن را به سیستم قدرتمند مدیریت پول و ارز مستقر در جهان امروز ربط نمیدهند. اصطلاح پول مجازی و نیز ارز مجازی برای این افراد، معمولاً در برابر پول و ارز حقیقی قرار میگیرد (همان چیزی که سیستم بانکی کشورها مدیریت عرضه و تقاضای آن را بر عهده دارد).
درک این دیدگاه سادهتر است. چون بسیاری از ما هم، سالها همین باور را داشتهایم و بر طبق آن زندگی کردهایم.
پس از انتخاب نقطهی صفر، میتوانیم به سراغ آراء افرادی برویم که در انتهای دیگر طیف قرار میگیرند. در نهایت با ترکیب این دیدگاهها، میتوانیم سوگیریهای ذهنی خود را کاهش داده و به تحلیل بهتری برسیم.
برای اینکار به سراغ ادوارد کاسترونوا (Edward Castronova) رفتهایم. او با اقتصاد کلاسیک آشناست. ولی برخلاف اقتصاددانهای سنتی، فضای دیجیتال را میشناسد و حتی سالها روی اقتصادی که داخل بازیهای دیجیتال شکل میگیرند مطالعه کرده است.
کاسترونوا در کتاب خود با عنوان Wildcat Currency که توسط انتشارات دانشگاه ییل (Yale) منتشر شده، به این سوال پرداخته که انقلاب پول مجازی چگونه اقتصاد را متحول میکند؟
در ادامهی این درس، برخی از دیدگاههای کاسترونوا را در رابطه با پرسشهای مطرح شده در ابتدای درس را با هم مرور میکنیم.
مزیت خواندن صحبتهای کاسترونوا این است که بخشهایی از حرفهای او، به نوعی مرور درسهای قبلی تاریخچه پول محسوب میشود و علاوه بر بحث پول مجازی، به مرور برخی از آموختههای قبلیتان نیز کمک خواهد کرد.
دسترسی کامل به این درس برای کسانی در نظر گرفته شده که دو شرط زیر دربارهی آنها صدق کند:
-
متمم باشند
- حداقل تمرین یکی از درسهای پایهی تاریخچهی پول را انجام داده باشند.
با عضویت به عنوان کاربر ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به این مطلب و سایر بحثهای مرتبط با تاریخچه پول، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده در متمم، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد در کنار تاریخچه پول، ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد
برای آنکه بدانیم ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد ابتدا باید با مفاهیم ابتداییتری آشنا شویم و به سراغ تعریف و جزئیات آن برویم. در این مطلب، میبینیم ارزهای دیجیتال چیست، انواع ارز دیجیتال کدامها هستند، ارز مجازی چیست و آیا تفاوتی با ارز دیجیتال دارد و به طور کلی درباره ارز دیجیتال بیشتر بدانیم
ارز دیجیتال درواقع پول دیجیتالی غیرمتمرکز و مبتنی بر فناوری بلاکچین است. احتمالا شما با محبوبترین نسخههای رمز ارز یعنی بیت کوین و اتریوم آشنا باشید، اما در حال حاضر بیش از ۵۰۰ ارز رمزپایه مختلف در جهان وجود دارد.
از این نوع ارز میتوان برای خرید کالاها و خدمات استفاده کرد؛ اگرچه بسیاری افراد این ارز را به مثابه سایر داراییها مانند سهام یا فلزات گرانبها دانسته و بر روی سرمایه گذاری میکنند. با آنکه رمز ارز نوع جدید و جالبی از دارایی به حساب میآید اما در عین حال خرید آن میتواند ریسکهایی نیز داشته باشد. زیرا برای درک کامل نحوه کار هر سیستم باید تحقیقات زیادی انجام داد.
ارز دیجیتالی چگونه کار میکند؟
برای ایجاد تصویر بهتر از اینکه ارز دیجیتال چیست باید نحوه کار آن را نیرز بشناسیم. رمز ارز وسیلهای برای مبادله است که دیجیتالی، رمزگذاری شده و غیرمتمرکز است. برخلاف دلار آمریکا یا یورو، هیچ مرجع مرکزی وجود ندارد که ارزش آن را مدیریت و حفظ کند. در عوض این وظایف به طور گسترده از طریق اینترنت در بین کاربران رمز ارز توزیع میشود.
بیت کوین اولین رمز ارز بود که برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در مقالهای تحت عنوان “بیت کوین: سیستم نقدی الکترونیکی نظیر به نظیر” در سال ۲۰۰۸ شرح داده شد. ناکاموتو این پروژه را “یک سیستم پرداخت الکترونیکی مبتنی بر اثبات رمزنگاری به جای اعتماد” توصیف کرد. این اثبات به صورت نقل و انتقالاتی انجام میشود که در شکلی از برنامه به نام بلاکچین تایید و ثبت شده است.
بلاکچین چیست؟
یافتن پاسخ برای سوال ارز دیجیتال چیست. خواه ناخواه ما را به سوال دومی راهنمایی میکند که بلاکچین چیست؟
بلاکچین یک دفترکل باز و توزیع شده است که معاملات را به صورت کد ثبت می کند. در عمل کمی شبیه دفتر چک است که در تعداد بیشماری رایانه در سراسر جهان توزیع شده است. معاملات در “بلوک” هایی ثبت شده، سپس در “زنجیرهای” از معاملات رمز ارزهای قبلی به هم متصل میشوند.
دفتری را تصور کنید که هزینههای روزانه خود را در آن یادداشت میکنید. هر صفحه به مثاله یک بلوک بوده و کل دفتر، مجموعهای از صفحات یا بلوکها هستند که بلاکچین نام گرفته.
با استفاده از بلاکچین، همه کاربران رمز ارز نسخه مخصوص خود از این دفتر را در اختیار داشته و از آن برای ایجاد سابقه یکپارچه معاملات استفاده میکنند. نرم افزار هر معامله جدید را به طور اتفاقی نزد یکی از کاربران ثبت کرده و دیگر نسخههای بلاکچین همزمان با اطلاعات جدید بهروز میشوند تا تمام سوابق یکسان و دقیق نگهداری شوند.
برای جلوگیری از کلاهبرداری، هر معامله با استفاده از یکی از دو روش اصلی اعتبار سنجی بررسی میشود: اثبات کار یا اثبات سهام
مطلب پیشنهادی: عرضه اولین محصول بلاکچین ایران
اثبات کار در برابر اثبات سهام
اثبات کار و اثبات سهام دو تکنیک مختلف اعتبارسنجی هستند که برای تایید معاملات، پیش از اضافه شدن آنها به بلاکچین استفاده میشوند. ارزهای رمزنگاری شده معمولا از اثبات کار یا اثبات سهام برای تایید معاملات استفاده میکنند.
اثبات کار
اثبات کار روشی برای تایید معاملات در بلاکچین است که در آن یک الگوریتم یک مسئله ریاضی را ارائه میدهد که کامپیوترها برای حل آن مسابقه میدهند.
هر کامپیوتر، که اغلب با عنوان “استخراج کننده” شناخته میشود ، یک معمای ریاضی را حل میکند که به تایید گروهی از معاملات کمک میکند که به عنوان یک بلوک شناخته میشود. سپس آنها را به بلاکچین اضافه میکند. اولین رایانهای که این کار را با موفقیت انجام بدهد، به دلیل تلاشهایش کمی رمز ارز پاداش میگیرد.
این مسابقه برای حل پازلهای بلاکچین به مقدار زیادی انرژی و برق نیاز دارد. در عمل، این بدان معناست که استخراج کنندگان پس از در نظر گرفتن هزینههای برق و منابع محاسباتی، ممکن است اعتبار سنجی معاملات را کسب و کاری ضررده ببینند.
مطلب پیشنهادی: استارتاپ های بلاک چین در ایران
اثبات سهام
برای کاهش انرژی لازم برای بررسی معاملات، برخی از رمز ارزها از روش تایید صحت سهام استفاده میکنند. در این روش، هر فرد تعداد امکان تایید تعداد محدودی از معاملات را دارد؛ در حقیقت تعدادی برابر با میزان رمز ارزی که مایل به “سهام گذاری” آن است یا به طور موقت در یک گاوصندوق عمومی قرار داده شده تا فرصتی برای شرکت در این فرآیند محدود ایجاد شود. این تقریبا چیزی شبیه به وثیقه بانکی است. هر کسی که رمزنگاری کند واجد شرایط تایید معاملات است، اما شانس شما برای انجام این کار با مبلغی که ارائه دادهاید افزایش می یابد.
از آنجاییکه اثبات سهام، حل معادلات با مصرف بالای انرژی را برطرف میکند، بسیار کارآمدتر از اثبات کار بوده و امکان تایید سریعتر معاملات را فراهم میکند.
اگر یک مالک سهام (که بعضا اعتبارسنج نامیده میشود) برای تایید گروه جدیدی از معاملات انتخاب شود، به عنپوان پاداش رمز ارز دریافت میکند که بخشی از کارمزد معاملات کل است. برای جلوگیری از کلاهبرداری، در صورت انتخاب شدن و تایید معاملات نامعتبر، بخشی از آنچه را که به اشتراک گذاشته اید را از دست میدهید.
نقش اجماع در رمزنگاری
اثبات سهام و اثبات کار، برای تایید معاملات به سازوکارهای اجماع متکی هستند. این بدان معناست که در حالی که هر یک از کاربران جداگانه معاملات را تایید میکند، هر معامله تایید شده باید توسط بخش بزرگی از دارندگان دفتر بررسی و تایید میشود.
به عنوان مثال، یک هکر نمیتواند دفتر کل بلاکچین را تغییر دهد، مگر اینکه حداقل ۵۱ درصد دفتر کل را با موفقیت به دست بیاورد تا با نسخه جعلی خود مطابقت داشته باشد. میزان منابع لازم برای این کار تقلب را بعید میسازد.
چگونه میتوانید رمز ارز را استخراج کنید؟
حال میدانیم ارز دیجیتال چیست اما این ارز از کجا میآید؟ از روشی که استخراج نام دارد.
استخراج به این معناست که واحدهای جدید رمز ارز، در ازای تایید اعتبار معاملات در جهان منتشر می شوند. گرچه از نظر تئوری استخراج رمز ارز برای یک فرد معمولی امکان پذیر است، اما اثبات سیستم های کاری مانند بیت کوین به طور فزایندهای دشوار است.
هرچه شبکه بیت کوین رشد میکند، پیچیدهتر نیز میشود و قدرت پردازش بیشتری لازم دارد. مصرف کننده عادی قبلا میتوانست این کار را انجام بدهد اما اکنون هزینههای آن بسیار بالاست. افراد زیادی هستند که برای رقابت، تجهیزات و فناوری خود را بهینه کردهاند.
به یاد داشته باشید که اثبات رمز ارزها به انرژی بسیار زیادی نیاز دارد. تخمین زده شده است که ۰.۲۱ درصد از کل برق جهان (معادل انرژی مصرفی کشور سوئیس در یک سال) در راستای استخراج رمز ارز مصرف میشود. همچنین تخمین زده شده که بیشتر استخراج کنندگان بیت کوین در نهایت از ۶۰ تا ۸۰ درصد درآمد خود را برای تامین هزینه برق مصرف میکنند.
نقاط ضعف و قوت
اکنون که میدانیم ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد میتوانیم یک قدم به جلوتر برداریم. رمز ارز نیز مانند هر پدیده دیگری در جهان امروز، نقاط ضعف و قوتی دارد که هر کاربر با در نظر گرفتن آنها میتواند میزان و نحوه استفاده از آن را برای خود تعیین کند. در اینجا به اختصار به یکی از نقاط قوت و ضعف این پدیده اشاره میکنیم
پتانسیل برای بازدهی بالا
هیچ بازگشت سرمایهای قابل تضمین نیست. اما به طور خاص ارزش بیت کوین در سالهای اخیر و به ویژه در ماههای اخیر رشد چشمگیر و البته نوسانات چشمگیری نیز داشته است. شخصی که در پایان سال ۲۰۱۶، ۱۰ هزار دلار در بیت کوین سرمایه گذاری کرده بود، در ماه دسامبر سال ۲۰۱۹ ارزش سرمایه گذاری خود را بالاتر از ۷۵ هزار دلار دید.
نوسانات بسیار زیاد
در عین داشتن پتانسیل برای کسب سود، رمز ارز میتواند ضررهای سنگینی به کاربر تحمیل کند. به عنوان مثال، ارزش یک بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷ معادل ۱۴ هزار دلار بود. در حالیکه در ابتدای سال ۲۰۱۹ ارزش آن تا ۳۶۰۰ دلار کاهش یافت و تا ماه جولای همان سال تا ۱۲ هزار دلار بالا رفت. پس انتظار بالا و پایینهای زیادی را داشته باشید.
مطلب پیشنهادی: پنج رمزارزی که باید شناخت
انواع ارز دیجیتال
حال میدانیم که ارز دیجیتالی چیست پس به سراغ تنوع آن میرویم. تا کنون بیش از ده هزار نوع مختلف از انواع ارز دیجیتال در جهان تولید شده است. اما در مجموع از نظر زیرساختی و فلسفه، سه نوع اصلی ارز دیجیتال داریم: بیت کوین، الت کوین و توکن.
بیت کوین
همانطور که پیش از این اشاره شد، بیت کوین اولین ارز دیجیتال بود که به بازار آمد. این ارز بر بستر بلاک چین طراحی شده بود که شرح آن رفت. در حال حاضر بیت کوین باارزشترین ارز دیجیتال است.
التکوین
در حال حاضر بیش از هزار نوع التکوین وجود دارد اما این عدد نباید شما را بترساند زیرا بیشتر التکوینها نسخههایی از بیت کوین هستند البته با تغییرات کمتر. البته این نکته را باید در نظر گرفت که همه التکوینها اینگونه نبوده و برخی التکوینها با تفاوتهای بسیار بسیار زیاد و اهداف متفاوت با بیت کوین وجود دارند. از جمله این التکوینهای متفاوت میتوان به اتریوم و نئو اشاره کرد. این دو التکوین، پلتفرمهای بسیار بزرگی هستند که برای ساخت اپلیکیشن بر بستر بلاک چین به کار میروند.
در مقایسه با دو نوع ارز دیگر، توکنها کاملا منحصر به فرد هستند زیرا بلاک چین خود را ندارند. توکنها در برنامههای غیر متمرکز یا همان به کار میروند. همان برنامههایی که پیش از این به آنها اشاره شد و بر بستر بلاک چین ساخته شدهاند. در حقیقت توکنها ارزهایی هستند که درون یک برنامه برای خرید و فروش و… به کار میروند. اما از آنجاییکه اپلیکیشنها بر بستر بلاکچین ساخته شدهاند، نقل و انتقال مالی با توکن توسط اتریوم یا نئو قابل تایید است.
تعریف ارزهای دیجیتالی و تبیین واکنش حقوق کیفری نسبت به آن
از زمان تشکیل نخستین جوامع بشری تا کنون، همواره پول به ابزار اصلی مبادلات و معاملات به کار میرفت. سیر تکوین پول در تاریخ بشر به این صورت بود که از پول های کالایی شروع شد و تا تولید سکه های فلزی، شکل گیری اسکناس های کاغذی (با پشتوانه طلا) و چاپ اسکناس های بدون پشتوانه ادامه یافت. امروزه شاهد ظهور نسل جدیدی از پول هستیم که در بستر اینترنت ایجاد میشود و به وسیله فناوری های نوین، منتقل میگردد. عنوان کلی این نسل از پول ها، ارز دیجیتالی (Virtual Currency) است.
ارز دیجیتال چیست؟
بانک مرکزی اتحادیه اروپا ارز دیجیتالی را به این صورت تعریف کرده است: بازنمایی دیجیتالی ارزش که از طریق بانک مرکزی یا یک نهاد عمومی منتشر نشده است. این پول ها توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی (به عنوان یک وسیله و ابزار مبادله) به کار گرفته میشوند و تنها در بسترهای الکترونیک، قابلیت ذخیره، انتقال و یا مبادله دارند.
ایده اصلی خلق پول های مجازی، در سال 1998 توسط ویدای (Wei Dai) مهندس کامپیوتر معروف چینی مطرح شد. هدف اصلی از طرح چنین ایده ای، حذف نقش واسطه ای بانک در انجام امور مالی و یا حتی خلق پول بود. این ایده در طی سالیان متمادی توسط مهندسان بسیاری مورد آزمون و خطا قرار گرفت؛ تا آن که سرانجام در سال 2009- 2008 توسط شخص یا گروهی ناشناس و با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) اجرایی شد. این گروه با انتشار متنی، ارزی را که موفق به خلق آن شدند بیتکوین (Bitcoin) نامیدند. بیت کوین در آن متن این گونه تعریف شد: «بیتکوین نسخه ای از پول الکترونیک است که به افراد این امکان را میدهد که به صورت همتا به همتا (peer-to-peer) و بدون هیچ واسطه مالی پرداخت آنلاین داشته باشند.» راهکار ساتوشی این بود که همه ی اطلاعات نقل و انتقالات مالی، در درون یک شبکه نقطه به نقطه (که بر مبنای بلاکچین (Blockchain) طراحی شده است)، بین تمامی کامپیوترهای فعال در شبکه (که در سرتاسر جهان توزیع شده اند)، به اشتراک گذارده شوند؛ مثلا تمامی جزئیات تراکنش ها مثل زمان و تاریخ انجام آنها یا مبلغ مورد انتقال و. ثبت شود تا امکان هر گونه تقلب یا مصرف دوباره پول از بین برود.
تفاوت ارز دیجیتال با پول
ارز دیجیتالی (عنوان عامی که مصادیق گوناگونی همچون بیتکوین، لایت کوین، نانو و. را دربرمیگیرد) تفاوت هایی با پول در مفهوم سنتی آن دارد. برای مثال در ایجاد این ارزها شاهد انحصار قدرتِ خلق پول در دست یک شخص یا گروه خاص نیستیم؛ بلکه هر شخصی با استفاده از یک روش مشخص قادر خواهد بود این ارز را تولید کند. همچنین ارز دیجیتالی بر خلاف پول ها و ارزهای واقعی، حمایت قانونی بسیاری از کشورها را ندارد. تنها تعدادی محدودی از کشورهای جهان این ارزها را قانونا به رسمیت شناختند.
انواع ارز دیجیتال
ارز دیجیتالی در یک تقسیم بندی کلی به دو بخش قابل تبدیل و غیرقابل تبدیل تقسیم میشوند. ارزهای قابل تبدیل ارزهایی هستند که امکان تبدیل شدن به پول های واقعی و بالعکس را دارند. عموما از این دسته ارزها برای خرید کالاها و خدمات حقیقی یا مجازی استفاده میشود. این ارزها به دو قسمت متمرکز و غیر متمرکز تقسیم میشود. در متمرکزها، انتشار پول و کنترل آن بر عهده یک نهاد مرکزی است. ارزهایی همچون Reserve, Liberty و. از این دست هستند. در ارزهای قابل تبدیلِ غیرمتمرکز، تمامی فرایندها از جمله انتشار ارزها، گزارش تراکنش ها و. به جای یک نهاد مرکزی، توسط خود افراد (و از طریق یک ساز و کار ریاضیِ رمزنگاری) صورت می پذیرد. ارزهایی همچون Bitcoins, Litecoins و. از این گونه اند.
ارزهای غیرقابل تبدیل چه نوع ارزی است؟
ارزهای غیرقابل تبدیل، ارزهایی هستند که در یک وبسایت یا یک بازی رایانه ای تولید میشوند، فقط در همان محیط قابل استفادهاند و به هیچ عنوان امکان تبدیل شدن به پول های بانکی را ندارند (به ارزهایی که در بازی های رایانه ای کسب میشوند، در اصطلاح سکه میگویند.). ارزهایی همچون Project Entropia Dollars, Q coins از این دسته اند.
ارز دیجیتالی که در بالا تا حدودی تعریف شدند، بنا به دلایلی مورد استقبال عمومی قرار گرفتند.
این دلایل عبارتند از: کاهش هزینه معاملات، دسترسی آسان و سهولت استفاده از آنها ( هر شخصی و در هر جایگاهی امکان استفاده از آنها را دارد و محدود به شخص یا ارگان خاصی نیست.)، تسهیل در انجام معاملات، احترام به حریم خصوصی، کاهش تورم. این دلایل در کنار بی اعتمادی مردم نسبت به نظام پولی و مالیِ حاکم بر کشورهایشان و نیز جلوگیری از دخالت نهادهای حاکمیتی در دارایی ها و معاملات آنها، موجب شدهاست تا روز به روز اقبال عمومی نسبت به این نوع ارزها افزایش یابد.
وضع قانونی در خصوص ارز دیجیتالی کاملا مبهم است. در بسیاری از کشورها مشخص نشده است که استفاده از چنین ارزهایی اصولا مجاز است یا غیر مجاز. تنها در برخی از کشورها، ریسک بالای استفاده از چنین ارزهایی برای معاملات و. هشدار داده شده است.
در ایران نیز این خلاها وجود دارد. در بره های از زمان تلاش هایی جهت تعیین تکلیف این پدیده نوظهور صورت گرفت، اما به سرانجام خاصی نرسید. در دی ماه 96 بود که بانک مرکزی دستورالعملی صادر کرد و ممنوعیت مبادله رمزارزها (یکی از گونه های ارز مجازی) را اعلام نمود. این دستورالعمل در سال 98 تکمیل شد که به نقش انحصاری بانک مرکزی در تولید، انتشار و مدیریت پول کشور اشاره مینمود. به موجب این دستورالعمل، بانک مرکزی در مورد آثار حقوقی ناشی از انجام معاملات با رمزارزها توسط مردم، از خود سلب مسئولیت نمود. همچنین در بهمن سال 97 پیشنویس قانونی تحت عنوان "الزامات و ضوابط حوزه رمز ارزها توسط معاونت فناوری های نوین بانک مرکزی" تهیه شد (که به موجب آن تمامی اقسام رمز ارزها بررسی شدند). این قانون هیچ گاه به تصویب نرسید.
در سال 98 هیات وزیران آیین نام های را تحت عنوان "فرایند استخراج فراورده های پردازشی رمزنگاری شده رمز ارزها و استفاده از رمز ارز" تصویب نمود و استخراج رمز ارز را به دلیل مصرف بیرویه برق، ممنوع اعلام کرد؛ مگر آن که دستگاه های استخراج رمز ارزها از وزرات صمت مجوز دریافت کرده باشد.
مقرراتی که در بالا به آنها اشاره شد به قدری کافی نیستند که پاسخگوی همه چالش های حوزه ارزهای مجازی و دیجیتال باشند. برای مثال ابهام در قوانین کیفری در خصوص ارز دیجیتالی موجب شده است تا در مرحله کشف، تعقیب، توقیف، دادرسی پرونده هایی که به نوعی با مقوله ارز دیجیتالی درگیرند، چالش هایی ایجاد گردد. بزهکاران به دلیل وجود همین خلاهای قانونی و عدم وجود نظارت کافی بر روی سیستم حاکم بر این پول ها، مایل به استفاده از آنها در فرایند ارتکاب جرم هستند. همچنین عدم شناخت و درک صحیح قانونگذار از این نوع ارزها، عدم آشنایی ضابطان قضایی و قضات با ماهیت و کارکرد آنها، گمنام ماندن کاربران و امکان استفاده از هویت های مجعول و. موجب استفاده روز افزون بزه کاران از آنها گشته است.
گستره فعالیت های مجازی مرتبط با ارزهای مجازی بسیار متنوع است و شامل مواردی همچون خرید محتوای مستهجن، قاچاق غیرقانونی داده های دیگران، فروش اسناد جعلی، قاچاق غیرقانونی مواد مخدر و روانگردان، استخدام قاتلان حرف های برای ارتکاب قتل های نیابتی و. میشود. به طور کلی در خصوص ارتباط میان ارز دیجیتالی و فعالیت های مجرمانه میتوان چهار حالت را متصور شد: ارز دیجیتالی یا مستقیما برای دستیابی به یک نتیجه مجرمانه استفاده میشوند (خرید اقلام یا محتواهای ممنوعه) یا موجب تسهیل ارتکاب یک جرم میشوند (پولشویی) یا موضوع جرم قرار میگیرند (استفاده از ارز مجازی در دادن رشوه) یا آن که هدف یا ابزاری برای ارتکاب جرم قرار میگیرند (همچون حالتی که فرد قبل از اعلام ورشکستگی صوری، تمام اموال و دارایی اش را صرف خرید ارز دیجیتالی کند.)
جرائم حوزه ارز دیجیتالی
بررسی پرونده های قضایی حوزه ارز دیجیتالی در کشورهای مختلف نشان میدهد بیشترین جرائمی که در این حوزه رخ میدهند عبارتند از:
1) سرقت ارز دیجیتالی:ارز دیجیتالی میتوانند همچون پول نقد و اموال منقول، مورد سرقت قرار بگیرند و یا آن که مفقود شوند. گروهی از سارقان حرفهای این توانایی را دارند تا با استفاده از برخی بدافزارها یا با هک کردن سامانه مقصد، ارز دیجیتالی را سرقت کند. در برخی از موارد، سارقان، کسب و کارهای مرتبط با ارز دیجیتالی را (مثل صرافی های ارز مجازی) مورد هدف قرار میدهند. همچون پرونده سرقت از صرافی Flexion.
2) کلاهبرداری: در برخی از مواقع مشاهده می شود که بزهکاران، با توسل به برخی روش های متقلبانه، افراد دارای سرمایه بالا را اغوا میکنند تا دارایی های خود را تبدیل به ارز دیجیتالی نمایند. اما پس از گرفتن پول های این افراد، هیچ گونه ارز مجازی خلق نمیکنند و آن را ارائه نمی نمایند.
3) پولشویی: در بسیاری از مواقع مشاهده میشود که بزهکاران منافع حاصل از جرم را تبدیل به ارز دیجیتالی میکنند و آنها را به مناطق و کشورهایی که قوانین و نظارت کمتری (راجع به ارز دیجیتالی) دارند، منتقل می نمایند. یکی از پرونده های معروف در این زمینه، پرونده مربوط به سایت Liberty Reserve بود که در آن بزرگترین پولشویی تاریخ رخ داد.
4) تامین مالی تروریسم: یکی از پدیده های نگران کننده جهان، تروریسم و فعالیت های تروریستی است. فعالیت تروریست ها محدود به حمله به یک مکان خاص یا انجام یک عملیات نظامی نمیشود. این گروه برای فعالیت های دیگری همچون تبلیغ تفکرات خود، تهیه اقلام نظامی و سایر امور نیاز به پشتیباتی و حمایت مالی دارند. بخشی از نیاز مالی این گروه از طریق ارز دیجیتالی تامین میشود. فرامرزی بودن این ارزها، امکان گمنام ماندن حامیان و کمک کنندگان و نیز عدم وجود نظارت کافی، موجب میشود که ارز دیجیتالی مورد استقبال تروریست ها قرار گیرند.
نتیجه گیری:
همانطور که پیش از این اشاره نمودیم، به جهت وجود خلاهای قانونی، در زمینه دادرسی و تعقیب جرائم مرتبط با ارز دیجیتالی، مشکلاتی وجود دارد. میتوان به برخی از راه کارهای رفع این چالش ها اشاره کرد. در گام اول لازم است تعریف دقیق قانونی از ارز دیجیتالی صورت گیرد و ماهیت حقوقی آنها روشن گردد. نکته بعدی آموزش قضات و ضابطان قضایی است؛ تا زمانی که قضات و ضابطان، آگاه به ماهیت و کارکرد ارز دیجیتالی نباشند، همواره بزهکاران یک گام جلوتر از آنها خواهند بود. از آنجایی که پدیده ارز مجازی به سرعت در حال پیشرفت و تکامل است، تمامی افراد درگیر با این پدیده همواره می بایست علم و دانش خود را در این زمینه به روز کنند تا با عملکرد بزهکاران غافلگیر نشوند. می بایست تمامی زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاریِ حضور ایمن افراد در عرصه ارز دیجیتالی فراهم گردد. آخرین راهکاری که به ذهن میرسد، طراحی سامان های جهت ثبت هویت و نام کابرانِ استفاده کننده از ارز دیجیتالی و تعیین دقیق سوابق معاملاتی آنهاست. این کار، تعقیب متخلفان حوزه ارزهای مجازی را آسانتر میکند.
آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال
ارز دیجیتال چیست؟ احتمالاً تا امروز کلماتی مانند ارز دیجیتال، ارز مجازی، رمزارز، ارز رمزپایه و یا ارز رمزنگاریشده به گوشتان خورده است. در ابتدا باید بگوییم تمام این کلمات برگردان انگلیسی یک کلمه است و یک مفهوم را میرساند که آن همان کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) است.
این واژه انگلیسی از دو عبارت crypto بهمعنای رمز و currency بهمعنای ارز تشکیلشدهاست. ارزهای مجازی همواره از جمله مهمترین مباحث چند سال اخیر دنیا بوده است و کارشناسان و متخصصان متعددی براین باورند که ارزهای دیجیتال ، بخش جدانشدنی از آینده بشریت بهحساب میروند و قطعاً در سالهای آینده شاهد نفوذ این ارزها به بازارهای معتبر جهانی خواهیم بود.
کریپتوکارنسی یا همان ارزهای دیجیتال همانطور که از نامشان مشخص است با ارزهای بانکی (فیات) که امروزه میشناسیم متفاوت هستند و بهصورت دیتاهای دیجیتال مبادله شوند. ارز مجازی یا ارز دیجیتال در چند سال اخیر فراز و نشیبهای فراوانی را بههمراه داشتند و این موضوع باعث شده است افراد بیشتری به سرمایهگذاری در این حوزه روی بیاورند.
رمزارز یا ارز دیجیتال چیست؟
رمزنگاری در جنگجهانی دوم برای اولینبار جهت انتقال پیام و فرمانهای نظامی مورد استفاده قرار گرفت و در سال ۱۹۸۳ دانشمند آمریکایی بهنام David Chaum برای نخستین بار ایده ارز دیجیتال را در تحقیقات خود ارائه کرد. در عصر دیجیتال، ریاضیات و علوم کامپیوتر برای امنیت ارتباطات، اطلاعات و انتقال پول مورد استفاده قرارگرفتهاند.
کریپتوکارنسیها درحقیقت نوعی پول اینترنتی هستند که با استفاده از تکنولوژی کریپتوگرافی (رمزنگاری) رمزگذاری میشوند و تمام ویژگیهای پولهای رایج را بجز ماهیت فیزیکی دارا هستند. میتوان آنها را با ارزهای دیگر مبادله کرد، با آنها تراکنشهای مالی انجام داد، و برای خرید کالا و خدمات از آنها استفاده کرد.
البته روش استفاده از آنها کمی متفاوت است و رویههای مختص بهخود را دارند. تمامی تراکنشها که با ارز دیجیتال انجام شود روی یک پایگاه داده غیرمتمرکز بهنام بلاکچین ذخیره میشود. اولین ارز دیجیتال به این سبک، بیتکوین بود که در سال ۲۰۰۹ بهدنیا معرفیشد و درحالحاضر با در اختیار داشتن حدود بیش از ۵۰% حجم بازار کریپتوها بهعنوان پادشاه دنیای ارزهای دیجیتال شناخته میشود.
آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال
ارزهای دیجیتال چگونه کار میکنند؟
کریپتوکارنسی از یک فناوری غیرمرکزی استفاده میکند تا به کاربران اجازه دهد که پرداختهای ایمن داشته باشند و پول را بدون نیاز به استفاده از نامشان و رفتن به بانک، ذخیره کنند.
آنها در یک دفترثبت عمومی بهنام بلاکچین (Blockchain) ذخیره میشوند، که شامل سوابق کل تراکنشها از روز اول پیدایش این شبکه است و مدام بهروزرسانی میشود. واحدهای ارزمجازی از طریق یک فرآیند بهنام ماینینگ یا استخراج تولید میشوند، که شامل استفاده از قدرت کامپیوتری برای حل مسائل پیچیدهی ریاضی است که منجربه تولید کوینها (سکهها) میشود.
کاربران همچنین میتوانند از صرافیها این ارزها را خریداری و سپس با استفاده از کیفپولهای رمزنگاریشده از آنها استفاده کنند. رمزارزها و فناوری بلاکچین همچنان از لحاظ مالی در مراحل اولیهی خود قرار دارند و انتظار میرود که در آینده کاربردهای بیشتری برای آنها ایجاد شود. تراکنشها شامل اوراق قرضی، سهامها و دیگر موارد مالی هستند که میتوانند با این فناوری دادوستد شوند.
مهمترین تفاوت رمزارزها با پول معمولی در نحوه رمزنگاری و ذخیره آنها است. برخلاف ارزهای بانکی که از قبل با آنها آشنا هستیم ارزهای دیجیتال بهشکل دیتاهای دیجیتال در کامپیوترها یا کیفپولهای الکترونیک ذخیره میشوند.
رمزارزها توسط هیچبانک یا موسسه مالی یا حتی دولتی کنترل نمیشود و غیرقابل ردیابی هستند. ارزهای دیجیتال در فضاهای تجاری P2P معامله میشوند؛ فضای P2P، وضعیتی است که دو کاربر بهصورت مستقل و بدون وابستگی بههیچ مرکزیتی، اقدام به دادوستد میکنند.
البته انتظار میرود توسعهوگسترش ارز مجازی بهشکلی پیشرود که کمکم این ارزها وارد فضاهایتجاری B2B و فرامرزی شده و در معاملات کلان از آنها استفاده شود. ارز دیجیتال درحالحاضر تعداد کاربران محدودی دارد و چارچوبهای قانونی استفاده از آن مانند چگونگی اعمال مالیات هنور درحال تکمیل شدناست. زیرساختی که قرار است از ارز دیجیتال بهعنوان یک روش رایج برای انجام پرداخت پشتیبانی کند هنور درحال گسترش و احداث است.
دلایل استفاده از رمزارزها
رمزارزها بهخاطر ارائه سطح بالایی از امنیت و حریم خصوصی مورد استفاده قرار میگیرند. تراکنشهای انجامشده توسط آنها قابل جعل یا بازگرداندن نیست و از هزینههای جابهجایی نسبتاً پایینی برخوردارند که این آنها را از ارز معمولی قابل اعتمادتر میسازد.
ماهیت غیرمرکزی آنها بهاین معنیاستکه برای همه در دسترس هستند، درحالیکه بانکها میتوانند در رابطه بااینکه به چه کسی اجازهی بازکردن حساب میدهند، محدودیت قائل شوند.
بازارهای رمزارزی، ممکن است با انفجار ناگهانی همراه باشند؛ بهاینمعنیکه یک سرمایهگذاری کوچک میتواند در عرض یک روز تبدیل به یک پول بسیار زیاد شود. این موضوع باعث شدهاست که افراد حرفهای و آماتور زیادی در بیتکوین و دیگر ارزهای رمزی سرمایهگذاری کنند و آنها را یا بهعنوان سودی سریع یا بهعنوان سرمایهگذاری، تلقی کنند.
اما از سویدیگر، میتواند برعکس این موضوع هم صادق باشد. افرادی که روی رمزارزها سرمایهگذاری میکنند، باید از ناپایدار بودن بازار و ریسکهای خرید آگاه باشند. رمزارزها، بهخاطر میزان ناشناس بودنی که ارائه میدهند.
تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال چیست؟
ارزهای رسمی مثل ریال، دلار یا یورو توسط بانکمرکزی هر کشور منتشر میشود. بانکمرکزی باید مقداری شیء با ارزش نظیر طلا را بهعنوان پشتوانه این پول منتشرشده در اختیار داشتهباشد. اما ارز دیجیتال اینگونه نیست و بیشتر آنها بدون هر نوع پشتوانه فیزیکی منتشر میشوند.
البته استثنائاتی نیز دراین میان وجود دارد. برای نمونه ارز دیجیتال “وانگرم” که توسط یک استارتاپ اماراتی عرضه شده و منطبق با قوانین شرعیت اسلامی است، دارای پشتوانه طلا است.
دومین تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال چیست ؟ این تفاوت به ساختار تراکنش آنها مربوط میشود. در تراکنشهای آنلاین بین دو نفر، معمولاً یک واسطه مانند بانک وجود دارد که بر آن نظارت میکند. اما نقلوانتقال ارز دیجیتال بین دو نفر بهصورت همتابههمتا (P2P) صورت میگیرد. بهجای وجود یک نهاد واسطه مرکزی مثل بانک درستی تراکنش در ارز دیجیتال توسط شبکهای از کاربران که بر روی شبکه بلاکچین حضور دارند تایید میشود.
ارز دیجیتال تفاوتهایی اساسی با پول رسمی دارد. بازگشتناپذیری تراکنشهای ارز دیجیتال سومین تفاوت است. در حالت عادی و در خریدهای آنلاین، درصورت بروز مشکل و یا اعتراض پرداختکننده، امکان پیگیری و کنسلکردن تراکنش وجود دارد. اما تراکنش در ارزهای دیجیتال قدری متفاوت است. بگذارید با یک مثال این موضوع را برای شما روشن کنیم.
فرضکنید شما با ارز دیجیتال یک خرید اینترنتی از یک فروشگاه ورزشی انجام دادهاید. رسید تراکنش شما و مبلغ انتقال داده شده موجوداست. درصورت پشیمانشدن و کنسلنمودن این خرید، فروشگاه میتواند مبلغ تراکنش را بهشما بازگرداند اما ارسال یک تراکنش به آدرس اشتباه بهاینمعنااست که آن پول برای همیشه از دست رفتهاست، مگرآنکه صاحب آن آدرس آدم با وجدانی باشد و پول را بهشما برگرداند.
بدتر از آن ارسال به آدرسی است که صاحبی ندارد. در این صورت آن تراکنش از بین رفته و پول شما هیچوقت به شما باز نمیگردد.
حفظ هویت کاربر تفاوت بعدی است. در تراکنشهای معمول آنلاین، هویت کاربر احراز میشود، اما در ارزهای دیجیتال هویت کاربر محفوظ میماند. البته هر از گاهی اخباری در زمینه احتمال شناسایی هویت کاربران در این فضا نیز منتشر میشود. همچنین کارمزد تراکنشهای ارز دیجیتال پایینتر از شیوه معمول بوده و یا حتی گاهی برابر صفر است.
آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال
ارزهای دیجیتال محبوب
حال که تاحدودی متوجه شدیم ارز دیجیتال چیست و چگونه کارمیکند بیایید با بعضی از معروفترین ارزهای دیجیتال آشنا شویم.
بیتکوین: بیتکوین (Bitcoin) اولین و محبوبترین ارز دیجیتال موجود در بازار است. بیتکوین توسط فردی ناشناس بهنام مستعار ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ عرضه شد. ارزش کل بازار بیتکوین در زمان نگارش این مقاله بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار است.
اتریوم: اتریوم (Ethereum) در سال ۲۰۱۵ طراحی شدهاست و دومین ارز دیجیتال پرطرفدار و ارزشمند است. اتریوم بلاکچین مخصوص به خود را دارد و بههمین دلیل به آن بلاکچین دوم هم گفته میشود. اتریوم فقط یک روش پرداخت نیست. روی بلاکچین اتریوم، قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز اجرا میشود.
بیش از ۹۰درصد توکنهای موجود روی پلتفرم اتریوم فعالیت میکنند. بااینحال، اتریوم سفر پرفراز و نشیبی داشته است. اتریوم بهعنوان سکویی برای شروع دیگر ارزهای رمزی در ۲۰۱۷ مورد توجه قرار گرفت که این ارزها از کد بلاکچین اتریوم استفاده میکنند.
ریپل: ریپل (Ripple) یکی دیگر از پلتفرمهای غیرمتمرکز مشهور است. ریپل در سال ۲۰۱۲ با هدف ایجاد ظرفیت تراکنشهای بالا عرضه شد. ریپل قابل استفاده برای پیگیری انواع بیشتری از تراکنشها است، و نه فقط ارزهای رمزی. این سیستم درحال گسترش توسط بانکهایی معتبر زیادی در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار گرفتهاست.
تقلب در تراکنشهای ارز دیجیتال جایگاهی ندارد. کسی مالک آن نیست و کسی نمیتواند آنرا متوقف یا هک کند. رمزارزها غیرمتمرکز هستند و واسطهها را حذف میکنند و هویت کاربران در استفاده از آنها فاش نمیشود.
استفاده از ارزهای دیجیتال نیاز به ثبتنام یا مدارک ندارد. فرایند استخراج برای همه مقدور است و همه میتوانند با سختافزارهای مناسب از آن کسب درآمد کنند و تمامی این عوامل سبب محبوبیت ارزهای دیجیتال در سراسر دنیا شدهاست. حفظ هویت کاربر، عدم نیاز به واسطه، کارمزد پایین و سرعت بالای انجام تراکنش از مهمترین مزایای ارزهای دیجیتال بهشمار میروند.
ویژگی های استفاده از ارز دیجیتال چیست؟
آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال
عدم امکان تقلب
یکی از چالشهای موجود در پولهای رسمی کشورها، جعل و چاپ تقلبی این پولها بوده که مشکلاتی را برای سیستم مالی کشورها در دورههای مختلف بههمراه داشته است. ویژگی منحصربهفرد رمزارزها، نبود امکان جعل و چاپ تقلبی آنهاست. یعنی اگر قرار است کسی به کیف پول رمزارزی شما بیتکوین انتقال دهد؛ فقط و فقط باید بیتکوین انتقال دهد و هیچ چیز دیگری نمیتواند در این بستر بجای بیتکوین منتقل شود.
انجام سریع نقل و انتقالات
انتقال پول در این سیستم، بهصورت فرد به فرد صورت میگیرد و بهطور میانگین، در کمتر از ۱۰ دقیقه، وجه از حساب فردی به فرد دیگر منتقل میشود. فرض کنید شما در کمتر از ۱۰ دقیقه میتوانید از ایران مبلغی را برای فرزندان در استرالیا منتقل کنید. از سوی دیگر درصورت نیاز بهسرعت بالاتر، هر فرد میتواند با تعریف کارمزدی برای تراکنش خود، سرعت انتقال وجه را افزایش دهد. درحالیکه در سیستم کنونی، سرعت انتقال وجه بهدلیل وجود واسطه های مالی متعدد، بالاتر است.
هزینه های کم تر برای انجام تراکنش
معمولاً در استفاده از ارزهای دیجیتال هزینهای تعریف ارزمجازی برای انجام تراکنش از شما دریافت نمیشود چرا که ماینرها یا استخراجکنندگان توسط شبکه پاداش خود را دریافت میکنند. اگرچه در استفاده از ارز دیجیتالی مانند بیتکوین هزینهای برای انجام تراکنش دریافت نمیشود ولی بسیاری معتقدند که در نهایت کاربرانی که از بیتکوین استفاده میکنند درنهایت میبایست از اشخاص و سرویسهای سومی مانند صرافیها برای ساخت و نگهداری ارزها استفاده کنند که شامل هزینه برای آنها میشود.
عدم امکان سرقت هویت
زمانیکه شما مشخصات کارت اعتباری خود را به یک پذیرنده میدهید، در واقع به آن پذیرنده دسترسی مستقیمی به کارت اعتباری خود و سرمایه خود میدهید. کردیت کارتها بر پایه سازوکار “کشیدن” کار میکنند بهاینمعنا که یک فروشگاه پرداختی را انجام میدهد و مقدار مورد نیازش برای انجام تراکنش را از حساب شما میکشد.
ارز رمزنگاریشده از سازوکار “فرستادن” استفاده میکند که این امکان را بهصاحب حساب میدهد تا دقیقا همان میزان که میخواهد برای شخص پذیرنده پول بفرستد بدون این که نیاز باشد اطلاعات دیگری به او بدهد.
نامتمرکز بودن
کامپیوترهای شبکه جهانی از فناوری بلاکچین استفاده میکنند تا بهصورت اشتراکی به مدیریت پایگاه دادهای از رکوردهای مربوط به تراکنشهای بیتکوین دست پیدا کنند.
همین یعنی نامتمرکز بودن، بیتکوین که یک ارز دیجیتال است توسط شبکهاش مدیریت میشود و هیچ تاییدکننده مرکزی در راس کار وجود ندارد تا تایید کند که شما تراکنشی انجام دادهاید یا خیر. نامتمرکز بودن یعنی این که شبکه بر پایه ارتباط یک کاربر با یک کاربر دیگر است (نقطه به نقطه).
شناخته شده در سطح جهانی
از آنجایی که ارزهای رمزنگاری شده تحت تاثیر نرخ تبدیل، نرخهای سود و هزینههای مربوط به تراکنشها یا هر هزینهای که وابسته به هر کشور باید پرداخت شود، قرار نمیگیرد، دراینصورت میتواند بهصورت جهانی مورد استفاده قرار گیرد.
همین موضوع میتواند باعث صرفهجویی در وقت و هزینه در انتقال پول بین کشورهای مختلف شود. ارزهای رمزنگاری شده در سطح جهانی کار میکنند و همین موضوع انجام تراکنشها را ساده میکند.
عدم امکان تصرف آن
پیپال (PayPal) را که یک سیستم پرداخت جهانی است در نظر بگیرید. اگر این کمپانی بنا به دلایلی تشخیص دهد که حساب بانکی شما مورد سو استفاده قرار گرفته است، این قدرت را دارد که بدون اطلاع بهشما آن را مسدود کند و داراییهای شما را نیز از دسترس خارج کند. در چنین شرایطی این شما هستید که باید بهدنبال این جریان باشید و پیگیری کنید تا بتوانید در نهایت به دارایی خود دسترسی پیدا کنید.
عدم خلق پول بیرویه و کنترل تورم
خلق پول مازاد بر اساس سازوکار تعریفشده در برخی رمزارزها مثل بیتکوین، عملاً امکان پذیر نیست و این نوع پول بهصورت غیر متمرکز بوده و در اختیار بانک مرکزی قرارندارد، بنابراین امکان خلق بیرویه پول و در نتیجه کاهش ارزش شدید آن، یا ایجاد تورم افسارگسیخته امکانپذیر نیست.
تسهیل در جهانی شدن کسب و کارها
با پذیرش رمزارزها، شما میتوانید از تمام دنیا به مشتریان خود خدمات ارائه دهید. فرض کنید شما یک وبسایت آموزشی در اختیار دارید. کاربران وبسایت شما برای خرید ویدئوهای آموزشی شما به راحتی و در کمتر از چند دقیقه میتوانند هزینه مربوطه را پرداخت کنند و مرز بین کشورها و تفاوت واحدهای پولی دیگر بیمعنا خواهد بود.
بههرحال ارزهای دیجیتال هنوز راه درازی را پیش رو دارند تا بتوانند جایگاه محکم و گسترده ای پیدا کنند و جایگزین کارتهای اعتباری و ارزهای سنتی کشورها شوند.
واقعیت این است که بسیاری از مردم هنوز درباره ارزهای دیجیتال بی اطلاع هستند. کاربران باید آموزش ببینند تا بتوانند از ارزهای دیجیتال در زندگی خود استفاده کنند. همچنین کسبوکارهای مختلف هم میبایست روند استفاده از ارزهای دیجیتال را برای مشتریان خود سادهتر کنند.
دیدگاه شما